ΣΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ (Ομιλία του Μητροπολίτου Λαρίσης και Πλαταμώνος κ.Κλήμεντος)

 

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ 2023 (τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

 

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

            Ἡ σημερινὴ Κυριακὴ ἀποτελεῖ μία θλιβερὴ ἐπέτειο, καθὼς μᾶς θυμίζει τὴν ἐξορία τῶν Πρωτοπλάστων καί, οὐσιαστικά, ὅλου τοῦ ἀνθρωπίνου γένους ἀπὸ τὸ φυσικό μας περιβάλλον, τὸν Παράδεισο.  Καὶ λέω «φυσικὸ περιβάλλον», διότι γιὰ αὐτὸ πλασθήκαμε, ὥστε νὰ βιώνουμε τὴν αἰώνια χαρὰ καὶ τὴν ἀπόλαυση τῆς ἕνωσης μὲ τὸν Δημιουργό μας. Ἐφόσον, λοιπόν, ἐξορισθήκαμε ἀπὸ τὴ χαρὰ καὶ διασπάσαμε τὴ σχέση μας μὲ τὸν Θεό, εἰσῆλθαν στὴ ζωή μας στοιχεῖα ξένα: ὁ πόνος, ἡ λύπη, ὁ στεναγμός, ἡ πείνα, ἡ δίψα καί, τὸ βασικότερο, ὁ θάνατος, ὁ ὁποῖος δημιούργησε τὴν ἀνάγκη νὰ ἀφήσουμε κάτι πίσω μας.

            Εἶναι πολὺ σημαντικὸ ὅταν στὴ ζωή μας ἀναφύονται προβλήματα, ὅπως, λόγου χάριν, ἡ ἐξορία καὶ τὰ ἐπακόλουθά της, νὰ ἐξετάζουμε τὶς αἰτίες. Γιατί ἔπεσαν καὶ ἐξορίσθηκαν οἱ Πρωτόπλαστοι; Διότι τὸ μεγαλύτερο δῶρο τοῦ Θεοῦ πρὸς ἑμᾶς, τὴν ἐλευθερία, τὸ διαχειρήσθηκαν λανθασμένα. Χρησιμοποίησαν τὸ αὐτεξούσιό τους καὶ ἐμπιστεύθηκαν ἕνα φίδι, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ παραβοῦν τὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ, δείχνοντας ἀγνωμοσύνη στὸν μεγάλο εὐεργέτη τους. Γεύθηκαν ἀπὸ τὸν καρπὸ τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ τοῦ κακοῦ καί, σὰν νὰ μὴν ἔφτανε αὐτό, οὔτε συγγνώμη δὲν ζήτησαν, ἀλλὰ κοίταξαν νὰ δικαιολογηθοῦν.

            Πολλοὶ θὰ σκεφτοῦν: ἀφοῦ ἐπρόκειτο νὰ γίνει αὐτὸ τὸ μεγάλο κακό, γιατί ὁ Θεὸς δὲν τὸ ἐμπόδισε; Μὲ τὸ ἴδιο σκεπτικὸ λειτουργοῦν ὅσοι ἀναρωτιοῦνται γιατὶ ὑπάρχει ὅλο αὐτὸ τὸ κακὸ στὸν κόσμο, ρίχνοντας τὴν εὐθύνη στὸν Θεὸ ὥς ἄλλοι «πρωτόπλαστοι».  Ἄν, ὅμως, ὁ Θεὸς μᾶς ἔκανε πιστοὺς ὑπηκόους του, μὲ μοναδικὴ ἐπιλογὴ τὸ θέλημά του καὶ μὲ τὸ δικαίωμα νὰ ἐκφράσουμε μόνο ἕνα παράπονο, τότε θὰ παραπονιόμασταν γιατὶ δὲν μᾶς χάρισε τὴν ἐλευθερία. Ἄρα ὁ Θεὸς καλὰ τὰ ἔχει τακτοποιήσει ὅλα.

            Εἴδαμε ὅτι ἡ λανθασμένη χρήση τῆς ἐλευθερίας μας καὶ ἡ ἠδονὴ τῆς βρώσης μᾶς κατέστησε πεινασμένους καὶ νηστικούς. Μὲ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ καὶ τὴν ἀνατροπὴ τῶν πάντων, ἡ σωστὴ χρήση τῆς ἐλευθερίας μας καὶ ἡ νηστεία ἀπὸ τὰ πάθη μᾶς ὁδηγεῖ στὴν εὐφροσύνη ποὺ στερηθήκαμε λόγῳ τῆς ἁμαρτίας.

            Ἡ περίοδος ποὺ ξεκινᾶ αὔριο γιὰ τὴν Ἐκκλησία μας, ἡ ἁγία καὶ μεγάλη Τεσσαρακοστὴ ἀποτελεῖ τὴν ἰδανικὴ εὐκαιρία γιὰ νὰ πάρουμε τὸν δρόμο τῆς ἐπιστροφῆς πρὸς τὴν χαρὰ τοῦ Παραδείσου, ἀφήνοντας πίσω μας ὅ,τι σκοτεινὸ καὶ ἐπιζήμιο. Καλούμαστε νὰ ἀποτινάξουμε τὰ πάθη μας, ὥστε νὰ καταξιωθοῦμε νὰ συμπάθουμε μὲ τὸν Δεσπότη Χριστὸ καὶ νὰ συναναστηθοῦμε μὲ αὐτόν.

            Ὅσοι ἀνταποκριθοῦμε στὴν πνευματικὴ πρόσκληση καὶ πρόκληση τῆς νηστείας, ἄς προσέξουμε κάποια πράγματα:

Α) Ἄν ἔχουμε μαλώσει μὲ κάποιον ἀδελφό μας καὶ ἔχουμε κρατήσει κακία ἐναντίον του, νὰ συγχωρεθοῦμε γιὰ νὰ συγχωρέσει καὶ ὁ οὐράνιος Πατέρας τὰ δικά μας ἀμέτρητα σφάλματα, ὥστε νὰ μὴν πάει χαμένος ὁ τῆς νηστείας ἀγώνας.

Β) Μὴν διατυμπανίζουμε σὲ ὅλους ὅτι νηστεύουμε γιὰ νὰ φανοῦμε εὐσεβεῖς καὶ ὅσιοι στὰ μάτια τῶν ἀνθρώπων. Αὐτὸ εἶναι μεγάλη ὑποκρισία καὶ δὲν μᾶς ὠφελεῖ σὲ τίποτα. Ἡ ἀληθινὴ νηστεία γίνεται χωρὶς ἐπίδειξη καὶ ἀποτελεῖ κομμάτι τῆς προσωπικῆς μας σχέσης μὲ τὸν Θεό. Καὶ ὁ Θεὸς ποὺ βλέπει ἐν τῷ κρυπτῷ, θὰ ἀνταποδώσει φανερὰ τὰ ἐλέη του.

Γ) Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μᾶς παρήγγειλε στὴ σημερινὴ περικοπή: «ὅποιος τρώει νὰ μὴν περιφρονεῖ αὐτὸν ποὺ δὲν τρώει καὶ αὐτὸς ποὺ δὲν τρώει νὰ μὴν κρίνει αὐτὸν ποὺ τρώει». Ἡ κρίση ἀνήκει στὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ, ὄχι σε ἑμᾶς. Ἑμεῖς ὅ,τι κάνουμε, νὰ τὸ κάνουμε ἐπειδὴ τὸ πιστεύουμε καὶ τὸ ἀγαπᾶμε. Ἄν τὸ ἀγαπᾶμε, δὲν θὰ πέσουμε στὴν παγίδα νὰ κρίνουμε κανέναν.

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί,

            «Τὸ στάδιον τῶν ἀρετῶν», ὁ ἀγώνας γιὰ τὴν κατάκτηση τῶν ἀρετῶν χαρακτηρίζει, βέβαια, ὅλη τὴ ζωὴ τοῦ χριστιανοῦ. Ὡστόσο, αὔριο ξεκινᾶ ἡ μεγάλη Σαρακοστή, μία περίοδος ἰδιαίτερης πνευματικῆς ἐγρήγορσης καὶ ἀνάτασης, τὴν ὁποία προξενεῖ ἡ νηστεία σὲ συνδυασμὸ μὲ τὴν ἐξομολόγηση καὶ τὰ ἱερὰ γράμματα τῆς Ἐκκλησίας, τὶς προηγιασμένες Θεῖες Λειτουργίες, τὰ Μεγάλα Ἀπόδειπνα καὶ τοὺς Χαιρετισμοὺς τῆς Θεοτόκου. Ὅπως οἱ ἀθλητὲς γιὰ νὰ ἀντιμετωπίσουν τοὺς ἀντιπάλους τους καὶ νὰ στεφθοῦν νικητὲς κάνουν ἐγκράτεια, ἔτσι ἡ νηστεία γιὰ ἑμᾶς εἶναι ἡ προϋπόθεση γιὰ νὰ νικήσουμε τὰ κακὰ γνωρίσματα τοῦ ἑαυτοῦ μας καὶ νὰ στεφθοῦμε μὲ τὶς ἀρετές.

            Ὅσοι θέλουμε τὴν ἐπανένωσή μας μὲ τὸν Θεό, ἄς μὴν χάσουμε τὴν εὐλογημένη εὐκαιρία.

Καλὴ Σαρακοστή!

Καλὸν πνευματικὸ ἀγώνα!

ὁ Ἐπίσκοπός σας,

†  ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πηγή

Η ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΜΑΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟΥΣ ΑΙΡΕΤΙΚΟΥΣ

 

ΠΙΣΤΗ ΚΑΙ ΕΡΓΑ (Ὁσίου Συμεών τοῦ Νέου Θεολόγου)

ΠΙΣΤΗ ΚΑΙ ΕΡΓΑ (Ὁσίου Συμεών τοῦ Νέου Θεολόγου)

Ἄν ποθοῦμε τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν, πρέπει νά ἔχουμε πολλή προσοχή καί ἐπιμέλεια καί προθυμία στήν ἐργασία τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Για νά σωθοῦμε, δέν φτάνει μόνο νά πιστεύουμε στόν ἀληθινό Θεό καί νά εἴμαστε ὀρθόδοξοι χριστιανοί. Πρέπει καί ν᾿ ἀγωνιζόμαστε «τόν καλόν ἀγῶνα», νά ζοῦμε «ἀξίως τῆς κλήσεως, ἧς ἐκλήθημεν», δηλαδή νά κάνουμε καί ἔργα χριστιανικά, ἀφοῦ εἴμαστε βαπτισμένοι χριστιανοί καί τιμημένοι μέ τό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ. 

Ἄς μή νομίζουμε πώς θά σωθοῦμε μόνο μέ τήν πίστη. Ἡ πίστη χωρίς ἔργα δέν ὠφελεῖ σέ τίποτα. Ὁ Κύριος βέβαια εἶπε, ὅτι «ὁ πιστεύσας καί βαπτισθείς σωθήσεται, ὁ δέ ἀπιστήσας κατακριθήσεται». Ὁ ἴδιος ὅμως εἶπε καί τοῦτο: Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι “Κύριε, Κύριε” εἰσελεύσεται εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἀλλ᾿ ὁ ποιῶν τό θέλημα τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς». Καί ὁ ἀπόστολος Παῦλος γράφει γιά κείνους πού δέν ἔχουν καλά ἔργα: «Θεόν ὁμολογοῦσιν εἰδέναι, τοῖς δέ ἔργοις ἀρνοῦνται, βδελυκτοί ὄντες καί ἀπειθεῖς καί πρός πᾶν ἔργον ἀγαθόν ἀδόκιμοι».

Ἄν σωζόταν κανείς μόνο μέ τήν πίστη, τότε ὅλοι θά ἐξασφάλιζαν εὔκολα τή σωτηρία. Γιατί «καί τά δαιμόνια πιστεύουσι καί φρίσσουσι». Ἄς θυμηθοῦμε αὐτό πού ἔλεγαν οἱ δαίμονες μέ τό στόμα τῆς «μαντευομένης παιδίσκης» τῶν Φιλίππων γιά τούς ἀποστόλους Παῦλο καί Σίλα: Οὗτοι οἱ ἄνθρωποι δοῦλοι τοῦ Θεοῦ τοῦ ὑψίστου εἰσίν, οἵτινες καταγγέλλουσιν ὑμῖν ὁδόν σωτηρίας». Αὐτοί λοιπόν οἱ δαίμονες, πού πιστεύουν, καταδικάστηκαν στή γέεννα τοῦ πυρός γιά τά πονηρά τους ἔργα.

Ὅπως τό σῶμα χωρίς τήν ψυχή εἶναι ἀκίνητο καί ἀνενέργητο, ἔτσι καί ἡ πίστη χωρίς ἔργα εἶναι νεκρή. Ἄς ἀκούσουμε τόν ἅγιο Ἰάκωβο τόν Ἀδελφόθεο, πού μέ τόση ἐνάργεια τονίζει: «Τί τό ὄφελος, ἀδελφοί μου, ἐάν πίστιν λέγῃ τις ἔχειν, ἔργα δέ μη ἔχῃ; Μή δύναται ἡ πίστις σῶσαι αὐτόν; Ἐάν δέ ἀδελφός ἤ ἀδελφή γυμνοί ὑπάρχωσι καί λειπόμενοι ὦσι τῆς ἐφημέρου τροφῆς, εἴπῃ δέ τις αὐτοῖς ἐξ ὑμῶν, “ὑπάγετε ἐν εἰρήνῃ, θερμαίνεσθε καί χορτάζεσθε”, μή δῶτε δέ αὐτοῖς τά ἐπιτήδεια τοῦ σώματος, τί τό ὄφελος; Οὕτω καί ἡ πίστις, ἐάν μή ἔργα ἔχῃ, νεκρά ἐστι καθ᾿ ἑαυτήν».

Μετά ἀπ᾿ αὐτά, εἶναι φανερό πώς πρέπει νά ἔχουμε καί ἔργα μαζί μέ τήν πίστη. Καί ὅποιος ἔχει, εἶναι καλύτερος ἀπ᾿ αὐτόν πού κάνει θαύματα. Ἀλήθεια, τί ὠφελεῖται ἐκεῖνος πού κάνει θαύματα τώρα, ἀλλά θά χάσει τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν; Πῶς θά σωθεῖ ἀκόμα κι ἕνας θαυματουργός, ἄν δέν ἔχει ἔργα, πού θά τόν δικαιώσουν; Νά γιατί ὁ Χριστός προειδοποίησε ρητά: «Πολλοί ἐροῦσί μοι ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ· “Κύριε, Κύριε, οὐ τῷ σῷ ὀνόματι προεφητεύσαμεν, καί τῷ σῷ ὀνόματι δαιμόνια ἐξεβάλομεν, καί τῷ σῷ ὀνόματι δυνάμεις πολλάς ἐποιήσαμεν;” Καί τότε ὁμολογήσω αὐτοῖς ὅτι “οὐδέποτε ἔγνων ὑμᾶς· ἀποχωρεῖτε ἀπ᾿ ἐμοῦ οἱ ἐργαζόμενοι τήν ἀνομίαν”». Βλέπουμε λοιπόν, πώς κι ἐκεῖνοι πού ἔχουν χαρίσματα θαυματουργίας, προφητείας κ. ἄ., δέν μποροῦν νά ὠφελήσουν τόν ἑαυτό τους χωρίς ἔργα.

Ὅποιος πιστεύει πραγματικά στόν Θεό καί στήν πρόνοιά Του, αὐτός σκορπίζει στούς φτωχούς τά χρήματά του, ἐλπίζοντας ὅτι θά πάρει «μισθόν ἑκατονταπλασίονα» καί θά κληρονομήσει τήν αἰώνια ζωή. Αὐτό ἔκαναν οἱ πρῶτοι χριστιανοί, ὅπως διαβάζουμε στίς Πράξεις: «Πάντες οἱ πιστεύοντες ἦσαν ἐπί τό αὐτό καί εἶχον ἅπαντα κοινά, καί τά κτήματα καί τάς ὑπάρξεις ἐπίπρασκον καί διεμέριζον αὐτά πᾶσι καθότι ἄν τις χρείαν εἶχε».

Ὅποιος πιστεύει, ἀγωνίζεται νά ταπεινωθεῖ, μετανοεῖ γιά τίς ἁμαρτίες του, εἶναι πρᾶος καί εἰρηνικός, μισεῖ τήν ἀδικία καί ἀγαπάει τή δικαιοσύνη, γιατί θυμᾶται τό ψαλμικό: «Ὁ ἀγαπῶν τήν ἀδικίαν μισεῖ τήν ἑαυτοῦ ψυχήν».

Ὅποιος πιστεύει, ὑπομένει ἀγόγγυστα κάθε πειρασμό, γιά νά στεφανωθεῖ μέ τό στεφάνι τῆς ἄφθαρτης δόξας. Φυλάει τή σωφροσύνη καί δέν μολύνει τόν ἑαυτό του μέ πορνεῖες καί ἄλλες ἀκαθαρσίες, γνωρίζοντας πώς ὅποιοι μολύνουν τά σώματά τους δέν θά σωθοῦν: «πόρνους γάρ καί μοιχούς κρινεῖ ὁ Θεός».

Αὐτός πού πιστεύει ἀληθινά, δέν εἶναι ὀκνηρός καί ἀμελής στήν προσευχή, δέν κατακρίνει κανένα καί δέν ἀκολουθεῖ «τήν εὐρύχωρον ὁδόν», ἀλλά «τήν στενήν καί τεθλιμμένην». Δέν ἀγαπάει τόν κόσμο οὔτε γονεῖς, ἀδέλφια, γυναίκα καί παιδιά περισσότερο ἀπό τόν Κύριο. Δέν ξεφαντώνει μέ μεθύσια καί ἁμαρτωλά τραπέζια, ὅπου ἀκούγονται τραγούδια καί λόγια ἄσεμνα, ἀλλά θυμᾶται τόν θάνατο καί τή φοβερή ἡμέρα τῆς Κρίσεως. Γι᾿ αὐτό προσεύχεται καί νηστεύει, καί ἐγκρατεύεται καί ἑτοιμάζεται ὅπως πρέπει, γιά νά δώσει «καλήν ἀπολογίαν» στόν οὐράνιο Κριτή.

Ὅσοι πιστεύουν, ἀγαποῦν τόν Κύριο καί μισοῦν τά πονηρά ἔργα. Δέν μνησικακοῦν ἐναντίον τοῦ ἀδελφοῦ τους καί δέν ἀποδίδουν κακό στό κακό. Κάνουν καλό σ᾿ αὐτούς πού τούς κακομεταχειρίζονται, εὐλογοῦν αὐτούς πού τούς καταριῶνται καί ὑπομένουν καρτερικά αὐτούς πού τούς κατατρέχουν. Ὅταν τούς βρίζουν, χαίρονται. Ἔχουν ἀγάπη καθαρή, ἀνόθευτη καί ἀληθινή, ὅπως ὁ ἀπόστολος Παῦλος, πού ἔφτασε στό σημεῖο νά λέει: «Ἀλήθειαν λέγω ἐν Χριστῷ, οὐ ψεύδομαι, συμμαρτυρούσης μοι τῆς συνειδήσεώς μου ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ, ὅτι λύπη μοί ἐστι μεγάλη καί ἀδιάλειπτος ὀδύνη ἐν τῇ καρδίᾳ μου. Ηὐχόμην γάρ αὐτός ἐγώ ἀνάθεμα εἶναι ἀπό τοῦ Χριστοῦ ὑπέρ τῶν ἀδελφῶν μου». Τέτοια ἀγάπη εἶχε καί ὁ προφήτης Μωϋσῆς, πού, ὅταν οἱ Ἰσραηλίτες ἀρνήθηκαν τόν Θεό καί προσκύνησαν ἕνα εἴδωλο – ἕνα χρυσό μοσχάρι – τούς εἶπε: «Ὑμεῖς ἡμαρτήκατε ἁμαρτίαν μεγάλην· καί νῦν ἀναβήσομαι πρός τόν Θεόν, ἵνα ἐξιλάσωμαι περί τῆς ἁμαρτίας ὑμῶν». Καί ἀνέβηκε στό ὄρος Σινᾶ καί εἶπε στόν Θεό: «Δέομαι, Κύριε· ἡμάρτηκεν ὁ λαός οὗτος ἁμαρτίαν μεγάλην καί ἐποίησαν ἑαυτοῖς θεούς χρυσοῦς. Καί νῦν εἰ μέν ἀφεῖς αὐτοῖς τήν ἁμαρτίαν αὐτῶν, ἄφες· εἰ δέ μή, ἐξάλειψον κἀμέ ἐκ τῆς βίβλου σου, ἧς ἔγραψας». Τέτοια διάθεση εἶχε καί ὁ προφήτης Δαβίδ, ὅταν ἔλεγε: «Μετά τῶν μισούντων τήν εἰρήνην ἤμην εἰρηνικός».

Ὅσοι πιστεύουν, δέν ξέρουν τί εἶναι ὑποκρισία ἤ κολακεία ἤ προσωποληψία, γιατί σ᾿ ὅλες τους τίς ἐνέργειες εἶναι εὐθεῖς, τίμιοι καί εἰλικρινεῖς. Δέν ὑπερηφανεύονται καί δέν «ὑψηλοφρονοῦν» γιά τούς ἐπαίνους καί τίς κολακεῖες, πού τούς κάνουν οἱ ἄλλοι. Ἀποστρέφονται τόν κόσμο τῆς ἁμαρτίας, ἀκολουθώντας τήν ὑπόδειξη τοῦ ἀποστόλου Παύλου: «Οὐδείς στρατευόμενος ἐμπλέκεται ταῖς τοῦ βίου πραγματείαις, ἵνα τῷ στρατολογήσαντι ἀρέσῃ. Ἐάν δέ καί ἀθλῇ τις, οὐ στεφανοῦται ἐάν μή νομίμως ἀθλήσῃ».

Ὅσοι πιστεύουν, δέν λένε ποτέ ψέματα, δέν εἶναι πλεονέκτες, δέν κοινωνοῦν ἀνεξομολόγητοι, δέν κατακρίνουν τούς ἄλλους. Μέ δυό λόγια, βαδίζουν προσεκτικά καί σταθερά στόν δρόμο τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ, καί πιστεύουν σ᾿ Αὐτόν ὄχι μέ τά λόγια, ἀλλ᾿ «ἐν ἔργῳ καί ἀληθείᾳ».

Βλέπετε τώρα πῷς ζοῦν ὅσοι πιστεύουν; Λοιπόν, πῶς εἶναι δυνατό νά θεωροῦμε κάποιον πιστό, ὅταν εἶναι φτωχός σέ ἔργα;

Ἄν πιστεύουμε πραγματικά, ἄς πολεμήσουμε τήν ἁμαρτία καί ἄς ἀφήσουμε κάθε κακό, πού μέχρι τώρα κάναμε. Ἄς ἀγωνιστοῦμε μέ προθυμία, γιά νά βρεθοῦμε ἕτοιμοι μπροστά στόν Κύριο τή φοβερη ἡμέρα τῆς Κρίσεως. Ἄς ξυπνήσουμε ἀπό τόν ὕπνο τῆς ἀμέλειας. Ἄς ἐπανορθώσουμε τά σφάλματά μας καί ἄς διώξουμε τούς πονηρούς λογισμούς. Ἄς προσπαθοῦμε νά ἐκπληρώνουμε τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, γιά νά στεφανωθοῦμε ἀπ᾿ Αὐτόν καί νά κληρονομήσουμε τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν.

(Ἀπό τό βιβλίο: “ΑΠΟΣΤΑΓΜΑ ΠΑΤΕΡΙΚΗΣ ΣΟΦΙΑΣ” Βασισμένο σέ κείμενο τοῦ Ὁσίου Συμεών τοῦ Νέου Θεολόγου, ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗ. Πηγή: alopsis.gr )

Πηγή: eggolpio.blogspot.gr

ΟΡΘΟΠΡΑΞΙΑ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΗΣΤΕΙΑ (Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ)

  

Ποιός δὲν γνωρίζει ὅτι ὁ ἐγκρατὴς βίος εἶναι ὠφελιμώτατος σέ ψυχὲς καὶ σώματα μαζί; Ἐπειδὴ οἱ περισσότεροι τὸ γνωρίζουν καὶ μάλιστα καλά, ἀλλὰ ἡ ἐπιθυμία καὶ ὁ θυμὸς ἐπικρατοῦν τῆς καλῆς γνώσεως, γι’ αὐτὸ σᾶς προσφέρομε τὴν παρηγοριὰ τοῦ λόγου, γιὰ νὰ σᾶς ἀνυψώσουμε, ὥστε ἐπάνω στὸν ὀρθὸ λογισμὸ νὰ ἐπιθέσωμε τὴν πρᾶξι τοῦ ἀγαθοῦ, διότι αὐτὴ ἐπιφέρει τὸ ἀγαθὸ τέλος. «Δὲν εἶναι οἱ ἀκροαταὶ τοῦ νόμου δίκαιοι ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, ἀλλ’ οἱ ποιηταὶ τοῦ νόμου». Ἄς ἐπιληφθοῦμε λοιπὸν καὶ μὲ ἔργα, ἀδελφοί, τοῦ καλοῦ τῆς νηστείας καὶ τοῦ ἀγαθοῦ τῆς ἐγκρατείας, ποὺ προσφέρει αὐτὴ ἡ εὐλογημένη περίοδος τῆς Τεσσαρακοστῆς. Ἡ νηστεία καὶ ἡ ἐγκράτεια ἁγνίζουν τὸ σῶμα καὶ κάνουν καθαρὴ καὶ ἀνέφελη τὴν διάνοια. Διπλὸ περιτείχισμα εἶναι ἡ νηστεία καὶ ἡ ἐγκράτεια καὶ ἡ ψυχὴ βρίσκεται σὲ ἀσφάλεια καὶ εἰρήνη.

Ὅμως, ὁ πολέμιος τῆς σωτηρίας μας, ὁ διάβολος, ἐπιχειρεῖ ποικιλοτρόπως ν’ ἀχρειώση τὴν νηστεία καὶ τὴν προσευχὴ αὐτῶν τῶν σαράντα ἡμερῶν. Διότι ὑπάρχει ἀδελφοί μου καὶ ἄλλος κορεσμὸς καὶ μέθη πονηρά, ποὺ δὲν προέρχεται ἀπὸ τὰ φαγητά, οὔτε ἀπὸ τὰ ποτὰ κι ἀπὸ τὴν ἀπόλαυση τούτων, ἀλλὰ ἀπὸ τὴν ὀργὴ καὶ τὸ μῖσος πρὸς τὸν πλησίον καὶ τὴν μνησικακία, καθὼς καὶ ἀπὸ τὰ κακὰ ποὺ γεννῶνται ἀπὸ αὐτά. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ προφήτης Ἡσαΐας λέγει: «ἀλλοίμονο σ’ αὐτοὺς ποὺ μεθοῦν χωρὶς κρασί», καὶ ὁ ἴδιος πάλι: «μὴ νηστεύετε γιὰ μάχες». Ἀλλὰ καὶ πρὸς αὐτοὺς ποὺ νηστεύουν ἔτσι λέγει σὰν ἐκ μέρους τοῦ Κυρίου: «ἂν κάμψετε τὸν λαιμό σας σὰν κρῖκο, καί πάλι δὲν θὰ εἶναι δεκτὴ μ’ αὐτὸ ἡ νηστεία σας καὶ ὅταν ἐκτείνετε τὰ χέρια σας πρὸς ἐμένα, θ’ ἀποστρέψω τοὺς ὀφθαλμούς μου ἀπὸ σᾶς». Αὐτὴ λοιπὸν τὴν ἀπὸ τὸ μῖσος μέθη τὴν περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλο αἰτία τῆς θείας ἀποστροφῆς, ἐπιχειρεῖ ὁ διάβολος νὰ ἐμβάλη στοὺς προσευχομένους καὶ νηστεύοντας. Φέρνει στὴν μνήμη τὰ σφάλματα τῶν ἄλλων, ταράσσει τοὺς λογισμοὺς καὶ ὀξύνει τὴν γλῶσσα ἐναντίον τους.

Ἀλλ’ ἐμεῖς ἀδελφοί, τὸν καιρὸ τῆς νηστείας καὶ τῆς προσευχῆς ἄς μὴ τὸν ἀφήσουμε ὡς λάφυρο στὸν ἐχθρό, κρατῶντας γιὰ τὸν ἑαυτό μας μόνο τὸν κόπο καὶ τὴν καταδίκη. Ἄς προσέξουμε κι ἄς φοβηθοῦμε τὸν κίνδυνο, διότι ὕπουλα μᾶς παγιδεύει καὶ ἀντὶ ἁγιασμοῦ κερδίζουμε τὴν κακία. Ἀπὸ τὴν ψυχή μας ἄς ἀφήσουμε -ἂν ἀληθινὰ ἔχωμε ἤ νομίζωμε ὅτι ἔχομε- κάτι ἐναντίον κάποιου καὶ ἄς δοθοῦμε ὁλοκληρωτικὰ στὴν ἀγάπη καὶ τὴν εὐσπλαγχνία. Εἶναι καιρὸς ἀγαθοεργίας καὶ ἐφαρμογῆς τῆς εὐαγγελικῆς ἀγάπης. Ἂν θέλωμε νὰ νηστεύωμε τὴν ἐπαινετὴ καὶ ἄψογη νηστεία, ἄς δείχνουμε βαθιὰ κατανόηση ὁ ἕνας πρὸς τὸν ἄλλον, συλλογιζόμενοι καὶ σκεπτόμενοι μέσα μας καλὰ ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καὶ τῶν ἀνθρώπων. Κατ’ αὐτὸν τὸν τρόπον μόνον γίνονται καὶ τὰ αἰτήματά μας πρὸς τὸν Θεὸν εὐπρόσδεκτα καὶ τότε μόνον μποροῦμε νὰ λέγωμε πρὸς Αὐτὸν μὲ παρρησία: «Πάτερ, ἄφησέ μας τὶς ὀφειλές μας, ὅπως κι ἐμεῖς τὶς ἀφήνομε στοὺς ὀφειλέτας μας».

Ἄλλος τρόπος τοῦ πονηροῦ ποὺ καθιστᾶ ἀνωφελῆ τὸν κόπο τῆς νηστείας καὶ τῆς προσευχῆς εἶναι τὸ νὰ μᾶς πείθη νὰ τὰ πράττουμε γιὰ κενοδοξία καὶ πρὸς ἔπαινο τῶν ἀνθρώπων. Γι’ αὐτὸ παραγγέλει ὁ Κύριός μας: «εἴσελθε στὸν προσωπικό σου χῶρο, κλεῖσε τὴν θύρα σου, προσευχήσου στὸν Πατέρα σου κι Ἐκεῖνος πού βλέπει τὰ κρυπτὰ θὰ σοῦ τὸ ἀποδώση στὰ φανερά». Τὰ λέγει δὲ αὐτὰ ὄχι γιὰ νὰ ἐγκαταλείψουμε τὶς Συνάξεις καὶ τὶς προσευχὲς στὸν Ναό, ἀλλὰ μ’ αὐτὸ ὁ Κύριος μᾶς διδάσκει ὅτι ἡ ἰδιαίτερη προσευχή μας στοὺς οἴκους καὶ στοὺς κοιτῶνες ἀκόμη, ἐνισχύει τὴν προσευχὴ στὴν Ἐκκλησία καὶ ἡ ἐσωτερικὴ προσευχὴ κατὰ διάνοιαν ἐνισχύει τὴν διὰ τῶν χειλέων στὸν Ναό. Διότι ἐκεῖνος πού προσεύχεται μόνον ὅταν ἔλθη στὸν Ναὸ τοῦ Θεοῦ καὶ δὲν φροντίζει γιὰ τὴν προσευχὴ στὸν οἶκο καὶ στοὺς δρόμους καὶ στὶς ἀγορές, στὴν πραγματικότητα δὲν προσεύχεται οὔτε ὅταν εὑρίσκεται στὸν Ναὸ τοῦ Θεοῦ. Προσευχόμενοι δὲ καὶ νηστεύοντες νὰ περιφρουροῦμε τὸν ἑαυτό μας καὶ νὰ κρυπτώμεθα ἀπὸ τοὺς ὀφθαλμοὺς τῶν ἀνθρώπων, γιὰ νὰ μὴ στερηθοῦμε τοῦ μισθοῦ. Λέγει δὲ νὰ ἀλείφωμε τὴν κεφαλή μας καὶ νὰ νίπτωμε τὸ πρόσωπο, ὥστε ν’ ἀποφύγωμε τὸν ἀνθρώπινο ἔπαινο. Ἐὰν δὲ χαρακτηρίση κανεὶς ἀλληγορικῶς τὸν νοῦν ὡς κεφαλὴ τῆς ψυχῆς, τότε ἔχει τὸ ἑξῆς νόημα: Εἶναι καλὸν ὅταν νηστεύωμε νὰ ἀλείφωμε τὴν κεφαλὴν μὲ ἔλαιον, δηλαδὴ νὰ καθιστοῦμε τὸν νοῦ μας ἐλεήμονα καὶ νὰ νίπτωμε τὸ πρόσωπό μας, δηλαδὴ νὰ εἴμεθα καθαροὶ ἀπὸ θυμό, πονηρία καὶ ἀκάθαρτους λογισμούς.

Τέτοια νηστεία ὄχι μόνον φυγαδεύει τὰ πάθη καὶ τοὺς δαίμονες, ἀλλὰ καὶ συγκαταλέγει τοὺς νηστεύοντας στοὺς ἀγαθοὺς ἀγγέλους, διότι τότε οἱ ἅγιοι ἄγγελοι μᾶς φυλάττουν, μᾶς βοηθοῦν καὶ συμπράττουν μαζί μας. Ἡ δὲ νηστεία ποὺ δὲν εἶναι τέτοια καὶ δὲν ἐκτελεῖται μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο, ἔχει συγγένεια μᾶλλον πρὸς τοὺς πονηροὺς δαίμονες, διότι αὐτῶν ἡ ἀσιτία συνοδεύεται ἀπὸ ὀργὴ καὶ μῖσος, ἀπὸ ὑπερηφάνεια καὶ ἀντίθεση πρὸς τὸν Θεόν.

Ἀλλ’ ἐμεῖς, ἀδελφοί, ὡς δοῦλοι γνήσιοι τοῦ ἀγαθοῦ Δεσπότου, Ἐκεῖνον μόνο νὰ δουλεύωμε μὲ καθαρὰ καρδία καὶ γενόμενοι εὐάρεστοι ἐνώπιόν Του, ν’ ἀποκομίσωμε τὴν εὐλογία Του πρὸς ἁγιασμὸν καὶ σωτηρίαν μας. Ἀμήν.

(Ἱστοσελίδα «Ἁγιορειτικά», στήλη «Πατερικὰ κείμενα», μὲ ἐπεξεργασία ἡμετέρα)

Πηγή

ΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙ ΨΕΥΔΟΠΡΟΦΗΤΩΝ ΚΑΙ ΨΕΥΔΟΔΙΔΑΣΚΑΛΩΝ - ΜΕΡΟΣ Δ' (Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου)

δ. Αλλά ας επανέλθουμε στο θέμα μας. Ο Ιωάννης λέγει, «Καὶ νῦν ἀντίχριστοι πολλοὶ γεγόνασι» (Α’ Ιωάν. 2.18), και πάλι, «Βλέπετε ἑαυτοὺς͵ ἵνα μὴ ἀπολέσητε ἃ εἰργάσασθε· ὅτι πολλοὶ πλάνοι εἰς τὸν κόσμον ἐξῆλθον» (Β’ Ιωάν. 1.8). Ἀγαπητοὶ͵ μὴ παντὶ πνεύματι πιστεύετε͵ ἀλλὰ δοκιμάζετε τὰ πνεύματα εἰ ἀπὸ τοῦ Θεοῦ ἐστιν· ὅτι πολλοὶ ψευδοπροφῆται εἰς τὸν κόσμον εἰσεληλύθασι» (Α’ Ιωάν. 4.1) . Και πάλι λέγει, «Εἴ τις ἔρχεται πρὸς ὑμᾶς͵ καὶ ταύτην τὴν διδαχὴν οὐ φέρει μεθ΄ ἑαυτοῦ͵ μὴ λαμβάνετε αὐτὸν εἰς οἰκίαν͵ καὶ Χαίρειν αὐτῷ μὴ λέγετε. Ὁ γὰρ λέγων αὐτῷ χαίρειν͵ κοινωνεῖ τοῖς ἔργοις αὐτοῦ τοῖς πονηροῖς» (Β’ Ιωάν. 1.10). Και πάλι, «Πᾶς ὁ παραβαίνων͵ καὶ μὴ μένων ἐν τῇ διδαχῇ τοῦ Χριστοῦ͵ Θεὸν οὐκ ἔχει» (Β’ Ιωάν. 1.9).

Αυτά μας προτρέπει ο Ιωάννης, Ιωάννης ο υιός της βροντής, ο περισσότερο αγαπημένος από όλους τους μαθητές. Αυτός που στήριξε με την θεολογία την Εκκλησία απ’ άκρου εις άκρον της γης και έφραξε τα στόματα των αιρετικών.

Ο Ιάκωβος είπε, «Ὃς ἐὰν δοκῇ φίλος αὐτῶν εἶναι͵ ἐχθρὸς τοῦ Θεοῦ καθίσταται» (Ιακ. 4.4). Ακούστε όλοι εσείς που συντρώγετε με τους αιρετικούς την οδυνηρή απόφαση, ότι είστε εχθροί του Χριστού. Διότι αυτός που συμφιλιώνεται με τους εχθρούς του βασιλέως δεν μπορεί να είναι φίλος του. Ούτε θ’ αξιωθεί την αιώνιο ζωή, αλλά θα χαθεί μαζί με τους εχθρούς και θα υποστεί τα χειρότερα.

Ιούδας ο του Ιακώβου είπε, «Παρεισέδυσάν τινες ἄνθρωποι οἱ ἔκπαλαι προγεγραμμένοι εἰς τοῦτο τὸ κρῖμα͵ ἀσεβεῖς͵ τὴν τοῦ Θεοῦ ἡμῶν χάριν μετατιθέντες εἰς ἀσέλγειαν͵ καὶ τὸν μόνον Δεσπότην καὶ Κύριον Ἰησοῦν Χριστὸν ἀρνούμενοι» (Ιουδ. 1.4). Και πάλι λέγει, «Ἐπ΄ ἐσχάτων τῶν χρόνων  ἔσονται ἐμπαῖκται͵ κατὰ τὰς ἰδίας ἐπιθυμίας αὐτῶν πορευόμενοι τῶν ἀσεβειῶν. Οὗτοί εἰσι οἱ ἀφόβως ἑαυτοὺς ποιμαίνοντες͵ νεφέλαι ἄνυδροι͵ παντὶ ἀνέμῳ περιφερόμεναι͵ ἀστέρες πλανῆται͵ οἷς ὁ ζόφος τοῦ σκότους εἰς αἰῶνας τετήρηται». Αυτά και περισσότερα από αυτά παραινεί σε μας ο Ιούδας ο καλός.

Έλα κι εσύ Παύλε, το σκεύος της εκλογής, και πες μας ο ίδιος κατά την δοθείσα σσε σένα χάρη του Θεού, μίλησέ μας για τον παρόντα πονηρό αιώνα. Φανέρωσε τους κρυφούς λύκους, στηλίτευσε και νίκησε τους κλέφτες της αγίας ποίμνης του Θεού. Ο Παύλος είπε, «Οἶδα ὅτι εἰσελεύσονται μετὰ τὴν ἄφιξίν μου λύκοι βαρεῖς εἰς ὑμᾶς͵ μὴ φειδόμενοι τοῦ ποιμνίου» (Πραξ. 20.29).

Βλέπεις παντού τους θεολόγους που συμφωνούν με τον Διδάσκαλο σχετικά με τους άθεους αιρετικούς, ονομάζοντάς τους σκύλους και λύκους; Όπως και αλλού λέγει ο Παύλος, «Βλέπετε τοὺς κύνας͵ βλέπετε τοὺς κακοὺς ἐργάτας͵ βλέπετε τὴν κατατομήν. Βλέπετε μή τις ὑμᾶς ἔσται ὁ συλαγωγῶν διὰ τῆς φιλοσοφίας καὶ κενῆς ἀπάτης. Βλέπετε ἀκριβῶς πῶς περιπατεῖτε͵ ὅτι αἱ ἡμέραι πονηραί εἰσι» (Φιλ. 3.2).

Ποιος θα δικαιολογηθεί ότι δεν ήξερε, όταν ακούει τέτοιες προειδοποιήσεις; Και αλλού πάλι, «Μὴ παραδέχεσθε αἱρετικὸν ἄνθρωπον μετὰ μίαν καὶ δευτέραν νουθεσίαν» (Τιτ. 3.10). Και πάλι, «Διδαχαῖς ποικίλαις καὶ ξέναις μὴ παραφέρεσθε» (Εβρ. 13.9), και πάλι,  «Αἱρετικοὶ ἄνθρωποι προκόψουσιν ἐπὶ τὸ χεῖρον͵ πλανῶντες καὶ πλανώμενοι» (Β’ Τιμ. 3.13), και αλλού, «Τοῖς μεμιασμένοις καὶ ἀπίστοις οὐδὲν καθαρόν» (Τιτ.  1.15).

Ακούστε τα αυτά εσείς που κάνετε αγάπες μαζί τους˙ πως θα ξεφύγετε από την τιμωρία που έρχεται πάνω σας, όσοι μολύνεστε μαζί μ’ αυτούς τρώγοντας και πίνοντας; Πως τολμάτε να προσέρχεστε στα θεία και φρικτά μυστήρια του Χριστού; Ή μήπως δεν ακούσατε τον μακάριο Παύλο που βοά, ότι «Οὐ δύνασθε ποτήριον Κυρίου πιεῖν͵ καὶ ποτήριον δαιμόνων· οὐ δύνασθε τραπέζης Κυρίου μετέχειν͵ καὶ τραπέζης δαιμονίων» (Α’ Κορ. 10.21).

Φύγετε μακριά από αυτούς και μη έχετε επαφή με την ακαθαρσία. Άραγε θα σας πείσουμε; ή μήπως μάταια κοπιάζουμε και μιλάμε στον αέρα; Πλην όμως γι’ αυτούς που θελουν και ενδιαφέρονται να μάθουν τον λόγο και να τον εφαρμόσουν, δεν θα ραθυμήσω, ούτε θ’ απομακρυνθούμε από τα λόγια του Παύλου. Θα τα ξαναπώ και ακούστε, «Μὴ γίνεσθε ἑτεροζυγοῦντες ἀπίστοις. Τίς γὰρ κοινωνία φωτὶ πρὸς σκότος;» (Β’ Κορ. 6.14).

Που είναι εκείνοι οι αθυρόστομοι, που λένε ότι δεν αναφέρονται αυτά στην Αγία Γραφή; [Αυτοί για τους οποίους ισχύει]« Ὧν ὁ Θεὸς ἡ κοιλία͵ καὶ ἡ δόξα ἐν τῇ αἰσχύνῃ αὐτῶν͵ οἱ τὰ ἐπίγεια φρονοῦντες»( Φιλ. 3.19); Αυτά ο Παύλος παρακαλεί και διδάσκει και προτρέπει˙ ο Παύλος, το σκεύος της εκλογής, το περιτείχισμα της Εκκλησίας, ο πολύαθλος και γενναίος, η θεόφθογγος λύρα, ο κήρυκας του Χριστού, ο καταγραφέας των δογμάτων, η σάλπιγγα του Λόγου, ο ρήτορας της ευσεβείας, η σαγήνη των εθνών.

Οι μακάριοι θεολόγοι είπαν αυτά και περισσότερα από αυτά για τους άθεους και άπιστους. Οι προφήτες που προηγήθηκαν παλαιότερα είπαν τα ίδια. Είναι ανάγκη να τους φέρουμε και αυτούς στο μέσο. Είπε ο προφήτης Δαβίδ, «Οὐκ ἔστιν ἐν στόματι αὐτῶν ἀλήθεια» (Ψαλμ. 5.10). Πάλι λέγει, «Κύριε͵ οὐχὶ τοὺς μισοῦντάς σε ἐμίσησα͵ καὶ ἐπὶ τοὺς ἐχθρούς σου ἐξετηκόμην; Τέλειον μῖσος ἐμίσουν αὐτοὺς͵ καὶ εἰς ἐχθροὺς ἐγένοντό μοι» (Ψαλμ. 138.21). Ο Σολομώντας λέγει, ότι «Δυσσεβοῦντες ὑποκρίνονται εὐσέβειαν». Πάλι λέγει, «Υἱὲ͵ μή σε πλανήσωσιν ἄνδρες ἀσεβεῖς͵ μηδὲ πορευθῇς ἐν ὁδῷ μετ΄ αὐτῶν» (Παρ. 1.10). Ο Ησαΐας ο προφήτης ή καλύτερα ο Κύριος μέσω του προφήτη λέγει, «Υἱοὺς ἐγέννησα͵ καὶ ὕψωσα͵ αὐτοὶ δέ με ἠθέτησαν» (Ησ. 1.2)˙ και πάλι, «Οὐκ ἔστι χαίρειν τοῖς ἀσεβέσι͵ λέγει Κύριος» (Ησ. 57.21).

(PG 59.557-59). 

ΜΕΡΟΣ Α' 

ΜΕΡΟΣ Β'

ΜΕΡΟΣ Γ' 

ΜΕΡΟΣ Ε'

ΜΕΡΟΣ ΣΤ'

ΜΕΡΟΣ Ζ'

ΜΕΡΟΣ Η'

ΟΡΘΟΠΡΑΞΙΑ

''ΦΩΣ ΑΣΒΕΣΤΟ'' Ταινία γιὰ τὴν Εἰκόνα τῆς Παναγίας τῶν Ἰβήρων (Πορταϊτίσσης)

 

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΠΟΚΡΕΩ 2023 (Ομιλία π.Ευθυμίου Μπαρδάκα)

 

ΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙ ΨΕΥΔΟΠΡΟΦΗΤΩΝ ΚΑΙ ΨΕΥΔΟΔΙΔΑΣΚΑΛΩΝ - ΜΕΡΟΣ Γ' (Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου)

γ. Μου έρχονται δάκρυα, όταν ακούω από την Εκκλησία μας μερικούς να λένε, «μήπως λέγονται αυτά στις θείες Γραφές;». Και αυτό όχι μόνο από λαϊκούς, αλλά και από αυτούς που νομίζουν ότι είναι ποιμένες και κατέχουν τις θέσεις των προφητών και των αποστόλων, όχι όμως και τους τρόπους. Προς αυτούς είναι ευκαιρία να ειπωθεί, Αλίμονο σας, οδηγοί τυφλοί και αμαθείς και αστήρικτοι˙ εσείς που φροντίζετε τον ιματισμό σας, αλλά όχι την μόρφωση˙  εσείς που εγκαταλείψατε την διακονία του λόγου και διακονείτε την κοιλία˙ «Ὧν ὁ Θεὸς ἡ κοιλία͵ καὶ ἡ δόξα ἐν τῇ αἰσχύνῃ» (Φιλ. 3.18). Εσείς που καταχράστε το γάλα,  το μαλλί και το κρέας της ποίμνης, χωρίς να φροντίζετε για τα πρόβατα. Πως θα ξεφύγετε την τιμωρία, όταν αμελείτε τόσο μεγάλη σωτηρία;

Εγώ παρασυρθείς από την ομιλία, θα παρουσιάσω περισσότερες μαρτυρίες, αποδεικνύοντας μέσα από την Αγία Γραφή, από τα Ευαγγέλια και τους προφήτες και τους αποστόλους, με τη χάρη του Χριστού, πως κλείνει τα στόματα αυτών που λαλούν άδικα, για να φωτισθεί η καρδιά αυτών που επιθυμούν το λόγο του Θεού.

Από πού αλλού να ξεκινήσουμε, παρά από αυτόν που είπε, «Ἐγώ εἰμι ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος» (Αποκ. 22.13); Ας γνωρίσει καθένας τον νου του και τη σκέψη του, αφού αποθέσει κάθε βιοτική μέριμνα. Είπε ο Κύριος, «Βλέπετε͵ μὴ πλανηθῆτε. Πολλοὶ γὰρ ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου ἐλεύσονται λέγοντες͵ ὅτι Ἐγώ εἰμι ὁ Χριστός· καὶ πολλοὺς πλανήσουσι» (Λουκ. 21.8). Και πάλι, «Προσέχετε ἑαυτοῖς ἀπὸ τῶν ψευδοπροφητῶν͵ οἵτινες ἔρχονται πρὸς ὑμᾶς ἐν ἐν δύμασι προβάτων͵ ἔσωθεν δέ εἰσι λύκοι ἅρπαγες· ἀλλ΄ ἀπὸ τῶν καρπῶν αὐτῶν ἐπιγνώσεσθε αὐτοὺς» (Ματθ. 7.15), λέει˙  δηλαδή από τα λόγια, από την ψευδοπροφητεία, από την υποκρισία τους, από την κακοδοξία τους, από την βλασφημία τους θα τους καταλάβετε.

«Οὐ γὰρ δύναται δένδρον σαπρὸν ποιεῖν καρποὺς καλούς. Πᾶν γὰρ δένδρον ἐκ τοῦ ἰδίου καρποῦ ἐπιγινώσκεται» (Ματθ. 7.18-19). Έτσι κι εσείς αυτούς θα τους καταλάβετε από τους καρπούς τους. Όταν πια τους αναγνωρίσετε, μην τους λαμβάνετε στην οικία, μην τους τιμήσετε, μη ζητήσετε από αυτούς λόγο διδασκαλίας, μην βάλετε τους μαργαρίτες σας μπροστά τους, αλλά προσέχετε από την ζύμη τους, δηλαδή από την αίρεσή τους.

Κανείς σας να μην κακιώσει και να μη βαρυγκωμήσει με αυτά που λέω, διότι μιλάει ο Θεός. Ακούστε εσείς οι ποιμένες, την φωνή του Αρχιποιμένος˙ακούστε πως αποκαλύπτει και καταδεικνύει τους κρυφούς λύκους˙ ακούστε και φροντίστε τον εαυτό σας και όλο το ποίμνιο. «Βλέπετε τοὺς κύνας» (Φιλ. 3.2),  «βλέπετε τοὺς κλέπτας». «Ὁ γὰρ μὴ εἰσερχόμενος διὰ τῆς θύρας εἰς τὴν αὐλὴν τῶν προβάτων͵ ἀλλ΄ ἀναβαίνων ἀλλαχόθεν͵ κλέπτης ἐστὶ καὶ λῃστής» (Ιωάν. 10.1). Και πάλι για τα ίδια λέγει, «Ὁ μὴ ὢν μετ΄ ἐμοῦ͵ κατ΄ ἐμοῦ ἐστι» (Ματθ.12.30). Και πάλι προς αυτούς έλεγε, «Ὑμεῖς ἐκ τοῦ πατρὸς τοῦ διαβόλου ἐστέ» (Ιωαν. 8.44). «Οὐαὶ ὑμῖν͵ ὅτι κλείετε τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν˙ ὑμεῖς γὰρ οὐκ εἰσέρχεσθε͵ οὐδὲ τοὺς εἰσερχομένους ἀφίετε εἰσελθεῖν» (Ματθ. 23.14). Και αλλού πάλι, «Ὑμεῖς οὐκ ἔστε ἐκ τῶν προβάτων τῶν ἐμῶν» (Ιωαν. 10.26).

Βλέπεις πως παντού ο Δεσπότης στηλιτεύει και καταδεικνύει τους ασεβείς, για να μην πλανηθούμε; Ώ της ανεκφράστου συγκαταβάσεως, ώ της πέρα από κάθε σύλληψη αγαθότητος! Τι ν’ ανταποδώσουμε στον Κύριο για όλα αυτά; Τι θ’ απολογηθούμε στον Αρχιποιμένα; Ώ ποιμένες, συνάδελφοι ποιμένες! Ορίστε λίγα από τα πολλά. Κοιτάξτε πως παντού ο Δεσπότης στο Ευαγγέλιο βοά για την δική μας ασφάλεια, «Βλέπετε͵ γρηγορεῖτε͵ προσέχετε͵ σπουδάσατε͵ ἀγωνίσασθε»!  Και όχι μόνο στα Ευαγγέλια βοά, αλλά και δια μέσω των θεοφόρων προφητών, και των θεολόγων μαθητών λέει τα ίδια.

Σε όλα αυτά μιλά σύμφωνα με το θεϊκό θέλημά Του και μου το μαρτυρεί ο Παύλος, όταν λέει, «Τοῦ ἐν ἐμοὶ λαλοῦντος Χριστοῦ» (Β’ Κορ. 13.3).  Ας φέρουμε τώρα ανάμεσά μας τους θεολόγους, και ας ακούσουμε από αυτούς τι μας παραγγέλλουν για τους αιρετικούς. Πες μας, μακάριε Πέτρο, εσένα που σε μακάρισε ο Κύριος και Θεός μας Ιησούς Χριστός, πες μας για τους πλάνους και αυτούς που μέλλει να  πλανήσουν την ποίμνη του Χριστού, την οποία σου παρέδωσε και στην εμπιστεύθηκε ο αρχιποιμένας και επίσκοπος των ψυχών μας. Πες όσα σου χορήγησε το Πνεύμα το Άγιο και στήριξε την ποίμνη σου. Δείξε μας τους κρυφούς λύκους, όπως ο διδάσκαλός σου Χριστός, ο Κύριος.

Ο Πέτρος είπε, «Τοῦτο πρῶτον γινώσκετε͵ ὅτι ἐλεύσονται ἐπ΄ ἐσχάτων τῶν ἡμερῶν ἐμπαῖκται͵ κατὰ τὰς ἰδίας ἐπιθυμίας πορευόμενοι» (Β’ Πετρ. 3.3). Και πάλι λέγει, «Καὶ ἐν ὑμῖν ἔσονται ψευδοδιδάσκαλοι͵ οἵτινες παρεισάξουσιν αἱρέσεις ἀπωλείας͵ καὶ τὸν ἀγοράσαντα αὐτοὺς Δεσπότην ἀρνούμενοι. Καὶ πολλοὶ ἐξακολουθήσουσιν αὐτῶν ταῖς ἀσελγείαις· οἷς τὸ κρῖμα οὐκ ἀργεῖ͵ καὶ ἡ ἀπώλεια αὐτῶν οὐ νυστάζει· κατάρας τέκνα͵ καταλείποντες τὴν εὐθεῖαν ὁδόν» (Β’ Πετρ. 2.1-2). Αυτά ελάλησε ο Πέτρος, ο πραγματικά μακάριος, Πέτρος της πίστεως η πέτρα, πάνω στην οποία ο Χριστός οικοδόμησε την Εκκλησία, αυτός που κατέχει τα κλειδιά του παραδείσου. Ο Πέτρος που περπάτησε πάνω στα κύματα, ο θερμός εραστής του Δεσπότη Χριστού, αυτός που έρριψε τον Σίμωνα τον Μάγο στη Ρώμη, ο κορυφαίος και πρωτοστάτης τον πρώτο ληστή και μαθητή του διαβόλου (σ.μ. εννοεί τον Σίμωνα).

Βλέπεις πως μιλά ο Χριστός μέσα από όλα αυτά; Διότι και στα Ευαγγέλια είπε τα ίδια σ’ αυτούς, ότι «Ὑμεῖς ἐκ τοῦ πατρὸς ὑμῶν τοῦ διαβόλου ἐστέ» (Ιωάν. 8.44). Γνώρισα πολλούς που λένε, «και αυτούς ο Θεός τους έπλασε» (διότι λένε ότι χωρίς τον Θεό δεν έγινε τίποτα), χωρίς να καταλαβαίνουν ούτε τι λένε, ούτε για ποιο πράγμα βεβαιώνουν. Συμφωνώ κι εγώ ότι ο Θεός έκτισε, αλλά έκτισε πάνω σε έργα αγαθά, ώστε πάνω σ’ αυτά να ακολουθήσουμε και να γίνουμε τέκνα Θεού δια της ορθής πίστεως. 
(PG 59.556-7)

ΜΕΡΟΣ Α' 

ΜΕΡΟΣ Β'

ΜΕΡΟΣ Δ'

ΜΕΡΟΣ Ε'

ΜΕΡΟΣ ΣΤ'

ΜΕΡΟΣ Ζ'

ΜΕΡΟΣ Η'

ΟΡΘΟΠΡΑΞΙΑ

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕΩ (τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

          Σήμερα ἡ Ἐκκλησία μᾶς θυμίζει ὅτι ὁ Χριστός, ποὺ ἦρθε στὴν Γὴ ὡς ταπεινὸ Βρέφος, πρόκειται νὰ ἐπανέλθει. Αὐτὴ τὴ φορά, ὅμως, στὴ Δευτέρα Παρουσία, θὰ ἔλθει μὲ πολλὴ δόξα καὶ θὰ κρίνει ζώντας καὶ νεκρούς. Τότε, λοιπόν, «βίβλοι ἀνοιγήσονται καὶ πράξεις φανερωθήσονται». Καμία πράξη καὶ σκέψη, κανένας λόγος μας δὲν θὰ μείνει κρυφός.

               Ἐνδεχομένως, κάποιοι ἀκούγοντας γιὰ δικαστήριο, νὰ σκεφτοῦν μὲ ποιὸ τρόπο θὰ ἐξαγοράσουν τὸν Κριτή, ὅπως συμβαίνει στὰ κοσμικὰ δικαστήρια. Ἐδώ, ὡστόσο, τὰ πράγματα εἶναι διαφορετικά. Ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι Κριτὴς Δίκαιος καὶ δὲν ἐξαγοράζεται. Κρίνει ἀπροσωπολήπτως, μὲ βασικὸ κριτήριο τὴν ἀγάπη.

          Κὶ ἀφοὺ ξεχωρίσει τοὺς δικαίους ἀπὸ τοὺς ἀδίκους, τοὺς μὲν θὰ τοὺς ὁδηγήσει στὴν αἰώνια χαρὰ τοῦ Παραδείσου, τὴν ὁποία ἐπέλεξαν, τοὺς δὲ στὴν αἰώνια δυστυχία τῆς κολάσεως, τὴν ὁποία ἐπίσης ἐπέλεξαν. 

 Τί ἔκαναν οἱ δίκαιοι γιὰ νὰ ἀξίζουν τὸν Παράδεισο; 

            Πίστεψαν καρδιακὰ στὸν Ἀληθινὸ Θεὸ καὶ Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστὸ καὶ Τὸν ἀγάπησαν. Τὴν πίστη δὲν τὴν ἔκαναν σημαία γιὰ νὰ παρουσιάζονται ὡς ὁμολογητὲς καὶ σωτῆρες καὶ νὰ κρίνουν τοὺς ὑπολοίπους, ἀλλὰ τῆς ἔδωσαν ζωὴ μὲ τὴν βοήθεια τῆς ἀγάπης. Καὶ αὐτὴ τὴν ἀγάπη, δὲν τὴν κράτησαν γιὰ τὸν ἑαυτό τους, ἀλλὰ τὴν ἐξέφρασαν μέσα ἀπὸ πράξεις σταυρικῆς προσφορᾶς γιὰ τὸ καλὸ τῶν συνανθρώπων τους. Τάισαν τοὺς πεινασμένους, πότισαν τοὺς διψασμένους, ἔντυσαν τοὺς γυμνούς, ἐπισκέφθηκαν τοὺς ἀσθενεῖς, παρηγόρησαν τοὺς φυλακισμένους καὶ ὅλα αὐτὰ ἦταν σὰν νὰ τὰ ἔκαναν στὸν Ἴδιο τὸν Θεό.

 Ἀπὸ τὴν ἄλλη, τί ἔκαναν οἱ ἄδικοι γιὰ νὰ ἀξίζουν τὴν κόλαση;

            Ὁ Χριστὸς στὸ Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα δὲν ἀνέφερε τὶς ἁμαρτίες τους. Ἀνέφερε μόνο ὅτι τὸν πτωχό, τὸν πεινασμένο, τὸν διψασμένο, τὸν ἀσθενῆ, τὸν φυλακισμένο συνάνθρωπό τους δὲν τὸν περιποιήθηκαν. Κάποιοι ἀπὸ αὐτοὺς μπορεῖ νὰ ἔζησαν μὲ συνεχῆ μυστηριακὴ ζωή, μὲ νηστεῖες, ἡ μὲ παρθενία. Κολάσθηκαν, ὅμως, διότι ἡ ἀγάπη τοὺς γιὰ τὸν Θεὸ ἦταν ψεύτικη καὶ τυπολατρική, ἐφόσον δὲν βοήθησαν τὸν ἀδελφό τους ποὺ εἶχε ἀνάγκη. Καὶ ἐφόσον δὲν βοήθησαν τὸν ἀδελφό τους, δὲν βοήθησαν οὔτε τὸν Θεό. Καὶ ὁ Θεὸς ἀκόμη νὰ ἐμφανιζόταν μπροστὰ τους, δὲν θὰ Τὸν βοηθοῦσαν. 

Ἀγαπητοί, 

            Ἄν διαβάσουμε τοὺς βίους τῶν Ἁγίων, θὰ δοῦμε ὅτι κανεὶς δὲν κέρδισε τὸν Παράδεισο δίχως θυσίες, δίχως νὰ προσφέρει στὴν κοινωνία τῶν συνανθρώπων του. Καὶ αὐτό, διότι ἀγάπησαν ἀληθινὰ τὸν Θεὸ καὶ τὸν πλησίον. Ἄν ὁ Χριστὸς μᾶς ἀγάπησε τόσο ποὺ σταυρώθηκε γιὰ ἑμᾶς, αὐτὸ ὀφείλουμε νὰ πράττουμε καὶ ἑμεῖς ὁ ἕνας γιὰ τὸν ἄλλο∙ νὰ ἀγαποῦμε καὶ νὰ θυσιαζόμαστε. 

Μετ’ εὐχῶν,

ὁ Ἐπίσκοπός σας,

†  ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πηγή

 

H ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΜΝΗΜΟΣΥΝΩΝ. Γιατι τελούνται τα 3ήμερα και τα 9μερα μνημόσυνα.

Όλοι σχεδόν έχουμε πάει σε μνημόσυνο συγγενικού ή προσφιλούς μας προσώπου. Πόσοι όμως γνωρίζουν ποιος είναι ο πραγματικός σκοπός του;

Οι περισσότεροι τελούν τα μνημόσυνα των κεκοιμημένων καθαρά από λόγους παράδοσης. Τα μνημόσυνα είναι άρρηκτα δεμένα με τη Θεολογία της Ορθοδοξίας για τη ζωή μετά το θάνατο.

Στην Ορθόδοξη Παράδοση έχουμε τέσσερα μνημόσυνα. Το τριήμερο, το εννιαήμερο, το σαρανταήμερο και το ετήσιο μνημόσυνο. Όλα δημιουργήθηκαν για να βοηθήσουν στο ταξίδι της ψυχής από τη γη στον ουρανό.

Ποιό είναι όμως αυτό το ταξίδι; Αρχίζει λίγο πριν πεθάνει ο άνθρωπος όταν βλέπει άτομα που γνωρίζει, αλλά έχουν φύγει από τον κόσμο αυτό, γύρω του. Αυτό γίνεται κατά Θεία Οικονομία για να καταλάβει ο ψυχοραγών ότι έφτασε η ώρα που θα συναντήσει τον Δημιουργό του Κόσμου.

Όταν τελικά ο άνθρωπος πεθαίνει χωρίζεται η ψυχή από το σώμα. « Οίμοι, οίον αγώνα έχει η ψυχή χωριζομένη εκ του σώματος » λέει ένα ιδιόμελο της Νεκρώσιμης Ακολουθίας για να δείξει ότι ο πραγματικός αγώνας τώρα αρχίζει για την ψυχή.

Εκείνη τη στιγμή τη ψυχή παραλαμβάνει ο Φύλακας Αγγελός της. Όταν χωρίζεται από το σώμα και καταλάβει ότι φεύγει από τα άτομα που αγαπά πλημμυρίζει από θλίψη.

Τις δυο πρώτες ημέρες η ψυχή μαζί με τους αγγέλους γυρίζει στους τόπους όπου έζησε και ειδικά εκεί όπου έπραξε καλά έργα. Εκείνη θα μας βλέπει, θα μας μιλάει αλλά εμείς ούτε θα μπορούμε να τη δούμε, ούτε να της μιλήσουμε.

Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός περιγράφει στη Νεκρώσιμη Ακολουθία έξοχα την κατάσταση της ψυχής εκείνη την ώρα « Πρός τους ανθρώπους τα χέρια απλώνει, και κανείς δεν τη βοηθά. ».

Την τρίτη ημέρα από το θάνατο η ψυχή αρχίζει τη πορεία προς τον ουρανό για να κριθεί από το Θεό. Την ημέρα αυτή οι συγγενείς τελούν το τριήμερο μνημόσυνο για δύο λόγους.

Πρώτος λόγος είναι, επειδή όπως αναφέραμε νοιώθει η ψυχή λύπη που αφήνει τα εγκόσμια, αυτή τη μέρα οι άγγελοι την ανακουφίζουν από αυτήν. Δεύτερος λόγος και σημαντικότερος είναι ότι η ψυχή στην πορεία της προς τις ουράνιες μονές θα συναντήσει τα φοβερά τελώνια.

Τα τελώνια είναι « εξειδικευμένοι » δαίμονες θα τους ονομάζαμε που έχουν ως στόχο τους να εμποδίσουν την ψυχή να φτάσει στον ουρανό. Οι τρόποι με τους οποίους θα σταθούν εμπόδιο στην ψυχή είναι να την κατηγορούν για τις αμαρτίες που έπραξε, παρόλο που αυτά την είχαν παρασύρει.

Οι άγγελοι όμως θα τους απαντούν με τις καλές πράξεις αυτού του ανθρώπου και έτσι θα περνούν ένα ένα τα τελώνια και θα ανεβαίνουν προς τον ουρανό. Αν όμως, λόγω της έλλειψης καλών πράξεων της ψυχής, οι άγγελοι δεν μπορούν να τους απαντήσουν τότε εκείνα θα πέρνουν την ψυχή στην Κόλαση.

Δύσκολη και φοβερή η τρίτη ημέρα για την ψυχή και το μόνο που μπορούμε να κάνουμε εμείς είναι να προσευχόμαστε να τη βοηθήσει ο Θεός στην πορεία αυτή.

Το πόσο τρομερή είναι αυτή η άνοδος και η συνάντηση με τα τελώνια φαίνεται από το γεγονός ότι η ίδια η Παναγία όταν πληροφορήθηκε από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ τον επικείμενο θάνατο Της, προσευχήθηκε στο Υιό και Θεό Της να Την βοηθήσει να αντιμετωπίσει τους δαίμονες.

Απαντώντας στη προσευχή Της ήρθε ο ίδιος ο Κύριος Ιησούς Χριστός παρέλαβε την ψυχή Της και την οδήγησε στον ουρανό.

Περνώντας επιτυχώς από τα τελώνια η ψυχή συνοδευόμενη πάντα από τους αγγέλους φτάνει στον ουρανό που μέχρι την ένατη ημέρα θα περιηγηθεί στον Παράδεισο.

Μετά από αυτή και μέχρι την τεσσαρακοστή ημέρα από το θάνατο θα περιηγηθεί στην Κόλαση μη ξέροντας ακόμη που θα κριθεί να μείνει. Οι συγγενείς τελούν το εννιαήμερο μνημόσυνο για να ζητήσουν από το Θεό να βοηθήσει την ψυχή τώρα που ξεκινάει την περιήγηση της στη Κόλαση.

Την τεσσαρακοστή ημέρα η ψυχή θα κριθεί από το Θεό που θα παραμείνει. Το σαρανταήμερο μνημόσυνο έχει σκοπό να παρακαλέσουν οι συγγενείς και οι φίλοι του αποθανόντος το Θεό να κρίνει την ψυχή να μείνει στον Παράδεισο.

Θα πρέπει σε αυτό το σημείο να αναφέρουμε τι μας διδάσκει η Θεολογία για το τι ακριβώς συμβαίνει στη ψυχή μέχρι την Τελική Κρίση. Την τεσσαρακοστή ημέρα γίνεται η Μερική Κρίση της ψυχής.

Ονομάζεται Μερική διότι η Τελική θα έρθει με την Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου μας. Μετά από τη ΜερικήΚρίση η ψυχή προγεύεται, θα λέγαμε, είτε τον Παράδεισο είτε την Κόλαση ανάλογα που θα κριθεί. Μέσα στον Παράδεισο βρίσκεται μόνο ο Χριστός και ο Ληστής που σταυρώθηκε εκ δεξιών του Κυρίου.

Εμείς που μένουμε πίσω τί μπορούμε να κάνουμε για εκείνους που έφυγαν; Όπως είδαμε τα μνημόσυνα που έχει θεσπίσει η Εκκλησία μας έχουν ως σκοπό να βοηθήσουν τη ψυχή στο ταξίδι της. Άρα το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να προσευχόμαστε για εκείνη να της χαρίζει το έλεός Του ο Θεός.

Στο τελευταίο τροπάριο που ακούμε στη Νεκρώσιμη Ακολουθία τονίζει τι πρέπει να κάνουμε ακριβώς : « Αλλ’ αιτώ πάντας και δυσωπώ, αδιαλείπτως υπέρ εμού προσεύξασθαι Χριστώ τώ Θεώ, ίνα μή καταταγώ δια τάς αμαρτίας μου, είς τόν τόπον της βασάνου, αλλ’ ίνα με κατατάξη όπου το φώς της ζωής. »

Πηγή: www.askitikon.eu

Δείτε σχετικά:

ΤΑ ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΑ (Ποιὰ εἶναι, πότε καὶ γιατί τελοῦνται)

ΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙ ΨΕΥΔΟΠΡΟΦΗΤΩΝ ΚΑΙ ΨΕΥΔΟΔΙΔΑΣΚΑΛΩΝ - ΜΕΡΟΣ Β' (Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου)

β.   Να έχετε θάρρος, διότι δεν θ’ αφήσει ο Κύριος πεινασμένες τις ψυχές των δικαίων. Περί αυτής της πνευματικής πείνας λέγει ο Κύριος δια του προφήτου, «Καὶ ἔσται ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις͵ ἐπάγω λιμὸν ἐπὶ τὴν γῆν˙ οὐ λιμὸν ἄρτου͵ οὐδὲ δίψαν ὕδατος͵ ἀλλὰ λιμὸν τοῦ ἀκοῦσαι λόγον Θεοῦ. Καὶ περιδραμοῦνται ἀπὸ ἀνατολῶν ἕως δυσμῶν͵ ζητοῦν τες τὸν λόγον Κυρίου» (Αμως 8.11-12).

Βλέπεις ότι δεν ομιλεί περί άρτου; Διότι ο Θεός δεν ομιλούσε περί του άρτου. Ω πόσο δεινός και βλαβερός και ψυχοφθόρος λιμός, ω λιμός πρόξενος της αιωνίου κολάσεως! Αυτός ο λιμός είναι που προξενεί κάθε πονηρό πράγμα, αίτιος παντός κακού. Αυτόν τον λιμό, όταν τον προείδε ο προφήτης Δαβίδ επερχόμενο, παρακαλούσε τον Θεό λέγοντας, «Ὁ Θεός μου͵ μὴ παρασιωπήσῃς ἀπ΄ ἐμοῦ» (Ψαλμ. 27.1). Και για τους σπουδαίους εκείνους πιστούς που θ’ αναζητούν τότε τον λόγο του Θεού προφήτευσε λέγων, «Ρύσασθαι ἐκ τοῦ θανάτου τὰς ψυχὰς αὐτῶν͵ καὶ διαθρέψαι αὐτοὺς ἐν λιμῷ» (Ψαλμ. 32.19). Και αλλού λέγει, «Καὶ ἐν ἡμέραις λιμοῦ χορτασθήσονται» (Ψαλμ. 36.19). Και πάλι,  «Ἐλεήμων καὶ οἰκτίρμων ὁ Κύριος τροφὴν ἔδωκεν τοῖς φοβοῦσιν αὐτόν» (Ψαλμ.110.4-5). Αυτά είπε ο Δαβίδ για όσους ερευνούν τις Γραφές, ότι δεν θα πεινάσουν. Να ερευνήσουμε τις Γραφές, αδελφοί, για να μην πεινάσουμε όταν θα έρθει ο ψυχοφθόρος λιμός˙ να ερευνήσουμε για να μην πλανηθούμε, για να μην αγόμαστε και φερόμαστε από κάθε άνεμο που φυσάει.

Γι’ αυτό και λέγει ο Κύριος προς τους αμελείς, «Πλανᾶσθε͵ μὴ νοοῦντες τὰς Γραφάς» (Ματθ. 22.29). Πράγματι, τέτοιοι άνθρωποι πλανώνται. Από πού προήλθε ο ψυχοκτόνος λιμός; Επειδή δεν ερευνάμε τις Γραφές ή μήπως όχι; Αλήθεια πόσα αγαθά δεν στερηθήκαμε, επειδή εγκαταλείψαμε τις Γραφές, μη υπακούοντας στο πρόσταγμα του Δεσπότη! Να κοπιάζεις στην έρευνα, να ερευνάς και να ζητάς και θα βρεις πολύ τον ανέκφραστο πλούτο, θησαυρό κρυμμένο στον αγρό˙ θα εννοήσεις την θεία Γραφή.

Ερεύνησε και θα βρεις, και αφού βρεις, πούλησε πάντα όσα έχεις και αγόρασε εκείνο τον αγρό, την καλή γνώση της Αγίας Γραφής, στην οποία κρύβεται ο Υιός, η αληθινή Σοφία του Πατρός, τον οποίο όταν βρεις θα είσαι μακάριος, όπως είναι γραμμένο, ότι «Μακάριος ἄνθρωπος͵ ὃς εὗρεν σοφίαν». Ερεύνησε αγαπητέ, κι αν είσαι πλούσιος ή φτωχός, είτε δούλος, είτε ελεύθερος, είτε άνδρας, είτε γυναίκα. «Ἐρευνᾶτε τὰς γραφάς» (Ιωαν. 5.39). Διότι η Αγία Γραφή είναι ταμείο κάθε αγαθού.

Αλλά ας επιστρέψουμε στο θέμα μας, διότι για την συντέλεια η ομιλία και περί των ψευδοπροφητών και ψευδοδιδασκάλων και περί των άθεων αιρετικών που περικυκλώνουν από παντού, ως χείμαρροι και πλανούν πολλούς. Και από πού προέκυψε αυτό; Είναι φανερό ότι από την αγνωσία και απειρία των προϊσταμένων˙ διότι όπου υπάρχει απειρία ποιμένων, εκεί η των προβάτων απώλεια.

Τι να πω πρώτα; Για την συντέλειά μας; Ή μήπως να στηλιτεύσω τα άθεα δόγματα των αιρετικών; Αν ήταν ο καιρός κατάλληλος, θα μπορούσα να κάνω γνωστά δημοσίως τα βέβηλα δόγματά τους και τα άθεσμα πράγματα και θριαμβευτικά να τ’ αναιρέσω. Είναι όμως μεγάλος ο αγώνας και πολύς ο λόγος που πρέπει να γίνει για να γυμνωθούν και ν’ αναιρεθούν τα ακάθαρτα δόγματα. Γι’ αυτό είναι αναγκαίο προς το παρόν να παρουσιασθούν από την Αγία Γραφή αυτοί, ως εχθροί του Χριστού και λύκοι που εκδιώκονται από παντού και εκβάλλονται από τα πρόβατα του Χριστού.

Δίκαια αποκλήθηκαν λύκοι από τους προφήτες και από αυτόν τον ίδιο τον Δεσπότη και από τους μακάριους Αποστόλους. Όχι μόνο λύκοι, αλλά και επιδημίες, και ασεβείς, και αντίδικοι, και εχθροί, και επίβουλοι, και βλάσφημοι, και υποκριτές, και κλέπτες, και ληστές, και βδελυροί, και ψευδοπροφήτες, και ψευδοδιδάσκαλοι, και οδηγοί τυφλοί, και πλάνητες, και πονηροί, και αντίχριστοι, και σκάνδαλα, και υιοί του πονηρού, και ζιζάνια, και άθεοι και πνευματομάχοι, αυτοί που βλασφημούν το Πνεύμα της χάριτος. Αυτοί δεν θα βρουν συγχώρεση ούτε στον παρόντα αιώνα, ούτε στο μέλλοντα. Εξαιτίας του θα βλασφημηθεί η οδός της αλήθειας. Μεταξύ των άλλων και τέκνα του πονηρού ονομάζονται, όπως λέγει ο θεολόγος, «Φανερά ἐστι τὰ τέκνα τοῦ διαβόλου» (Α’ Ιωάν. 1.10).

Επειδή έφθασε  σε μας το τέλος των αιώνων, όπως λέγει ο Απόστολος, και ήρθαν οι δύσκολοι καιροί, η ανομία πλήθυνε, και η αγάπη των πολλών ψυχράνθηκε, και οι πλάνοι πολλοί, και οι πλανημένοι περισσότεροι. Ας σχολιάσουμε, λοιπόν, τα ιερά βιβλία, στα οποία αφού βρούμε την οδό της αληθείας, θα βαδίζουμε αναβαίνοντας στα άγια όρη, τους προφήτες εννοώ και τους αποστόλους, για να μην πλανηθούμε και μας παρασέρνει κάθε άνεμος της διδασκαλίας, με τα ψεύτικα παιχνίδια των ανθρώπων, με την πανούργα μέθοδο της πλάνης.

Ας μην μείνουμε κάτω, αλλά ας ανέβουμε μαζί με τους άγιους μαθητές πάνω στο όρος το μακάριο, και ας ακούσουμε τον ποιμένα μας που λέγει, «Βλέπετε μὴ πλανηθῆτε» (Λουκ. 21.8), «Βλέπετε μή τις ὑμᾶς πλανήσῃ» (Μαρκ. 13.5). Και ο Ιωάννης λέγει τα ίδια, «Ἵνα μὴ ἀπολέ σητε ἃ εἰργάσασθε» (Β’ Ιωάν. 1.8). Και ο Παύλος, «Βλέπετε τοὺς κύνας· Βλέπετε πῶς περιπατεῖτε» (Φιλ. 3.2). Το «Βλέπετε» δεν ειπώθηκε για κανέναν άλλο λόγο, παρά μόνο για την δική μας ασφάλεια, σχετικά με αυτούς τους πλάνους που φοράνε την προβειά και κρύβουν το λύκο, εξαπατώντας τους αμελέστερους.

Ως πάρα πολύ αναγκαίο λέγετε παντού στις Γραφές, το «Βλέπετε», και το «Ὁρᾶτε», και «Γρηγορεῖτε»͵ καὶ «Προσέχετε», όχι μόνο σε μας, αλλά και σε ολόκληρο το ποίμνιο. Τίποτα δεν παρασιώπησε η Αγία Γραφή από όσα μας συμφέρουν.
(PG 59.555-6)

ΟΡΘΟΠΡΑΞΙΑ

ΜΕΡΟΣ Α' 

ΜΕΡΟΣ Γ' 

ΜΕΡΟΣ Δ'

ΜΕΡΟΣ Ε'

ΜΕΡΟΣ ΣΤ'

ΜΕΡΟΣ Ζ'

ΜΕΡΟΣ Η'

ΣΥΝΟΨΗ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ (Μέρος 12ο)

 Ἁγίου Μητροπολίτου Φιλαρέτου τῆς Ρωσικῆς Διασπορᾶς

12. Άλλα συναισθήματα

Η ανάπτυξη ανιδιοτελών συναισθημάτων στην παιδική ηλικία.
Χριστιανική ελπίδα.

Το αισθητικό συναίσθημα, που εξετάσαμε στο προηγούμενο κεφάλαιο, είναι ένα από τα συναισθήματα της ανθρώπινης καρδιάς. Αλλά βεβαίως για έναν Χριστιανό είναι όχι λιγότερο σημαντικά και πολλά άλλα συναισθήματα -για παράδειγμα, τα αισθήματα συμπάθειας και αντιπάθειας, οι οικογενειακές, φιλικές και εθνικές προσκολλήσεις, τα αισθήματα ελέους και συμπόνιας κ.λπ. Και, φυσικά, όλα αυτά τα υψηλά συναισθήματα πρέπει να αναπτύσσονται στην καρδιά ενός Χριστιανού -αν είναι δυνατόν, από πολύ μικρή ηλικία.

Αλίμονο -αυτό συνήθως δεν συμβαίνει! Δυστυχώς, σε αρκετές -κάποιες φορές σε πολλές- πολύ καλές χριστιανικές οικογένειες, η ζωή είναι ρυθμισμένη με τέτοιο τρόπο που οι γονείς αφαιρούν σκόπιμα από τα παιδιά τους εικόνες ανθρώπινης ανάγκης, θλίψης, σοβαρών καταστροφών και δοκιμασιών. Μια τέτοια υπερβολική προστασία των παιδιών από την σκληρή πραγματικότητα βεβαίως φέρνει μόνο αρνητικά αποτελέσματα. Παιδιά που μεγάλωσαν σε ένα «θερμοκήπιο», χωρίς επαφή με την ζωή, μεγαλώνουν χαϊδεμένα, κακομαθημένα και μη προσαρμοσμένα στην πραγματικότητα, και συχνά γίνονται αναίσθητοι εγωιστές, συνηθισμένοι μόνο να απαιτούν και να λαμβάνουν και να μην είναι σε θέση ποτέ να υποχωρήσουν, να υπηρετήσουν, να είναι χρήσιμοι στους άλλους.

Αλλά η ζωή είναι σκληρή και μερικές φορές τιμωρεί αφόρητα οδυνηρά τέτοιους ανθρώπους, και μάλιστα κάποτε ήδη από νεαρή ηλικία, από τα σχολικά χρόνια. Και για αυτό, αγαπώντας τα παιδιά, πρέπει να τα σκληραγωγήσετε από την παιδική ηλικία. Και το πιο σημαντικό: τόσο μπροστά στα μάτια των γονιών, όσο και μπροστά στα μάτια των παιδιών τους θα πρέπει πάντα να υπάρχει ένας καθορισμένος χριστιανικός στόχος ότι τα παιδιά, μεγαλώνοντας και αναπτυσσόμενα σωματικά, θα αναπτυχθούν επίσης και πνευματικά: θα γίνουν καλύτεροι, πιο ευγενικοί, πιο ευσεβείς, πιο ευαίσθητοι… Και για αυτό, εικόνες ανθρώπινης ανάγκης και θλίψης πρέπει να τίθενται ενώπιον των παιδιών και να τους δίνεται η ευκαιρία να βοηθούν. Και τότε τα ίδια τα παιδιά θα έλκονται από την καλοσύνη και την αλήθεια, γιατί ό,τι είναι αγνό, ευγενικό και φωτεινό είναι ιδιαίτερα κοντινό και συγγενικό με την αδιάφθορη παιδική ψυχή.

Τα συναισθήματα για τα οποία έχουμε μιλήσει μέχρι στιγμής, συμπεριλαμβανομένων του υψηλότερου από αυτά -έλεος και συμπόνια- βρίσκονται σε όλους τους ανθρώπους. Στρεφόμενοι τώρα σε αισθήματα καθαρά χριστιανικού τύπου, θα επικεντρωθούμε στο αίσθημα της χριστιανικής ελπίδας. Η χριστιανική ελπίδα μπορεί να οριστεί ως μια εγκάρδια διά βίου μνήμη Θεού από τον Χριστιανό, άρρηκτα συνδεδεμένη με την κυριαρχία της Πατρικής Του αγάπης και βοήθειας. Ένας άνθρωπος που έχει μια τέτοια ελπίδα στην καρδιά του, παντού και πάντα νιώθει τον εαυτό του κάτω από την πατρική σκέπη, όπως ακριβώς παντού και πάντα στον φυσικό κόσμο βλέπει τον απέραντο θόλο του ουρανού από πάνω του. Και επομένως, ένας Χριστιανός που έχει ελπίδα στον Θεό δεν θα απελπιστεί ποτέ, δεν θα νιώσει ποτέ απελπιστικά μόνος. Η κατάσταση μπορεί να φανεί «απελπιστική» μόνο για έναν άπιστο. Αυτός που πιστεύει και ελπίζει στον Θεό γνωρίζει την εγγύτητά Του με τη θλιμμένη ανθρώπινη καρδιά, και θα βρει ανακούφιση, ενθάρρυνση και βοήθεια από Αυτόν.

Αλλά, φυσικά, η κορωνίδα και η κορυφή της χριστιανικής ελπίδας είναι στο μέλλον. Εμείς οι Χριστιανοί γνωρίζουμε ότι το Σύμβολο της Πίστης μας, το οποίο περιέχει όλες τις βασικές αλήθειες του Χριστιανισμού, τελειώνει με τις λέξεις: «Προσδοκῶ ἀνάστασιν νεκρῶν καί ζωήν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος. Ἀμήν». (Η λέξη «προσδοκώ» σημαίνει περιμένω, μα όχι μόνο περιμένω, αλλά και ελπίζω και εύχομαι με όλη μου την καρδιά να έρθει σύντομα). Έτσι, η πλήρης πραγματοποίηση της χριστιανικής φωτεινής ελπίδας θα έρθει όταν η ζωή τελικά θριαμβεύσει επί του θανάτου και η Αλήθεια του Θεού έναντι του εγκόσμιου ψεύδους. Τότε «όλα θα περάσουν, μόνο η αλήθεια θα μείνει», λέει μια ρωσική παροιμία. Τότε όλη η θλίψη των πασχόντων θα καλυφθεί, γιατί «ἐξαλείψει ἀπ᾿ αὐτῶν ὁ Θεὸς πᾶν δάκρυον ἀπὸ τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν, καὶ ὁ θάνατος οὐκ ἔσται ἔτι, οὔτε πένθος οὔτε κραυγὴ οὔτε πόνος οὐκ ἔσται ἔτι· ὅτι τὰ πρῶτα ἀπῆλθον» (Αποκ. κα΄ 4). «Καὶ εὐφροσύνη αἰώνιος ὑπὲρ κεφαλῆς αὐτῶν» (Ησ. λε΄ 10). Εδώ είναι η κορυφή, η κορωνίδα και η πλήρης πραγματοποίηση της χριστιανικής ελπίδας και ο θρίαμβος εκείνων οι οποίοι στην επίγεια ζωή διώχθηκαν, καταπιέστηκαν και εξορίστηκαν για την Αλήθεια του Χριστού…

Πηγή