Τοῦ δὲ Ἰησοῦ γεννηθέντος ἐν Βηθλέεμ τῆς Ἰουδαίας ἐν ἡμέραις Ἡρῴδου τοῦ βασιλέως, ἰδοὺ μάγοι ἀπὸ ἀνατολῶν παρεγένοντο εἰς Ἱεροσόλυμα λέγοντες· Ποῦ ἐστιν ὁ τεχθεὶς βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων; εἴδομεν γὰρ αὐτοῦ τὸν ἀστέρα ἐν τῇ ἀνατολῇ καὶ ἤλθομεν προσκυνῆσαι αὐτῷ. Aκούσας δὲ Ἡρῴδης ὁ βασιλεὺς ἐταράχθη καὶ πᾶσα Ἱεροσόλυμα μετ’ αὐτοῦ, καὶ συναγαγὼν πάντας τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ γραμματεῖς τοῦ λαοῦ ἐπυνθάνετο παρ’ αὐτῶν ποῦ ὁ Χριστὸς γεννᾶται. Oἱ δὲ εἶπον αὐτῷ· Ἐν Βηθλέεμ τῆς Ἰουδαίας· οὕτως γὰρ γέγραπται διὰ τοῦ προφήτου· Καὶ σύ Βηθλέεμ, γῆ Ἰούδα, οὐδαμῶς ἐλαχίστη εἶ ἐν τοῖς ἡγεμόσιν Ἰούδα· ἐκ σοῦ γὰρ ἐξελεύσεται ἡγούμενος, ὅστις ποιμανεῖ τὸν λαόν μου τὸν Ἰσραήλ. Τότε Ἡρῴδης λάθρᾳ καλέσας τοὺς μάγους ἠκρίβωσεν παρ’ αὐτῶν τὸν χρόνον τοῦ φαινομένου ἀστέρος, καὶ πέμψας αὐτοὺς εἰς Βηθλέεμ εἶπε· Πορευθέντες ἐξετάσατε ἀκριβῶς περὶ τοῦ παιδίου· ἐπὰν δὲ εὕρητε ἀπαγγείλατέ μοι, ὅπως κἀγὼ ἐλθὼν προσκυνήσω αὐτῷ. Oἱ δὲ ἀκούσαντες τοῦ βασιλέως ἐπορεύθησαν· καὶ ἰδοὺ ὁ ἀστὴρ ὃν εἶδον ἐν τῇ ἀνατολῇ προῆγεν αὐτοὺς ἕως ἐλθὼν ἐστάθη ἐπάνω οὗ ἦν τὸ παιδίον· Iδόντες δὲ τὸν ἀστέρα ἐχάρησαν χαρὰν μεγάλην σφόδρα. Kαὶ ἐλθόντες εἰς τὴν οἰκίαν εἶδον τὸ παιδίον μετὰ Μαρίας τῆς μητρὸς αὐτοῦ, καὶ πεσόντες προσεκύνησαν αὐτῷ, καὶ ἀνοίξαντες τοὺς θησαυροὺς αὐτῶν προσήνεγκαν αὐτῷ δῶρα, χρυσὸν καὶ λίβανον καὶ σμύρναν· Kαὶ χρηματισθέντες κατ’ ὄναρ μὴ ἀνακάμψαι πρὸς Ἡρῴδην, δι’ ἄλλης ὁδοῦ ἀνεχώρησαν εἰς τὴν χώραν αὐτῶν.
Μετά τον Ευαγγελισμό της Παρθένου Μαρίας από τον αρχάγγελο Γαβριήλ και ενώ πλησίαζε ο καιρός να τελειώσουν οι εννιά μήνες από την υπερφυσική σύλληψη του Χριστού στην παρθενική της μήτρα, ο Καίσαρ Αύγουστος διέταξε απογραφή του πληθυσμού του ρωμαϊκού κράτους. Τότε ο Ιωσήφ μαζί με τη Θεοτόκο, ξεκίνησαν για τη Βηθλεέμ, για να απογραφούν εκεί. Έτσι ξεκίνησαν από την Ναζαρέτ και ύστερα από κοπιαστικό ταξίδι έφτασαν στην Βηθλεέμ, όπου επειδή είχε συγκεντρωθεί πλήθος κόσμου δεν κατάφεραν να βρουν κατάλυμα, παρά μόνο ένα φτωχικό σπήλαιο. Εκεί η Θεοτόκος γέννησε τον Κύριο Ιησού Χριστό και σπαργάνωσε σαν βρέφος τον Κτίστη των απάντων. Έπειτα Τον έβαλε επάνω στη φάτνη των αλόγων ζώων, διότι «ἔμελλε νὰ ἐλευθέρωση ἡμᾶς ἀπὸ τὴν ἀλογίαν», όπως χαρακτηριστικά γράφει ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης. Από τότε, όλοι οι πιστοί χριστιανοί με χαρά ψάλλουν τον ύμνο των αγγέλων εκείνης της νύκτας: . «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία» (. βλ Ευαγγέλιο Λουκά, Β '1-20) Δόξα δηλαδή, ας είναι στο θεό, που βρίσκεται στα ύψιστα μέρη του ουρανού και στη γη ολόκληρη, που είναι ταραγμένη από την αμαρτία ας βασιλεύσει η θεία ειρήνη, διότι ο Θεός έδειξε την αγάπη Του στους ανθρώπους με την ενανθρώπηση του Υιού Του.
Νὰ σημειώσουμε ἐδῶ, ὅτι ἡ γιορτὴ τῶν Χριστουγέννων καθιερώθηκε γιὰ πρώτη φορὰ τὴν 25η Δεκεμβρίου τοῦ 397 ἐπὶ πατριαρχείας Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου. Κατ 'ἄλλους ὁ πατριάρχης Ἱεροσολύμων Ἰουβενάλιος, χώρισε τὶς δύο ἑορτὲς τῶν Φώτων καὶ τῶν Χριστουγέννων, οἱ ὁποῖες παλιότερα γίνονταν τὴν ἴδια μέρα , δηλαδὴ τὴν 6η Ἰανουαρίου.
«ΣΤΗΝ ΚΑΤΑ ΣΑΡΚΑ ΣΩΤΗΡΙΩΔΗ ΓΕΝΝΗΣΙ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ ΜΑΣ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ» ΑΓ IOY ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΠΑΛΑΜΑ
«Σήμερα βλέπω να υπάρχη ομοτιμία ουρανού και γης και να ανεβαίνουν τα κάτω μέχρι εκεί που βρίσκονται τα υψηλότερα των πάντων. Όποια και αν είναι η φύση, η στάση και η τάξη των υπερκοσμίων δεν υπάρχει τίποτε πιο θαυμάσιο και τιμιότερο από το σπήλαιο και τη φάτνη της Βηθλεέμ και από τα βρεφικά σπάργανα του Χριστού. Ανάμεσα σε όσα έγιναν ανά τους αιώνες από το Θεό για τον άνθρωπο δεν υπάρχει τίποτα πιο ωφέλιμο για όλους και πιο θείο από αυτό που γιορτάζουμε σήμερα. που είναι η γέννηση του Χριστού. Ο προαιώνιος και απερίγραπτος Υιός του Θεού γεννιέται κατά σάρκα μέσα σε ένα σπήλαιο. Είναι την ώρα εκείνη άστεγος. Δεν έχει ένα τόπο για να μείνει και τοποθετείται σαν βρέφος μέσα στη φάτνη των αλόγων ζώων. Γίνεται ορατός και ψηλαφίζεται και τον περιτυλίγουν με σπάργανα. Η σάρκα του όμως δεν γεννήθηκε για να διαλυθεί σε λίγο. Μαζί της ενώθηκε ο Θεός στο δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος κατά τρόπο ασύγχιτο και συγκροτήθηκε μία θεανδρική υπόσταση η οποία έμεινε στην παρθενική κοιλιά και γεννήθηκε χωρίς να θίξει την αγνότητα της Παρθένου. Εκείνη επίσης, όπως φάνηκε ανώτερη της εμπαθούς ηδονής κατά τη σύλληψη έτσι και τώρα φάνηκε ανώτερη των φυσικών πόνων κατά τη γέννηση. Δεν είναι μονάχα η θεότητα ανεξιχνίαστη αλλά και ο τρόπος που ενώθηκε με τη σάρκα ο Χριστός είναι αδύνατο να κατανοηθεί λογικά. Η συγκατάβαση αυτή του Θεού είναι απερίγραπτη και υπερέχει κάθε νού και λόγο. Τώρα ο Χριστός είναι ο ίδιος και τέλειος Θεός αλλά και άνθρωπος τέλειος. Όταν είδε τα λογικά του πλάσματα να αχρειώνονται από την πτώση και την αμαρτία τότε χάρισε τον εαυτό του σ'αυτά και τους έδωκε τη δυνατότητα να απολαμβάνουν χωρίς κίνδυνο την άφεση των αμαρτιών τους.
Ο διάβολος δεν μπορούσε να δεχθεί να είναι κατώτερος από κανένα άγγελο αλλά ούτε και από το Θεό. Θέλησε λοιπόν να εξομοιωθεί και με τον ίδιο τον κτίστη. Τότε υπέστη τη φοβερή πτώση του. Στη συνέχεια μη υποφέροντας αυτό που του συνέβη, κινήθηκε με φθόνο εναντίον του ανθρώπου και με δόλο έσυρε τον Αδάμ στην ανυπακοή. Έτσι πρόβαλε ο αρχέκακος τον εαυτό του ως πρότυπο κακίας στην οποία μετέχουν στο εξής μονάχα όσοι προτιμούν να είναι μαζί του. Ο φιλάνθρωπος Θεός ευδόκησε να ελευθερώσει τα πλάσματα του από την υπερήφανη κακία του διαβόλου. Κατέβηκε από ψηλά, ταπεινώθηκε και πτώχευσε σαν εμάς αναμιγνύοντας την ανθρωπότητα με τη Θεότητα. Υπέδειξε έτσι σε όλους την ταπείνωση σαν το δρόμο που φέρνει προς τα άνω. Τώρα και οι άγγελοι έμαθαν από το δεσπότη Χριστό ότι ο δρόμος της ομοιώσεως με αυτόν δεν είναι η έπαρση αλλά η ταπείνωση. Οι άνθρωποι μπορούν εύκολα να διορθώσουν τα λάθη τους αφού αναγνωρίσουν ότι η ταπείνωση τους είναι ο δρόμος που τους ανεβάζει στο Θεό και έτσι μπορούν να διορθωθούν. Με τη γέννηση του Χριστού ο διάβολος καταισχύνθηκε και κατανικήθηκε. Τώρα πια καταπατείται από εκείνους που ήταν προηγουμένως κάτω από τα πόδια του.
Αυτός που ορίζει τα πάντα σήμερα περιτυλίγεται σε φτωχά σπάργανα. Εκούσια γίνεται φτωχός και απογράφεται μαζί με τους δούλους γιατί θέλει να ξαναδεί τον άνθρωπο πλούσιο. Όποιος συνετίσθηκε και κατανόησε την τιμή που έλαβε η φύση μας από τον Θεό και αντιλήφθηκε τη φιλανθρωπία Του θα τρέξει με λαχτάρα σ'αυτόν. Θα ακούσει και θα μάθει τις εντολές Του. Θα εκπλαγεί από το μυστήριο της αναπλάσεως μας.
Το αστέρι που συνόδευε τους μάγους σταματούσε όταν σταματούσαν, προχωρούσε όταν ξεκινούσαν πάλι. Ήταν οδηγός τους που δεν τους άφησε ποτέ μόνους μέχρι να φθάσουν στο σπίτι που βρήκαν και προσκύνησαν το Χριστό. Του πρόσφεραν χρυσό και λιβάνι και σμύρνα. Γιατί αυτός με το θάνατο Του, που σύμβολο του ήταν η σμύρνα, χάρισε σ'εμάς τη θεία ζωή της οποίας εικόνα ήταν ο λίβανος, αλλά και τη θεία λαμπρότητα και βασιλεία την οποία εικόνιζε ο χρυσός. Οι βοσκοί στήνουν σήμερα κοινό χορό με τους αγγέλους για το νεογέννητο Χριστό. Η αιτία αυτής της κοινής δοξολογίας είναι το χαρμόσυνο μήνυμα που πήραν ότι σήμερα γεννήθηκε ο σωτήρας των ανθρώπων. Ευδοκία και χαρά ήρθε για όλους.
Αδελφοί λάβαμε σαν κληρονομιά από το Σωτήρα μας το πνεύμα της υιοθεσίας. Γίναμε κληρονόμοι του Θεού και συγκληρονόμοι του Χριστού. Ας έχουμε λοιπόν ειρήνη μεταξύ μας. Ας γινόμαστε σώφρονες, και ας λέμε και ας πράττουμε πάντοτε τα αληθινά και δίκαια, επιδιδόμενοι σε προσευχές και δεήσεις. Ας τραγουδούμε και ας ψάλουμε σ'αυτόν με τις καρδιές μας και όχι μονάχα με τα χείλη. Μέσα μας να έχουμε ειρήνη με τον εαυτό μας και να υποτάσσουμε τη σάρκα στο πνεύμα. Να ανεχόμαστε τους αδελφούς μας με αγάπη και να τους προσφέρουμε αγάπη όπως και ο Χριστός σ'εμάς. Λυτρωθήκαμε από τη φθορά ας απολαύσουμε τα ουράνια και αιώνια αγαθά σαν παιδιά του ουράνιου πατέρα μας. Αυτή την απόλαυση εύχομαι να επιτύχουμε όλοι μας και να χαρούμε τη δόξα που μας ετοιμάζει στη μέλουσα παρουσία του ο Κύριος και Θεός και Σωτήρας μας Ιησούς Χριστός ».
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Ἡ γέννησίς σου Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, ἀνέτειλε τῷ κόσμῳ, τὸ φῶς τὸ τῆς γνώσεως· ἐν αὐτῇ γὰρ οἱ τοῖς ἄστροις λατρεύοντες, ὑπὸ ἀστέρος ἐδιδάσκοντο, σὲ προσκυνεῖν, τὸν Ἥλιον τῆς δικαιοσύνης, καὶ σὲ γινώσκειν ἐξ ὕψους ἀνατολήν, Κύριε δόξα σοι.
Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Αὐτόμελον.
Ποίημα Ῥωμανοὺ τοῦ Μελῳδοῦ
Ἡ Παρθένος σήμερον, τὸν ὑπερούσιον τίκτει, καὶ ἡ γῆ τὸ Σπήλαιον, τῷ ἀπροσίτῳ προσάγει. Ἄγγελοι μετὰ Ποιμένων δοξολογοῦσι· Μάγοι δὲ, μετὰ ἀστέρος ὁδοιποροῦσι· δι᾽ ἡμᾶς γὰρ ἐγεννήθη, Παιδίον νέον, ὁ πρὸ αἰώνων Θεός.
Ὁ Οἶκος
Τὴν Ἐδὲμ Βηθλεὲμ ἤνοιξε, δεῦτε ἴδωμεν· τὴν τρυφὴν ἐν κρυφῇ εὕρομεν, δεῦτε λάβωμεν, τὰ τοῦ Παραδείσου ἔνδον τοῦ Σπηλαίου. Ἐκεῖ ἐφάνη ῥίζα ἀπότιστος, βλαστάνουσα ἄφεσιν· ἐκεῖ εὑρέθη φρέαρ ἀνώρυκτον, οὗ πιεῖν Δαυῒδ πρὶν ἐπεθύμησεν· ἐκεῖ Παρθένος τεκοῦσα βρέφος, τὴν δίψαν ἔπαυσεν εὐθύς, τὴν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Δαυΐδ· διὰ τοῦτο πρὸς τοῦτο ἐπειχθῶμεν, οὗ ἐτέχθη, Παιδίον νέον, ὁ πρὸ αἰώνων Θεός.
Ἦχος δ’.
Ἡ γέννησίς σου Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, ἀνέτειλε τῷ κόσμῳ, τὸ φῶς τὸ τῆς γνώσεως· ἐν αὐτῇ γὰρ οἱ τοῖς ἄστροις λατρεύοντες, ὑπὸ ἀστέρος ἐδιδάσκοντο, σὲ προσκυνεῖν, τὸν Ἥλιον τῆς δικαιοσύνης, καὶ σὲ γινώσκειν ἐξ ὕψους ἀνατολήν, Κύριε δόξα σοι.
Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Αὐτόμελον.
Ποίημα Ῥωμανοὺ τοῦ Μελῳδοῦ
Ἡ Παρθένος σήμερον, τὸν ὑπερούσιον τίκτει, καὶ ἡ γῆ τὸ Σπήλαιον, τῷ ἀπροσίτῳ προσάγει. Ἄγγελοι μετὰ Ποιμένων δοξολογοῦσι· Μάγοι δὲ, μετὰ ἀστέρος ὁδοιποροῦσι· δι᾽ ἡμᾶς γὰρ ἐγεννήθη, Παιδίον νέον, ὁ πρὸ αἰώνων Θεός.
Ὁ Οἶκος
Τὴν Ἐδὲμ Βηθλεὲμ ἤνοιξε, δεῦτε ἴδωμεν· τὴν τρυφὴν ἐν κρυφῇ εὕρομεν, δεῦτε λάβωμεν, τὰ τοῦ Παραδείσου ἔνδον τοῦ Σπηλαίου. Ἐκεῖ ἐφάνη ῥίζα ἀπότιστος, βλαστάνουσα ἄφεσιν· ἐκεῖ εὑρέθη φρέαρ ἀνώρυκτον, οὗ πιεῖν Δαυῒδ πρὶν ἐπεθύμησεν· ἐκεῖ Παρθένος τεκοῦσα βρέφος, τὴν δίψαν ἔπαυσεν εὐθύς, τὴν τοῦ Ἀδὰμ καὶ τοῦ Δαυΐδ· διὰ τοῦτο πρὸς τοῦτο ἐπειχθῶμεν, οὗ ἐτέχθη, Παιδίον νέον, ὁ πρὸ αἰώνων Θεός.
