MHNYMATA ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΛΙΒΕΡΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ (Ὁμιλία τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Λαρίσης & Πλαταμῶνος κ.Κλήμεντος)

 

Ὁμιλία μὲ τίτλο: «Μηνύματα ἀπὸ τὴν θλιβερὴ ἐπικαιρότητα»

Ἀπὸ τὸν Σεβ. Μητροπολίτη Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα στὸν ἰσόγειο Ναὸ τῶν Ἁγίων Ἀρχαγγέλων τοῦ Καθεδρικοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου Λαρίσης, τὴν Κυριακή, 28-8/10-9-2023.

 Πηγή

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΔ΄ΜΑΤΘΑΙΟΥ 2023 (τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

 

 

   Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

   Στὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα, ὁ Κύριος μᾶς λέει μία παραβολή, κατὰ τὴν ὁποία ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν μοιάζει μὲ πλούσιο δεῖπνο σὲ  γάμο βασιλικό. Αὐτὸ τὸ βασιλικὸ δεῖπνο δὲν εἶναι ἄλλο ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία, ἤ εἰδικώτερα, τὸ Μυστήριο τῆς Θείας Λειτουργίας. Ὁ Θεὸς ὁ Ἴδιος ἐτοιμάζει τὸ δεῖπνο καὶ μάλιστα παραθέτει τὸν Ἑαυτό του, τὸ Πανάχραντο Σῶμα Του καὶ τὸ Τίμιο Αἵμα Του, ὥστε γευόμενοι αὐτῶν, νὰ γίνουμε ἕνα μὲ τὸν Θεὸ καὶ νὰ πλημμυρίσουμε ἀπὸ αἰώνια Ζωή. Ἑνῶ δὲ ὁ Θεὸς καλεῖ τοὺς πάντες σὲ ἕνα τόσο πλούσιο, πανευφρόσυνο καὶ μοναδικὸ γεγονός, ἄλλοι ἀρνοῦνται προφασιζόμενοι τὶς ἐργασίες τους, ἄλλοι προφασίζονται ἄλλες ἐργασίες, ἄλλοι τὴν οἰκογένειά τους, ἐνῶ ἄλλοι, οἱ πλέον θρασεῖς καὶ ἀγνώμονες, καταφέρονται κατὰ τοῦ Θεοῦ, πολεμῶντας τόσο τὸν Ἴδιο, ὅσο καὶ τοὺς ἐργάτες Του. Ἐμεῖς, ποὺ συμμετέχουμε σήμερα στὸ Μυστήριο τῶν Μυστηρίων, ἀποδεχθήκαμε τὴν ὑψηλὴ πρόσκληση τοῦ Θεοῦ. Ἀλλὰ καὶ ἀπὸ ἐμᾶς ἀκόμη, ἄλλοι προετοιμάσθηκαν γιὰ τὴν παρουσία τους ἐδὼ καὶ συμμετέχουν μὲ τὴν δέουσα εὐλάβεια (αὐτοὶ εἶναι ὅσοι ὅταν φεύγουν ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία συνεχίζουν νὰ ζοῦν χριστιανικὰ καὶ δὲν φοροῦν τὸ προσωπεῖο τοῦ Χριστιανοῦ μόνο κατὰ τὸν κυριακάτικο ἐκκλησιασμό), ἐνῶ ἄλλοι δὲν προετοίμασαν τὴν ψυχή τους, οὔτε συμμετέχουν συνειδητά, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ μὴν ὠφελοῦνται καθόλου. 

   Στὶς ἡμέρες μας, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ὅσοι ἀρνοῦνται τὸ προσκλητήριο τοῦ Θεοῦ, αὐξάνονται, μὲ ἀποτέλεσμα, τὰ ὅσα βλέπουμε στὴν Πατρίδα μας τὸν τελευταῖο καιρό. 

   Μετὰ ἀπὸ τὴν σύντομη ἀναφορὰ στὸ μήνυμα τοῦ σημερινοῦ Εὐαγγελίου, σήμερα θὰ ἀπευθυνθῶ σὲ ἐσᾶς μὲ τρόπο διαφορετικὸ ἀπὸ τὶς ἄλλες φορές, διότι αὐτὸ ἀπαιτοῦν οἱ περιστάσεις. 

   Μὲ ἀγωνία εἴμαστε θεατὲς αὐτῶν τῶν καταιγιστικῶν φαινομένων ποὺ τὸ τελευταῖο διάστημα συγκλονίζουν τὴν Πατρίδα μας. Ἀγωνία, πράγματι, φόβος καὶ ἀβεβαιότητα κυριαρχοῦν στὴν ἑλληνικὴ κοινωνία, σὲ βαθμὸ πρωτόγνωρο, τουλάχιστον γιὰ τὶς τελευταῖες δεκαετίες. 

   Ἀπὸ τὴ μία, οἱ πυρκαγιές. Σάρωσαν τὰ πάντα στὸ πέρασμά τους. Δάση ὁλόκληρα ἀπὸ πεῦκα ποὺ ἔδιναν ὀξυγόνο στὴν μαύρη κοινωνία τῶν καυσαερίων, καρποφόρα δέντρα ποὺ μαζὶ μὲ τὸ ὀξυγόνο ποὺ προσέφεραν, στήριζαν τὶς κατὰ τόπους οἰκονομίες καὶ συνέβαλλαν σημαντικὰ στὴ σίτησή μας, περιουσίες ἀνθρώπων μὲ μόχθο χτισμένες, ἀνθρώπινες ζωές, ἀλλὰ καὶ αὐτὸ τὸ ὡραῖο φυσικὸ κάλλος, ἡ ὀμορφιὰ τῆς δημιουργίας τὴν ὁποῖα βλέπαμε καὶ ξεκουραζόμασταν, ὅλα χαμένα, ξεθεμελιωμένα, κατεστραμμένα, μαῦρα καὶ τυλιγμένα στὴ στάχτη. 

   Ἀπὸ τὴν ἄλλη, λίγες ἑβδομάδες μετὰ τὶς φρικτὲς πυρκαγιές, αὐτὸ ποὺ βιώνουμε τώρα· ἡ χωρὶς προηγούμενο νεροποντή.  Ἀπὸ τοὺς ἀμέτρητους τόνους τοῦ νεροῦ ποὺ μὲ βία ἁπλώθηκαν στὴ γῆ, σπίτια πλημμυρίζουν, οἱ δρόμοι γίνονται ποτάμια, ὀχήματα καὶ οἰκίες σύρονται στὴ θάλασσα, ἄνθρωποι πνίγονται. 

   Ἡ φύση καταστρέφεται καὶ ἀνταποδίδει δικαίως τὴν καταστροφὴ ποὺ ὑφίσταται ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο. Καὶ σὰν νὰ μὴν ἔφταναν αὐτὰ τὰ ἀνεξέλεγκτα φαινόμενα, ἔχει καταντήσει ἀνεξελεγκτη καὶ ἡ συμπεριφορὰ τῶν ἀνθρώπων. Σὲ μία ἐποχὴ ποὺ οἱ δῆθεν προοδευτικοὶ μιλοῦν γιὰ ὀρθὸ λόγο καὶ προβάλλουν τὴν ἀθεΐα ὑποτιμῶντας τὰ ἱερὰ καὶ τὰ ὅσια μὲ τὰ ὁποῖα γαλουχήθηκε καὶ μεγαλούργησε τὸ Γένος μας, σὲ μία ἐποχὴ ποὺ ἡ τεχνολογία ἐξελίσσεται μὲ ραγδαίους ρυθμούς, σὲ μία ἐποχὴ ποὺ ὅλοι μιλοῦν γιὰ φιλελευθερισμό, τὸ ἀνθρώπινο πνεῦμα βρίσκεται σὲ πλήρη παρακμή, καὶ αὐτὸ διότι, ὅπως πολλὲς φορὲς ἔχουμε τονίσει, «νοῦς ἀποστὰς τῆς θεωρίας τοῦ Θεοῦ, ἤ κτηνώδης, ἤ δαιμονιώδης γίνεται». Ὡς ἀποτέλεσμα, καθημερινῶς ἀκοῦμε γιὰ ἐγκλήματα, καθημερινῶς ἀκοῦμε γιὰ καταστροφὲς καὶ δὲν ξέρουμε τί μᾶς περιμένει...!

   Ἕνα πέπλο ἀγωνίας, ταραχῆς καὶ ἀβεβαιότητας σκεπάζει τὴν Ἑλλάδα ποὺ ἄλλοτε τὴν σκέπαζε ἡ Ἁγία Σκέπη τῆς Ὑπερμάχου Στρατηγοῦ. Μόνοι μας ἐπιλέξαμε νὰ βάλουμε αὐτὸ τὸ πέπλο πάνω ἀπὸ τὰ κεφάλια μας, μὲ τὴν ἀποστασία μας ἀπὸ τὸ Φῶς, ἀπὸ τὸν Ἥλιο τῆς Δικαιοσύνης, ἀπὸ τὴν ὄντως Ζωή, ἀπὸ τὴν Χαρὰ καὶ τὴν Ἐλπίδα. 

    Ἐμεῖς μόνοι μας χαράσσουμε τὴν πορεία καὶ τὸ μέλλον μας, τὰ ὁποῖα διαφαίνονται δυσοίωνα. Καὶ πῶς νὰ μὴν φαίνονται ἔτσι, ὅταν ὑπάρχει ἀποστασία ἀπὸ τὸν Μεγάλο μας Εὐεργέτη Θεὸ καὶ κατάπτωση τῶν ἠθῶν καὶ τῶν ἐθίμων; Ὅταν ἀκόμη καὶ πολλοὶ ἀπὸ ἐμᾶς τοὺ Χριστιανοὺς ζοῦμε ἀτομιστικά; Ὅταν ὁ πυρήνας τῆς κοινωνίας, ἡ οἰκογένεια, ἀσθενεῖ; Ὅταν ὁ ἄντρας καὶ ἡ γυναίκα παντρεύονται ἀκατήχητοι, παραμένουν θεληματικὰ ἀκατήχητοι, φέρνουν στὸν κόσμο παιδιὰ καὶ μὲ τὴν πρώτη δοκιμασία χωρίζουν, ἀφήνοντας τὰ παιδιὰ στὸ ἔλεος τῆς χαοτικῆς κοινωνίας; Ὅταν οἱ γονεῖς φροντίζουν νὰ δίνουν τὰ πάντα στὰ παιδιά τους ἐκτὸς ἀπὸ τὶς κατάλληλες πνευματικὲς ἀσπίδες καὶ τὰ κατάλληλα πνευματικὰ ἐφόδια; Ὅταν τὰ κορίτσια μας, ἐπηρεασμένα ἀπὸ ξένα, δυτικὰ πρότυπα, κυκλοφοροῦν στοὺς δρόμους ἄσεμνα; Ὅταν τὰ ἀγόρια μας, μέσα καὶ ἀπὸ τὰ τραγούδια ποὺ ἀκοῦνε, σχηματίζουν ὡς μοναδικὴ προοπτικὴ τὴν εὔκολη καὶ παράνομη ἐξασφάλιση χρημάτων; Ὅταν τὰ παιδιά μας δὲν ἔχουν μάθει ἀπὸ τὴν οἰκογένειά τους τὸν σεβασμό, δὲν ἔχουν μάθει νὰ θέτουν στόχους καὶ νὰ ἀγωνίζονται νὰ τοὺς πετύχουν, δὲν γνωρίζουν νὰ ἀξιοποιοῦν τὰ χαρίσματά τους; Ὅταν τὰ παιδιά μας δὲν ἔχουν ὄνειρα, δὲν βιώνουν τὴν εὐτυχία στὸ οἰκογενειακό τους περιβάλλον καὶ καταφεύγουν σὲ ἄλλες συνήθειες; Ὅταν ἀποθεώνεται ἡ ἐγκληματικότητα καὶ ἡ ἀνηθικότητα; Ὅταν ἡ παιδεία χάνει τὸν προορισμό της; 

   Πῶς θὰ γλυκάνουμε τὸν πόνο μας, πῶς θὰ βοηθήσουμε τὸν ἐσώψυχο κόσμο μας; Πῶς ὁ Θεὸς θὰ μᾶς ἀκούσει; Ποιός θὰ βοηθήσει;

   Ἡ Πολιτικὴ Προστασία, ὅσο καὶ νὰ τρέχει ὅταν ἔχει ἤδη ξεκινήσει τὸ κακό, εἶναι ἀδύνατον νὰ τὸ μαζέψει. Ὅσες ἀποφάσεις, ὅσα ἔκτακτα μέτρα, ὅταν ἔρθει ἡ νεροποντή, ἡ πύρινη λαίλαπα καὶ ὁ φονικὸς σεισμός, εἴμαστε τόσο μικροὶ καὶ ἀσήμαντοι. Πότε θὰ προβληματιστοῦμε γιὰ ὅλα αὐτά; Στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ βρισκόμαστε καὶ πρέπει νὰ τὸ κατανοήσουμε ὅσο εἶναι νωρὶς ἀκόμη, καὶ νὰ γεμίσουμε ξανὰ τοὺς Ναοὺς καὶ τὰ Μοναστήρια μας. 

   Γιὰ ὅσους πιστεύουμε, ὁ μόνος δρόμος γιὰ νὰ ἔρθει καὶ νὰ βασιλεύσει ἡ εἰρήνη στὶς ψυχὲς καὶ τὴν κοινωνία μας εἶναι ἡ μετάνοια, ἡ στροφὴ πρὸς τὸν Θεὸ καὶ ἡ ἕνωση μὲ Ἐκεῖνον. Ἂν ἐγὼ ὁ Χριστιανὸς δὲν ἔχω φροντίσει νὰ ἑνωθῶ μὲ τὸν Θεό μου, πῶς θὰ ἀντέξω ὅσα καθημερινῶς ἀναφύονται, πῶς θὰ ἀντισταθῶ στὸ κύμα ποὺ σαρώνει τὰ ἱερὰ καὶ τὰ ὅσια; 

   Ἕνωση μὲ τὸν Θεὸ χρειαζόμαστε. Ἕνωση μὲ τὸν Θεὸ καὶ συνοχὴ μεταξύ μας, ἔτσι ὥστε, ὅσο ζήσουμε, νὰ ζήσουμε εἰρηνικὰ καὶ χαρούμενα. 

   Δὲν γράφω γιὰ ἐντυπώσεις. Σοβαροὺς προβληματισμοὺς καταθέτω, τώρα ποὺ ἐδὼ καὶ ἕνα μήνα ἡ Ἑλλάδα καλύπτεται ἀπὸ μαῦρα σύννεφα καὶ πενθεῖ. Μήπως θὰ γίνει κάτι μεγαλύτερο; 

Στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ εἴμαστε. Γιὰ τὸν λόγο αὐτό:

Ἐπιστροφὴ στὸν Χριστό! Ἐπιστροφὴ στὶς ρίζες μας!

Μετ’ εὐχῶν,

Ὁ Ἐπίσκοπός σας,

†  ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πηγή

ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΕΑ ΘΕΟΜΗΝΙΑ

 

Γιὰ τὴν νέα θεομηνία

Μεγάλη θλίψη καὶ ὀδύνη ἐπικρατεῖ στὴν χώρα μας ἀπὸ τὴν νέα δοκιμασία τῆς φοβερῆς κακοκαιρίας ποὺ τὴν ἔπληξε. Μετὰ τὸν παρατεταμένο καύσωνα καὶ τὶς καταστροφικὲς πυρκαγιές, ἦλθαν πρωτοφανεῖς νεροποντὲς καὶ προξένησαν καταστροφικὲς πλημμύρες. Ἰδίως ἡ Θεσσαλία μὲ τὸν πλούσιο κάμπο της μετατράπηκε σὲ μιὰ ἀπέραντη λίμνη μὲ ἀπίστευτες ζημιές.

Γιὰ τὴν Βιβλικὴ αὐτὴ καταστροφὴ ἀνυπολόγιστων διαστάσεων λέγονται καὶ γράφονται πολλά. Θεωροῦμε ὅτι δὲν εἶναι θέμα «κλιματικῆς ἀλλαγῆς», ὅπως ἀκούγεται τόσο συχνὰ τελευταία. Σίγουρα δὲν ἔγιναν ἀπαραίτητα καὶ ἀναγκαῖα ἀντι-πλημμυρικὰ ἔργα, δὲν τηρήθηκαν ὑποσχέσεις, ὅπως καὶ συνέβησαν λάθος παρεμβάσεις μὲ κτίσματα σὲ μπαζωμένα ρέματα κ.λπ.

Ἔχουμε δὲ ὡς τραγικὸ ἀποτέλεσμα νεκρούς, ἐγκλωβισμένους, ὅπως καὶ μεγάλο ἀριθμὸ ἀγνοουμένων. Πόλεις κτυπήθηκαν, ὅπως βέβαια καὶ ἡ ἀγαπημένη μας Λάρισα, χωριὰ βυθίσθηκαν, μονάδες, σπίτια, περιουσίες, παραγωγὲς καταστράφηκαν· παραμένουν ἐπίσης κίνδυνοι γιὰ κατολισθήσεις καὶ ἄλλες καταστροφές. Ἀγώνας γίνεται ἀπὸ συνεργεῖα διάσωσης ὅπως καὶ ἁπλοὺς ἀνθρώπους γιὰ βοήθεια τῶν πληγέντων καὶ γιὰ καθαρισμὸ καὶ ἀποκατάσταση ἀπὸ τὰ λασπόνερα γιὰ ἐπιβίωση.

Ἐμεῖς θυμίζουμε ταπεινὰ ὅτι ὁ Κύριος καὶ Θεός μας –στὴν Πρόνοια τῆς Ἀγάπης Του- παραχωρεῖ παιδαγωγικὰ ὅλα αὐτά, σὰν ὑπενθύμιση γιὰ τὴν ἀποστασία τοῦ κόσμου καὶ σὰν κλήση γιὰ μετάνοια. Πρόκειται γιὰ «σημεῖα», τὰ ὁποῖα εἶναι ἀνάγκη νὰ ἐκληφθοῦν ὀρθὰ καὶ νὰ ἑρμηνευθοῦν διορθωτικά. Ὅλοι ἔχουμε μερίδιο εὐθύνης, ὅπως καὶ ἄμεση ἀνάγκη πνευματικῆς ἀνακαίνισης. Ἡ ζωή μας ἐν πολλοῖς δὲν πηγαίνει καλὰ καὶ οἱ ἐπιλογές μας δὲν ἐπιφέρουν καλὰ ἀποτελέσματα. Ἡ ἐπιστροφὴ στὴν εὐθεία ὁδὸ τοῦ Κυρίου ἀποτελεῖ ἐπιτακτικὸ αἴτημα καὶ ἡ ἐγκατάλειψη τῆς ἁμαρτίας καὶ ἀνομίας ἀφορᾶ ὅλους μας. Μόνον μὲ τὴν ἀληθινὴ καὶ εἰλικρινῆ Μετάνοια ἐνώπιον Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων ἔρχεται παράκληση καὶ παρηγορία ἀπὸ τὴν θεία Εὐσπλαγχνία.

Ἐκφράζουμε τὴν συμπαράστασή μας στοὺς πληγέντες ἀδελφούς μας, ὅπως καὶ τὸν ἔπαινό μας γιὰ τὴν ἄμεση κινητοποίηση τῶν συμπολιτῶν μας, ὑπηρεσιακῶν καὶ ἰδίως ἐθελοντῶν, ὑπὲρ βοηθείας ὅσων εἶναι σὲ ἀνάγκη. Ἡ ἐγκάρδια εὐχὴ καὶ προσευχή μας εἶναι μαζί τους.

Εἴθε ὁ ἀπολογισμὸς τῶν ζημιῶν καὶ καταστροφῶν νὰ μὴν εἶναι ἀβάστακτος. Εἴθε ἡ ἀποκατάσταση τῶν δεινῶν νὰ εἶναι σύντομη καὶ ἱκανοποιητική. Εἴθε νὰ ληφθοῦν ἄμεσα μέτρα ἀνακούφισης καὶ προστασίας, ἔστω καὶ ἐκ τῶν ὑστέρων, ἀπὸ τὶς ὑπεύθυνες ἀρχές.

Ὅπως γράψαμε πρόσφατα καὶ γιὰ τὶς πυρκαγιές, ἐμεῖς σὰν πιστοὶ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοὶ στὸν Θεὸ στηριζόμαστε γιὰ Προστασία καὶ Ἐνίσχυση. Οἱ ἄνθρωποι συνεχῶς μᾶς ἀπογοητεύουν –ἰδίως οἱ ὑψηλὰ ἱστάμενοι- γιὰ τὴν ἐμφανῆ ἀνεπάρκειά τους καὶ γιὰ τὴν ἐν πολλοῖς λανθασμένη γραμμὴ καὶ τακτική τους. Ὁ Κύριος καὶ Θεός μας εἶναι ἡ ἐγγύηση τῆς ἀσφάλειάς μας, καὶ ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγός, ἡ Παναγία μας, ἀποτελεῖ τὴν ἀμετάθετη καταφυγὴ καὶ ἐλπίδα μας!

Δεόμεθα τοῦ Κυρίου μας γιὰ τὴν βοήθεια καὶ ἐνίσχυση τοῦ λαοῦ μας καὶ τοῦ ποιμνίου μας καὶ ἀπευθύνουμε ἔκκληση πνευματικῆς ἀνασύνταξης καὶ ἀνασυγκρότησης ὅλων μας, ὥστε νὰ ἐγερθοῦμε καὶ νὰ σταθοῦμε στὸ ὕψος τῶν περιστάσεων, χωρὶς νὰ χάνουμε τὴν πίστη, τὴν ἐλπίδα καὶ τὴν ἀγάπη μας!

Ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ νὰ εἶναι μετὰ πάντων ἡμῶν!

+ὁ Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος Κλήμης

Λάρισα, 26-08/08-09-2023

Πηγή

Ο ΕΓΩΙΣΜΟΣ ΩΣ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΜΟΝΑΞΙΑΣ

  

Ὁ ἐγωισμὸς ὡς αἰτία τῆς μοναξιᾶς!

Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλος

Εἶναι ἀλήθεια, καλοί μου φίλοι, ὅτι σήμερα ζοῦμε στὴν «κοινωνία τοῦ ἐγώ», ὅπως θὰ τὴν λέγαμε. Μὲ τὰ μέσα κοινωνικῆς δικτύωσης, σύμφωνα καὶ μὲ ὅσα ἔχουμε ἀναφέρει σὲ προηγούμενα κείμενά μας, νὰ τὴν ἐπιδεινώνουν κατὰ πολύ. Ὅμως ὁ ἐγωισμὸς σαφῶς δὲν μᾶς συμφέρει. Εἶναι ἕνα μεγάλο θέμα αὐτὸ ποὺ θὰ τὸ ἐξετάσουμε ἰδιαίτερα κάποια στιγμή. Πρὸς τὸ παρὸν θὰ περιοριστοῦμε σὲ τοῦτο μόνο: Ὅτι ὁ ἐγωισμὸς μᾶς δημιουργεῖ ἀκόμη καὶ μοναξιά. Τὴν κακὴ μοναξιὰ βέβαια!

*   *   *

Καὶ τοῦτο γιατί εἶναι ὁ τρόπος, γιὰ νὰ διώχνουμε τοὺς ἄλλους ἀπὸ κοντά μας. Εἶναι τὸ τεῖχος ποὺ κτίζουμε ἀνάμεσα σέ μᾶς καὶ στοὺς ἄλλους. Ἐπικοινωνοῦμε μόνο ἀπὸ συμφέρον! Συνάπτουμε φιλίες πάντοτε συμφεροντολογικές! Δείχνουμε εὐγενικοί, ἐπειδὴ ἀποβλέπουμε στὸ κέρδος!

Βλέπετε συμβαίνει αὐτὸ ποὺ ἔλεγε ὁ Ἅγιος Ἀμφιλόχιος τῆς Πάτμου: «Ὅπου ἐγωϊσμὸς ἐκεῖ πνεῦμα Θεοῦ δὲν ὑπάρχει». Καὶ τί εἶναι ἡ κακὴ μοναξιά; Αὐτὸ ἀκριβῶς τὸ κενὸ τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ.

Ἔλεγε ὁ ἁγιασμένος γέροντας π. Μᾶρκος Μανώλης: «Ἂν ὁ Θεὸς δὲν εἶναι “Κύριος καὶ Δεσπότης τῆς ζωῆς μου”, τότε τὸ ἐγώ μου γίνεται ὁ κύριος καὶ δεσπότης, τὸ κέντρον τοῦ κόσμου».

Δηλαδὴ ἡ μοναξιὰ προέρχεται μέσα ἀπ’ αὐτὴ τὴν ἀντιστροφὴ τῶν πραγμάτων, ὅπου στὴ θέση τοῦ Θεοῦ μπαίνει τὸ «ἐγώ»!

Καὶ συνεχίζει μὲ τὰ ἑξῆς ὁ π. Μᾶρκος: «Ὁ Φαρισαῖος ἐμφανίζει τὸν ἑαυτόν του ὡς μὴ ἔχοντα ἀνάγκη τοῦ Θεοῦ. Ἀντιθέτως ὁ τελώνης ἐξαρτᾶ τὸν ἑαυτόν του καὶ τὸ πᾶν ἀπὸ τὸν Θεὸ μὲ βαθειὰ συναίσθηση ὅτι καὶ τοῦτο πολὺ εἶναι γι’ αὐτόν. Τὸ κέντρον τοῦ κόσμου γιὰ τὸν Φαρισαῖο εἶναι τὸ ἐγώ του, γύρω δὲ αὐτοῦ στρέφονται καὶ δι’ αὐτὸ ὑπάρχουν Θεὸς καὶ κόσμος. Γιὰ τὸν Τελώνη τὸ κέντρο εἶναι ὁ Θεός, ὁ ἑαυτός του δὲ τοποθετεῖται στὰ πλέον τιποτένια γύρω ἀπὸ τὸν Θεὸν πράγματα».

Θὰ τὸ κατανοήσουμε αὐτὸ καλύτερα καὶ ἀπὸ τοῦ­το ποὺ πολὺ ὀρθὰ ἐλέχθη: «Ὁ ἐγωιστὴς θέλει νὰ εἶναι πάντοτε στὸ κέντρο, οἱ δὲ ἄλλοι νὰ στρέφονται γύρω του καὶ νὰ ὑμνολογοῦν τὸ ἐγώ του. Μία εἶναι ἡ θεότητα. Αὐτός! Ἕνας ὁ σκοπός του. Αὐτός! Ὅλοι οἱ ἄλλοι εἶναι σὲ δεύτερη μοῖρα. Ἂν ἀνεβεῖ ψηλά, πληγὴ καταντᾶ. Ὁ ἐγωιστὴς μοιάζει μὲ τὴ συκιά. Τίποτε δὲν φυτρώνει κάτω ἀπ’ τὸν ἴσκιο της. Κι ἂν κάτι φυτρώσει, εἶναι φιδόχορτο!».

Νά, λοιπόν, ἡ λεωφόρος ποὺ ὁδηγεῖ στὴ μοναξιά. Ἔλεγε ὁ Ντιντερώ: «Μόνο ὁ ἐγωιστὴς ζεῖ μόνος του»!

*   *   *

Ἔπειτα ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος μὲ τίποτα δὲν ἐνδιαφέρεται γιὰ τοὺς ἄλλους. Σαφῶς δὲν εἶναι διατεθειμένος νὰ χαλάσει τὴν ἡσυχία του καὶ νὰ ἀπομακρυνθεῖ ἀπ’ τὶς «δουλειὲς» του προκειμένου νὰ συμπαρασταθεῖ σ’ ἐκεῖνον ποὺ ἔχει ἀνάγκη. Τὰ «προβλήματά» του, ἡ «καριέρα» του, ἡ «καταξίωσή» του – ὅλα τους ἐκφράσεις τοῦ ἐγωϊσμοῦ του – δὲν τοῦ ἀφήνουν περιθώρια διαπροσωπικῶν σχέσεων.

Στὸ ἐρώτημα «πῶς ἐκφράζεται αὐτὸς ὁ δεσπότης (δηλ. ὁ ἐγωϊστής);», ὁ π. Μᾶρκος ἀπαντᾶ ὡς ἑξῆς: «Πολλάκις δὲν ἐκφράζεται μὲ διαταγές, ἀλλὰ καὶ μὲ ἀδιαφορία, περιφρόνηση, ἔλλειψη ἐνδιαφέροντος, φροντίδας, σεβασμοῦ στοὺς ἄλλους». Δηλαδὴ μὲ ὅλα ἐκεῖνα ποὺ ὁδηγοῦν μὲ μαθηματικὴ ἀκρίβεια στὴ μοναξιά!

Ἀποδεικνύεται ἔτσι ὅτι, ὅποιος παύσει νὰ ἀγαπᾶ τὸν Θεό, τελικὰ παύει νὰ ἀγαπᾶ καὶ τὸν συνάνθρωπο. Καὶ πῶς αὐτὸ εἶναι δυνατὸ νὰ μὴ ἔχει ἐπιπτώσεις;

*   *   *

Προσέξτε κι αὐτό! Ὅταν προβάλλουμε τὸν ἑαυτό μας καὶ μόνον αὐτόν, συμβαίνει νὰ κατακρίνουμε τοὺς ἄλλους ἀκόμη δὲ καὶ τὸν συνομιλητή μας, τὸν σύντροφό μας, τὸν φίλο μας! Τοῦτο εἰδικὰ τὸ τελευταῖο θυμίζει τὸ ἀνέκδοτο, ὅπου ἕνας τέτοιος ἐγωϊστὴς ἔλεγε στὸ φίλο του: «Τόσην ὥρα μιλᾶμε συνεχῶς γιὰ μένα. Ἂς ποῦμε τώρα κάτι καὶ γιὰ σένα. Ἀλήθεια, πές μου πῶς σὲ νίκησα σ’ ἐκεῖνο τὸ παιχνίδι;»!!!

Λοιπόν, μὴ περιμένουμε νὰ μᾶς ἀκούσει ἕνας ἐγωιστής. Γιατί αὐτὸ ποὺ κάνει εἶναι νὰ μιλάει συνέχεια γιὰ τὸν ἑαυτό του καὶ τὶς «ἐπιτυχίες» του, ὅταν οἱ ἄλλοι, καὶ βέβαια οἱ φίλοι του, ἐκεῖνο ποὺ ἐπιθυμοῦν εἶναι νὰ μιλήσουν γιὰ τὸν ἑαυτό τους καὶ νὰ τὸν βροῦν συμπαραστάτη στὰ προβλήματά τους.

Σαφῶς ὁ ἐγωισμὸς δὲν βοηθᾶ στὴ δημιουργία στενῶν σχέσεων, ἀντίθετα δέ, διαλύει κάθε ἐλπίδα μίας εἰλικρινοῦς φιλίας. Εἶναι σοφὸ αὐτὸ ποὺ ἐλέχθη: «Ὁ ἐγωισμὸς εἶναι τὸ δηλητήριο τῆς φιλίας» (Μπαλζάκ).

Ὑπέροχη εἶναι καὶ τούτη ἡ διαπίστωση: «Οἱ ἐγωιστὲς δὲν γίνονται ποτὲ δότες ἀγάπης. Ἔχουν ρέζους… ἀτομικό»!!!

Ἑπόμενο εἶναι, ὅταν συμπεριφερόμαστε ἔτσι, νὰ διώχνουμε τοὺς ἀνθρώπους ἀπὸ γύρω μας, ἀκόμη καὶ αὐτοὺς ποὺ μᾶς ἀγαπᾶνε, κι ἔτσι νὰ μένουμε τραγικὰ μόνοι! Ἔλεγε ὁ Πασκὰλ ὅτι «ὅποιος ἀγαπᾶ μόνο τὸν ἑαυτό του, δὲν κατορθώνει στὸ τέλος τίποτ’ ἄλλο ἀπ’ τὸ νὰ μένει ἐντελῶς μόνος»!

*   *   *

Δυστυχῶς τὸ «ἐγώ» μας ἀπογειώθηκε πολὺ πάνω ἀπ’ τὸ «ἐμεῖς». Ἔτσι δὲν πρόκειται νὰ ἀντιληφθοῦμε ὅτι οἱ συνάνθρωποί μας εἶναι μέρος τοῦ ἑαυτοῦ μας. Πόσο ὡραῖος θὰ ἦταν πράγματι ὁ κόσμος καὶ περισσότερο ἐμεῖς οἱ ἴδιοι, ἂν εἴχαμε ἀνεπτυγμένο τὸ «ἐμεῖς» καὶ ἐλαχιστοποιημένο ὅσο γίνεται τὸ «ἐγώ» μας!

Ἔλεγε πολὺ ὡραῖα ὁ Ἅγιος Παΐσιος: «Δὲν πᾶμε καλά, γιατί κλείνουμε γραμματικὰ λάθος, τὸ ρῆμα “ἐγώ”! Ἐμεῖς τὸ κλείνουμε, ἐγὼ – ἐσὺ – αὐτός, ἐνῷ τὸ σωστὸ εἶναι: Αὐτὸς – ἐσὺ – ἐγώ!».

*   *   *

Τί νὰ πεῖ κανεὶς καὶ γιὰ τὶς ἰδιορρυθμίες, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὶς περίεργες ἀπαιτήσεις ἢ καὶ ἀντιλήψεις ἑνὸς ἐγωιστῆ; Ἀναφερόμενος κάποιος συγγραφέας σ’ αὐτὴ τὴν ἀπαράδεκτη κατάστασή του, ἔγραψε: «Μόνον ὁ κακὸς ζεῖ μόνος του!».

Γράφει ὁ καθηγητὴς Ἰω. Κορναράκης: «Ὁ ἔντονα ἐγωκεντρικὸς ἄνθρωπος κι ἂν ἀκόμα δὲν ἔχει ἐξωτερικὰ προσόντα γιὰ μία ἐπίσημη εἴσοδο στὸ ψυχιατρεῖο, ἔχει ὁπωσδήποτε πολλὲς ἀρετὲς σχιζοφρενικοῦ ἀτόμου. Καθὼς προβάλλει στὸ χῶρο τῆς ὑπάρξεως τὶς ἐσωτερικές του διασπάσεις σὰν ἀπόλυτους τρόπους συμπεριφορᾶς, ἀδυνατεῖ νὰ συν­αντηθεῖ μὲ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους. Ἡ ἀδυναμία του αὐτὴ προκαλεῖ ἕνα αἴσθημα μοναξιᾶς καὶ μία ἐντύπωση ἀδικίας ποὺ διαπράττουν οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι εἰς βάρος του. “Δὲν τὸν καταλαβαίνουν”, “Δὲν ἐκτιμοῦν τὶς δικές του θυσίες”! Καὶ τότε διασπᾶται ἀπὸ αὐτούς. Κλείνεται στὸν ἑαυτό του, στὰ προβλήματά του, στὴ μοναξιά του. Αὐτὴ ἡ στάση ζωῆς εἶναι μία ποιότητα σχιζοφρενικῆς ἀντίδρασης».

*   *   *

Ἂς προσέξουμε καὶ τοῦτο τὸν ὑπέροχο λόγο τοῦ Ἁγ. Ἰω. Χρυσοστόμου: «Τίποτα δὲν ὁδηγεῖ τόσο πολὺ στὴν ἔπαρση καὶ δὲν ἀποχωρίζει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τοὺς ἄλλους, ὅσο τὸ νὰ νομίζει ὅτι εἶναι αὐτάρκης καὶ δὲν ἔχει ἀνάγκη ἀπὸ κανένα!… Ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος καὶ θὰ στερήσει τὸν ἑαυτό του ἀπὸ κάθε βοήθεια καὶ στὰ σφάλματά του κανεὶς δὲν θὰ βρεθεῖ οὔτε νὰ τὸν διορθώσει οὔτε νὰ τὸν συγχωρέσει καὶ τὸν Θεὸ θὰ ἐξοργίσει μὲ τὴν ἀλαζονεία του καὶ πολλὰ ἁμαρτήματα θὰ κάνει».

Ναί, θὰ κάνει! Γιατί ἐν τέλει στὸν ἐγωισμὸ βρίσκεται ἡ ρίζα κάθε ἁμαρτίας. Καὶ γιὰ τοῦτο καὶ τῆς μοναξιᾶς!

*   *   *

Τελικὰ μήπως ἐμεῖς οἱ ἴδιοι δημιουργοῦμε τὴ δική μας ἀπομόνωση καὶ τὸ θερμοκήπιο τῆς μοναξιᾶς μας; Μήπως ἐμεῖς οἱ ἴδιοι ἀδικοῦμε τὸν ἴδιο μας τὸν ἑαυτὸ μὲ τὶς λανθασμένες ἐπιλογὲς καὶ ἀντιλήψεις μας; Μὴ κατηγοροῦμε, λοιπόν, τοὺς ἄλλους γιὰ «τὸ κακὸ ποὺ μᾶς βρῆκε», οὔτε δὲ καὶ τὸν Θεό, ἀλλὰ τὸν ἑαυτό μας καὶ μόνο. Ἂν δὲν τὸ κάνουμε αὐτό, τότε δὲν ὑπάρχει περίπτωση νὰ λύσουμε τὸ πρόβλημα καὶ θὰ ἀποδεικνύουμε μὲ τὸν πιὸ περίτρανο τρόπο τόν… ἐγωισμό μας!

Εφημερίδα Ορθόδοξος Τύπος

Πηγή

«Στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ», Άρθρο του Σεβ. Μητρ. Αττικής και Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου

 

   Μὲ ἀγωνία εἴμαστε θεατὲς αὐτῶν τῶν καταιγιστικῶν φαινομένων ποὺ τὸ τελευταῖο διάστημα συγκλονίζουν τὴν Πατρίδα μας. Ἀγωνία, πράγματι, φόβος καὶ ἀβεβαιότητα κυριαρχοῦν στὴν ἑλληνικὴ κοινωνία, σὲ βαθμὸ πρωτόγνωρο, τουλάχιστον γιὰ τὶς τελευταῖες δεκαετίες. 

   Ἀπὸ τὴ μία, οἱ πυρκαγιές. Σάρωσαν τὰ πάντα στὸ πέρασμά τους. Δάση ὁλόκληρα ἀπὸ πεῦκα ποὺ ἔδιναν ὀξυγόνο στὴν μαύρη κοινωνία τῶν καυσαερίων, καρποφόρα δέντρα ποὺ μαζὶ μὲ τὸ ὀξυγόνο ποὺ προσέφεραν, στήριζαν τὶς κατὰ τόπους οἰκονομίες καὶ συνέβαλλαν σημαντικὰ στὴ σίτησή μας, περιουσίες ἀνθρώπων μὲ μόχθο χτισμένες, ἀνθρώπινες ζωές, ἀλλὰ καὶ αὐτὸ τὸ ὡραῖο φυσικὸ κάλλος, ἡ ὀμορφιὰ τῆς δημιουργίας τὴν ὁποῖα βλέπαμε καὶ ξεκουραζόμασταν, ὅλα χαμένα, ξεθεμελιωμένα, κατεστραμμένα, μαῦρα καὶ τυλιγμένα στὴ στάχτη. 

   Ἀπὸ τὴν ἄλλη, λίγες ἑβδομάδες μετὰ τὶς φρικτὲς πυρκαγιές, αὐτὸ ποὺ βιώνουμε τώρα· ἡ χωρὶς προηγούμενο νεροποντή.  Ἀπὸ τοὺς ἀμέτρητους τόνους τοῦ νεροῦ ποὺ μὲ βία ἁπλώθηκαν στὴ γῆ, σπίτια πλημμυρίζουν, οἱ δρόμοι γίνονται ποτάμια, ὀχήματα καὶ οἰκίες σύρονται στὴ θάλασσα, ἄνθρωποι πνίγονται. 

   Ἡ φύση καταστρέφεται καὶ ἀνταποδίδει δικαίως τὴν καταστροφὴ ποὺ ὑφίσταται ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο. Καὶ σὰν νὰ μὴν ἔφταναν αὐτὰ τὰ ἀνεξέλεγκτα φαινόμενα, ἔχει καταντήσει ἀνεξελεγκτη καὶ ἡ συμπεριφορὰ τῶν ἀνθρώπων. Σὲ μία ἐποχὴ ποὺ οἱ δῆθεν προοδευτικοὶ μιλοῦν γιὰ ὀρθὸ λόγο καὶ προβάλλουν τὴν ἀθεΐα ὑποτιμῶντας τὰ ἱερὰ καὶ τὰ ὅσια μὲ τὰ ὁποῖα γαλουχήθηκε καὶ μεγαλούργησε τὸ Γένος μας, σὲ μία ἐποχὴ ποὺ ἡ τεχνολογία ἐξελίσσεται μὲ ραγδαίους ρυθμούς, σὲ μία ἐποχὴ ποὺ ὅλοι μιλοῦν γιὰ φιλελευθερισμό, τὸ ἀνθρώπινο πνεῦμα βρίσκεται σὲ πλήρη παρακμή, καὶ αὐτὸ διότι, ὅπως πολλὲς φορὲς ἔχουμε τονίσει, «νοῦς ἀποστὰς τῆς θεωρίας τοῦ Θεοῦ, ἤ κτηνώδης, ἤ δαιμονιώδης γίνεται». Ὡς ἀποτέλεσμα, καθημερινῶς ἀκοῦμε γιὰ ἐγκλήματα, καθημερινῶς ἀκοῦμε γιὰ καταστροφὲς καὶ δὲν ξέρουμε τί μᾶς περιμένει...!

   Ἕνα πέπλο ἀγωνίας, ταραχῆς καὶ ἀβεβαιότητας σκεπάζει τὴν Ἑλλάδα ποὺ ἄλλοτε τὴν σκέπαζε ἡ Ἁγία Σκέπη τῆς Ὑπερμάχου Στρατηγοῦ. Μόνοι μας ἐπιλέξαμε νὰ βάλουμε αὐτὸ τὸ πέπλο πάνω ἀπὸ τὰ κεφάλια μας, μὲ τὴν ἀποστασία μας ἀπὸ τὸ Φῶς, ἀπὸ τὸν Ἥλιο τῆς Δικαιοσύνης, ἀπὸ τὴν ὄντως Ζωή, ἀπὸ τὴν Χαρὰ καὶ τὴν Ἐλπίδα. 

    Ἐμεῖς μόνοι μας χαράσσουμε τὴν πορεία καὶ τὸ μέλλον μας, τὰ ὁποῖα διαφαίνονται δυσοίωνα. Καὶ πῶς νὰ μὴν φαίνονται ἔτσι, ὅταν ὑπάρχει ἀποστασία ἀπὸ τὸν Μεγάλο μας Εὐεργέτη Θεὸ καὶ κατάπτωση τῶν ἠθῶν καὶ τῶν ἐθίμων; Ὅταν ἀκόμη καὶ πολλοὶ ἀπὸ ἐμᾶς τοὺς Χριστιανοὺς ζοῦμε ἀτομιστικά; Ὅταν ὁ πυρήνας τῆς κοινωνίας, ἡ οἰκογένεια, ἀσθενεῖ; Ὅταν ὁ ἄντρας καὶ ἡ γυναίκα παντρεύονται ἀκατήχητοι, παραμένουν θεληματικὰ ἀκατήχητοι, φέρνουν στὸν κόσμο παιδιὰ καὶ μὲ τὴν πρώτη δοκιμασία χωρίζουν, ἀφήνοντας τὰ παιδιὰ στὸ ἔλεος τῆς χαοτικῆς κοινωνίας; Ὅταν οἱ γονεῖς φροντίζουν νὰ δίνουν τὰ πάντα στὰ παιδιά τους ἐκτὸς ἀπὸ τὶς κατάλληλες πνευματικὲς ἀσπίδες καὶ τὰ κατάλληλα πνευματικὰ ἐφόδια; Ὅταν τὰ κορίτσια μας, ἐπηρεασμένα ἀπὸ ξένα, δυτικὰ πρότυπα, κυκλοφοροῦν στοὺς δρόμους ἄσεμνα; Ὅταν τὰ ἀγόρια μας, μέσα καὶ ἀπὸ τὰ τραγούδια ποὺ ἀκοῦνε, σχηματίζουν ὡς μοναδικὴ προοπτικὴ τὴν εὔκολη καὶ παράνομη ἐξασφάλιση χρημάτων; Ὅταν τὰ παιδιά μας δὲν ἔχουν μάθει ἀπὸ τὴν οἰκογένειά τους τὸν σεβασμό, δὲν ἔχουν μάθει νὰ θέτουν στόχους καὶ νὰ ἀγωνίζονται νὰ τοὺς πετύχουν, δὲν γνωρίζουν νὰ ἀξιοποιοῦν τὰ χαρίσματά τους; Ὅταν τὰ παιδιά μας δὲν ἔχουν ὄνειρα, δὲν βιώνουν τὴν εὐτυχία στὸ οἰκογενειακό τους περιβάλλον καὶ καταφεύγουν σὲ ἄλλες συνήθειες; Ὅταν ἀποθεώνεται ἡ ἐγκληματικότητα καὶ ἡ ἀνηθικότητα; Ὅταν ἡ παιδεία χάνει τὸν προορισμό της; 

    Πῶς θὰ γλυκάνουμε τὸν πόνο μας, πῶς θὰ βοηθήσουμε τὸν ἐσώψυχο κόσμο μας; Πῶς ὁ Θεὸς θὰ μᾶς ἀκούσει; Ποιός θὰ βοηθήσει;

    Ἡ Πολιτικὴ Προστασία, ὅσο καὶ νὰ τρέχει ὅταν ἔχει ἤδη ξεκινήσει τὸ κακό, εἶναι ἀδύνατον νὰ τὸ μαζέψει. Ὅσες ἀποφάσεις, ὅσα ἔκτακτα μέτρα, ὅταν ἔρθει ἡ νεροποντή, ἡ πύρινη λαίλαπα καὶ ὁ φονικὸς σεισμός, εἴμαστε τόσο μικροὶ καὶ ἀσήμαντοι. Πότε θὰ προβληματιστοῦμε γιὰ ὅλα αὐτά; Στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ βρισκόμαστε καὶ πρέπει νὰ τὸ κατανοήσουμε ὅσο εἶναι νωρὶς ἀκόμη, καὶ νὰ γεμίσουμε ξανὰ τοὺς Ναοὺς καὶ τὰ Μοναστήρια μας. 

    Γιὰ ὅσους πιστεύουμε, ὁ μόνος δρόμος γιὰ νὰ ἔρθει καὶ νὰ βασιλεύσει ἡ εἰρήνη στὶς ψυχὲς καὶ τὴν κοινωνία μας εἶναι ἡ μετάνοια, ἡ στροφὴ πρὸς τὸν Θεὸ καὶ ἡ ἕνωση μὲ Ἐκεῖνον. Ἂν ἐγὼ ὁ Χριστιανὸς δὲν ἔχω φροντίσει νὰ ἑνωθῶ μὲ τὸν Θεό μου, πῶς θὰ ἀντέξω ὅσα καθημερινῶς ἀναφύονται, πῶς θὰ ἀντισταθῶ στὸ κύμα ποὺ σαρώνει τὰ ἱερὰ καὶ τὰ ὅσια; 

    Ἕνωση μὲ τὸν Θεὸ χρειαζόμαστε. Ἕνωση μὲ τὸν Θεὸ καὶ συνοχὴ μεταξύ μας, ἔτσι ὥστε, ὅσο ζήσουμε, νὰ ζήσουμε εἰρηνικὰ καὶ χαρούμενα. 

    Δὲν γράφω γιὰ ἐντυπώσεις. Προβληματισμοὺς καταθέτω, τώρα ποὺ ἐδὼ καὶ ἕνα μήνα ἡ Ἑλλάδα καλύπτεται ἀπὸ μαῦρα σύννεφα καὶ πενθεῖ. Μήπως θὰ γίνει κάτι μεγαλύτερο; 

               Στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ εἴμαστε. Μακάρι νὰ τὸ καταλάβουμε ὅσο εἶναι νωρίς.

† ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πηγή

Ο ΓΑΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΝ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ

 

Ὁ γάμος κατά τόν Ἅγιο Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο

Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος ἀφιερώνει πάρα πολλὲς σελίδες τῶν ἔργων του σὲ θέματα γάμου. Παραθέτουμε σὲ μετάφραση ἕνα ἐλάχιστο δεῖγμα ἀποσπασμάτων (οἱ ἐντὸς παρενθέσεων ἀριθμοὶ παραπέμπουν στὴν Ἑλληνικὴ Πατρολογία τοῦ Migne):

ΤΙΜΙΟΣ Ο ΓΑΜΟΣ

Καὶ ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί, ἀλλὰ καὶ οἱ ἐθνικοί, θεωροῦμε τίμιο πρᾶγμα τὸν γάμο. Καὶ εἶναι τίμιο (61, 103).

Η ΟΜΟΝΟΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΣΥΖΥΓΩΝ

Γιὰ τὴ γυναῖκα ἂς μὴν ὑπάρχει τίποτε πιὸ πολύτιμο ἀπὸ τὸν ἄνδρα της, γιὰ τὸν ἄνδρα τίποτε πιὸ ἐπιθυμητὸ ἀπὸ τὴ γυναῖκα του. Ἡ ὁμόνοια ἀνάμεσα στὴ γυναῖκα καὶ στὸν ἄνδρα συγκρατεῖ τὴ ζωὴ καὶ συνέχει τὸν κόσμο ὁλόκληρο… Ὅταν ὁ ἄνδρας καὶ ἡ γυναίκα μαλώνουν μεταξύ τους, τότε δὲν μπορεῖ ποτὲ νὰ τοὺς εὐχαριστήσει οὔτε ὁ πλοῦτος οὔτε τὰ καλὰ παιδιὰ οὔτε τὰ πολλὰ παιδιὰ οὔτε ἡ δύναμη καὶ ἡ ἐξουσία οὔτε ἡ δόξα καὶ ἡ τιμὴ οὔτε οἱ ἀπολαύσεις καὶ ἡ πολυτέλεια οὔτε κάποια ἄλλη εὐτυχία (51, 369). Αὐτὸς εἶναι ὁ ἀληθινὸς πλοῦτος, αὐτὴ ἡ πιὸ μεγάλη περιουσία, τὸ νὰ μὴν ὑπάρχει διχόνοια ἀνάμεσα στὸν ἄνδρα καὶ στὴ γυναῖκα, ἀλλὰ νὰ εἶναι οἱ δυό τους ἑνωμένοι σὰν ἕνα σῶμα (53,357). Ὅταν ὑπάρχει ὁμόνοια καὶ εἰρήνη καὶ σύνδεσμος ἀγάπης μεταξὺ γυναικὸς καὶ ἀνδρός, ἐκεῖ συρρέουν ὅλα τὰ ἀγαθά, καὶ τὸ ἀνδρόγυνο δὲν κινδυνεύει ἀπὸ καμμιὰ ἐπιβουλή, γιατί περιβάλλεται ἀπὸ ἕνα μεγάλο καὶ ἀκατανίκητο τεῖχος, ποὺ εἶναι ἡ κατὰ Θεὸν ὁμόνοια (53, 360). Ὅπου ὑπάρχει ἄνδρας καὶ γυναίκα καὶ παιδιὰ καὶ ὁμόνοια καὶ ἀγάπη, καὶ εἶναι ὅλοι συνδεδεμένοι μὲ τὰ δεσμὰ τῆς ἀρετῆς, ἐκεῖ ἀνάμεσά τους βρίσκεται ὁ Χριστός. Ὁ Χριστὸς δὲν ζητάει χρυσοστό- λιστες ὀροφὲς οὔτε ἀστραφτεροὺς κίονες οὔτε πανέμορφα μάρμαρα, ἀλλὰ ὡραιότητα ψυχῆς καὶ ὀμορφιὰ διανοίας καὶ τραπέζι γεμάτο δικαιοσύνη καὶ φορτωμένο μὲ καρποὺς ἐλεημοσύνης (54, 616).

ΟΙ ΑΡΕΤΕΣ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΣΥΖΥΓΟΥ

Πρῶτα – πρῶτα, νὰ ζητᾶς γιὰ τὴν κόρη σου ἄνδρα ποὺ νὰ εἶναι πραγματικὸς ἄνδρας καὶ προστάτης της, γιατί δὲν θὰ τοῦ παραδώσεις μιὰ δούλη, ἀλλὰ τὴ θυγατέρα σου. Μὴ ζητᾶς ἀπὸ αὐτὸν χρήματα, μὴ ζητᾶς λαμπρὴ καταγωγή, οὔτε σπουδαία ἰδιαίτερη πατρίδα. Ὅλα αὐτὰ εἶναι περιττά. Νὰ ζητᾶς νὰ ἔχει εὐλάβεια στὴν ψυχή του, ἐπιείκεια, ἀληθινὴ σύνεση, φόβο Θεοῦ. Μόνο τότε τὸ κορίτσι σου θὰ ζήσει κοντά του εὐτυχισμένο. Ἂν ἐπιθυμεῖς γι’ αὐτὸ πλούσιο σύζυγο, ὄχι μόνο δὲν θὰ τὴν ὠφελήσεις, ἀλλὰ καὶ θὰ τὴν βλάψεις. Θὰ τὴν κάνεις δούλη, ἐνῷ πρὶν ἦταν ἐλεύθερη… Νὰ ἐξετάσεις μὲ ἀκρίβεια τὴν ἀρετὴ τοῦ μελλοντικοῦ συζύγου τῆς κόρης σου. Κι ὅταν πρόκειται νὰ τοῦ τὴν παραδώσεις, παρακάλεσε τὸν Χριστὸ νὰ παρευρεθεῖ. Θὰ ἀνταποκριθεῖ καὶ δὲν θὰ ντραπεῖ. Γιατί ὁ γάμος εἶναι μυστήριο στὸ ὁποῖο εἶναι παρὼν ὁ Χριστός (62, 389).

Ο ΑΝΔΡΑΣ ΝΑ ΥΠΟΜΕΝΕΙ ΤΑ ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΤΟΥ

Εἶναι λιμάνι ἡ γυναῖκα καὶ πολὺ μεγάλο φάρμακο χαρᾶς. Ἂν λοιπὸν ἀπαλλάξεις τὸ λιμάνι ἀπὸ τοὺς ἀνέμους καὶ τὰ κύματα, θὰ ἀπολαύσεις πολλὴ ξεκούραση γυρνῶντας κουρασμένος στὸ σπίτι. Ἂν ὅμως τὸ γεμίσεις μὲ θόρυβο καὶ ταραχή, θὰ κάνεις τὸ ναυάγιο πιὸ δυσάρεστο γιὰ σένα. Γιὰ νὰ μὴ συμβεῖ λοιπὸν κάτι τέτοιο, κᾶνε αὐτὸ ποὺ θὰ σοὺ πῶ· ὅταν συμβεῖ κάτι δυσάρεστο στὸ σπίτι ἐξαιτίας της, παρηγόρησέ την καὶ μὴν τῆς αὐξήσεις τὴ λύπη. Γιατί, κι ἂν ἀκόμη τὰ χάσεις ὅλα, δὲν ὑπάρχει τίποτε πιὸ δυσάρεστο ἀπὸ τὸ νὰ παύσεις νὰ ἀγαπᾶς τὴ γυναίκα σου. Πάνω ἀπ’ ὅλα νὰ βάζεις τὴν ἀγάπη στὴ γυναῖκα σου. Κι ἂν πρέπει ὁ ἕνας ἄνθρωπος νὰ βαστάζει τὰ βάρη τοῦ ἄλλου, πολὺ περισσότερο ὀφείλεις νὰ βαστάζεις τὰ βάρη τῆς γυναίκας σου. Κι ἂν ἀκόμη εἶναι φτωχή, κι ἂν εἶναι ἀνόητη, κι ἂν εἶναι φλύαρη ἢ μέθυση ἢ ὀργίλη, μὴν τὴ βρίζεις, μὴν τὴν ἀποπαίρνεις. Εἶναι μέλος σου καὶ ἔχετε γίνει μία σάρκα. Δὲν πρέπει νὰ ὑποφέρεις  οὔτε νὰ ὀργίζεσαι μὲ τὶς ἀδυναμίες της, ἀλλὰ νὰ παρακαλεῖς τὸν Θεὸ γι’ αὐτὴν καὶ νὰ τὴ συμβουλεύεις καὶ νὰ τὴ βοηθεῖς νὰ κόψει τὸ πάθος της… Λένε πὼς κι ἕνας ἀρχαῖος φιλόσοφος ποὺ εἶχε σύζυγο κακὴ καὶ φλύαρη καὶ μέθυση, ὅταν τὸν ρώτησαν γιατί τὴν ἀνέχεται μὲ τόσα ἐλαττώματα ποὺ ἔχει, ἀπάντησε πὼς τὴν ἀνέχεται, γιὰ νὰ τὴν ἔχει ὡς γυμναστήριο καὶ παλαίστρα φιλοσοφίας στὸ σπίτι του. Εἶπε: «ἂν κάθε μέρα ἐκπαιδεύομαι μ’ αὐτήν, θὰ γίνω περισσότερο πρᾶος μὲ τὸν ὑπόλοιπο κόσμο». Φωνάξατε δυνατὰ ἀπὸ ἔκπληξη καὶ θαυμασμὸ γιὰ τὴ στάση τοῦ φιλοσόφου αὐτοῦ; Ὅμως ἐγὼ τώρα θρηνῶ γοερὰ ποὺ οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες ἦταν φιλοσοφώτεροι ἀπό μας, ἀπὸ μᾶς ποὺ ἔχουμε λάβει ἐντολὴ νὰ μιμούμαστε τοὺς ἀγγέλους καὶ πρωτίστως λάβαμε ἐντολὴ νὰ μιμούμαστε στὴν ἐπιείκεια αὐτὸν τὸν ἴδιο τὸν Θεό… Βέβαια, σᾶς συμβουλεύω νὰ φροντίσετε ἀπὸ τὴν ἀρχὴ νὰ βρεῖτε σύζυγο καλὴ καὶ γεμάτη ἀπὸ κάθε εἴδους ἀρετές. Ἂν ὅμως συμβεῖ νὰ κάνετε λάθος στὴν ἐπιλογή σας καὶ νὰ βάλετε μέσα στὸ σπίτι σας νύφη κακὴ καὶ ἀνυπόφορη, τότε νὰ μιμηθεῖτε αὐτὸν τὸν φιλόσοφο καὶ νὰ φροντίζετε συνεχῶς γιὰ τὴ βελτίωσή της (61, 223).

ΟΙ ΑΡΕΤΕΣ ΤΗΣ ΣΥΖΥΓΟΥ

Καλλώπισε λοιπόν, ἐσὺ ἡ σύζυγος, τὸ πρόσωπό σου μὲ σωφροσύνη, μὲ σεμνότητα, μὲ ἐλεημοσύνη, μὲ φιλανθρωπία, μὲ ἀγάπη, μὲ φιλοφροσύνη πρὸς τὸν ἄνδρα σου, μὲ ἐπιείκεια, μὲ πραότητα, μὲ ἀνεξικακία. Αὐτὰ εἶναι τὰ χρώματα τῆς ἀρετῆς. Μὲ αὐτὰ θὰ σὲ ἀγαπήσουν οἱ ἄγγελοι κι ὄχι οἱ ἄνθρωποι. Μὲ αὐτὰ θὰ σὲ ἐπαινέσει ὁ Θεός. Κι ὅταν ὁ Θεὸς εὐαρεστηθεῖ μὲ τὴν ἀρετή σου, ἐξάπαντος θὰ ὑποτάξεις καὶ τὸν ἄνδρα σου (49, 238). Δὲν ὑπάρχει τίποτε πιὸ ἰσχυρὸ καὶ κατάλληλο στὸ νὰ ρυθμίζει τὸν ἄνδρα καὶ νὰ διαπλάθει τὴν ψυχή του μ’ ὅποιον τρόπο θέλει ἀπὸ μιὰ γυναῖκα εὐλαβῆ καὶ συνετή. Γιατί ὁ ἄνδρας δὲν ἀνέχεται τόσο πολὺ τὶς παραινέσεις καὶ τὶς συμβουλὲς οὔτε τῶν φίλων οὔτε τῶν διδασκάλων οὔτε τῶν ἀρχόντων, ὅσο τῆς συζύγου του. Διότι ἡ παραίνεση ἐκ μέρους τῆς συζύγου προκαλεῖ κάποια εὐχαρίστη- ση, μιὰ καὶ ὁ σύζυγος τὴν ἀγαπάει πάρα πολύ. Θὰ μποροῦσα νὰ ἀναφέρω πολλοὺς σκληροὺς καὶ ἀπείθαρχους ἄνδρες ποὺ μαλάκωσαν μὲ τὶς συμβουλὲς τῆς γυναίκας τους… Ὅταν, μάλιστα, ἐσὺ ἡ σύζυ- γος, διδάσκεις τὸν ἄνδρα σου ὄχι μόνο μὲ τὰ λόγια σου, ἀλλὰ καὶ μὲ τὰ ἔργα σου, τότε πιὸ εὔκολα θὰ δεχθεῖ ὅσα τοῦ λές· ὅταν, δηλαδή, δὲν τοῦ ζητὰς χρυσάφι οὔτε μαργαριτάρια οὔτε πολυτελῆ ἐνδύματα, ἀλλὰ ἀντὶ γι’ αὐτὰ ἐπιδεικνύεις κοσμιότητα, σωφροσύνη, ἀγάπη, καὶ τὶς ἴδιες ἀρετὲς ζητᾶς κι ἀπ’ αὐτόν. Διότι ἂν πρέπει νὰ κάνεις κάτι γιὰ νὰ ἀρέσεις στὸν ἄνδρα σου, πρέπει νὰ κοσμεῖς τὴν ψυχή σου κι ὄχι νὰ στολίζεις τὸ σῶμα σου καὶ νὰ τὸ χαλᾶς (59, 340). Ἀπὸ τὴ γυναῖκα σας νὰ ζητᾶτε μετριοφροσύνη καὶ ἐπιείκεια· αὐτὰ εἶναι τὰ γνωρίσματα τοῦ κάλλους κι ὄχι ἡ σωματικὴ ὀμορφιά. Δὲν βλέπετε πόσοι παντρεύτηκαν ὡραῖες γυναῖκες καὶ κατέστρεψαν τὴ ζωή τους; Καὶ πόσοι διάλεξαν συζύγους ὄχι τόσο ὄμορφες κι ἔφθασαν πανευτυχεῖς σὲ βαθύτατο γῆρας;… Νὰ μὴ ζητᾶτε χρήματα οὔτε ἀριστοκρατικὴ καταγωγή. Κανεὶς νὰ μὴ ζητάει νὰ πλουτήσει ἀπὸ τὴ γυναῖκα του· ἕνας τέτοιος πλοῦτος εἶναι αἰσχρὸς καὶ ἐπονείδιστος (62, 128).

Η ΤΥΡΑΝΝΙΚΗ ΣΥΖΥΓΟΣ

(Ἡ κακὴ σύζυγος) ἂν εἶναι πλούσια, καυχιέται μέρα καὶ νύχτα γιὰ τὰ πλούτη της καὶ δὲν ἐπιτρέπει στὸν ἄνδρα της νὰ ζήσει μὲ εἰρήνη. Ἂν πάλι εἶναι φτωχή, τριγυρίζει ἀπὸ γειτονιὰ σὲ γειτονιὰ καὶ ἀπὸ σπίτι σὲ σπίτι καὶ δημιουργεῖ  φασαρίες, ἀναρριπίζει θυμούς, προκαλεῖ καθημερινὰ ταραχὲς καὶ δὲν ἀφήνει τὸν ἄνδρα της νὰ ζήσει εἰρηνικὰ οὔτε μὲ τοὺς γείτονες οὔτε μὲ τοὺς γνωστούς… Κι ὅταν πέφτουν τὸ βράδυ νὰ κοιμηθοῦν, δὲν ἀφήνει τὸν ἄνδρα της νὰ κοιμηθεῖ, ἀλλὰ τὸν ἐξοργίζει ἐναντίον τῶν ὑπηρετῶν, τὸν ἐξαναγκάζει νὰ μαλώνει μὲ τοὺς γείτονες. (Τοῦ λέει) αὐτὸς ὁ δοῦλος μὲ περιφρονεῖ, αὐτὴ ἡ ὑπηρέτρια μὲ ἐμπαίζει, αὐτὸς ὁ γείτονας συνεχῶς καὶ παντοῦ μὲ κοροϊδεύει… Ἀπαιτῶ νὰ τοὺς ἐκδικηθεῖς γιὰ χάρη μου. Διαφορετικά, δὲν θὰ καθήσω μαζί σου στὸ τραπέζι, δὲν θὰ φάω μ’ ἐσένα ψωμὶ οὔτε θὰ ξανακοιμηθοῦμε μαζὶ (56, 536).

Ἡ ἁγία οἰκογένεια τοῦ Μ.Βασιλείου

Η ΕΓΚΡΑΤΕΙΑ ΤΩΝ ΣΥΖΥΓΩΝ

Λέει ὁ ἀπόστολος Παῦλος: «Μὴ ἀποστερεῖτε ἀλλήλους, εἰ μή τι ἂν ἐκ συμφώνου» (Α΄ Κορ. ζ΄ 5). Τί σημαίνει αὐτό; Λέει ὁ ἀπόστολος ὅτι δὲν πρέπει νὰ ἐγκρατεύεται ἡ γυναίκα, χωρὶς νὰ τὸ θέλει ὁ ἄνδρας, οὔτε ὁ ἄνδρας, ἂν δὲν τὸ θέλει ἡ γυναίκα. Καὶ γιὰ ποιό λόγο; Διότι ἀπὸ μιὰ τέτοιου εἴδους ἐγκράτεια γεννιοῦνται πολλὰ κακά· πολλὲς φορὲς προκύπτουν ἀπὸ αὐτὴν καὶ μοιχεῖες καὶ πορνεῖες καὶ διαλύσεις σπιτικῶν. Ἔτσι κάνουν πολλὲς γυναῖκες καὶ τελικὰ ἡ ἁμαρτία τους εἶναι πιὸ μεγάλη ἀπὸ τὴν ἀρετή τους· γιατί μὲ τὴν ἐγκράτειά τους αὐτὴ καὶ γίνονται ὑπεύθυνες γιὰ τὴν ἀκολασία τοῦ ἄνδρα τους καὶ τὰ καταστρέφουν ὅλα. Πάνω ἀπ’ ὅλα εἶναι ἡ ὁμόνοια. Ἂς ὑποθέσουμε ὅτι μιὰ γυναῖκα ἐγκρατεύεται παρὰ τὴ θέληση τοῦ ἀνδρός της. Τί γίνεται ὅμως ἂν ἐκεῖνος λόγῳ τῆς στάσης της αὐτῆς πορνεύει, ἢ κι ἂν δὲν πορνεύει, ὅμως ὑποφέρει καὶ εἶναι ἀνήσυχος καὶ τυραννιέται ἀπὸ τὴν ἐπιθυμία καὶ γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ μαλώνει μαζί της καὶ τῆς δημιουργεῖ μύρια προβλήματα; Ποιό τὸ κέρδος τῆς νηστείας καὶ τῆς ἐγκράτειας, ὅταν ἔχει διαρραγεῖ ἡ ἀγάπη μεταξὺ τῶν συζύγων; Κανένα… Γιατί, ὅταν ὁ ἄνδρας καὶ ἡ γυναῖκα βρίσκονται σὲ διάσταση ψυχική, τὸ σπίτι δὲν στέκεται καλά. Γι’ αὐτὸ λέει ὁ ἀπόστολος: «Μὴν ἀποστερεῖτε ὁ ἕνας τὸν ἄλλο μὲ ἀποχὴ καὶ ἐγκράτεια, ἐκτὸς κι ἂν τὸ κάνετε αὐτὸ προσωρινὰ καὶ ἀπὸ συμφώνου, γιὰ νὰ ἐπιδίδεσθε μὲ μεγαλύτερη προθυμία στὴ νηστεία καὶ τὴν προσευχή, καὶ πάλι νὰ συνέρχεσθε στὶς συζυγικές σας σχέσεις, γιὰ νὰ μὴ σᾶς πειράζει σὲ πορνεία ὁ σατανᾶς ἐξαιτίας τῆς ἀκρατείας σας. Κι αὐτὸ (δηλαδὴ τὸ νὰ μὴ στερεῖτε ὁ ἕνας τὸν ἄλλον) σᾶς τὸ λέω ἀπὸ συγκατάβαση. Δὲν σᾶς τὸ ἐπιβάλλω ὡς ἐντολή» (Α΄ Κορ. ζ΄ 5). Προσθέτει τὸ «ἵνα μὴ πειράζῃ ὑμᾶς ὁ σατανᾶς», γιὰ νὰ μὴ θεωρήσει κανεὶς ὅτι ὁ ἀπόστολος μὲ νόμο ἐπιβάλλει τὶς συζυγικὲς σχέσεις (61, 152-153).

Ο ΓΑΜΟΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΕΥΣΕΒΕΙΑ

Γιατί ζεῖς μὲ τρόπο ἀπρεπῆ; Γιατί δὲν ζεῖς μὲ ἀκρίβεια πνευματικὴ καὶ μὲ εὐσέβεια; Ἀπαντᾶς: Πῶς μπορῶ νὰ ζήσω μὲ εὐσέβεια, ἂν δὲν διώξω τὴ γυναῖκα μου, ἂν δὲν ἀρνηθῶ τὰ παιδιά μου, ἂν δὲν ἀδιαφορήσω γιὰ τὶς ὑποθέσεις τῆς καθημερινῆς μου ζωῆς; Μά, γιατί θέτεις αὐτοὺς τοὺς ὅρους; Μήπως ὁ γάμος εἶναι ἐμπόδιο τῆς εὐσεβείας; Ἡ σύζυγος σοῦ δόθηκε, γιὰ νὰ σὲ βοηθεῖ πνευματικὰ κι ὄχι γιὰ νὰ ἐπιβουλεύεται τὴν εὐσέβειά σου. Δὲν εἶχε γυναῖκα ὁ προφήτης; Ὁ γάμος του ὅμως δὲν ἐμπόδιζε τὸ Ἅγιο Πνεῦμα νὰ τὸν φωτίζει, ὥστε νὰ προφητεύει. Καὶ γυναῖκα εἶχε καὶ προφήτης ἦταν. Ὁ Μωϋσῆς δὲν ἦταν παντρεμένος; Ἦταν. Κι ὅμως, καὶ πέτρες ἔσπασε καὶ τὸν ἀέρα μετέβαλε καὶ μὲ τὸν Θεὸ συζητοῦσε καὶ σταμάτησε τὴν ὀργὴ τοῦ Θεοῦ. Ὁ Ἀβραὰμ δὲν εἶχε γυναῖκα; Εἶχε. Κι ὅμως, κατέστη πατέρας καὶ τῶν ἐθνῶν καὶ τῆς Ἐκκλησίας… Μήπως ὁ γάμος τὸν ἐμπόδισε νὰ γίνει – ὅπως καὶ ἔγινε – καὶ φιλόπαις καὶ φιλόθεος; … Καὶ ἐπιπλέον, ὁ Πέτρος δὲν εἶχε κι αὐτὸς γυναίκα; Ναί, εἶχε… Καὶ ὁ Φίλιππος δὲν εἶχε τέσσερις θυγατέρες; Ὅπου ὑπάρχουν τέσσερις θυγατέρες, ἐκεῖ ὑπάρχει καὶ γυναῖκα καὶ γάμος. Καὶ ὁ Χριστὸς δὲν παρευρέθηκε σὲ γάμο καὶ δὲν προσέφερε καὶ δῶρο μεταβάλλοντας τὸ νερὸ σὲ κρασί; Μὴ βδελύσσεσαι, λοιπόν, τὸν γάμο· τὴν πορνεία νὰ μισεῖς (56, 122 καὶ 123).

Ἐπιλογὴ ἀποσπασμάτων – τίτλοι – μετάφραση:

π. Χρίστου Κυριαζόπουλου

Πηγή

ΠΟΤΕ ΕΙΝΑΙ ΕΥΑΡΕΣΤΗ ΣΤΟΝ ΘΕΟ Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΜΑΣ (Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου)

 

Πότε εἶναι εὐάρεστη στὸν Θεὸ ἡ προσευχή μας

            Θυμηθεῖτε ὅτι ἡ προσευχὴ δὲν εἶναι λόγια καὶ μετάνοιες, ἀλλὰ προσήλωση τοῦ νοῦ καὶ τῆς καρδιᾶς στὸν Θεό. Εἶναι δυνατὸ νὰ διαβάσετε ὅλες τὶς τακτὲς Ἀκολουθίες τῆς ἡμέρας καὶ νὰ ἐκτελέσετε ὅλες τὶς καθορισμένες μετάνοιες, ἀλλὰ ἡ ἐπαφή σας μὲ τὸν Θεὸ νὰ εἶναι εἴτε ἐντελῶς ἀνύπαρκτη εἴτε ἀσήμαντη, μὲ τὸ νοῦ σκορπισμένο καὶ τὴν καρδιὰ κρύα. Ἔτσι κάνετε τὸν Κανόνα σας, ὄχι ὅμως προσευχή. Μιὰ τέτοια «προσευχὴ» εἶναι ἐφάμαρτη. Ὁ Κύριος νὰ μᾶς φυλάξει!

            Μὲ φόβο καὶ τρόμο πρέπει νὰ ἐπιτελοῦμε τὰ ἔργα τοῦ Θεοῦ -αὐτὸ νὰ τὸ θυμάστε πάντα. Μὲ κάθε τρόπο καὶ μ’ ὅλη σας τὴ δύναμη προσπαθῆστε νὰ ἔχετε τὸ νοῦ σας στὰ λόγια τῆς προσευχῆς ἤ, ὅπως λέει ὁ Ὅσιος Ἰωάννης ὁ Σιναΐτης, νὰ κλείνετε τὸ νοῦ σας μέσα στὰ λόγια τῆς προσευχῆς. Τὴν στιγμὴ ποὺ ἀρχίζετε νὰ προσεύχεστε, πρέπει ὅλη σας ἡ προσοχὴ νὰ εἶναι συγκεντρωμένη στὸν Θεὸ καὶ νὰ μὴν ἀπομακρύνεται ἀπ’ Αὐτόν…

            «Θυσία τῷ Θεῷ πνεῦμα συντετριμμένον» (Ψαλμ. 50:19). Τότε μόνο νὰ θεωρήσετε ὅτι προσευχηθήκατε καλά, ὅταν, τελειώνοντας, ἡ ψυχή σας δονεῖται ἀπὸ συντριβὴ καὶ αὐτομεμψία. Στὴν διάρκεια τῆς ἡμέρας προσπαθῆστε, μὲ τὴν ἀδιάλειπτη προσευχή, νὰ βρίσκεστε νοερὰ ἐνώπιον τοῦ Κυρίου κάθε στιγμή, ὅπως βρίσκονται οἱ Ἄγγελοι. Ἐκεῖνοι Τοῦ προσφέρουν τὴν ἀκατάπαυστη δοξολογία. Ἐμεῖς ἄς Τοῦ προσφέρουμε τὴν μετάνοιά μας.

Πότε εἰσακούεται ἀπὸ τὸν Θεὸ ἡ προσευχή μας

            Νὰ πῶς πρέπει νὰ ζητᾶς ἀπὸ τὸν Θεό: «Κύριε, Ἐσὺ βλέπεις ὅτι χρειάζομαι τὸ τάδε πράγμα ἤ ὅτι ὑποφέρω ἀπὸ τὴ δείνα συμφορά. Βοήθησέ με, ὅπως ξέρεις καὶ ὅπως θέλεις! Γενηθήτω τὸ θέλημά Σου…».

            Μ’ αὐτὴ τὴν ἐσωτερικὴ τοποθέτηση, νὰ προσεύχεσαι πολύ. Ὄχι μιὰ φορά, ἔστω καὶ παρατεταμένα, οὔτε γιὰ μιὰ μέρα μόνο, ἀλλὰ γιὰ ἑβδομάδες, μῆνες, χρόνια… Ὅλο νὰ ἱκετεύεις, ὅλο νὰ κραυγάζεις: «Κύριε, βοήθησέ με! Κύριε, λύτρωσέ με! Ὡστόσο, ἄς μὴ γίνει ὅ,τι θέλω ἐγώ, μὰ ὅ,τι θέλεις Ἐσύ». Αὐτὸ ἀκριβῶς ἔλεγε καὶ ὁ Κύριος στὴν Γεθσημανῆ, ὅταν προσευχόταν στὸν Πατέρα Του. Καὶ ἡ χήρα τῆς Εὐαγγελικῆς παραβολῆς βρῆκε τελικὰ τὸ δίκιο της ἀπὸ τὸν ἄδικο ἐκεῖνο δικαστή, μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ δὲν κουράστηκε νὰ τὸν παρακαλάει γιὰ πολὺν καιρό. Κάποιος σοφὸς εἶπε τὸν λόγο τοῦτο: «Πρέπει νὰ γίνεις φορτικὸς στὸν Θεὸ καὶ στοὺς Ἁγίους Του!».

            (Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου, Χειραγωγία στὴν πνευματικὴ ζωή, Ἱερὰ Μονὴ Παρακλήτου, Ὠρωπὸς Ἀττικῆς 2004, σελ. 55-56).

Πηγή

Ο ΑΓΙΟΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΛΟΥΚΑΡΙΣ ΔΙΑΔΟΧΟΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ

 

Ο Άγιος Κύριλλος Λούκαρις διάδοχος των Νέων Τριών Ιεραρχών

Νικολάου Μάννη

Μετά την μεγάλη αποστασία της Τοπικής Εκκλησίας της Ρώμης και την μετατροπή της σε συναγωγή του Αντιχρίστου, οι φανατικοί οπαδοί της, οι λεγόμενοι Παπικοί, ως άλλοι σκοτεινοί άγγελοι διέβαλαν ποικιλοτρόπως όσους μιμούμενοι τον Αρχάγγελο Μιχαήλ αναφώνησαν το «Στώμεν καλώς» και βοήθησαν την Ανατολική Εκκλησία να μην ακολουθήσει την πρεσβυτέρα Ρώμη στην εωσφορική πτώση της. Τρία ήταν τα κύρια πρόσωπα που το έπραξαν αυτό και θεωρήθηκαν ως οι Νέοι Τρεις Ιεράρχες[1]: ο Μέγας Φώτιος, ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς και ο Άγιος Μάρκος Ευγενικός.

Όμως ο Άγιος Κύριλλος Λούκαρις (+1638) υπήρξε για τους Παπικούς και τα κοπέλια τους (τους Ουνίτες) ο πιο μισητός Ορθόδοξος όλων των εποχών. Η αιτία του άσβεστου αυτού μίσους ήταν διττή. Τον μισούσαν πρώτον, επειδή ο Λούκαρις ήταν ο μοναδικός Ορθόδοξος Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως κατά την πρώτη τεσσαρακονταετία του ΙΖ΄ αιώνος (οι υπόλοιποι, έξι τον αριθμό - δηλαδή με εξαίρεση μόνο τον Νεόφυτο Γ΄, πνευματικό ανάστημα του Λουκάρεως - υπήρξαν λατινόφρονες), ο οποίος αντιστάθηκε με επιτυχία στην ουνιτοποίηση της Ανατολικής Εκκλησίας (που είχε ξεκινήσει το 1596 στην Πολωνο-Λιθουανική Κοινοπολιτεία). Και δεύτερον, επειδή είχε το «θράσος» να συλλάβει το μεγαλοφυές σχέδιο της μετατροπής στην Ορθοδοξία των, άρτι απελευθερωθέντων από την θανάσιμη μέγγενη του Παπισμού, Προτεσταντών της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης, οι οποίοι αριθμούσαν τότε σαράντα εκατομμύρια ψυχές!

Το μίσος αυτό φανερώνεται και σε μία επιστολή του - γνωστού για την καταδίκη του Γαλιλαίου - Πάπα Ουρβανού Η΄ όπου γράφει μετά την πρώτη ανατροπή από τον πατριαρχικό θρόνο και την καταδίωξη του Αγίου Κυρίλλου Λουκάρεως λόγω των ραδιουργιών των Λατινοφρόνων πως «μετὰ χαρὰς δ᾿ ἐπληροφορήθημεν τὰς συμφορὰς ἃς ὑπέστη τὸ τέκνον ἐκεῖνο τοῦ σκότους, ὁ ὁπαδὸς ἐκεῖνος τῆς κολάσεως»[2]... 

Και ναι μεν ο μεγάλος ιστορικός Gunnar Hering μπορεί να γράφει ότι ο αγώνας εναντίον του κλεινού Ιεράρχου «δὲν τελείωσε παρὰ μόνο ὅταν οἱ γενίτσαροι ἔθαψαν τὸ ἄψυχο σῶμα του στὴν ἀκτὴ τῆς θάλασσας τοῦ Μαρμαρᾶ»[3], αλλά το μίσος και οι απόπειρες να δολοφονηθεί και η τιμή και η υπόληψή του εξακολούθησαν και συνεχίζονται μέχρι και σήμερα όχι μόνο από τους ηθικούς αυτουργούς της δολοφονίας του (Παπικούς, Ουνίτες και εν γένει Λατινόφρονες), αλλά και από κάποιους αμαθείς και ανόητους Ορθοδόξους.

Το τί ήταν και πώς ακριβώς έβλεπαν τον Άγιο Κύριλλο, μας το αποκαλύπτουν δύο Έλληνες της εποχής του, που έγιναν εξωμότες ασπαζόμενοι τον Παπισμό: ο Πέτρος Αρκούδιος και ο Ιωάννης Ματθαίος Καρυόφυλλος. Αντιγράφουμε τα επίμαχα αποσπάσματα από τα έργα τους: 

«Ἀληθῶς ὄντες ἀσεβεῖς, καὶ παράνομοι, ὁποῖοι εἰσὶν οἱ αἱρετικοί, καὶ ὁ παρὼν ψευδοπατριάρχης τῆς Πόλεως (σημ. ο Λούκαρις) καλβινιανὸς ὢν, κᾀκεῖνα τὰ καθάρματα ὁ Φώτιος, ὁ Παλαμᾶς, ὁ Εφέσου Μάρκος, καὶ οἱ παραπλήσιοι»[4].

«Ἐματαιώθη γοῦν Κύριλλος ὁ ῥαψωδὸς τῶν ἀναθεματισμῶν ἑπόμενος Φωτίῳ τῷ πρωτοστάτῃ τοῦ σχίσματος, τοῖς παραλογισμοῖς καὶ σοφίσμασι τοῦ Παλαμᾶ Γρηγορίου, καὶ Μάρκου τοῦ Ἐφέσου»[5].

Αυτό ακριβώς ήταν ο Άγιος Κύριλλος Λούκαρις: ο διάδοχος των Νέων Τριών Ιεραρχών, του Μεγάλου Φωτίου, Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά και Αγίου Μάρκου του Ευγενικού.

Ας έχουμε τις ευχές τους! 

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

[1] Περί των Νέων Τριών Ιεραρχών υπάρχει και αξιόλογος ομιλία του Σεβ. Μεθώνης κ. Αμβροσίου: https://www.youtube.com/watch?v=JsqmxmKmmgk 

[2] Μ. Ρενιέρη, Κύριλλος Λούκαρις, Αθήνα, 1859, σελ. 33.

[3] Οικουμενικό Πατριαρχείο και Ευρωπαϊκή πολιτική 1620-1638, εκδ. ΜΙΕΤ, Αθήνα, 2003, σελ. 293.

[4] Πέτρου Αρκούδιου, Περί του καθαρτηρίου πυρός, Ρώμη, 1637, σελ. 86.

[5] Αποδοκιμασία και κατάκρισις, Ρώμη, 1671, σελ. 131.

Πηγή

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΓ’ ΜΑΤΘΑΙΟΥ 2023 (τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

 

 

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί, 

   Μέσα ἀπὸ τὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα, ὅπου περιέχεται μία πολὺ διδακτικὴ παραβολή, βλέπουμε ξεκάθαρα τὶς συνέπειες τῆς ἀδιαφορίας, τῆς ὑποκρισίας καὶ τῆς ἀγνωμοσύνης. 

   Κάποιος οἰκοδεσπότης φύτεψε ἀμπελώνα, τὸν ὀχύρωσε, τοῦ πρόσθεσε τὶς κατάλληλες ἐγκαταστάσεις καὶ ἀφοῦ τὸν ἀνέθεσε σὲ γεωργοὺς γιὰ νὰ τὸν περιποιοῦνται, ἔφυγε ἀπὸ ἐκείνη τὴν περιοχή.

   Ὅταν ἔφτασε ἡ περίοδος τῆς συγκομιδῆς, ὁ κύριος τοῦ ἀμπελώνα ἔστειλε δούλους του γιὰ νὰ πάρουν τοὺς καρποὺς ποὺ τοῦ ἀναλογοῦσαν. Οἱ γεωργοί, ὄχι μόνο δὲν τοὺς σεβάσθηκαν, ἀλλὰ ἄλλον τὸν ἔδειραν, ἄλλον τὸν σκότωσαν καὶ ἄλλον τὸν λιθοβόλησαν. Μακροθύμησε, ὅμως, ὁ οἰκοδεσπότης καὶ ἔστειλε ἄλλους δούλους, περισσότερους ἀπὸ τὴν πρώτη φορά, ἀλλὰ καὶ αὐτοὶ ἔπαθαν τὰ ἴδια. Ἔφτασε, τότε, στὸ ἔπακρο τῆς μακροθυμίας ὁ καλὸς οἰκοδεσπότης, καὶ ἔστειλε στὸν ἀμπελώνα τὸν ἴδιο του τὸν υἱό, λέγοντας: «ὁπωσδήποτε θὰ ντραποῦν τὸν γιό μου». Πού νὰ ἤξερε, ὅμως, ὅτι εἶχε νὰ κάνει μὲ ἰδιοτελεῖς, ἀγνώμονες καὶ ἀμετανόητους ἀνθρώπους… Μόλις αὐτοὶ εἶδαν τὸν υἱό, εἶπαν μεταξύ τους: «ἦρθε ὁ κληρονόμος! Ἂς τὸν σκοτώσουμε γιὰ νὰ ἀποκτήσουμε ἐμεῖς τὴν κληρονομιά». Ἀφοῦ, λοιπόν, τὸν ἔβγαλαν ἔξω ἀπ΄ τὸν ἀμπελώνα, τὸν σκότωσαν. Στὸ κάτω-κάτω, εἶχαν συνηθίσει νὰ σκοτώνουν, καὶ δὲν τοὺς ἔκανε καμία αἴσθηση πιά.  

   Φτάνοντας σὲ αὐτὸ τὸ σημεῖο τῆς παραβολῆς, ὁ Κύριός μας ἀφήνει στοὺς ἀκροατές Του τὴν ἔκβαση τῆς ἱστορίας, γεγονὸς πολὺ σημαντικό, διότι βλέπουμε ὅτι ὁ λαὸς ὁ ἴδιος ἀναγνωρίζει τί εἴδους τιμωρία ἀξίζουν ὅσοι ὑποτιμοῦν τὴν μακροθυμία καὶ τὴν δύναμη τοῦ Θεοῦ. Ρωτάει λοιπόν: «Ὅταν ἔλθει ὁ κύριος τοῦ ἀμπελώνα, τί θὰ κάνει στοὺς γεωργοὺς ἐκείνους»;

   Ὁ κόσμος ἀπαντᾶ: «κακὴν κακῶς θὰ τοὺς ἀφανίσει καὶ τὸν ἀμπελώνα θὰ τὸν δώσει σὲ ἄλλους γεωργούς, οἱ ὁποῖοι θὰ δίνουν τοὺς καρποὺς στὸν καιρό τους».  

   Ὁ Δεσπότης Χριστὸς ἐκφώνησε αὐτὴ τὴν παραβολὴ κατὰ κύριο λόγο γιὰ τοὺς σύγχρονούς Του Ἰουδαίους, κατὰ τρόπο προφητικό. Πράγματι, ὁ οἰκοδεσπότης εἶναι ὁ Θεός Πατέρας, ὁ ὁποῖος ἔδωσε τὸν μωσαϊκὸ νόμο στοὺς Ἑβραίους καὶ ὅλη τὴν εὐλογία ποὺ χρειάζονταν γιὰ νὰ ζήσουν θεάρεστα. Ὁ λαὸς τοῦ Ἰσραήλ, ὅμως, ὁ ἐκλεκτὸς λαὸς τοῦ Κυρίου, ἔπεσε στὴν οἴηση, πίστεψε, δηλαδή, ὅτι εἶναι ὁ καλύτερος λαὸς στὴ γῆ. Μάλιστα, ὄχι μόνο τὸ πίστεψε, ἀλλὰ ἀναπαύθηκε σὲ αὐτὴ τὴν ἰδέα τόσο πολύ, ποὺ ἡ οὐσιαστικὴ πνευματικὴ ζωή του μετατράπηκε σὲ ἄγονη καὶ τυπολατρικὴ τήρηση τοῦ νόμου. Ἀδιαφόρησε γιὰ τὴν ἀγάπη καὶ προσηλώθηκε στοὺς τύπους. Ἀδιαφόρησε τελείως γιὰ τὸν ἀμπελώνα τοῦ Κυρίου, ἔπαψε νὰ νοιάζεται νὰ προσφέρει τοὺς πνευματικοὺς καρποὺς στὸν Θεό. Παράλληλα, θεωροῦσε ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι πάντοτε «ὑποχρεωμένος» νὰ τὸν εὐλογεῖ, ἐνῶ κάθε φορὰ ποὺ ὁ ἴδιος δεχόταν τὴν εὐλογία, λίγο ἀργότερα στρεφόταν μὲ ἀγνωμοσύνη κατὰ τοῦ Θεοῦ. Στὴν προσπάθεια τοῦ Ἰδίου τοῦ Θεοῦ νὰ τὸν συνετίσει γιὰ νὰ σωθεῖ, στέλνοντας ξανὰ καὶ ξανὰ Προφῆτες, ἔμεινε ἀμετανόητος, ἀμετακίνητος ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ σκοτισμένος. Καὶ ἔτσι σκοτισμένος ὅπως ἦταν, δὲν δίστασε οὔτε τὸν Θεάνθρωπο νὰ σταυρώσει, καὶ μάλιστα, «ἔξω τοῦ ἀμπελῶνος», δηλαδή, ἔξω ἀπὸ τὰ τείχη τῶν Ἱεροσολύμων. 

   Ὁ Θεός, σίγουρα, εἶναι Μακρόθυμος καὶ Πολυέλεος. Εἶναι, ὅμως καὶ Δίκαιος, γιὰ αὐτὸ καὶ ἀργὰ ἤ γρήγορα ἔρχεται ἡ στιγμὴ ποὺ ἡ ἀδικία λαμβάνει τὴν ἀνταπόδοση ποὺ τῆς ἀξίζει. Δὲν μποροῦμε νὰ παίζουμε μὲ τὸν Θεό. 

   Ἐπειδή, ὅμως, εἶναι πολὺ βολικὸ νὰ βλέπουμε αὐτὴ τὴν παραβολὴ μόνο σὲ σχέση μὲ τοὺς Ἐβραίους, καλὸ εἶναι νὰ δοῦμε τί ἔχει νὰ μᾶς διδάξει σὲ σχέση μὲ τὸν ἑαυτό μας. 

   Ὁ Θεὸς μᾶς ἔχει χαρίσει ὅλη τὴν εὐλογία. Ἐμεῖς, ὡς Χριστιανοί, ἔχουμε καθῆκον νὰ ἐργαζόμαστε μὲ ὅσα μᾶς ἔχει δώσει ὁ Θεὸς καὶ νὰ τοῦ ἀνταποδίδουμε τὴν εὐλογία Του μὲ τοὺς καρποὺς τῆς πνευματικῆς μας ζωῆς. Ἀλήθεια, καὶ θέλω νὰ σκεφτοῦμε ὅλοι καλὰ αὐτὴ τὴν ἐρώτηση: ἔχουμε πνευματικὴ ζωή, ἤ ἀρκούμαστε στὸν κυριακάτικο ἐκκλησιασμὸ γιὰ νὰ λέμε ὅτι εἴμαστε Χριστιανοί; Ὁ Θεός, εἴτε ἀποστέλλοντας τοὺς δούλους Του, εἴτε ὁ Ἴδιος, κάποια στιγμὴ θὰ μᾶς ἐπισκεφθεῖ καὶ θὰ μᾶς ζητήσει καρπούς. Ἔχουμε νὰ Τοῦ προσφέρουμε, ἤ εἴμαστε μόνο γιὰ νὰ ἐκμεταλλευόμαστε τὸν πλούσιο ἀμπελώνα πρὸς τὸ συμφέρον μας; Καὶ ἂν κάποτε ἔρθει καὶ μᾶς ἐλέγξει, θὰ Τὸν ἀκούσουμε γιὰ νὰ διορθωθοῦμε, ἤ πάλι θὰ Τὸν σταυρώσουμε; 

   Εὐτυχισμένος καὶ εὐλογημένος ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἐργάζεται μὲ συνείδηση νὰ προσφέρει καρποὺς στὸν Θεό. Ἔτσι, καὶ τὸν Θεὸ εὐαρεστεῖ καὶ τὴν εὐλογία Του αὐξάνει, καὶ τρέφεται καὶ ὁ ἴδιος ἀπὸ τοὺς καρποὺς καὶ ἀξιώνεται τῆς αἰωνίου ζωῆς. 

   Ποιοί, ὅμως, εἶναι αὐτοὶ οἱ καρποί; Πολὺ καὶ διάφοροι: ἡ μετάνοια, ἡ ἐξομολόγηση, ὁ ἀγώνας νὰ καθαρίσουμε τὴν ψυχή μας ὄχι μόνο ἀπὸ κακὲς πράξεις, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὶς ἁμαρτωλὲς σκέψεις, τὸ νὰ συγχωροῦμε καὶ νὰ ὑπομένουμε ὅσους μᾶς πικραίνουν, τὸ νὰ ἐπισκεφθοῦμε τὸν ἀσθενῆ καὶ νὰ τοῦ ποῦμε δύο λόγια παρηγοριᾶς, τὸ νὰ προσφέρουμε ἕνα ποτήρι νερὸ στὸν διψασμένο, τὸ νὰ σταματήσουμε τὴν ἄσκοπη καὶ μάταιη σπατάλη καὶ ἀντ΄ αὐτῆς νὰ κάνουμε ἐλεημοσύνη ἀποταμιεύοντας στοὺς Οὐρανούς, τὸ νὰ προσπαθοῦμε διαρκῶς νὰ ἐπικοινωνοῦμε μὲ τὸν Θεό, τὴν Παναγία καὶ τοὺς Ἁγίους, τὸ νὰ ἀπεγκλωβιστοῦμε ἀπὸ τὶς ὀθόνες καὶ νὰ δημιουργήσουμε σχέσεις μεταξύ μας ἐν Χριστῷ, τὸ νὰ διακονήσουμε ἐκεῖ ποὺ ὑπάρχει ἀνάγκη, τὸ νὰ εὐχαριστοῦμε γιὰ ὅλα τὸν Θεό, τὸ νὰ ἀγαποῦμε τὸν Θεὸ καὶ τοὺς συνανθρώπους μας.

   Καὶ τώρα ποὺ μάθαμε καὶ τοὺς καρπούς, ἀναρωτιέμαι ξανά: ὅταν ἔρθει νὰ μᾶς ζητήσει καρποὺς ὁ Θεός, θὰ ἔχουμε ἄραγε νὰ Τοῦ προσφέρουμε κάποιον; 

   Ἀκόμη καὶ ἂν τώρα εἶναι ἀρνητικὴ ἡ ἀπάντηση, ἀξίζει νὰ κάνουμε αὐτὴ τὴν ἐρώτηση κέντρο τοῦ καθημερινοῦ μας πνευματικοῦ ἀγώνα, ὥστε τὴν ὥρα ποὺ πρέπει, νὰ εἶναι θετική. 

Μετ’ εὐχῶν,

Ὁ Ἐπίσκοπός σας,

†  ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Πηγή