«Εκείνοι που αλλάζουν εύκολα Μοναστήρι είναι τελείως απρόκοφτοι. Διότι τίποτε δεν συντελεί τόσο στην ακαρπία, όσο η έλλειψη υπομονής» (Άγ. Ιωάννης Κλίμακος, λόγ. δ΄, 90)
Μη νομίσεις ότι αυτό που λέει ο άγιος ισχύει μόνο για τους καλογέρους. Στη θέση «Μοναστήρι» βάλε ενορία, πνευματικό, τόπο ίσως, εργασία, ακόμη και… σύζυγο. Υπάρχουν άνθρωποι που κάθονται κάπου για ένα διάστημα, κι έπειτα… βαριούνται. Οι δυσκολίες που υπάρχουν σε κάθε τι στον κόσμο τούτο – δεν υπάρχει τίποτε εύκολο σ’ αυτήν τη ζωή: οι θλίψεις είναι το βασικό γνώρισμά της – οι διάφοροι πειρασμοί που παρουσιάζονται, τα αγκάθια στην όποια σχέση πάει να αναπτυχθεί, η ρουτίνα της καθημερινότητας, τους κάνουν να θέλουν να αλλάζουν. Να μη μένουν κάπου σταθερά. Έστω κι αν αυτό το κάπου είναι ιδιαίτερα σοβαρό. Τυχαία άραγε ο απόστολος επισημαίνει ότι «έκαστος εφ’ ω ετάχθη, εκεί μενέτω»; Τάχθηκες κάπου; Εκεί μείνε. Γιατί; Διότι αν με ευκολία επιθυμείς την όποια εξωτερική αλλαγή στη ζωή σου, τότε είσαι «τελείως απρόκοφτος». Όχι απλώς απρόκοφτος, αλλά «τελείως».
Πώς το εξηγεί ο άγιος; Τι βλέπει πίσω από αυτήν την ετοιμότητα μετάθεσης; Την έλλειψη υπομονής. Και η υπομονή γι’ αυτόν και για όλους τους αγίους μας δεν είναι μία απλή αρετή, αλλά το θεμέλιο των αρετών – αποκαλύπτει την ταπείνωση του ανθρώπου. Ο ίδιος ο Κύριος το τόνισε: «Εν τη υπομονή υμών κτήσασθε τας ψυχάς υμών». Και ο απόστολος σημειώνει ότι η υπομονή διατρέχει όλη την πνευματική ζωή: «Δι’ υπομονής τρέχομεν τον προκείμενον ημίν αγώνα». Λοιπόν «η υπομονή είναι το υλικό με το οποίο κτίζεται το πνευματικό οικοδόμημα του ανθρώπου» (όσιος Πέτρος Δαμασκηνός).
Οπότε χωρίς υπομονή μην περιμένεις καρπούς πνευματικούς. Οι πνευματικοί καρποί έρχονται εκεί που επιμένει και υπομένει κανείς. Που σημαίνει ότι δεν πρέπει να βιάζεσαι. Όποιος βιάστηκε για να αποκτήσει κάτι καλό, εκείνος εξαπατήθηκε και απέτυχε. Το ίδιο δεν συμβαίνει άλλωστε και με τα πράγματα του κόσμου τούτου; Εκεί που δεν φαίνεται καμία προοπτική σε μία εργασία για παράδειγμα, εκεί που πας να απελπιστείς από τη σχέση σου με το έφηβο αντιδραστικό παιδί σου, αλλά υπομένεις και επιμένεις, εκεί δειλά δειλά αρχίζει να έρχεται η επιτυχία και η αποκατάσταση. Θυμήσου και τον Γέροντα που θέλησε να διδάξει τον νεαρό υποτακτικό του την αξία ακριβώς της υπομονής! Τον έβαζε καθημερινά να κάνει δρόμο πολύ, για να ποτίζει ένα σπόρο σε έρημη γη. Και μετά από αρκετό πράγματι διάστημα, ήλθε και η καρποφορία. Και το διατράνωνε: «ελάτε να δείτε τον καρπό της υπομονής»!
Λοιπόν η υπομονή παρότι συνυπάρχει με την οδύνη, εμπερικλείει την ελπίδα. Σε κάνει να προσβλέπεις στη χαρά της καρποφορίας!
Ήταν μια φορά ένας μοναχός και κάθε φορά που έμπαινε στην Εκκλησία και έβλεπε τον εσταυρωμένο πίσω από την Αγία Τράπεζα, ζητούσε επίμονα από τον Κύριο να μπορέσει να πάρει τη θέση του στον σταυρό, επειδή ήθελε να αισθανθεί πλήρως την θέση του Χριστού.
Μια μέρα ο Εσταυρωμένος δέχτηκε, αλλά με έναν όρο.
Ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός του είπε: Θα μπεις στον σταυρό αλλά δεν θα μιλήσεις σε κανέναν!
Ο μοναχός, συνηθισμένος στην αυστηρότητα και στην τήρηση της σιωπής, υποσχέθηκε αμέσως ότι θα υπακούσει.
Στη συνέχεια ο Χριστός κατέβηκε από τον σταυρό που βρισκόταν στην εκκλησία και αντ' αυτού ανέβηκε ο μοναχός.
Ένας πλούσιος μπήκε να προσευχηθεί και ενώ προσευχόταν, του γλίστρησε το πορτοφόλι με τα χρήματα.
Σηκώθηκε να φύγει και ο μοναχός που το είχε δει ήθελε να του πει ότι του έπεσε το πορτοφόλι, αλλά είχε υποσχεθεί να σιωπήσει κι έτσι έμεινε σιωπηλός.
Αμέσως μετά μπήκε ένας φτωχός, άρχισε να προσεύχεται, το βλέμμα του έπεσε αμέσως σε εκείνο το πορτοφόλι με τα χρήματα, κοίταξε τριγύρω δεν υπήρχε κανείς να τον δει, το πήρε, το έβαλε στην τσέπη και έφυγε τρέχοντας.
Ο μοναχός ήθελε να του πει ότι δεν έπρεπε να το πάρει, γιατί δεν ήταν δικό του, αλλά υποσχέθηκε να σιωπήσει κι έτσι έμεινε σιωπηλός.
Τότε ένας νεαρός άνδρας μπήκε και γονάτισε ευσεβώς και προσευχήθηκε στον Χριστό ζητώντας βοήθεια και προστασία, γιατί επρόκειτο να σαλπάρει σε μέρη μακρινά.
Εκείνη τη στιγμή μπήκε ο πλούσιος με τους χωροφύλακες λέγοντας ότι του έπεσε το πορτοφόλι με τα χρήματα στην εκκλησία.
Ο μοναδικός στο σημείο ήταν εκείνος ο νεαρός, τον έπιασαν οι χωροφύλακες και τον συνέλαβαν.
Εκείνη τη στιγμή ο μοναχός δεν μπορούσε άλλο να σιωπήσει και φώναξε: «Είναι αθώος».
Ο ομιλών Εσταυρωμένος έσωσε αυτόν τον νεαρό από τη φυλακή, γιατί χάρη σε αυτή τη φωνή έκαναν καλύτερα τις έρευνες, άφησαν τον νεαρό ο οποίος επιβιβάστηκε για το ταξίδι του και συνέλαβαν τον φτωχό που είχε πάρει τα χρήματα και το πορτοφόλι και επέστρεψαν τα χρήματα στον πλούσιο.
Το βράδυ ο Χριστός επέστρεψε και επέπληξε αυστηρά τον μοναχό: «Αυτό που έκανες πραγματικά δεν είναι καλό!».
«Μα πώς, Κύριε;». «Σου είπα να σωπάσεις». «Ναι αλλά έβαλα τα πράγματα στη θέση τους, έσωσα έναν αθώο».
Τότε ο Κύριος είπε: «Όχι, τα έκανες όλα λάθος.
Η δέσμευσή σου ήταν να παραμείνεις σιωπηλός, μου το υποσχέθηκες.
Αντίθετα, μιλώντας, μου κατέστρεψες το σχέδιο.
Γιατί αυτός ο πλούσιος ήταν έτοιμος να κάνει μια κακή πράξη με αυτά τα χρήματα και τον έκανα να τα χάσει.
Εκείνος ο καημένος ο φτωχός τα χρειαζόταν τα χρήματα και τον έβαλα να τα βρει.
Αυτός ο νεαρός ναυτικός πνίγηκε στη θάλασσα αν και μου είχε ζητήσει βοήθεια.
Αν είχε πάει φυλακή, έστω για μια μέρα, θα είχε χάσει το πλοίο και δεν θα πέθαινε.
Τα χάλασες όλα, δεν είσαι ικανός να μπεις στη θέση μου, αγαπητέ καλόγερε!
Ακόμα κι αν είσαι μοναχός και θεωρείς τον εαυτό σου ανυψωμένο πνευματικά, η Πρόνοια Μου καθοδηγεί τα πράγματα καλύτερα από εσένα, ακόμα κι όταν φαίνονται ότι πάνε στραβά».
Το ηθικό δίδαγμα της ιστορίας είναι το εξής: Συχνά θέλουμε απαντήσεις από τον Θεό και δυσανασχετούμε που δεν μας μιλάει!
Μπορεί να μην μιλάει, αλλά λειτουργεί πάντα σύμφωνα με το προσωπικό μας όφελος.
Ας τον ευχαριστήσουμε λοιπόν, γιατί έτσι κι αλλιώς μας βοηθάει.
«Χριστιανός είναι η απομίμηση του Χριστού, όσο είναι δυνατόν στον άνθρωπο, και στα λόγια και στα έργα και στη σκέψη. Πιστεύει δε ορθά και αλάνθαστα στην Αγία Τριάδα» (Άγ. Ιωάννης Κλίμακος, λόγ. α΄, 7).
Ο άγιος Ιωάννης σου δίνει τα κριτήρια.Πρώτον· είσαι χριστιανός αν πιστεύεις «ορθά και αλάνθαστα στην Αγία Τριάδα». Που σημαίνει ότι ζεις και αναπνέεις τη ζωή της Εκκλησίας, αφού εκεί διαφυλάσσεται και κηρύσσεται η ορθή πίστη που απεκάλυψε ο Κύριος Ιησούς. Το «πιστεύω εις ένα Θεόν…και εις ένα Κύριον Ιησούν Χριστόν», δηλαδή, πάει πάντα μαζί με το πιστεύω και «εις μίαν, αγίαν, καθολικήν και αποστολικήν Εκκλησίαν». Είμαι μέλος της Εκκλησίας θα πει είμαι μέλος του Χριστού και βλέπω με την όραση που μου έδωσε και μου δίνει ο ίδιος ο Χριστός. Η ορθή πίστη έτσι υπάρχει εκεί που υπάρχει η κοινή πίστη: των Αποστόλων, των Πατέρων, όλων των αγίων. Χωρισμένος από την Εκκλησία, το μόνο που βλέπω είναι ο εαυτός μου και τα πάθη μου, έστω κι αν επικαλούμαι το όνομα του Χριστού.
Και δεύτερον, μάλλον πρώτον κατά τον άγιο: είσαι χριστιανός, όταν φανερώνεις στην καθημερινότητά σου τον Χριστό. Στο πρόσωπό σου ο κάθε άλλος, γνωστός ή ξένος, να μπορεί να βλέπει την παρουσία Εκείνου. Όχι μόνο στα λόγια, αλλά και στα έργα, ακόμη και στη σκέψη. Άλλωστε ο λόγος και τα έργα είναι γνήσια στον βαθμό που εκφράζουν τον νου και τη σκέψη του ανθρώπου. Όπως το έλεγε ο μέγιστος των αποστόλων άγιος Παύλος: «μιμηταί μου γίνεσθε, καθώς καγώ Χριστού». Γιατί; Διότι «και ημείς νουν Χριστού έχομεν». Έτσι μη θεωρήσεις χριστιανό εκείνον που πάει να μιμηθεί τον Χριστό με έναν εξωτερικό τρόπο. Είναι υποκριτής. Παίζει θέατρο. Ο χριστιανός ζει τον Χριστό στην καρδιά του και αυτό κατά φυσικό τρόπο αντανακλάται σε όλο το είναι του. Εκεί άλλωστε βρίσκεται και το μεγαλείο του αγίου βαπτίσματος, κατά το οποίο γίνεται ο άνθρωπος πραγματικό μέλος του Χριστού.
Γι’ αυτό βεβαίως και η ζωή του στον κόσμο δεν είναι ρόδινη. Ό,τι σταυρό πέρασε ο Χριστός, το ίδιο, με τη χάρη Εκείνου, περνά και ο χριστιανός. «Ει εμέ εδίωξαν, και υμάς διώξουσιν». Μη δυσανασχετείς λοιπόν με τα βάσανα και τις οδύνες της ζωής. Όταν υπάρχουν σημαίνει ότι βρίσκεσαι στον σωστό δρόμο. Αλλά το τέρμα είναι η χαρά και Ανάσταση. «Ιδού γαρ ήλθε δια του Σταυρού χαρά εν όλω τω κόσμω».Οπότε «ου πάντων η πίστις». «Μικρόν γαρ το ποίμνιον».
