Πρoς ένα Γερμανό θεολόγο:
Για την ορθόδοξη Εκκλησία και την ειρήνη τού κόσμου
(Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς)
Για την ορθόδοξη Εκκλησία και την ειρήνη τού κόσμου
(Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς)
Σᾶς φαίνεται ὅτι ἡ ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἐλάχιστα ἐνδιαφέρεται γιά τήν εἰρήνη στόν κόσμο, καί αὐτό σᾶς ταλαιπωρεῖ. Πῶς ἐλάχιστα; Ποιός θά ἐπιθυμοῦσε τήν εἰρήνη περισσότερο ἀπό τούς βασανισμένους καί τούς μάρτυρες; Καί οἱ λαοί, οἱ Ὀρθόδοξοι λαοί εἶναι βασανισμένοι καί μάρτυρες. Αὐτό τό γράφω χωρίς νά καυχιέμαι οὔτε νά παραπονιέμαι ἀλλά μόνο μαρτυρώντας τό μαρτυρημένο ἱστορικό γεγονός.
Καί στήν ἴδια τή γλώσσα σας μπορεῖτε νά βρεῖτε βιβλία ἱστορίας καί ἀφηγήσεων ἀπό τά ταξίδια, στά ὁποῖα θά βρεῖτε περιγραφές ἀπό τά πάθη καί τά βάσανα αἰώνων τῶν ὀρθοδόξων λαῶν. Ὅμως αὐτό εἶναι ἕνα ἐλάχιστο κομμάτι ἐκείνης τῆς ἀπερίγραπτης θάλασσας τῶν παθῶν, στήν ὁποία οἱ ὀρθόδοξοι λαοί αἰῶνες ἔπλεαν. Ἐάν οἱ πλούσιοι καί ἐλεύθεροι λαοί ἐπιθυμοῦν τήν εἰρήνη, αὐτοί, φοβάμαι, τήν ἐπιθυμοῦν χωρίς νά τήν ἔχουν στερηθεῖ ἰδιαίτερα, ἐνῶ ὅταν οἱ βασανισμένοι καί φτωχοί λαοί ἐπιθυμοῦν τήν εἰρήνη, αὐτοί τήν ἐπιθυμοῦν σάν ἀναγκαία ξεκούραση. Εἶναι φυσικό, λοιπόν, ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ὡς φύλακας καί τροφός τῆς ψυχῆς τῶν Ὀρθοδόξων λαῶν, νά ἐπιθυμεῖ ὁλόκαρδα τήν εἰρήνη στόν κόσμο καί ὄχι τόν πόλεμο. Γι᾿ αὐτό στούς ναούς μας τό πρωί καί τό βράδυ ὑψώνονται προσευχές «εἰρήνη τῷ κόσμῳ». Γιατί προσευχές; Γιατί ἐμεῖς οἱ ὀρθόδοξοι πιστεύουμε ὅτι ἡ εἰρήνη στόν κόσμο εἶναι δῶρο Θεοῦ, τό ἴδιο ὅπως καί ὁ καλός καιρός καί ἡ καρποφορία καί ἡ βροχή καί ἡ ὑγεία καί ἡ ἴδια ἡ ζωή. Γι᾿ αὐτό προσευχόμαστε στόν Χορηγό ὅλων τῶν καλῶν δῶρων, νά χορηγήσει τήν εἰρήνη στόν κόσμο.
Ἐσεῖς γνωρίζετε ὅτι ἡ εἰρήνη εἶναι συνέπεια τῆς ἀρετῆς καί ὄχι ἔργο ἐπιδεξιότητας. Ξέρετε ὅτι οἱ ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ πάνω ἀπό τή σπηλιά τῆς βηθλεέμ στόν ὕμνο πρῶτα τόνισαν τή δοξολογία τοῦ Θεοῦ καί ὕστερα τήν εἰρήνη στόν κόσμο. «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καί ἐπί γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία» (Λουκ. β΄: 14). Ἐκεῖνοι πού δέν δοξάζουν πρῶτα μέ πίστη καί προσευχή τόν Ὕψιστο Δημιουργό τους, πῶς μποροῦν νά ἔχουν εἰρήνη στήν ψυχή, καί πῶς ἐκεῖνο πού δέν ἔχουν μέσα τους μποροῦν νά τό προσφέρουν στόν κόσμο; Ξέρετε παρακάτω τόν λόγο τοῦ Παύλου περί τοῦ Χριστοῦ: «Αὐτός γάρ ἐστιν ἡ εἰρήνη ἡμῶν» (Ἐφ. β΄: 14). Καί τί ἀκόμα νά πῶ; Ξέρετε ὅλο τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ, τό ὁποῖο στήν οὐσία εἶναι μόνη στόν κόσμο ὑπάρχουσα Ἐπιστήμη περί τῆς Εἰρήνης. Καί ξέροντας ὅλα αὐτά πῶς θά μπορούσατε καί ἐσεῖς νά σκέφτεστε διαφορετικά παρά ὅτι ἡ εἰρήνη εἶναι συνέπεια ἀρετῆς καί ὄχι ἔργο ἐπιδεξιότητας, καί ὅτι ἡ εἰρήνη μπορεῖ νά ἐπιτευχθεῖ μόνο μέ ἀρετή καί ποτέ μέ ἐπιδεξιότητα; Πάρετε γιά παράδειγμα μία οἰκογένεια, στήν ὁποία ὁ ἄνδρας καί ἡ γυναίκα, καί οἱ δύο χωρίς ἀρετή, συγκροτοῦν εἰρήνη μεταξύ τους μόνο μέ τήν τεχνική. Μπορεῖ ἄραγε ἡ εἰρήνη σέ τέτοια οἰκογένεια νά εἶναι μακρόχρονη; Στήν οἰκογένεια ὅμως, ὅπου ὁ Θεός δοξάζεται, ὅπου κυριαρχεῖ ἡ τιμιότητα, σ᾿ αὐτήν ἤδη ἡ εἰρήνη ὑπάρχει ἀπό μόνη της, ὡς συνέπεια τῆς ἀρετῆς. Ὅπως ἀντίστοιχα ἡ ζέστη εἶναι συνέπεια τοῦ φωτός, ἤ τό φῶς τῆς φωτιᾶς.
Ἔτσι εἶναι καί σ᾿ ἕνα λαό, καί σέ ὁλόκληρη τήν ἀνθρωπότητα. Ἐάν δέν εἶχε ἡ ἀρέτη ταλαντευθεῖ στόν κόσμο, δέν θά μιλούσαμε τόσο περί τῆς εἰρήνης. Ἀφοῦ ἡ εἰρήνη θά ἔρρεε ἀπό τήν ἀρετή. Ὅμως στόν κόσμο σήμερα ὁμιλοῦν περισσότερο περί τῆς εἰρήνης ἀπ᾿ ὅ,τι στούς προηγούμενους καιρούς, καί οἱ ἄνθρωποι μοχθοῦν περισσότερο ἀπό ποτέ -ὄχι γιά νά ξαναγυρίσουν στήν ἀρετή ὡς ἀπαραίτητο ὅρο τῆς εἰρήνης- ἀλλά, γιά νά μαστορεύσουν τήν εἰρήνη μέ τήν τεχνική, τήν ἐπιδεξιότητα. Ἀλλά ὅπως ἡ στέγη δέν μπορεῖ νά σηκωθεῖ πρίν ἀπό τά θεμέλια, ἔτσι οὔτε ἡ εἰρήνη πρίν ἀπό τήν ἀρετή. Τό θεμέλιο καί ὁ ἐμπνευστής κάθε ἀρετῆς γιά μᾶς τούς χριστιανούς εἶναι ὁ Κύριος καί Σωτήρας μας Ἰησοῦς Χριστός. Ποιός ἄλλος θά μποροῦσε νά εἶναι ἡ βάση τῆς εἰρήνης στόν κόσμο ἀπ᾿ ὅτι Ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος εἶναι ὁ μόνος ἐπονομαζόμενος Ἄρχων τῆς Εἰρήνης;
Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μέ μεγάλη χαρά καί ἑτοιμότητα θά κάνει ὅλες τίς θυσίες, πού ὁ Θεός καί ἡ ἀνθρωπότητα περιμένουν ἀπ᾿ αὐτήν, γιά τήν εἰρήνη ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους ὅταν οἱ ἡγέτες τῶν λαῶν θά εἶναι πρόθυμοι νά δημιουργοῦν εἰρήνη στόν κόσμο δοξάζοντας τόν Θεό -καί ὄχι ὅπως οἱ ἀρχαῖοι πρόγονοί τους, οἱ ὁποῖοι ἐναντίον τοῦ Θεοῦ ἔχτιζαν τόν πύργο τῆς Βαβυλωνίας, ἐμπιστευόμενοι μόνο τήν ἐπιδεξιότητά τους· ὅταν λαοί καί φυλές ἁπλωθοῦν στήν προσευχή μπροστά στόν Ὕψιστο, ὅταν ὁριστεῖ νηστεία, καί διαταχθεῖ ἐγκράτεια ἀπό ὅλες τίς ζωηρότητες τουλάχιστον γιά κάποιο συγκεκριμένο χρόνο, ὅταν αὐστηρά ἀπαγορευτεῖ κάθε ὕβρις τοῦ Δημιουργοῦ τοῦ κόσμου, ὅταν κάθε ἀρετή συνειδητά προαχθεῖ καί ξεκάθαρα τονιστεῖ σάν ὅρος εἰρήνης.
Ἕως τότε ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία θά πράττει ὅ,τι στερεώνει στήν πίστη καί τήν ἀγάπη, καί ἔτσι θά τούς κάνει ἱκανούς γιά τήν εἰρήνη μεταξύ τους. Καί ἀκόμα θά προσεύχεται ἀπό μέρα σέ μέρα στόν Ἄρχοντα τῆς Εἰρήνης, νά ἀξιώσει ὅλους τούς ἀνθρώπους τῆς θεϊκῆς χορηγίας τῆς εἰρήνης στή γῆ.
Εἰρήνη σέ σᾶς καί χαρά ἀπό τόν Κύριο!
(Ἀπό τό βιβλίο: «Δρόμος δίχως Θεό δέν ἀντέχεται…», Ἱεραποστολικές ἐπιστολές Α΄, Ἐκδόσεις «Ἐν πλῷ»)
