Πότε εἶναι εὐάρεστη στὸν Θεὸ ἡ προσευχή μας
Θυμηθεῖτε ὅτι ἡ προσευχὴ δὲν εἶναι λόγια καὶ μετάνοιες, ἀλλὰ προσήλωση τοῦ νοῦ καὶ τῆς καρδιᾶς στὸν Θεό. Εἶναι δυνατὸ νὰ διαβάσετε ὅλες τὶς τακτὲς Ἀκολουθίες τῆς ἡμέρας καὶ νὰ ἐκτελέσετε ὅλες τὶς καθορισμένες μετάνοιες, ἀλλὰ ἡ ἐπαφή σας μὲ τὸν Θεὸ νὰ εἶναι εἴτε ἐντελῶς ἀνύπαρκτη εἴτε ἀσήμαντη, μὲ τὸ νοῦ σκορπισμένο καὶ τὴν καρδιὰ κρύα. Ἔτσι κάνετε τὸν Κανόνα σας, ὄχι ὅμως προσευχή. Μιὰ τέτοια «προσευχὴ» εἶναι ἐφάμαρτη. Ὁ Κύριος νὰ μᾶς φυλάξει!
Μὲ φόβο καὶ τρόμο πρέπει νὰ ἐπιτελοῦμε τὰ ἔργα τοῦ Θεοῦ -αὐτὸ νὰ τὸ θυμάστε πάντα. Μὲ κάθε τρόπο καὶ μ’ ὅλη σας τὴ δύναμη προσπαθῆστε νὰ ἔχετε τὸ νοῦ σας στὰ λόγια τῆς προσευχῆς ἤ, ὅπως λέει ὁ Ὅσιος Ἰωάννης ὁ Σιναΐτης, νὰ κλείνετε τὸ νοῦ σας μέσα στὰ λόγια τῆς προσευχῆς. Τὴν στιγμὴ ποὺ ἀρχίζετε νὰ προσεύχεστε, πρέπει ὅλη σας ἡ προσοχὴ νὰ εἶναι συγκεντρωμένη στὸν Θεὸ καὶ νὰ μὴν ἀπομακρύνεται ἀπ’ Αὐτόν…
«Θυσία τῷ Θεῷ πνεῦμα συντετριμμένον» (Ψαλμ. 50:19). Τότε μόνο νὰ θεωρήσετε ὅτι προσευχηθήκατε καλά, ὅταν, τελειώνοντας, ἡ ψυχή σας δονεῖται ἀπὸ συντριβὴ καὶ αὐτομεμψία. Στὴν διάρκεια τῆς ἡμέρας προσπαθῆστε, μὲ τὴν ἀδιάλειπτη προσευχή, νὰ βρίσκεστε νοερὰ ἐνώπιον τοῦ Κυρίου κάθε στιγμή, ὅπως βρίσκονται οἱ Ἄγγελοι. Ἐκεῖνοι Τοῦ προσφέρουν τὴν ἀκατάπαυστη δοξολογία. Ἐμεῖς ἄς Τοῦ προσφέρουμε τὴν μετάνοιά μας.
Πότε εἰσακούεται ἀπὸ τὸν Θεὸ ἡ προσευχή μας
Νὰ πῶς πρέπει νὰ ζητᾶς ἀπὸ τὸν Θεό: «Κύριε, Ἐσὺ βλέπεις ὅτι χρειάζομαι τὸ τάδε πράγμα ἤ ὅτι ὑποφέρω ἀπὸ τὴ δείνα συμφορά. Βοήθησέ με, ὅπως ξέρεις καὶ ὅπως θέλεις! Γενηθήτω τὸ θέλημά Σου…».
Μ’ αὐτὴ τὴν ἐσωτερικὴ τοποθέτηση, νὰ προσεύχεσαι πολύ. Ὄχι μιὰ φορά, ἔστω καὶ παρατεταμένα, οὔτε γιὰ μιὰ μέρα μόνο, ἀλλὰ γιὰ ἑβδομάδες, μῆνες, χρόνια… Ὅλο νὰ ἱκετεύεις, ὅλο νὰ κραυγάζεις: «Κύριε, βοήθησέ με! Κύριε, λύτρωσέ με! Ὡστόσο, ἄς μὴ γίνει ὅ,τι θέλω ἐγώ, μὰ ὅ,τι θέλεις Ἐσύ». Αὐτὸ ἀκριβῶς ἔλεγε καὶ ὁ Κύριος στὴν Γεθσημανῆ, ὅταν προσευχόταν στὸν Πατέρα Του. Καὶ ἡ χήρα τῆς Εὐαγγελικῆς παραβολῆς βρῆκε τελικὰ τὸ δίκιο της ἀπὸ τὸν ἄδικο ἐκεῖνο δικαστή, μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ δὲν κουράστηκε νὰ τὸν παρακαλάει γιὰ πολὺν καιρό. Κάποιος σοφὸς εἶπε τὸν λόγο τοῦτο: «Πρέπει νὰ γίνεις φορτικὸς στὸν Θεὸ καὶ στοὺς Ἁγίους Του!».
(Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου, Χειραγωγία στὴν πνευματικὴ ζωή, Ἱερὰ Μονὴ Παρακλήτου, Ὠρωπὸς Ἀττικῆς 2004, σελ. 55-56).