Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,
Σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τὴν μνήμη τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Α’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, μέσω τῆς ὁποίας διατρανώθηκε τὸ συνοδικὸ σύστημά της. Ἡ Ἐκκλησία ἀντιμετωπίζει τὰ προβλήματά της μὲ τὴν Σύνοδο τῶν Ἱεραρχῶν, οἱ ὁποῖοι εἶναι οἱ κατεξοχὴν Διάδοχοι τῶν Ἀποστόλων, ἀποφασίζουν βάσει τῶν Ἱερῶν Κανόνων καὶ κινοῦνται μὲ τὴν φώτιση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἔτσι λειτουργεῖ τὸ συνοδικὸ σύστημα τῆς Ἐκκλησίας διὰ μέσου τῶν αἰώνων.
Σημαντικὸς κανόνας ποὺ θέσπισε ἡ Α΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος ὑπήρξε ἡ καθιέρωση τοῦ Πασχαλίου, ἡ Ἡμερομηνία, δηλαδή, ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα. Σύμφωνα μὲ τὸν κανόνα αὐτόν, τὸ Πάσχα κυμαίνεται ἀπὸ 23 Μαρτίου ἔως 25 Ἀπριλίου. Γιὰ κάποιους ἡ ὑπέρβαση ἀποτελεῖ ἐπουσιώδη διαφορά, δυστυχῶς.
Ἡ Α’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος καταδίκασε τὴν αἵρεση τοῦ παράφρονα Ἀρείου. Ὁ Ἄρειος ἦταν ἕνας ταλαντοῦχος καὶ μορφωμένος κληρικός. Τί μποροῦν, ὅμως, νὰ προσφέρουν τὰ τάλαντα καὶ ἡ μόρφωση ὅταν δὲν ὑπάρχει ἡ κατάλληλη πνευματικὴ κατάσταση γιὰ νὰ ἀξιοποιηθοῦν; Ὁ Θεὸς μᾶς προικίζει μὲ τάλαντα, προκειμένου μέσω αὐτῶν νὰ ὁδηγηθοῦμε καὶ νὰ ὁδηγήσουμε ψυχὲς σὲ Ἐκεῖνον. Ὁ Ἄρειος, δυστυχῶς, τὰ χρησιμοποίησε γιὰ τὸ ἀτομικό του κέρδος. Ὄντας κληρικὸς τῆς Ἐπισκοπῆς Ἀλεξανδρείας, ποτέ του δὲν σεβάσθηκε, ποτέ του δὲν συμβουλεύθηκε τὸν Ἐπίσκοπό του, Ἅγιο Ἀλέξανδρο. Θεώρησε τὸν ἑαυτό του καλύτερο ἀπὸ ὅλους τοὺς ὑπολοίπους καὶ σχημάτισε πλάνες σχετικὲς μὲ τὴ Θεότητα τοῦ Χριστοῦ μας, τὶς ὁποῖες ἀργότερα κήρυξε δημόσια, παραβαίνοντας κάθε στοιχειώδη ἐκκλησιαστικὴ ἀρχή. Τὸ «μηδένα πρὸ τοῦ τέλους μακάριζε» ἐνσαρκώθηκε στὸ πρόσωπο τοῦ Ἀρείου. Ἡ Σύνοδος κινουμένη στὸ πνεῦμα τῆς ἀγάπης, τὸν ἀναθεμάτισε καθὼς ἦταν σεσηπὸς μέλος, μὲ στόχο τόσο τὴν προστασία τοῦ ποιμνίου, ὅσο καὶ τὴν δική του μετάνοια. Ἡ πνευματικὴ τύφλωσή του, ὡστόσο, δὲν τοῦ ἐπέτρεψε νὰ μετανοήσει. Τὸ τέλος του ἦταν φρικτό.
Δυστυχῶς, τὸ παράδειγμα τοῦ Ἀρείου πολλοὺς δὲν κατάφερε νὰ τοὺς συνετίσει. Ἀμέτρητοι ἄνθρωποι φίλαρχοι, μὲ πολλὴ ἐγωισμό, μὲ ἔπαρση γιὰ τὴν μόρφωσή τους, ἄνθρωποι ποὺ πίστεψαν ὅτι εἶναι ἐξυπνώτεροι καὶ καλύτεροι ἀπὸ τοὺς ὑπολοίπους, ἀναδείχθηκαν αἱρετικοί. Οἱ διάφορες πλάνες ποὺ κήρυξαν ὑστερούσαν ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο τὴν δυνατότητα νὰ σωθεῖ. Πολλὲς πληγὲς ὑπέστη ἡ Ἐκκλησία ἀπὸ αὐτούς. Αὐτοί, δυστυχῶς, θὰ ὑπάρχουν ἔως τῆς συντελείας.
Ἔτσι, λοιπὸν, μόλις τὸν περασμένο αἰώνα, ἄνθρωποι πλάνοι, προερχόμενοι ἀπὸ τὴν ὕπουλη Δύση καὶ κινούμενοι μὲ τὶς ἀρχὲς τοῦ οἰκουμενισμοῦ, ἐγκαινίασαν μία νέα μέθοδο προσβολῆς τοῦ Λόγου τῆς Ἀληθείας. Ἡ μέθοδος αὐτὴ εἶναι ἡ λεγόμενη «οἰκουμενικὴ κίνηση» ἡ ὁποία προωθεῖ διαχριστιανικοὺς διαλόγους μὲ κύριο στόχο τὴν ἐξίσωση ὅλων τῶν χριστιανικῶν κοινοτήτων. Τέτοιου εἴδους διάλογοι ὄχι καλὸ δὲν πρόκειται νὰ κάνουν, ὄχι μετάνοια στοὺς αἱρετικοὺς δὲν πρόκειται νὰ προξενήσουν, ἀντιθέτως, πολλὲς φορὲς ἀμβλύνουν καὶ αὐτὸ τὸ ὀρθόδοξο φρόνημα ὥστε νὰ ἀποδέχεται διάφορες αἱρετικὲς δοξασίες. Πρὸς τί, λοιπόν, ἡ συμμετοχή; Ἕνας ἀληθινὸς Ὀρθόδοξος Χριστιανός, ἕνας Ἅγιος, πλημμυρισμένος ἀπὸ Φῶς Χριστοῦ, ἴσως νὰ μὴν χρειαζόταν καθόλου νὰ μιλήσει. Μόνο ἡ ὄψη του θὰ ἦταν ἰκανὴ νὰ προσελκύσει ἀνθρώπους στὴν σωτήρια ὁδὸ τῆς Ὀρθοδοξίας.
Ἐδὼ θέλω νὰ σταθῶ, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί. Ἕνας Ὀρθόδοξος Χριστιανὸς ἔχει καθῆκον νὰ λάμπει μὲ τὸ φωτεινό του παράδειγμα, σύμφωνα μὲ τὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ ὁ Ὁποῖος λέει: «μὲ τέτοιον τρόπο νὰ λάμψει τὸ φῶς σας ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων, ὥστε νὰ δοῦν τὰ καλά σας ἔργα καὶ νὰ δοξάσουν τὸν Οὐράνιο Πατέρα». Ἐνδεχομένως, σήμερα νὰ λείπει αὐτὸ τὸ φωτεινὸ παράδειγμα. Ἀλήθεια, ἑμεῖς εἴμαστε Φῶς στὸν κόσμο; Ἀγαποῦμε; Συγχωροῦμε; Ἀγωνιζόμαστε νὰ κρατοῦμε τὴν πίστη μας; Τὴν ὁμολογοῦμε ὅταν οἱ καταστάσεις τὸ ζητοῦν, ἤ κωφεύουμε;
Ὅσον ἀφορᾶ δὲ τὸ ζήτημα τῆς ὁμολογίας, αὐτή, ἐνδεχομένως, ἔχει παρερμηνευθεῖ. Ὁμολογοῦμε Χριστὸ ὄχι μόνο μὲ τὸ νὰ λέμε ἤ νὰ φωνάζουμε ὅτι εἴμαστε Ὀρθόδοξοι, ἀλλὰ καὶ μὲ τὸ νὰ ζοῦμε ὡς Ὀρθόδοξοι, δηλαδὴ συνδυάζοντας ἀρμονικὰ τὴν ὀρθὴ καὶ ἀκέραιη πίστη μὲ τὰ ἔργα τῆς ἀγάπης. Ὁ Χριστὸς εἶπε νὰ μὴν ἀλλάξουμε ἰώτα ἕν, ἀλλὰ αυτὸ τὸ ἰώτα δὲν ἀφορᾶ μόνο τὴν πίστη, ἀλλὰ καὶ τὴν ἀγάπη, τὴν συγχώρεση, τὴν νηστεία καὶ τόσα ἄλλα.
Ὅσοι πιστεύουμε ὅτι εἴμαστε τέκνα τῆς Μίας, Ἁγίας, Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας, ὀφείλουμε νὰ γίνουμε Φῶς. Οἱ Ἅγιοι Πατέρες ἦταν Φῶς. Οὐδέποτε φέρθηκαν ἀναρχικά. Γνώριζαν νὰ κάνουν ὑπακοὴ στὴν ἐκκλησιαστικὴ ἀρχή. Οὐδέποτε φέρθηκαν μὲ ἀσέβεια. Γνώριζαν νὰ τιμοῦν καὶ νὰ σέβονται πρωτίστως τὸν Θεὸ καὶ ἔπειτα τοὺς ἀνθρώπους ποὺ κλήθηκαν νὰ διακονήσουν. Οὐδέποτε φέρθηκαν ἰδιοτελῶς. Γνώριζαν νὰ θυσιάζονται ἀνὰ πάσα ὥρα καὶ στιγμὴ γιὰ τὴν δόξα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Ὑιοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ, ᾧ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰώνας. Ἀμήν.
Βοήθεια μας οἱ Ἅγιοι Πατέρες!
ὁ Ἐπίσκοπός σας,
† ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος
