† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)

† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)
† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)

ΚⲀⲖⲎ ⲤⲀⲢⲀΚⲞⲤⲦⲎ! ΚⲀⲖⲞⲚ ⲀⲄⲰⲚⲀ!

Πέμπτη 28 Σεπτεμβρίου 2023

Ο ΠΑΝΑΓΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΣΩΖΕΙ (τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Λαρίσης & Πλαταμῶνος κ.Κλήμη)

 

Ὁ Πανάγιος Σταυρὸς σώζει

Ἡ ἔλευση τῆς Ἑορτῆς τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου καὶ Ζωοποιοῦ Σταυροῦ στὴν Ἐκκλησία μας εἶναι κατὰ τὴν Ὑμνολογία της γεγονὸς ἀγαλλιάσεως καὶ εὐφροσύνης οὐρανοῦ καὶ γῆς. Διότι ὅσοι Ὀρθόδοξοι Χριστιανοὶ προσέρχονται στοὺς Ναοὺς γιὰ νὰ τὸν κατασπασθοῦν μὲ εὐλάβεια καὶ φόβο Θεοῦ, λαμβάνουν ἁγιασμὸ χάριτος.

Ἡ ἐπαφὴ μὲ τὰ σύμβολα τῆς Πίστεώς μας, τὰ ὁποῖα μὲ ὑλικὰ μέσα, συνδεδεμένα μὲ τὴν σωτηρία μας, παραπέμπουν στὴν θεία πραγματικότητα, εἶναι πράξη εὐλογίας καὶ παροχῆς θείας δωρεᾶς.

Εἰδικῶς ὁ Τίμιος καὶ Ζωοποιὸς Σταυρός, τὸ ὄργανο τῆς σωτηρίας μας, ἐπὶ τοῦ ὁποίου ὁ Κύριος καὶ Θεός μας Ἰησοῦς Χριστὸς ἀνασταύρωσε τὴν ἁμαρτία καὶ τὸν «ἐφευρέτη» αὐτῆς διάβολο, ἀποτελεῖ γιὰ τοὺς πιστεύοντες πηγὴ ἁγιασμοῦ, ὡς αἴτιος τῆς σωτηρίας μας.

Προσερχόμαστε λοιπὸν σὲ προσκύνηση τοῦ ὑψουμένου Τιμίου Σταυροῦ παρακλητικά, μὲ ἐγκάρδιο αἴτημα νὰ μᾶς ἐνδυναμώσει, ὥστε νὰ βαδίζουμε μὲ εὐσέβεια τὴν ὁδὸ πρὸς τὸν Οὐρανόν, ἐκεῖ ποὺ μᾶς ἀναμένει θεία δόξα καὶ εὐφροσύνη αἰώνια.

Ἡ πορεία αὐτὴ εἶναι ὡς γνωστὸν δύσκολη καὶ ἔχει πολλοὺς κινδύνους, φανεροὺς καὶ κρυφούς. Γι᾽ αὐτὸ καὶ ἀπαιτεῖται προσοχὴ καὶ ἐγρήγορση. Μόνον οἱ «νήφοντες», οἱ διατελοῦντες σὲ ἐπιφυλακὴ πνεύματος καὶ διαλεγόμενοι μετὰ τοῦ Θεοῦ ἐν προσευχῇ καὶ δεήσει, ὅπως καὶ ἐν ἐπιμελῇ ἀναγνώσει τῶν θείων Γραφῶν, μποροῦν νὰ ξεφύγουν καὶ νὰ γλιτώσουν ἀπὸ τὰ ἔνεδρα, τὶς παγῖδες καὶ τὰ βάραθρα ποὺ χαίνουν στὴν πορεία, καὶ ποὺ στήνει ὁ πολυμήχανος ἐχθρὸς γιὰ νὰ συλλάβει καὶ νὰ κακοποιήσει τοὺς ἀμελεῖς καὶ ἀπρόσεκτους.

Ὅμως, ἡ δύναμη τοῦ Τιμίου Σταυροῦ εἶναι φρικτὴ γιὰ τὶς φάλαγγες τῶν ἀπαισίων δαιμόνων. Ὁ τύπος τοῦ Σταυροῦ δεσπόζει στὴν ἁγία τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία, τῆς ὁποίας ἀποτελεῖ «ὅπλον εἰρήνης» καὶ «ἀήττητον τρόπαιον». Ὁ Σταυρὸς προεξέχει καὶ σκέπει τὴν Ἐκκλησία, ἡ δὲ ἁγιαστικὴ ἔλλαμψη τοῦ Παναγίου Πνεύματος σκιάζει αὐτήν, ὥστε τὰ τέκνα της νὰ «περιπατοῦν ἐν τῷ φωτί» καὶ νὰ βρίσκουν στὴν πρὸς Οὐρανὸν πορεία τους θεία ἀνάπαυση, γαλήνη ψυχῆς καὶ παρηγορία. Ὅπου οἱ πιστοὶ βαδίζουν «κατὰ πνεῦμα» «καὶ μὴ κατὰ σάρκα», ὅπου ἐπικρατεῖ καὶ κυριαρχεῖ «ὁ νόμος τοῦ πνεύματος τῆς ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ», ἐκεῖ ἐπέρχεται καὶ χαρίζεται ἐλευθερία «ἀπὸ τοῦ νόμου τῆς ἁμαρτίας καὶ τοῦ θανάτου» (Ρωμ. 8, 1-4).

Γι᾽ αὐτὸ καὶ προτρεπόμαστε ἀπὸ τὴν ἱερὰ Ὑμνολογία μας νὰ ἁγνισθοῦμε ἐσωτερικὰ κατὰ τὶς ψυχὲς καὶ τὶς καρδιὲς ἀπὸ κάθε κρυφὸ πάθος, ἀπὸ κάθε πειρασμικὸ ἐπηρεασμό, ὅπως καὶ νὰ καθαρισθοῦμε μὲ τὴν ἐπίμονη ἐργασία τῶν καλῶν καὶ ἀγαθῶν ἔργων καὶ πράξεων, ὥστε νὰ σπεύσουμε ὄχι μόνον νὰ δοῦμε τὸν Τίμιο Σταυρὸ ὑψούμενο καὶ στολιζόμενο, ἀλλὰ καὶ μὲ πίστη καὶ πόθο νὰ τὸν προσκυνήσουμε.

Διότι σὰν μέγας ἥλιος καταυγάζει μὲ τὶς ἀκτῖνες του ὅσους εἶναι στὸ σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας καλῶντας τους νὰ ἐξέλθουν μὲ τὴν σωτήρια Μετάνοια, καὶ ἐπίσης καταφλέγει τοὺς ἀπεχθεῖς δαίμονες, τοὺς παραλύει καὶ τοὺς διασκορπίζει, λύνοντας καὶ καταστρέφοντας τὰ πονηρὰ ἔργα τους, καὶ φέρνοντας εἰρήνη, ἄφεση καὶ ἐλευθερία.

Εἴθε νὰ φωτίσει ὅλους ὅσοι προσεγγίζουμε τὸν Τίμιο Σταυρὸ θεάρεστα καὶ τὸν προσκυνοῦμε μὲ πίστη, γιὰ νὰ λάβουμε συγχώρηση, δύναμη καὶ χάρη θείας ζωῆς καὶ σωτηρίας!

Σταυρὲ τοῦ Θεοῦ Πανάγιε, σῶσον ἡμᾶς τῇ δυνάμει Σου! Ἀμήν.

+ὁ Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος Κλήμης

Ἀπὸ τὴν σημερινὴ προσκύνηση τοῦ Τ. Σταυροῦ στὸν Καθεδρικὸ Ναὸ Εὐαγγελιστρίας Λαρίσης.

Κυριακή 24 Σεπτεμβρίου 2023

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΥΨΩΣΕΩΣ 2023 (τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου)

 

DSC 8970

 

γαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί, 

               Ἡ σημερινὴ Κυριακὴ ἀποκαλεῖται «πρὸ τῆς Ὑψώσεως», δεδομένου ὅτι μέσα στὴν ἑβδομάδα θὰ ἑορτάσουμε τὴν Παγκόσμιο Ὕψωση τοῦ Τιμίου καὶ Ζωοποιοῦ Σταυροῦ. Γιὰ τὴν μεγάλη αὐτὴ ἑορτὴ μᾶς προετοιμάζει ἡ Ἐκκλησία, μιλῶντας μας σχετικὰ μὲ τὴν Σταύρωση τοῦ Χριστοῦ.

               Συγκεκριμένα, ἀκούσαμε σήμερα στὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα τὸν Κύριό μας νὰ προφητεύει τὴν Σταύρωσή Του μὲ μία παρομοίωση: «ὅπως, ὕψωσε ὁ Μωϋσὴς τὸ φίδι στὴν ἔρημο, ἔτσι πρέπει νὰ ὑψωθεῖ καὶ ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου». 

               ταν οἱ Ἰσραηλίτες, παρὰ τὶς τόσες εὐεργεσίες ποὺ εἶχαν δεχθεῖ ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ τὸν Μωϋσή, ἀγανακτοῦσαν καὶ ἔδειχναν ἀγνωμοσύνη, ὁ Θεὸς γιὰ νὰ τοὺς παιδεύσει, τοὺς ἔστειλε δηλητηριώδη φίδια. Ὅποιος δαγκωνόταν ἀπὸ τὰ φίδια αὐτά, πέθαινε ἀκαριαῖα. Ἡ συμφορὰ ξύπνησε τοὺς Ἰσραηλίτες ἀπὸ τὸν πνευματικὸ λήθαργο, ὥστε σπεύδοντας αὐτοὶ στὸν Μωϋσή, τοῦ ζήτησαν νὰ προσευχηθεῖ γιὰ νὰ λυτρωθοῦν. Ὁ Θεός, τότε, τοῦ ἔδωσε ἐντολὴ νὰ ὑψώσει ἕνα χάλκινο φίδι σὲ ξύλινο κοντάρι. Ὅσοι θὰ εἶχαν στραμμένο τὸ βλέμμα τους στὸ ὑψωμένο φίδι, δὲν θὰ κινδύνευαν νὰ πεθάνουν. Μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο λυτρώθηκε ὁ ἰσραηλιτικὸς λαός.

               Τὸ γεγονὸς αὐτὸ ἀποτέλεσε προτύπωση τῆς ἀναγκαίας θυσίας τοῦ Θεανθρώπου γιὰ τὴν λύτρωση ὅλων μας ὄχι ἀπὸ τὸν σωματικό, ἀλλὰ ἀπὸ τὸν πνευματικὸ θάνατο. Ὁ Χριστός, ὅταν ἦρθε, ὑψώθηκε στὸ Ξύλο τοῦ Σταυροῦ, μὲ ἀποτέλεσμα ὅσοι ἔχουμε στραμμένο τὸ βλέμμα μας πρὸς Αὐτόν, νὰ μῆν πεθαίνουμε ἀπὸ τὰ φαρμακερὰ φίδια τῆς ἁμαρτίας.

               ντύπωση προκαλεῖ τὸ ρήμα ποὺ χρησιμοποιεῖ ὁ Χριστὸς γιὰ τὴν ἐπερχόμενη θυσία Του. Λέει ὅτι ΠΡΕΠΕΙ νὰ ὑψωθεῖ στὸ Ξύλο. Ἡ Σταύρωση -καὶ ἡ κατοπινὴ Ἀνάσταση βέβαια- ἦταν ὁ σκοπὸς γιὰ τὸν ὁποῖο ἔλαβε σάρκα ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ. Πρὸς αὐτὸν τὸν σκοπό, πρὸς αὐτὸ τὸ ὕψιστο καθῆκον, ὁ Θεάνθρωπος δὲν παρέκκλινε οὔτε στὸ ἐλάχιστο. Μᾶς δίδαξε μὲ τὸ παράδειγμά Του νὰ ἀνταποκρινόμαστε μὲ συνέπεια στὸ καθῆκον μας καὶ νὰ μὴν τὸ ἀποφεύγουμε, σύμφωνα μὲ τὴ συνήθεια τῶν ἡμερῶν μας. Τὸ μεγαλύτερο καὶ πρώτιστο καθῆκον μας εἶναι νὰ ζοῦμε ἀνάλογα μὲ τὴν ταυτότητά μας. Εἴμαστε Χριστιανοί, ἄρα ὀφείλουμε νὰ ζοῦμε ὅπως θέλει ὁ Χριστός. Αὐτὸ τὸ καθῆκον εἶναι τὸ κέντρο. Ὅλα τὰ ἄλλα περιστρέφονται γύρω ἀπὸ αὐτό.           

Μετ’ εὐχῶν,

 Ἐπίσκοπός σας,

†   Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Τετάρτη 20 Σεπτεμβρίου 2023

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΜΕΓΑΛΟ ΕΞΟΡΙΣΤΟ

Ὁ Ἅγιος πρώην Φλωρίνης Χρυσόστομος στὸ κελλάκι του μὲ τὸ κομβοσχοίνι στὸ χέρι,
στὴν Ἱερὰ Μονὴ Ὑψηλοῦ Λέσβου κατὰ τὴν διάρκεια τῆς Ἐξορίας του (1951-1952)


Ἐπικοινωνία μὲ τὸν Μεγάλο Ἐξόριστο

ΠΑΡΑΘΕΤΟΥΜΕ ἕνα σύντομο ἀπόσμασμα ἀπὸ τὸ Κεφάλαιο ΙΕ΄ («Ἡ δύσκολη καὶ ἔνδοξη περίοδος ἕως τῆς Κοιμήσεως τοῦ Ἁγίου πρώην Φλωρίνης Χρυσοστόμου») ἀπὸ τὸν Τόμο Β΄ τοῦ ἔργου μας: «Ἐπίσκοπος Μαγνησίας Χρυσόστομος Νασλίμης (1910-1973) – Ἀκατάβλητος Ἀγωνιστὴς Πίστεως καὶ Ὑπομονῆς», Ἀθήνα 2020, σελ. 43-46, προκειμένου νὰ τιμήσουμε τὴν μνήμη τοῦ Ὁμολογητοῦ Πατρὸς καὶ κορυφαίου τῆς Ὀρθοδοξίας ἀναστήματος Ἁγίου πρώην Φλωρίνης Χρυσοστόμου (+7/20-9-1955), ἐπικαλούμενοι τὶς θεοπειθεῖς Αὐτοῦ πρεσβεῖες ὑπὲρ τῶν κατὰ πνεῦμα τέκνων του.

Ὁ βιογραφούμενός μας π. Χρυσόστομος Νασλίμης ὡς χαρακτηριζόμενος ἀπὸ ὑψηλὸ αἴσθημα εὐθύνης καὶ ἀπὸ γνήσιο ἐκκλησιαστικὸ φρόνημα, ἔσπευδε νὰ ἐπικοινωνεῖ γραπτῶς μὲ τὸν Μέγα Ὁμολογητὴ τῆς Ὀρθοδοξίας Ἅγιο πρώην Φλωρίνης Χρυσόστομο, διατελοῦντα τότε ἐξόριστο στὴν δυσπρόσιτη Ἱερὰ Μονὴ Ὑψηλοῦ Μυτιλήνης. Καὶ τοῦτο, διότι ἐκζητοῦσε πατρικὲς εὐχές, ἐνημέρωνε περὶ ὅσων συνέβαιναν καὶ ἔθετε ἐρωτήματα.

Δύο χαρακτηριστικὲς ἐπιστολὲς τοῦ Ἁγίου πρώην Φλωρίνης Χρυσοστόμου ἔχουμε ὑπ᾽ ὄψιν μας ἀπὸ ἐκείνη τὴν περίοδο πρὸς τὸν τότε Ἀρχιμ. π. Χρυσόστομο Νασλίμη. Στὴν πρώτη, μὲ ἡμερομηνία 2/15-6-1951, ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ὑψηλοῦ, γράφει ὁ Ὑψηλὸς Δεσμώτης τῆς Ὀρθοδοξίας πρὸς τὸν ἀκούραστο Ἀγωνιστὴ π. Χρυσόστομο:

«Ἀγαπητέ μοι Ἀρχιμανδρίτα κ. Χρυσόστομε·

Τὴν ὑπὸ ἡμερομηνίαν 20 Μαΐου ἀδελφικὴν ἐπιστολὴν τῆς ὑμετέρας περισπουδάστου πανοσιολογιότητος ἔλαβον χθὲς τὸ ἑσπέρας. Τὸ περιεχόμενον αὐτῆς ἀνέγνων μετὰ προσοχῆς καὶ μεγάλου ἀδελφικοῦ ἐνδιαφέροντος. Εἶδον μὲ λύπην καὶ συγκίνησιν καὶ τὰς ἰδικάς Σας δοκιμασίας καὶ περιπετείας ἅς, συνεπείᾳ τοῦ καθ᾽ ἡμῶν κινηθέντος ἀγρίου καὶ ἀμειλίκτου διωγμοῦ, μεθ᾽ ὑπομονῆς ὑπέστητε καὶ ὑμεῖς διὰ τὴν ἀγάπην τοῦ Χριστοῦ. Ὁ διωγμὸς οὗτος εἶνε πρωτοφανὴς εἰς τὰ χρονικὰ τῆς ἱστορίας τῆς Αὐτοκεφάλου Ἑλληνικῆς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ καὶ ἡ ὑπομονὴ καὶ ἐγκαρτέρησις τῶν Χριστιανῶν μας εἶνε καὶ αὕτη πρωτοφανὴς εἰς τὴν ἱστορίαν τῆς Ἑλληνικῆς Ἐκκλησίας. Καὶ τοὺς μὲν διώκτας, ἐκκλησιαστικούς τε καὶ πολιτικούς, ἡ ἱστορία θὰ καυτηριάσῃ μὲ τὰ δριμύτερα καυστήρια, τοὺς δὲ διωκομένους καὶ ὑπομένοντας τὰ πάντα διὰ τὴν Ὀρθοδοξίαν, θὰ στέψῃ μὲ τὸν ἐπίζηλον φωτοστέφανον τοῦ Ὁμολογητοῦ ἐν ὥρᾳ Κρίσεως. Ἄς δοξάζωμεν τὸν Θεόν, τὸν εὐδοκήσαντα νὰ ἐπιφυλάξῃ εἰς ἡμᾶς τὸν τιμητικὸν κλῆρον νὰ ἀγρυπνῶμεν καὶ φυλακὰς νὰ φυλάσσωμεν περὶ τοὺς προμαχῶνας τῆς Ὀρθοδοξίας, καυτηριάζοντες καὶ στηλιτεύοντες τὰς καταχθονίους ἐπιβουλὰς τῶν πολεμίων καὶ λυμεώνων τοῦ ὑγιοῦς καὶ ἀκραιφνοῦς πνεύματος αὐτῆς…

»Ὅσον ἀφορᾷ τὴν ἐξοικονόμησιν τῆς δι᾽ ἁγνῶν καὶ εὐσεβῶν γυναικῶν Μεταλήψεως τῶν Τιμίων Δώρων εἰς μελλοθανάτους ἀσθενεῖς, οὕς δὲν δύνασθε προσωπικῶς νὰ ἐπισκεφθῆτε καὶ κοινωνήσητε, ταύτην ἐγκρίνομεν καὶ ἡμεῖς, προτιμῶντες ἐκ δύο κακῶν τὸ μὴ χεῖρον. Ἐπὶ τῇ ἐλπίδι, ὅτι ὁ Κύριος, διὰ τὴν δόξαν τοῦ Ὁποίου ἀγωνιζόμεθα, ἐν τῷ ἀπείρῳ ἐλέει τῆς μακροθυμίας καὶ τῆς ἀμέτρου συγκαταβάσεως πρὸς ἡμᾶς θὰ εὐδοκήσῃ νὰ κολοβώσῃ τὰς ἡμέρας τῶν θλίψεων καὶ δοκιμασιῶν, ἐπιβραβεύων μὲν τὸν ἱερὸν Ἀγῶνα τὸν θρίαμβον, ἡμῶν δὲ τὴν ἀπελευθέρωσιν, διατελῶ μετ᾽ ἀγάπης καὶ εὐχῶν» (Ἀρχεῖον Χρυσοστόμου Νασλίμη. Νὰ σημειώσουμε ὅτι σύμφωνα μὲ τὸν Μέγα Βασίλειο ἡ ἐξορία ἁγίου Ποιμένος σὲ χρόνια διωγμοῦ θεωρεῖται «ἐρημία τῆς Ἐκκλησίας», πρόξενη μεγάλης λύπης στοὺς πολλούς, ἀλλὰ καὶ μακαρισμοῦ γιὰ τοὺς πάσχοντας μετὰ μακροθυμίας καὶ γενναιότητος [βλ. Ἐπιστολὴ ΡΠΒ΄: «Πρὸς τὸν Πρεσβύτερον Παυλῖνον»).

Εἶναι ἀξιοπαρατήρητο τὸ ὑψηλὸ καὶ ἀπτόητο φρόνημα τοῦ Ἁγίου Πατρός, ὁ ὁποῖος δὲν κάμπτεται πρὸ τῶν δεινῶν τῆς ἐξορίας, ἀλλὰ σπεύδει νὰ παρηγορήσει καὶ ἐγκαρδιώσει τοὺς ἐπίσης διωκομένους εὐσυνειδήτους καὶ γενναίους Κληρικούς του, ὅπως καὶ τὸ ἀνυποχώρητο Ποίμνιό του, καὶ ἐπίσης τὸ μέτρο τῆς ποιμαντικῆς οἰκονομίας καὶ διακρίσεώς του, τὸ ὁποῖο λόγῳ τοῦ διωγμοῦ ὑπερβαίνει τὸ στενὸ γράμμα τοῦ νόμου πρὸς ἐπιτέλεσιν τοῦ σωστικοῦ ἔργου ὑπὲρ ἀθανάτων ψυχῶν.

Στὴν δεύτερη ἐπιστολὴ μὲ ἡμερομηνία 24-7-1951, διαβάζουμε:

«Ἀγαπητέ μοι Χρυσόστομε, τὴν ἀπὸ 23 Ἰουνίου ἐπιστολὴν τῆς ὑμετέρας φίλης πανοσιολογιότητος ἐδεξάμην χθὲς καὶ μετὰ πολλῆς χαρᾶς ἀνέγνων. Σᾶς συγχαίρω διὰ τὴν ἀνύστακτον ὑμῶν ἐπαγρύπνησιν καὶ περιφρούρησιν τῶν ἱερῶν Παραδόσεων καὶ τῶν Πατρώων τῆς Ὀρθοδοξίας θεσμῶν, ὡς καὶ διὰ τὴν σθεναρὰν ἄμυναν ὑμῶν κατὰ τῶν ἀγρίων διωκτῶν, οἵτινες πρὸς κέντρα λακτίζουν, κηρύξαντες ἐν διωγμῷ τὴν Ὀρθοδοξίαν. Ἐπίσης, εἶσθε ἄξιος συγχαρητηρίων, διότι, παρ᾽ ὅλον τὸν περιορισμόν Σας καὶ τὸν ἄγριον διωγμόν, δὲν ἀμελεῖτε καὶ τὰ ἱερατικά Σας καθήκοντα πρὸς ἱκανοποίησιν τῶν θρησκευτικῶν ἀναγκῶν τοῦ ποιμνίου Σας. Εἰς τὴν ὑγείαν μου εἶμαι θαυμάσια, χάρις τῷ ἐνδυναμοῦντι με Χριστῷ, οὗ τὸ ἄπειρον ἔλεος καὶ ἡ εἰρήνη σὺν τῇ ἐμῇ εὐχῇ καὶ εὐλογίᾳ εἴη μεθ᾽ ὑμῶν καὶ τῶν Χριστιανῶν Σας. Διαβιβάζω τὰς εὐχάς μου εἰς ὅλους τοὺς Ὀρθοδόξους Χριστιανούς. Τῆς Ὑμετέρας φίλης καὶ περισπουδάστου πανοσιολογιότητος διάπυρος εὐχέτης, +ὁ π. Φλωρίνης Χρυσόστομος» (Ἀρχεῖον Χρυσοστόμου Νασλίμη).

Τὰ δύο αὐτὰ σύντομα ἱστορικὰ κείμενα-μαρτυρίες, ἐντυπωσιακὰ γιὰ τὸν παλμό, τὴν εὐγένεια, τὸ ἐνδιαφέρον, τὴν ἀποφασιστικότητα, τὴν εἰλικρίνεια καὶ τὸ ἄρωμα ποὺ ἀποπνέουν, ἀποδεικνύουν τόσο τὴν μεγαλοσύνη τοῦ Γράφοντος, ὅσο καὶ τὴν ἀξιοσύνη τοῦ ἀποδέκτου, τοῦ ὁποίου τὶς πρὸς τὸν ἱερὸ Δεσμώτη ἐπιστολὲς δὲν ἔχουμε δυστυχῶς ὑπ᾽ ὄψιν μας.

Τρίτη 19 Σεπτεμβρίου 2023

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΑΘΗΝΑΓΟΡΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΝ ΕΞΟΡΙΑ ΕΥΡΙΣΚΟΜΕΝΟ ΑΓΙΟ ΠΡ. ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ ΚΑΒΟΥΡΙΔΗ ΚΑΙ Η ΟΜΟΛΟΓΙΑΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ

 Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΑΘΗΝΑΓΟΡΑ





 ΚΑΙ Η ΟΜΟΛΟΓΙΑΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ 
ΙΕΡΑΡΧΟΥ







ΣΧΟΛΙΟ "ΚΡΥΦΟ ΣΧΟΛΕΙΟΥ": Ο ΑΘΗΝΑΓΟΡΑΣ ΥΠΗΡΞΕ ΔΙΑΚΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΡ. ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΟΤΑΝ Ο ΠΡΩΤΟΣ ΗΤΑΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΕΛΑΓΩΝΕΙΑΣ (1912-1918).
Στο Μοναστήρι της σημερινής FYROM το έτος 1917.
Στο κέντρο ο Άγιος, πάνω αριστερά ο Αθηναγόρας 

ΟΙ ΔΥΟ ΤΟΥΣ ΤΟΤΕ ΔΙΑΚΡΙΘΗΚΑΝ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΘΝΙΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΕΞΟΡΙΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΓΑΛΛΟΥΣ "ΣΥΜΜΑΧΟΥΣ" ΣΤΗΝ ΣΚΗΤΗ ΤΟΥ ΜΥΛΟΠΟΤΑΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ. ΑΡΓΟΤΕΡΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΑΝ ΕΝΤΕΛΩΣ ΞΕΧΩΡΙΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ, ΑΛΛΑ Ο ΑΘΗΝΑΓΟΡΑΣ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΠΑΝΤΟΤΕ ΕΤΡΕΦΕ ΣΕΒΑΣΜΟ ΣΤΟΝ ΠΟΤΕ ΓΕΡΟΝΤΑ ΤΟΥ, ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΕ ΝΑ ΤΟΝ ΜΕΤΑΠΕΙΣΕΙ ΝΑ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΕΙ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΑΓΩΝΑ, ΟΠΩΣ ΕΙΔΑΜΕ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΕΠΙΣΤΟΛΗ. ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΟΜΟΛΟΓΙΑΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΕΡΑΡΧΟΥ ΠΑΡΑΘΕΤΟΥΜΕ ΚΑΙ ΕΝΑ ΑΠΟΚΟΜΜΑ ΑΠΟ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΕΡΑ 22-4-1952 


ΟΙ ΝΕΩΤΕΡΙΣΤΕΣ ΑΡΧΙΕΡΕΙΣ ΕΣΧΙΣΑΝ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

 


Μετά την διακήρυξη της αποτείχισης του Αγίου πατρός Χρυσοστόμου του νέου Ομολογητή, μετά του Μητροπολίτη Δημητριάδος κ. Γερμανού και του Μητροπολίτη Ζακύνθου κ. Χρυσοστόμου, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Φώτιος Β' (1874 - 1935) απέστειλε εσπευσμένα τηλεγράφημα προς τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Χρυσόστομο Παπαδόπουλο, προκειμένου να ενημερώσει τον αποτειχισθέντα -βάσει των Ιερών Κανόνων- Άγιο. Ιδού, πως απάντησε ο Άγιος Ιεράρχης Χρυσόστομος με εκκλησιαστική ακρίβεια και πατερική αυθεντία στα φαρισαικά κελεύσματα περί ενότητας και πειθαρχίας στην Εκκλησία, όταν αυτή αλλοιώνει και καινοτομεί το δόγμα της  Μίας Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας. Και, ενώ έχουν περάσει 81 χρόνια από την ευλογημένη αποτείχιση του Αγίου Χρυσοστόμου και οι περισσσότεροι εκ των αντιοικουμενιστών της Διοικούσας Εκκλησίας καταφέρονται με ατέρμονες και -κουραστικά- επαναλαμβανόμενες επιστημονικές αρθρογραφίες κατά του Συγκρητισμού, ουδείς όμως δεν βγαίνει εμφανώς και ευθαρσώς να ζητήσει την επαναφορά του Ορθοδόξου Εορτολογίου, πόσο μάλλον να αποτειχισθεί...! Γιατι η αποτείχιση ταιριάζει σε πατερικά Ορθοδόξους, που δεν κρύβονται πίσω από εκπονημένες προφάσεις εν ιστορικά αυταπόδεικτες αμαρτίαις και δεν ψάχνουν κάθε φορά να υποδυθούν τους ''πνευματικούς χαμαιλέοντες'' για να αναβάλλουν ακόμη μια φορά την υποκριτικά διαφαινόμενη αναβλητικότητά τους.  Γίνεται εκ νέου αυταπόδεικτο, πως οι συμβουλευτικές κομπορρημοσύνες του Επιφανειακού ιδεολογήματος και της επαναλαμβανόμενης έτι και έτι αναβλητικότητας με την κοινωνία των Οικουμενιστών, οδήγησε την Επίσημη Εκκλησία στην απόλυτη σήψη και το πνευματικό τέλμα, σε ένα προκαθορισμένο και αναμενόμενο Χρονικό ενός Πραοαναγγελθέντος Θανάτου. Εύχεσθε! Γ. Δ.



ΤΗΛΕΓΡΑΦΗΜΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΦΩΤΙΟΥ (1929 - 1935) ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟ


''Ανακοινώσατε παρακαλούμεν προς Μητροπολίτην πρώην Φλωρίνης Χρυσόστομον, μετοχή υμετέρας ιερότητος εις κίνημα κατά της ειρήνης, ενότητος της Εκκλησίας και ευσεβούς γένους καιρίως ελύπησαν ημάς και Μητέρα Εκκλησίαν. Υπενθυμίζοντες ιερούς όρκους, ους αύτη έδωκεν ενώπιον Εκκλησίας εν πανσέπτω πατριαρχικώ ναώ, περί ισοβίου αφωσιώσεως και πειθαρχίας Εκκλησίας, και τους οποίους έτι ακούομεν αντηχούντας, καλούμεν μετά περί ημάς Αγίας Συνόδου υπακοήν και πειθαρχίαν προς Εκκλησίαν, δηλούντες ότι αθέτησις, καταπάτησις όρκου έχει συνέπειαν διαγραφήν ονόματος αυτής από βίβλου ζωής, διότι τόλμημα αυτής και των μετ' αυτής συμπραττόντων δεν στρέφεται παρά κατά Θεοδμήτου Μητρός Εκκλησίας και ενότητος ευσεβούς λαού.

Πατριάρχης ΦΩΤΙΟΣ


Εφημερίδα ''Νέος Κόσμος'' 7 Ιουνίου 1935

Ο ΑΓΙΟΣ ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΝ

Ο Άγιος πρώην Φλωρίνης κ. κ. Χρυσόστομος, εις απάντησιν του προς αυτόν σταλέντος υπό του Οικουμενικού Πατριάρχου Φωτίου απέστειλε την κατωτέρα επιστολήν:



Παναγιώτατε Δέσποτα, Αγία και ιερά Σύνοδος


Κατώδυνος την ψυχήν και με δικαίαν αγανάκτησιν εις την καρδίαν έλαβον γνώσιν του δια της Συνόδου της Ελληνικής Εκκλησίας διαβιβασθέντος μοι τηλεγραφήματος της Υμετέρας Παναγιότητος. Εις απάντησιν, υποβάλλων την επισυνημμένην έντυπον διαμαρτυρίαν, προάγομαι να δηλώσω συνοπτικώς και τα εξής:


Α' ) Ημείς δεν είμεθα παραβάται του όρκου πίστεως και πειθαρχίας προς την Μητέρα Εκκλησίαν, αλλ' οι αθετήσαντες τας Παραδόσεις των Αγίων Επτά Οικουμενικών Συνόδων και την αιωνόβιον πράξιν της Ορθοδόξου Εκκλησίας δια της ημερολογιακής καινοτομίας.



Β' ) Ημείς δεν εσχίσαμεν την Ορθόδοξον Εκκλησίαν και δεν διηρέσαμεν τον Ορθόδοξον Ελληνικόν Λαόν, αλλ' οι καινοτομήσαντες Αρχιερείς, οι εισαγαγόντες επί περιφρονήσει Αιωνοβίων Ορθοδόξων Θεσμών, ξένην και παπισμού όζουσαν ημερολογιακήν παράδοσιν, εξυπηρετούσαν μυχίους πόθους της Δυτικής εκκλησίας και εκθέτουσαν την Ορθόδοξον Εκκλησίαν ως μη έχουσα ενότητα και συνοχήν εις τα της πίστεως και τα της Θείας Λατρείας.


Γ' ) Ημείς, Παναγιώτατε, μένοντες πιστοί εις τας Παραδόσεις των επτά Οικουμενικών Συνόδων και τας σεπτάς Οικουμενικάς διατάξεις, τας συγκροτούσας την ενότητα της Ορθοδοξίας και αποτελούσας την ταυτόχρονον και ομοιόμορφον εκδήλωσιν της πίστεως και της θείας λατρείας, είμεθα άξιοι επαίνων και ευλογιών εκ μέρους της Μητρός Εκκλησίας και ουχί επικρίσεων και απειλών εν αντιθέσει προς εκείνους, οίτινες παρά τον όρκον πίστεως και τας σεπτάς Παραδόσεις των Αγίων επτά Οικουμενικών Συνόδων και τους θείους και ιερούς κανόνας κατεπάτησαν αυτούς δια της μονομερούς και αντικανονικής εφαρμογής εν τη Θεία Λατρεία του Γρηγοριανού ημερολογίου. Το Γρηγοριανόν ημερολόγιο, ως γνωστόν, εχαρακτήρισεν ο Μέγας Οικουμενικός Πατριάρχης Ιερεμίας ο Β' εις μίαν Πανορθόδοξον Σύνοδον εν Κωνσταντινουπόλει, ως μίαν καινοτομίαν της Πρεσβυτέρας Ρώμης, ως παγκόσμιον σκάνδαλον και ως αυθαίρετον καταπάτησιν των Συνοδικών Διατάξεων και Εκκλησιαστικών Παραδόσεων.



Δ' ) Ημείς, Παναγιώτατε, φρονούμεν ότι η λύσις του ημερολογιακού ζητήματος, ου μόνον δεν είναι Κανονική, αλλά και όλως αντικανονική, διότι εκτός του ότι αύτη δεν απέρρευσεν εξ' αποφάσεως Οικουμενικής Συνόδου, μόνης δικαιομένης κατά το πνεύμα των θείων και ιερών Κανόνων και την αιωνόβιον πράξιν της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας  να λύει ζητήματα γενικής Εκκλησιαστικής φύσεως, στερείται επί πλέον και του χρίσματος του Εκκλησιαστικού κύρους του Οικουμενικού θρόνου, ως γενομένη υπό της δωδεκαμελούς μόνον Συνόδου και ουχί υφ' όλης της Ιεραρχίας του Θρόνου εις Σύνοδον συνερχομένης και εν Αγίω Πνεύματι αποφαινομένης συνωδά τω ΛΔ' Αποστολικώ Κανόνι. Εις την έντυπον διαμαρτυρίαν και αποσαφήνισιν του ημερολογιακού ζητήματος, αποδεικνύομεν εν πλάτει τους Εκκλησιαστικούς και Εθνικούς λόγους, οίτινες ενεθάρρυναν ημάς εις το μέγα τούτο και ιστορικόν διάβημα: και όταν η Υμετέρα Παναγιώτης, μετά την περί αυτήν Σύνοδον αναγνώσει ταύτα, μετά προσοχής πεποίθαμεν, ότι θα δικαιώσει ημάς. Ίσως ίπητε ημίν, Παναγιώτατε, διότι πριν ή κηρύξητε την Διοικούσαν Εκκλησίαν σχισματικήν και διακόψητε πάσαν σχέσιν και πνευματικήν επικοινωνίαν μετ' αυτής, διατί δεν αναπτύξατε τους λόγους αυτούς εις την Σύνοδον της Ιεραρχίας; Απαντώντες διαβεβαιούμεν Υμάς, ότι επί δωδεκαετίαν όλην εις πάσας τας Συνόδους της Ιεραρχίας, εποιούμεθα έκκλησιν μετ' άλλων Αρχιερέων ομοφρόνων, εις την ευθυκρισίαν και τα Ορθόδοξα φρονήματα της Ιεραρχίας και εξορκίζομεν Αυτήν εν ονόματι της ενότητος της Ορθοδοξίας και της γαλήνης και ειρήνης της Εκκλησίας, όπως επαναφέρει το Πατροπαράδοτον εορτολόγιον, μόνον δυνάμενον να ενώσει τα διεστώτα, όπως και τα εχώρισε. Δυστηχώς, ου μόνον δεν εισακουόμεθα από την πλειονότητα των Ιεραρχών, αλλά και εγινόμεθα αντικείμενα ειρωνίας ως ασυγχρόνιστοι και ως μένοντες προσκεκολλημένοι ως όστρακα επί του βράχου εις μίαν παλαιωθείσαν και αχρηστευθείσαν κατ' αυτούς, Εκκλησιαστικήν Παράδοσιν. Διό και ότε είδομεν, ότι το σχίσμα εδημιουργήθη και άνευ ημών υπό των χριστιανών, κατ' αρχάς ολίγων, και νυν αριθμούντων υπέρ τα δύο εκατομμύρια, και ότι η Ιεραρχία δεν έχει σκοπόν να επαναφέρει το Ορθόδοξον Εορτολόγιον, απεδύθημεν εις τον αγώνα τούτον τον Ιερόν και Άγιον, διαθρυπτόμενοι υπό της ελπίδος, ότι η Ιεραρχία θάττον ή βράδιον θα εξαναγκασθεί υπό την πίεσιν του λαού να επαναφέρει το Ορθόδοξον Εορτολόγιον, προς ένωσιν της Ορθοδοξίας και ειρήνευσιν της Εκκλησίας. Εάν ο Μακαριώτατος σας διαβιβάζει αντιθέτους πληροφορίας μη πιστεύητε εις αυτόν, πολλάκις ωραθέντα ψευδόμενον διά της ιδίας αυτού υπογραφής. Ημείς γνορίζομεν ότι ο Μακαριώτατος ποιούμενος χρήσιν του ψεύδους και καταχρώμενος της δυνάμεως της Επαναστατικής Κυβερνήσεως, ης τυφλόν όργανον ήτο, παρέπεισε τότε και την Σύνοδον του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ωθήσας αυτήν εις την ημερολογιακήν ταύτην καινοτομίαν επί διακυβεύει του κύρους, όπερ ασκεί το Οικουμενικόν Πατριαρχείον εις όλας τας Ορθοδόξους Εκκλησίας ως πρυτανείον Παλλάδιον της Ορθοδοξίας. Ο αυτός Μακαριώτατος προσπαθεί πάλιν να παρασύρει δια του ψεύδους και της συκοφαντίας, τα μόνα όπλα δι' αυτόν, να ωθήσει και το Πατριαρχείον εις αποφάσεις αντορθοδόξους και αντικανονικάς μελλούσας να έχουν αντίκτυπον εις όλας τας Ορθοδόξους Εκκλησίας, τας ισταμένας επί του εδάφους των Αγίων επτά Οικουμενικών Συνόδων και των Εκκλησιαστικών Παραδόσεων. Εφιστώμεν την προσοχήν του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου  και της περί αυτόν Ιεράς Συνόδου επί του σοβαρού τούτου ζητήματος, διότι δεν πρέπει να παρορώμεν ότι διακυβεύονται εξ' αιτίας της ημερολογιακής καινοτομίας τα πρωτεία του Οικουμενικού Πατριαρχείου επί του πνευματικού εδάφους και ακυρούνται και τα χρυσόβουλα της Ορθοδοξίας άτινα διά ποταμών μαρτυρικών αιμάτων εκτήσατο τούτο διά μέσου των αιώνων. Η ευθαρσής και Ορθόδοξος αύτη στάσις ημών προστατεύει και τα προαιώνια ταύτα δίκαια και πρωτεία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, διότι απαλλάτει τούτο της ευθύνης απέναντι των λοιπών Ορθοδόξων Εκκλησιών, δια το τόλμημα της ημερολογιακής καινοτομίας επιρρίπτει αυτήν προσωπικώς εις την δωδεκαμελήν Σύνοδον του Πατριαρχείου, ήτις υπερέβη τα όρια της δικαιοδοσίας αυτής, παραπεισθείσα υπό του Μακαριωτάτου, ως εμφαίνεται και εκ των μαρτυριών προσώπων σεβαστών, εν οις ο αείμνηστος Πατριάρχης Κωνσταντίνος, αλλά και εκ των επισήμων εγγράφων των ανταλλαγέντων μεταξύ του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και του αειμνήστου Οικουμενικού Πατριάρχου Γρηγορίου. Ας μη κρυπτώμεθα όπισθεν των δακτύλων, Παναγιώτατε. Η ημερολογιακή καινοτομία ης εμπνευστής και πρωτεργάτης είναι ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και ο ομόφρων και συνυπεύθυνος τούτου Πατριάρχης Αλεξανδρείας κ. Μελέτιος, ου μόνον διακύβευσε το Ορθόδοξον γόητρον του Οικουμενικού Πατριαρχείου, αλλά και ήνοιξεν εις την καρδίαν της Ορθοδόξου Ελληνικής Εκκλησίας, μίαν κακοήθους μορφής πυορροούσαν πληγήν, ήτις εάν δεν επουλωθεί διά της επαναφοράς του Ορθοδόξου Εορτολογίου, μέλλει να επενέγκη την σήψιν και την γαγραίνωσιν εις όλον τον οργανισμόν της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος, τουθ' όπερ θα έχει φοβερόν αντίκτυπον και εις την ενότητα και ζωτικότητα του Ελληνικού Έθνους. Προσέξατε καλώς, Παναγιώτατε, μη παραπεισθήτε και πάλιν υπό του Μακαριωτάτου, όστις ουκ οίδαμεν ποιους καταχθονίους εξυπηρετών αντορθοδόξους και αντεθνικούς σκοπούς, εκίνησε και κινεί πάντα λίθον όπως παραστήσει ημάς ως υπονομευτάς της Εκκλησιαστικής και Εθνικής ενότητος, παρουσιάζων ως δημιουργούς σχίσματος εν τη Εκκλησία, ενώ ούτος έχισεν αυτήν διά της ημερολογιακής καινοτομίας. Διο και σύσσωμος ο Ελληνικός Λαός, ο ακραιφνίς ούτος λάτρις των Εκκλησιαστικών Παραδόσεων, αυτόν μεν απεδοκίμασεν ως εχθρόν της Ορθοδοξίας, ημάς δε ενοκολπώθη ως Στυλοβάτας και προασπιστάς των τιμίων και εθνικών Παραδόσεων. Και όπως παρίστα, ως έγραφε τότε εις τον Οικουμενικόν Πατριάρχην Γρηγόριον την ημερολογιακήν καινοτομίαν, ως Πανελλήνιον πόθον και ως εξυπηρετούντα ύψιστα Εθνικά συμφέροντα ψευδώς, ως τα πράγματα έδειξαν, ούτω και νυν θα σας παρουσιάζει ίσως, ότι ημείς προκαλέσαμεν με το σωστικόν και ιστορικόν διάβημα ημών την μήνιν του Ορθοδόξου Ελληνικού Λαού, και ελάβομεν χιλιάδας τηλεγραφημάτων εξ' όλων των επαρχιών δι' ων εκφράζουσι την αφοσίωσίν των προς ημάς ως Στυλοβάτας της Ορθοδοξίας και διαδηλούν ότι είναι έτοιμοι αγωνιζόμενοι παρά το πλευρόν ημών να χύσωσι και το αίμα αυτών αμυνόμενοι των Ορθοδόξων Θεσμών και Εκκλησιαστικών Παραδόσεων. Σας καθιστώμεν ταύτα γνωστά, εκ των προτέρων, και σας εξορκίζομεν να μη δώσητε καμμίαν πίστιν εις όσα σας γράφει ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος, ο αρχηγός του ψεύδους και της ραδιουργίας. Το Ορθόδοξον Εορτολόγιον θα επανέλθει εν τη Ελληνική Εκκλησία, διότι τούτο απαιτεί ο σεβασμός των επτά Οικουμενικών Συνόδων και των Εκκλησιαστικών Παραδόσεων και διότι ο Ορθόδοξος Ελληνικός Λαός, ο ακραιφνίς ούτος λάτρις της θρησκείας και άγρυπνος των Εκκλησιαστικών Παραδόσεων φρουρός και θεματοφύλαξ, το ζήτημα τούτο το έκαμε πλέον ζήτημα ζωής και θανάτου. 



Εκείνο όπερ θα σώσει την ενότητα της Εκκλησίας και του Έθνους είναι μόνον η επάνοδος της Εκκλησίας εις το Ορθόδοξον Εορτολόγιον, ήτις δέον να γίνει μίαν ώραν ενωρίτερον με την προσωπικήν θυσίαν εκείνων οίτινες κατειργάσαντο την επάρατον ταύτην διαίρεσιν των Ορθοδόξων Εκκλησιών και των Χριστιανών. Πάσα άλλη λύσις αποκλείεται  ως επικίνδυνος εις την γαλήνην και την ειρήνευσιν του θρησκεύοντος Ελληνικού λαού  και την Ορθοδοξίαν της Εκκλησίας του. Ταύτα εκρίναμεν εύλογον να ανακοινώσωμεν εις την Υμετέρα Πανιερότητα και την περί Αυτήν Σύνοδον εις απάντησιν του τηλεγραφήματος Αυτής και κολακευόμενοι να πιστεύομεν ότι η Μήτηρ Εκκλησία κηδομένη της ενότητος της Ορθοδοξίας και της ειρηνεύσεως του Ορθοδόξου Ελληνικού Λαού, ου μόνον θα αγαθυνθεί Αύτη να επαναφέρει το Ορθόδοξον Εορτολόγιον, αλλά και θα συστήσει εις τον Μακαριώτατον την προσωπικήν θυσίαν του επιβαλλομένην από της αδηρήτου ανάγκης των πραγμάτων προς αναστήλωσιν του Ορθοδόξου ημερολογιακού θεσμού, και κατευνασμόν του κατ' αυτού εξεγερθέντος θρησκεύοντος Ελληνικού Λαού.


Επί τούτοις


Διατελώ μετ' αδελφικής αγάπης


Ο Πρώην Φλωρίνης ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ



Εισαγωγή στο διαδίκτυο στο μονοτονικό σύστημα, τίτλος και επιμέλεια κειμένου ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ. Απόσπασμα εκ του ιστορικού, ορθοδόξου περιοδικού ''ΤΑ ΠΑΤΡΙΑ'' του αειμνήστου Επισκόπου Πενταπόλεως κ. Καλλιοπίου Γιαννακουλοπούλου της Εκκλησίας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών. Τόμος Ζ', σελίδες 162 - 166. Πειραιεύς 1987.

Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου 2023

ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΕ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ - ΜΝΗΜΗ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ 2023 (τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας μας κ. Χρυσοστόμου)

77897 2

 

γαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

   Ὁ Ἱερὸς Παῦλος μᾶς λέει ξεκάθαρα ὅτι ἀκόμη καὶ ἂν μιλᾶμε τὶς γλῶσσες τῶν Ἀγγέλων, καὶ ἂν ἔχουμε τόση πίστη ὥστε νὰ μετακινοῦμε βουνά, καὶ ἂν ἀκόμη παραδώσουμε τὰ σώματά μας στὴ φωτιὰ γιὰ τὴν πίστη, ἀλλὰ δὲν ἔχουμε ἀγάπη, καθόλου δὲν ὠφελούμαστε. 

   Γιὰ χάρη τῆς ἀγάπης, ὁ Πατέρας ἔστειλε τὸν Υἱὸ στὸν κόσμο. Γιὰ χάρη τῆς ἴδιας, ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ καταδέχθηκε νὰ ὑψωθεῖ στὸν Σταυρὸ γιὰ νὰ λυτρώσει ἐμᾶς, ποὺ μὲ τὴν θέλησή μας παρακούσαμε τὴν ἐντολή Του, ἀπὸ τὸν αἰώνιο θάνατο.

   φόσον, λοιπόν, τόσο ἀγάπησε ὁ Θεὸς ὅλους ἐμᾶς, ἔτσι κὶ ἐμεῖς ἔχουμε καθῆκον νὰ ἀγαποῦμε τὸν Θεὸ καὶ τοὺς συνανθρώπους μας. Αὐτὸ τονίζει σήμερα ὁ Δεσπότης Χριστὸς στὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα τῆς ΙΕ΄ Κυριακῆς τοῦ Ματθαίου. 

   Βλέπουμε κάποιον διδάσκαλο τοῦ μωσαϊκοῦ νόμου νὰ πλησιάζει τὸν Κύριο καὶ νὰ Τὸν ρωτᾶ: «ποιά ἐντολὴ εἶναι μεγάλη στὸν νόμο;». Ὡς διδάσκαλος, ἀσφαλῶς καὶ γνώριζε τὴν ἀπάντηση. Ὡστόσο, ἤθελε νὰ πειράξει τὸν Κύριο. Ἤθελε νὰ ἀκούσει μία λανθασμένη ἀπάντηση, γιὰ νὰ ἔχει νὰ Τὸν κατηγορεῖ. Εἶναι γεγονὸς ὅτι ἀνάμεσα στοὺς πολλοὺς οἱ ὁποῖοι καλοπροαίρετα ἄκουγαν τὸν Κύριό μας νὰ κηρύττει, ὑπῆρχαν πολλοὶ τέτοιοι ὑποκριτές, δῆθεν ὑπηρέτες τοῦ Θεοῦ. Καὶ στὶς ἡμέρες μας ὑπάρχει τὸ γένος αὐτό, ἄνθρωποι τῆς Ἐκκλησίας, οἱ ὁποῖοι ἀνοίγουν τὸ στόμα τους μόνο γιὰ νὰ ἐπιτεθοῦν λεκτικὰ σὲ κάποιον ὁ ὁποῖος ἔκανε ἕνα λάθος, ἀκόμη καὶ ἂν αὐτὸς ὁ κάποιος ἔχει κάνει χίλια καλά. Τόσο «ἐνδιαφέρονται» γιὰ τὸ σωστό, ποὺ ἀντὶ νὰ ἐπιστήσουν διακριτικὰ τὸ σφάλμα, σπεύδουν νὰ τὸ διακηρύξουν «ἐν ἐκκλησίᾳ μεγάλῃ». Ἔτσι καὶ ὁ νομικός. Δυστυχῶς γιὰ ἐκεῖνον, ὅμως, συνομιλοῦσε μὲ τὸν Θεάνθρωπο, ὁ Ὁποῖος δὲν πέφτει σὲ παγίδες. 

    Κύριος ἀπάντησε: «ἡ πρώτη καὶ μεγαλύτερη ἐντολὴ εἶναι νὰ ἀγαπήσεις τὸν Θεό σου μὲ ὅλη τὴν καρδιά, τὴν ψυχὴ καὶ τὴν διάνοιά σου. Δεύτερη δέ, ὅμοια μὲ τὴν πρώτη, νὰ ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὅπως ἀγαπᾶς τὸν ἑαυτό σου. Πάνω σὲ αὐτὲς τὶς δύο ἐντολὲς κρέμεται ὅλος ὁ νόμος καὶ οἱ Προφῆτες». 

   Τὸ πρῶτο καὶ κύριο καθῆκον μας εἶναι ἡ ἀγάπη. Ὅλα τὰ ἄλλα ποὺ συγκροτοῦν τὸν καθημερινὸ βίο τῶν Χριστιανῶν, ἡ προσευχή, ἡ νηστεία, ἡ ἐλεημοσύνη, ἀποτελοῦν τὰ μέσα διὰ τῶν ὁποίων ὁδηγούμαστε πρὸς τὴν ἀγάπη καὶ ἐκφράζουμε τὴν ἀγάπη μας.       

   Καὶ τί σημαίνει ἀγάπη; 

   Τὴν ἀπάντηση μᾶς δίνει ὁ τῶν Ἐθνῶν Ἀπόστολος Παῦλος: «Ἡ ἀγάπη μακροθυμεῖ, εἶναι ἀγαθή· ἡ ἀγάπη δὲν φθονεῖ· ἡ ἀγάπη δὲν καυχιέται, δὲν ὑπερηφανεύεται, δὲν κάνει ἀσχήμιες, δὲν ζητεῖ τὸ συμφέρον της, δὲν παροξύνεται, δὲν λογίζεται τὸ κακό, δὲν χαίρεται μὲ τὴν ἀδικία, ἀλλὰ χαίρεται μὲ τοὺς ἄλλους γιὰ τὴν ἀλήθεια· πάντα βαστάζει, πάντα πιστεύει, πάντα ἐλπίζει, πάντα ὑπομένει».

   Πρῶτα, λοιπόν, ἀγάπη πρὸς τὸν Θεό. Ἀγαπῶ τὸν Θεὸ ὅταν τηρῶ τῖς ἐντολές Του καὶ οἱ ἐντολές Του, δὲν εἶναι δύσκολες. Ἐμεῖς κάνουμε τὰ πράγματα δύσκολα. Καὶ ἂν ἀγαπῶ τὸν Θεό, τότε ὁ Θεὸς θὰ μοῦ φανερωθεῖ, διότι ὁ Ἴδιος μᾶς τὸ βεβαίωσε. 

   πειτα, ὁ Χριστὸς μᾶς τόνισε νὰ ἀγαποῦμε τοὺς ἄλλους ὅπως τὸν ἑαυτό μας. Ἐνδιαφέρομαι καὶ ἀγωνίζομαι γιὰ τὴν σωτηρία τῆς ψυχῆς μου; Ἂν ναί, τότε ἀγαπῶ πραγματικὰ τὸν ἑαυτό μου. Ἔτσι, πρέπει νὰ φροντίζω καὶ γιὰ τοὺς συνανθρώπους μου, διαθέτοντας τὸν ἑαυτό μου γιὰ ἐκείνους. 

   Αὐτά, ὅσο μένουν στὰ λόγια, δὲν ὠφελοῦν καθόλου. Ἡ ἀληθινὴ ἀγάπη εἶναι ἔμπρακτη. Τέτοια ἔμπρακτη ἀγάπη, τέτοια ἀγάπη ὥστε νὰ θυσιάσουν τὸ εἶναι τους γιὰ τοὺς συνανθρώπους τους, ὑπῆρξαν οἱ ἡρωϊκοὶ Ἀρχιερεῖς τῆς Μικρασίας, ἡ ὁποία, τέτοιες ἡμέρες τοῦ 1922, βίωσε τὴν τραγικότερη στιγμὴ τῆς ἱστορίας της, τὴν Μικρασιατικὴ Καταστροφή. 

   νέπνευσαν μὲ τὸ παράδειγμά τους, ὄχι μόνο τότε τὸ ποίμνιό τους, ἀλλὰ καὶ τώρα καὶ μέχρι τῆς συντελείας θὰ ἐμπνέουν τὸν κάθε συνειδητὸ Χριστιανὸ καὶ ἰδιαιτέρως τοὺς Κληρικούς. Ἐνῶ μὲ τὸ ἄκουσμα τῆς κατάρρευσης τοῦ μετώπου καὶ τῆς ἐπερχόμενης σφαγῆς εἶχαν τὴ δυνατότητα νὰ σωθοῦν, ἐντούτοις, φρόντισαν νὰ φυγαδέψουν ὅσο τὸ δυνατὸν περισσότερους καὶ ἔκατσαν νὰ σφαγιασθοῦν μὲ τὸ ποίμνιό τους, ὡς καλοὶ ποιμένες, οἱ ὁποῖοι δὲν ἐγκαταλείπουν τὰ πρόβατα, ἀλλὰ θυσιάζονται ὑπὲρ αὐτῶν. 

   ν ἡ Πατρίδα μας ἀπὸ ἀρχαιοτάτων χρόνων μεγαλούργησε, αὐτὸ τὸ ὀφείλει σὲ τέτοιου μεγέθους ἀναστήματα ποὺ ἀνέδειξε. Ἔχουμε καθῆκον νὰ τοὺς γνωρίσουμε καλύτερα, κλείνοντας γιὰ λίγο τὶς τηλεοράσεις καὶ ἀφήνοντας γιὰ λίγο στὴν ἄκρη ὅλα αὐτὰ ποὺ δὲν μᾶς ἀφήνουν νὰ πάμε μπροστά.  

   Δίχως περισσότερα λόγια, ἐκζητῶ τὶς εὐχές τους. Αὐτοὶ ἦταν ποὺ κράτησαν τὴν Ρωμιοσύνη μετὰ τὴν Καταστροφή, διότι ὑπῆρχαν καὶ ὑπάρχουν στὴν μνήμη μας. Ἄλλωστε, «οἱ Δίκαιοι εἰς τὸν αἰῶνα ζῶσι». Τέτοια παλικάρια δὲν πεθαίνουν. Ἀπέτυχαν οἱ γείτονές μας. Νόμιζαν ὅτι τοὺς κατέστρεψαν, ἀλλὰ  αὐτοὶ συναριθμήθηκαν μὲ τοὺς ἔνδοξους Μάρτυρες τοῦ Γένους καὶ τῆς Πίστεως. 

   Μὲ τὸ πέρας τῆς Θείας Λειτουργίας σὲ ὅλες τὶς Ἐνορίες τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας θὰ τελεσθεῖ Ἐπιμνημόσυνη Δέηση ὑπέρ ἀναπαύσεως τῶν θυμάτων τῆς Γενοκτονίας τῶν Ἑλλήνων τῆς Μικρασίας. 

   Καὶ μία μικρή, ἀλλὰ σημαντικὴ διευκρίνιση: ὅταν λέμε Μικρὰ Ἀσία, δὲν ἐννοοῦμε μόνο τὴν Σμύρνη καὶ τὰ ὑπόλοιπα παράλια, ἀλλὰ καὶ τὸν Πόντο καὶ τὴν Καππαδοκία. 

               Καλὴ ἀνάπαυση νὰ ἔχουν ὅλοι τους! Ὅσον ἀφορᾶ τὴν δικαίωσή τους, αὐτὴ εἶναι στὸ χέρι μας νὰ τοὺς τὴν προσφέρουμε. 

 Ἐπίσκοπός σας,

†   Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος

Σάββατο 16 Σεπτεμβρίου 2023

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΕ' ΜΑΤΘΑΙΟΥ: Εὐαγγέλιον - Ὁμιλία τοῦ Ἁγίου Ἰωάνου τοῦ Χρυσοστόμου

 



Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, Νομικός τις προσῆλθε τῷ ᾿Ιησοῦς, πειράζων αὐτὸν, καὶ λέγων· Διδάσκαλε, ποία ἐντολὴ μεγάλη ἐν τῷ νόμῳ; Ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτῷ· Ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐν ὅλῃ τῇ καρδίᾳ σου, καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ σου, καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ σου· αὕτη ἐστὶ πρώτη καὶ μεγάλη ἐντολή. Δευτέρα δὲ ὁμοία αὐτῇ· Ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν. Ἐν ταύταις ταῖς δυσὶν ἐντολαῖς ὅλος ὁ νόμος καὶ οἱ προφῆται κρέμανται. Συνηγμένων δὲ τῶν Φαρισαίων, ἐπηρώτησεν αὐτοὺς ὁ ᾿Ιησοῦς, λέγων· Τί ὑμῖν δοκεῖ περὶ τοῦ Χριστοῦ; τίνος υἱός ἐστι; Λέγουσιν αὐτῷ· Τοῦ Δαυΐδ. Λέγει αὐτοῖς· Πῶς οὖν Δαυΐδ, ἐν πνεύματι, Κύριον αὐτὸν καλεῖ: λέγων· Εἶπεν ὁ Κύριος τῷ Κυρίῳ μου· Κάθου ἐκ δεξιῶν μου, ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποπόδιον τῶν ποδῶν σου. Εἰ οὖν Δαυῒδ καλεῖ αὐτὸν Κύριον, πῶς υἱὸς αὐτοῦ ἐστι; Καὶ οὐδεὶς ἐδύνατο αὐτῷ ἀποκριθῆναι λόγον· οὐδὲ ἐτόλμησέ τις ἀπ᾿ ἐκείνης τῆς ἡμέρας ἐπερωτῆσαι αὐτὸν οὐκέτι.

Ἀπόδοση

Εκείνο τον καιρό, κάποιος νομοδιδάσκαλος πλησίασε τον Ιησού και, για να τον φέρει σε δύσκολη θέση, του είπε: «Διδάσκαλε, ποια είναι η πιο μεγάλη εντολή στο νόμο;» Αυτός του απάντησε: «Ν’ αγαπάς τον Κύριο τον Θεό σου μ’ όλη την καρδία σου, μ’ όλη την ψυχή σου και μ’ όλο το νου σου. Αυτή είναι η πρώτη και η πιο μεγάλη εντολή. Δεύτερη, εξίσου σπουδαία μ’ αυτήν: ν’ αγαπάς τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου. Σ’ αυτές τις δύο εντολές συνοψίζονται όλος ο νόμος και οι προφήτες». Εκεί που ήταν συγκεντρωμένοι οι Φαρισαίοι, τους ρώτησε ο Ιησούς: «Τι νομίζετε για το Μεσσία; Ποιανού απόγονος είναι;» «Του Δαβίδ», του απαντούν. Τους λέει: «Πως τότε ο Δαβίδ, οδηγημένος από το Πνεύμα, τον ονομάζει «Κύριο»; Λέει: Ο Κύριος είπε στον Κύριό μου: κάθισε στα δεξιά μου ώσπου να υποτάξω τους εχθρούς σου κάτω από τα πόδια σου. Αν, λοιπόν, ο Δαβίδ τον ονομάζει «Κύριο», πως είναι απόγονός του;» Κανένας δεν μπορούσε να του απαντήσει, ούτε τολμούσε πια κανείς από κείνη τη μέρα να του θέσει ερωτήματα.

Ὑπόμνημα εἰς τὸν Ἅγιον Εὐαγγελιστὴν Ματθαῖον,
ὁμιλία ΟΑ΄ 
Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

α΄. Πάλι θέτει ὁ εὐαγγελιστὴς τὴν αἰτία, γιὰ τὴν ὁποία ἔπρεπε νὰ σωπάσουν κι ἀπ’ αὐτὸ δείχνει καὶ τὴ θρασύτητα ἐκείνων. Μὲ ποιὸ τρόπο; Ὅτι μόλο ποὺ ἀποστομώθηκαν ἐκεῖνοι, κάνουν ξανὰ ἐπίθεση αὐτοί. Γιατὶ ἐνῶ ἔπρεπε καὶ ἀπ’ αὐτὸ νὰ μείνουν ἥσυχοι, αὐτοὶ συναγωνίζονται τοὺς προηγούμενους καὶ χρησιμοποιοῦν τὸ νομικό, ὄχι γιὰ νὰ μάθουν, ἀλλὰ γιὰ νὰ τὸν δοκιμάσαν καὶ ρωτοῦν ποιά εἶναι ἡ πρώτη ἐντολή. Ἐπειδὴ πρώτη ἦταν ἡ ἐντολὴ θ’ ἀγαπήσης τὸν Κύριο τὸ Θεό σου. Περιμένουν ὅτι θὰ τοὺς δώση ἀφορμὴ ἐπειδὴ θὰ τὴν τροποποιοῦσε, ἀφοῦ παρουσιαζόταν κι ὁ ἴδιος ὡς Θεός. Γι’ αὐτὸ τοῦ θέτουν τὴν ἐρώτηση. Κι ὁ Χριστός; Ἀποκαλύπτοντας γιὰ ποιοὺς λόγους τὸ εἶχαν ἀποφασίσει αὐτό, ἐπειδὴ δὲν ὑπῆρχε μέσα τους καθόλου ἀγάπη, ἐπειδὴ τοὺς ἔκαιγε ὁ φθόνος κι εἶχαν αἰχμαλωτισθῆ ἀπὸ τὴ ζήλεια, τοὺς λέει. Θὰ ἀγαπήσης τὸν Κύριο καὶ Θεό σου, αὐτὴ εἶναι ἡ πρώτη καὶ ἡ μεγάλη ἐντολή. Δεύτερη ὅμοια μ’ αὐτὴ, θ’ ἀγαπήσης τὸν πλησίον σου, καθὼς τὸν ἑαυτό σου. Γιατὶ ὅμοια μ’ αὐτή; Γιατὶ ἡ μιὰ προετοιμάζει τὸ δρόμο τῆς ἄλλης κι ἀπ’ αὐτή ὁλοκληρώνεται. Γιατὶ καθένας ποὺ πράττει φαυλότητες μισεῖ τὸ φῶς καὶ δὲν ἔρχεται πρὸς τὸ φῶς. Ἀλλοῦ λέει «Εἶπε μέσα του ὁ ἀνόητος δὲν ὑπάρχει Θεός». Καὶ τὶ προέκυψε ἀπ’ αὐτό; «Ἔζησαν διεφθαρμένη ζωὴ καὶ βδελυρή». Καὶ πάλι ρίζα ὅλων τῶν κακῶν εἶναι ἡ φιλαργυρία, ποὺ ἀπὸ τὴν ἐπιθυμία της μερικοὶ ἔχασαν τὸ δρόμο τῆς πίστης. Καὶ ὅποιος μὲ ἀγαπᾶ θὰ τηρήση τὶς ἐντολές μου. Ἐντολές του καὶ ἀπόσταγμά τους εἶναι τοῦτο·  θὰ ἀγαπήσης τὸν Κύριο τὸ Θεό σου καὶ τὸν πλησίον σου καθὼς τὸν ἑαυτό σου. Ἄν λοιπὸν τὸ ν’ ἀγαπᾶς τὸν πλησίον σου (γι’ αὐτὸ λέει, ἄν μ’ ἀγαπᾶς, Πέτρε, γίνε βοσκὸς τῶν προβάτων μου) καὶ τὸ ν’ ἀγαπᾶς τὸν πλησίον σου προκαλεῖ τήρηση τῶν ἐντολῶν, εὔλογα συμπεραίνει σ’ αὐτές περιέχονται τὸ σύνολο τοῦ νόμου· κι οἱ προφῆτες. Ἀκριβῶς γι’  αὐτό, ποὺ ἔκαμε πρῶτα, κάμει καὶ τοῦτο ἐδῶ. Ἐκεῖ ὅταν τὸν ρώτησαν γιὰ τὸν τρόπο τῆς ἀναστάσεως μίλησε καὶ γιὰ τὴν ἀνάσταση  τὴν ἴδια, δίνοντάς τους περισσότερο ἀπὸ ὅ,τι τοῦ εἶχαν ζητήσει. Κι ἐδῶ ἐνῶ εἶχε ἐρωτηθῆ προσθέτει καὶ τὴ δεύτερη ποὺ δὲν ἦταν πολὺ κατώτερη ἀπὸ τὴν πρώτη, ἦταν δεύτερη, ἀλλὰ ὅμοια μὲ τὴν πρώτη. Ἔτσι τοὺς ἔκαμε ἕνα ὑπαινιγμὸ γιὰ τὴν αἰτία τῆς ἐρωτήσεως, τὸ μῖσος τους. Γιατὶ ἡ ἀγάπη δὲν ζηλεύει. Ἀπ’ αὐτὸ δείχνει ὅτι αὐτὸς πείθεται στοὺς νόμους καὶ τοὺς προφῆτες. Ἀλλὰ γιατὶ ὁ Ματθαῖος λεέι ὅτι ρώτησε πειραχτικά, ἐνῶ ὁ Μᾶρκος τὸ ἀντίθετο; Γιατὶ εἶδε ὁ Χριστὸς ὅτι ἀπάντησε σωστὰ καὶ τοῦ εἶπε· δὲν εἶσαι μακριὰ ἀπὸ τὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Δὲν εἶναι ἀντίθετοι μεταξύ τους, συμφωνοῦν ὁλότελα. Στὴν ἀρχὴ ρώτησε πειρακτικὰ ἐπειδὴ ὅμως ὠφελήθηκε ἀπὸ τὴν ἀπάντηση, δέχθηκε ἔπαινο. Δὲν τὸν ἐπαίνεσε ἀπὸ τὴν ἀρχὴ ἀλλὰ ὅταν εἶπε ὅτι τὸ ν’ ἀγαπᾶς τὸν πλησίον ἀξίζει περισσότερον ἀπὸ τὰ ὁλοκαυτώματα, τότε τοῦ λέει, δὲν εἶσαι μακριὰ ἀπὸ τὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Γιατὶ περιφρόνησε τὰ μικρὰ καὶ συνέλαβε τὴν ἀρχὴ τῆς ἀρετῆς. Γιατὶ ὅλα αὐτὰ γίνονται γιὰ τοῦτο καὶ τὸ Σάββατο καὶ τὰ ἄλλα. Κι ἔτσι ὅμως δὲν ὁλοκλήρωσε ἀκόμα τὴν σύνθεση ἑνὸς ἐπαίνου ἀλλὰ τὴν ἔκαμε ἐλλειπῆ. Τὸ ὅτι εἶπε δὲν εἶσαι μακρυά, δὲν δείχνει ν’ ἀπέχη ἀκόμα, γιὰ νὰ ζητήση ἐκεῖνο ποὺ τοῦ ἔλειπε. Κι ἄν τὸν ἐπαίνεσε, ἐπειδὴ εἶπε, ὅτι ἕνας εἶναι ὁ Θεὸς καὶ κανένας ἄλλος ἐκτὸς ἀπ’ αὐτὸν, μὴν ἀπορήσης. Ἀλλὰ κι ἀπ’ αὐτὸ τὸ σημεῖο σκέψου ὅτι ἀποκρίνεται σύμφωνα μὲ τὸ ἐπίπεδο αὐτῶν ποὺ πλησίαζαν. Γιατὶ κι ἄν λένε γιὰ τὸ Χριστὸ μύρια ἀνάξια τῆς δόξας του, αὐτὸ βέβαια δὲ θὰ τολμήσουν, ὅτι δὲν εἶναι καθόλου Θεός. Γιατὶ λοιπὸν ἐπαινεῖ αὐτὸν ποὺ εἶπε ὅτι ἐκτὸς ἀπὸ τὸν Πατέρα δὲν ὑπάρχει ἄλλος Θεός; Ὄχι γιατὶ δὲν θεωρεῖ τὸν ἑαυτό του Θεό. Μακριὰ τέτοια σκέψη. Ἀλλὰ ἐπειδὴ δὲν ἦταν καιρὸς νὰ φανερώση τὴν θεότητά του, τὸν ἀφήνει νὰ μείνη στὴν παλαιὰ του γνώμη, καὶ τὸν ἐπαινεῖ γιὰ τὴν καλὴ γνώση του τῶν παλιῶν, ὤστε νὰ τὸν κάμη κατάλληλο καὶ γιὰ τὴ διδασκαλία τῆς Καινῆς Διαθήκης, εἰσάγοντάς τον ὅταν ἔρχόταν ἡ ὥρα. Ἐξ ἄλλου καὶ ἡ φράση ἕνας ὁ Θεὸς καὶ κανένας ἄλλος ἐκτὸς ἀπ’ αὐτόν, δὲ λέγεται γιὰ νὰ παραμερισθῆ ὁ Γιός, ἀλλὰ γιὰ νὰ γίνη ἀντιδιαστολή, μὲ τὰ εἴδωλα. Ὥστε ἐπαινῶντας αὐτὸν ποὺ μίλησε ἔτσι, ἐπαινεῖ αὐτὴ τὴ γνώμη. Μετὰ τὴν ἀπάντησή του ξαναρωτᾶ. Τί νομίζετε γιὰ τὸ Χριστό; Τίνος Γιὸς εἶναι; τοῦ Δαυΐδ, τοῦ λένε. Προσέξετε ὕστερ’ ἀπὸ πόσα θαύματα, πόσα σημεῖα, πόσες ἐρωτήσεις, ἔπειτ’ ἀπὸ πόσα δείγματα ὁμόνοιας μὲ τὸν Πατέρα καὶ μὲ τὸ λόγο καὶ μὲ τὰ ἔργα, ἀφοῦ ἐπαίνεσε αὐτὸν ποὺ εἶπε ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι ἕνας, τότε μονάχα ρωτᾶ. Γιὰ νὰ μὴν μποροῦν νὰ λένε ὅτι ἔκαμε θαύματα, ἀλλὰ ἦταν ἐχθρὸς τοῦ νόμου καὶ τοῦ Θεοῦ. Γι’ αὐτὸ θέτει τὴν ἐρώτηση ὕστερ’ ἀπὸ τόσα ἄλλα, θέλοντας νὰ τοὺς κάμη νὰ ὁμολογήσουν κι αὐτὸν χωρὶς νὰ τὸ καταλάβουν. Καὶ πρῶτα ρώτησε τοὺς μαθητάς, τί λένε οἱ ἄλλοι. Κι ἔπειτα τοὺς ἄλλους ἀλλοιώτικα·  γιατὶ βέβαια καὶ πλάνο μποροῦσαν νὰ τὸν ποῦν καὶ πονηρό, ἐπειδὴ δὲν εἶχαν τίποτα νὰ φοβηθοῦν. Γι’ αὐτὸ ἐξετάζει καὶ τὴ δική τους  γνώμη.

β΄. Ἐπειδὴ λοιπὸν ἄρχισε νὰ βαδίζη πρὸς τὸ πάθος, θέτει τὴν προφητεία ποὺ ρητὰ τὸν ἀνακηρύττει Κύριο. Οὔτε τυχαία, οὔτε ἀπὸ πρῶτα ἀλλὰ ἀπὸ κάποια εὔλογη αἰτία. Ἐρώτησε πρῶτος καὶ δὲν ἀπάντησαν τὴν ἀλήθεια γι’ αὐτόν- εἶπαν ὅτι εἶναι ἁπλὸς ἄνθρωπος. Ἀνατρέποντας λοιπὸν τὴν ἐσφαλμένη γνώμη τους φέρνει τὸ Δαυΐδ ποὺ ἀνακηρύττει τὴ θεότητά του. Ἐκεῖνοι ἐνόμιζαν πὼς ἦταν ἁπλὸς ἄνθρωπος καὶ γι’ αὐτὸ ἔλεγαν ὅτι εἶναι γιὸς τοῦ Δαυΐδ. Αὐτὸς ὅμως γιὰ νὰ τοὺς διορθώση, φέρνει τὸν προφήτη ποὺ μαρτυρεῖ, ὅτι ἦταν Κύριος καὶ γνήσιος Υἱὸς, καὶ ὁμότιμος μὲ τὸν Πατέρα. Δὲν σταματᾶ σ’ αὐτὸ ἀλλὰ γιὰ νὰ τοὺς φοβίσει προσθέτει καὶ τοῦτο. Ὥσπου νὰ κάμω τοὺς ἐχθρούς σου ὑποπόδιο τῶν ποδιῶν σου· γιὰ νὰ τοὺς προσελκύση ἀκόμα καὶ μὲ τὸν τρόπο αὐτόν. Καὶ νὰ μὴν ἰσχυρίζωνται ὅτι ἀπὸ ἀνθρώπινη κολακεία τὸν ἔλεγε ἔτσι κι ὅτι ἡ γνώμη αὐτὴ ἦταν γνώμη ἀνθρώπου, προσέξετε τὴν ἐρώτησή του· πῶς λοιπὸν ὁ Δαυΐδ ἐμπνευσμένος ἀπὸ τὸ ἅγιο Πνεῦμα τὸν ἀποκαλεῖ Κύριο; Προσέξετε μὲ πόση μετριοπάθεια παρουσιάζει τὴ γνώμη καὶ τὴν ἰδέα ποὺ τὸν ἀφορᾶ. Πρῶτα τοὺς εἶπε· τί νομίζετε; Τίνος Γιὸς εἶναι; Ὥστε μὲ τὴν ἐρώτηση νὰ τοὺς ὁδηγήση στὴν ἀπάντηση Κι ὅταν ἀπάντησαν· τοῦ Δαυΐδ, δὲν τοὺς εἶπε· κι ὅμως αὐτὰ ὁ Δαυΐδ τὰ λέει, ἀλλὰ συνεχίζει μὲ τὴ μορφὴ ἐρωτήσεως πάλι· πῶς λοιπὸν ὁ Δαυΐδ ἐμπνευσμένος ἀπὸ τὸ ἅγιο Πνεῦμα τὸν ἀποκαλεῖ Κύριό του; Γιὰ νὰ μὴν τοὺς φέρη μπροστὰ σὲ δυσκολία. Γι’ αὐτὸ κιόλας δὲν τοὺς ρώτησε, τί γνώμη  γιὰ μένα, ἀλλὰ γιὰ τὸ Χριστό. Γι’ αὐτὸ καὶ οἱ ἀπόστολοι μὲ μετριοπάθεια μιλοῦσαν κι ἔλεγαν, ἐνῶ ἦταν δυνατὸ νὰ ποῦν μὲ θάρρος γιὰ τὸν Πατριάρχη ὅτι πέθανε καὶ ἐτάφη. Γι’ αὐτὸ κι ἐκεῖνος ὅμοια μ’ αὐτοὺς παρουσιάζει τὸ πρᾶγμα μὲ μορφὴ ἐρωτήσεως καὶ ἁπλῆς σκέψης καὶ τοὺς λέει· Πῶς λοιπὸν ὁ Δαυΐδ ἐμπνευσμένος ἀπὸ τὸ ἅγιο Πνεῦμα τὸν ἀποκαλεῖ Κύριο καὶ λέει· Εἶπε ὁ Κύριος στὸν Κύριό μου· κάθησε στὰ δεξιά μου ὥσπου νὰ κάμω τοὺς ἐχθρούς σου ὑποπόδιο τῶν ποδιῶν σου; Καὶ συμπληρώνει· Ἄν ὁ Δαυΐδ τὸν ἀποκαλεῖ Κύριο, πῶς εἶναι γιός του; Μ’ αὐτὸ βέβαια δὲν ἀναιρεῖ τὸ ὅτι εἶναι γιός του, πρὸς Θεοῦ.  Δὲ θὰ ἐπιτιμοῦσε τότε τὸν Πέτρο γι’ αὐτὸ ἀκριβῶς -ἀλλὰ διορθώνει τὴν ἀντίληψή τους. Ὥστε ὅταν λέγη· Πῶς εἶναι γιός του, ἐννοεῖ, δὲν εἶναι γιός του ὅπως σεῖς νομίζετε. Ἐκεῖνον ἔλεγαν ὅτι ἦταν μονάχα γιὸς ἐκείνου καὶ ὄχι συνάμα καὶ Κύριος. Καὶ τὸ ἔλεγαν μετὰ τὴ μαρτυρία,  μὲ τρόπο μετριοπαθῆ. Ἄν λοιπὸν ὁ Δαυΐδ τὸν ἀποκαλεῖ Κύριο, πῶς εἶναι γιός του; Κι αὐτὰ ὅμως τὰ ἄκουσαν, δὲν εἶπαν τίποτα. Γιατὶ δὲν ἤθελαν νὰ μάθουν κάτι ἀπ’ αὐτὰ ποὺ ἔπρεπε. Γι’ αὐτὸ ἀναγκάζεται νὰ συμπληρώση ὁ ἴδιος λέγοντας ὅτι εἶναι Κύριός του. Κι αὐτὸ πάλι δὲν τὸ λέγει μὲ τρόπο ἀπόλυτο ἀλλὰ προβάλλοντας τὸν προφήτη, ἐπειδὴ πολὺ δυσπιστοῦσαν γι’ αὐτὸν καὶ εἶχε συκοφαντηθῆ μεταξύ τους. Αὐτὸ πρέπει νὰ σκεπτώμαστε καὶ νὰ μὴ σκανδαλιζώμαστε, ἄν λέγεται κάτι ἀπὸ τὸν ἴδιο περιωρισμένο καὶ μετριπαθές. Αὐτὴ εἶναι ἡ αἰτία, ἄν καὶ ὄχι μοναδική, ὅτι μιλάει σ’ ἐκείνους μὲ συγκατάβαση. Γι’ αὐτὸ καὶ τώρα διδάσκει μὲ μορφὴ ἐρωτήσεως καὶ ἀπαντήσεως. Καὶ μ’ αὐτὸ τὸν τρόπο κάμει ὑπαινιγμὸ γιὰ τὴν ἀξία του. Δὲν  ἦταν ἴσο νὰ ὠνομασθῆ Κύριος τῶν Ἰουδαίων καὶ Κύριος τοῦ Δαυΐδ. Ἐμεῖς ἄς προσέξωμε καὶ τὴν ἐκλογῆ τῆς εὐκαιρίας. Ὅταν εἶπε, ἕνας Κύριος ὑπάρχει τότε εἶπε καὶ γιὰ τὸν ἑαυτό του ὅτι εἶναι Κύριος, χρησιμοποιῶντας τὴν ἀποδεικτικὴ δύναμη τῆ προφητείας, ὄχι μόνο τῶν ἔργων. Καὶ παρουσιάζει τὸν Πατέρα καὶ τὸν ὑπερασπίζει· λέγει, ὥσπου νὰ κάμω τους ἐχθρούς σου ὑποπόδιο τῶν ποδῶν σου. Δείχνει συνάμα τὸ μεγάλο σύνδεσμο μαζί του, ἐκείνου ποὺ τὸν γέννησε καὶ τὴν τιμήν. Αὐτὸ τὸ τέλος θέτει στὶς ὁμιλίες του, ὑψηλὸ καὶ μεγάλο ἱκανὸ νὰ ράψη τὰ στόματά τους. Ὕστερ’ ἀπ’ αὐτὸ ἐσώπασαν, ὄχι μὲ τὴ θέλησή τους, ἀλλὰ ἐπειδὴ δὲν εἶχαν τίποτα νὰ ποῦν. Τόσο καίριο τραῦμα δέχτηκαν ὥστε νὰ μὴν τολμήσουν πιὰ νὰ ξαναεπιχειρήσουν τό ἴδιο. Κανένας, σημειώνει ὁ Εὐαγγελιστής, δὲν τόλμησε νὰ τὸν ρωτήση ἀπὸ τὴν ἡμέρα ἐκείνη. Καὶ τοῦτο δὲν ὠφελοῦσε λίγο τὰ πλήθη. Γι’ αὐτὸ καὶ σ’ αὐτὰ στρέφει τὸ λόγο ἀφοῦ ἀπομάκρυνε τοὺς λύκους κι ἀπέκρουσε τὶς ἐπιβουλές τους.
Αὐτοὶ τίποτα δὲν μποροῦσαν νὰ κερδίσουν κυριευμένοι ἀπὸ τὴν κενοδοξία, τὸ φοβερὸ αὐτὸ πάθος. Εἶναι φοβερὸ πάθος καὶ πολυκέφαλο. Ἄλλοι ἐξαίτιας της ἐπιθυμοῦν τὴν ἐξουσία, ἄλλοι τὰ χρήματα, ἄλλοι τὴ δύναμη. Καὶ σιγὰ σιγὰ καθὼς βαδίζει τὸ δρόμο της φτάνει καὶ στὴν ἐλεημοσύνη καὶ στὴ νηστεία καὶ στὶς προσευχὲς καὶ στὴ διδασκαλία. Πολλὲς εἶναι οἱ κεφαλὲς αὐτοῦ τοῦ θηρίου. Καὶ νὰ κενοδοξῆς γιὰ τὰ πρῶτα δὲν εἶναι παράδοξο· ἐκεῖνο ποῦ εἶναι παράξενο καὶ ἀξιοδάκρυτο εἶναι νὰ κενοδοξῆς γιὰ τὴ νηστεία καὶ τὴν προσευχή. Ἀλλὰ γιὰ νὰ μὴν κατηγοροῦμε πάλι μονάχα ἐλᾶτε νὰ πουμε καὶ τὸν τρόπο, ποὺ θὰ ξεφύγωμε ἀπ’ αὐτὴν. Ποιοὺς ν’ ἀντιμετωπίσωμε πρώτους; Ἐκείνους ποὺ κενοδοξοῦν γιὰ τὰ χρήματά τους, ἤ γιὰ τὰ ροῦχα τους, ἤ γιὰ τὰ ἀξιώματά τους, ἤ γιὰ τὴ διδακτικὴ τους δύναμη, ἤ γιὰ τὴν τέχνη τους ἤ γιὰ τὸ σῶμα τους, ἤ διὰ τὰν ὀμορφιά τους, ἤ γιὰ τὰ στολιδια τους, ἤ γιὰ τὴ σκληρότητά τους, ἤ γιὰ τὴ φιλανθρωπία καὶ τὴν ἐλεημοσύνη τους, γιὰ τὴν πονηρία τους, ἤ γιὰ τὸν τρόπο τοῦ θανάτου καὶ μετὰ τὸν θάνατό τους; Γιατὶ ὅπως πολλὲς παγίδες ἔχει τὸ πάθος αὐτὸ καὶ προχωρεῖ ἀκόμα καὶ πέρα ἀπὸ τὴ ζωή μας. Ὁ τάδε πέθανε λένε· γιὰ νὰ τὸν θαυμάσουν ἄφησε ἐντολὴ νὰ γίνουν τὰ καὶ τά. Γι’ αὐτὸ τὸ ἴδιο ὁ ἕνας εἶναι φτωχὸς καὶ πλούσιος ὁ ἄλλος. Γιατὶ τὸ δύσκολο εἶναι ὅτι γεννιέται καὶ ἀπὸ τὰ ἀντίθετα.

γ΄. Ἐναντίον ποιῶν λοιπὸν θὰ σταθοῦμε πρῶτα καὶ ποιοὺς θἀ ἀντιμετωπίσωμε; Γιατὶ δὲ φτάνει ὁ ἴδιος λόγος γιὰ ὅλους. Θέλετε νὰ ἀπαντήσωμε πρῶτα σ’ ἐκείνους ποὺ κενοδοξοῦν γιὰ τὴν ἐλεημοσύνη τους; Εἶναι καὶ δική μου γνώμη. Πολὺ ἀγαπῶ τὴν ἐλεημοσύνη καὶ πονῶ νὰ τὴ βλέπω νὰ κακοποιῆται. Σὰν βασιλικὴ κόρη τὴ βλέπω, ποὺ τὴν ἐπιβουλεύεται ἡ ξεμυαλίστρα παραμάνα της, ἡ κενοδοξία. Τὴν μεγαλώνει βέβαια ἀλλὰ γιὰ νὰ τὴν ντροπιάση καὶ νὰ τὴ βλάψη, τὴν παρασύρει,  τὴ συμβουλεύει νὰ περιφρονῆ τὸν πατέρα της, καὶ νὰ φτιασιδώνεται γιὰ νὰ γίνη ἀρεστὴ σὲ ἀκαθάρτους καὶ γελοίους πολλὲς φορὲς ἄνδρες. Καὶ τὴ στολίζει μὲ στολίδια ποὺ θέλουν οἱ ἔξω, αἰσχρὰ κι ἀνάξια, κι ὄχι ὅπως θέλει ὀ πατέρας. Ἄς ἀπευθυνοῦμε λοιπὸν πρὸς αὐτοὺς κι ἄς ὑποθέσωμε μιὰ ἐλεημοσύνη ποὺ γίνεται πλούσια, ποὺ γίνεται γιὰ ἐπίδειξη στοὺς πολλούς. Αὐτὴν πρῶτα τὴ βγάζει ἀπὸ τὸν πατρικὸ θάλαμο κι ἐνῶ ὁ πατέρας συμβουλεύει νὰ μὴ γίνεται φανερὴ μήτε στὸ ἀριστερὸ χέρι, αὐτὴ τὴν δείχνει στοὺς δούλους καὶ στοὺς τυχόντες καὶ σ’ ἀνθρώπους ποὺ δὲν τὴν γνωρίζουν. Βλέπετε τὴν πόρνη καὶ μαστροπὸ πῶς τὴν κάμη νὰ ἐπιθυμῆ ἀνθρώπους ποὺ δὲν πρέπει καὶ νὰ συμμορφώνεται στὶς ἐπιθυμίες τους; Θέλετε νὰ δῆτε ὅτι δὲν κάμει μόνο πόρνη ἀλλὰ καὶ μανιακὴ μιὰ τέτοια ψυχή; Προσέξετε τὴ σκέψη της. Ὅταν ἀφήση τὸν οὐρανὸ καὶ τρέχει πίσω ἀπὸ δραπέτες καὶ δούλους, κυνηγῶντας στὶς γειτονιὲς καὶ τὰ στενὰ αὐτοὺς ποὺ τὴ μισοῦν, τοὺς αἰσχροὺς καὶ δύσμορφους ποὺ δὲν θέλουν οὔτε νὰ τὴν ἀντικρύσουν, ἀλλὰ τὴ μισοῦν, ἐπειδὴ φλογίζεται ἀπὸ τὸν ἔρωτά τους τί πιὸ μανιακὸ ὑπάρχει; Κανένα δὲν μισοῦν τόσο οἱ πολλοί, ὅσο ἐκείνους ποὺ ἔχουν ἀνάγκη νὰ δοξάζωνται ἀπ’ αὐτούς. Πλῆθος κατηγορίες ἐξυφαίνουν γιὰ λόγου τους, κι εἶναι τὸ ἴδιο, μὲ τὸ νὰ κατεβάσης ἀπὸ τὸ θρόνο ἁγνὴ κόρη τοῦ βασιλιᾶ, καὶ νὰ τὴν προστάξης νὰ ἐκδίδη ἡ ἴδια τὸν ἑαυτό της σὲ μονομάχους κι ἀνθρώπους ποὺ τὴ περιφορνοῦν. Αὐτοὶ ὅσο τοὺς ἀναζητεῖς τόσο σὲ ἀποστρέφονται. Ὁ Θεὸς ὅμως ἄν ζητᾶς τὴ δική του δόξα, τόσο πιὸ πολὺ σὲ παίρνει κοντά του καὶ σὲ ἐπαινεῖ καὶ σοῦ δίνει ἄφθονη ἀμοιβή. Θέλετε νὰ διαπιστώσετε κι ἀπὸ ἄλλη ἄποψη τὴ ζημία ποὺ προκαλεῖ; Ἀναλογισθῆτε τὴ λύπη ποὺ δοκιμάζετε καὶ τὴν ἀδιάκοπη στενοχώρια, ὅταν ἀντηχῆ στ’ αὐτιὰ σας ἡ φωνὴ τοῦ Χριστοῦ ποὺ λέει ὅτι ἔχασες ὅλο τὸ μισθό σου. Σ’ ὅλες τὶς περιπτώσεις εἶναι κακὸ ἡ κενοδοξία, περισσότερο ὅμως στὴ φιλανθρωπία. Γιατὶ καταλήγει στὴν ἄκρα σκληρότητα, ποὺ ἐκπομπεύει τὶς συμφορὲς τοῦ ἄλλου καὶ σχεδὸν κατηγορεῖ τοὺς φτωχούς. Γιατὶ ἄν εἶναι κατηγορία νὰ μιλᾶς γιὰ τὶς εὐεργεσίες σου, τὸ νὰ τὶς ἀποδίδης σὲ πολλοὺς ἄλλους, τί νομίζεις πῶς εἶναι; Πῶς θ’ ἀποφύγωμε τὸ κακό; Ἄν μάθωμε νὰ ἐλεοῦμε, ἄν διευκρινήσωμε τίνων δόξα ἐπιδιώκομε. Πέστε μου, πιός ἔφτιαξε τὴν ἐλεημοσύνη; Ὁ Θεὸς ποὺ τὴν ἔδειξε στοὺς ἀνθρώπους, αὐτὸς ποὺ καλύτερα  ἀπ’ ὅλους τὴ γνωρίζει καὶ τὴν ἀσκεῖ στὴν αἰωνιότητα. Σὲ ποιὸν λοιπὸν ἀπευθύνεσαι ὅταν μαθαίνης παλαιστὴς καὶ σὲ ποιούς παρουσιάζεις τὶς ἐπιδόσεις σου στὴν παλαίστρα; Σὲ κείνους ποὺ πουλοῦν λάχανα καὶ ψάρια ἤ στὸν προπονητή; Βέβαια αὐτοὶ εἶναι πολλοὶ κι ἐκεῖνος ἕνας. Τί κι ἄν κοροϊδεύουν οἱ ἄλλοι, ὅταν αὐτὸς θαυμάζη; Δὲ θὰ περιγελάσης κι ἐσὺ μαζί μ’ αὐτὸν ἐκείνους; Κι ἄν μαθαίνης πυγμαχία δὲ θὰ προσέξης αὐτὸν ποὺ τὴ διδάσκει; Κι ἄν ἀσχολῆσαι μὲ τοὺς λόγους, δὲ θὰ ζητήσης τὸν ἔπαινο τοῦ ρήτορα καὶ δὲ θὰ περιφρονήσεις τοὺς ἄλλους; Πῶς λοιπὸν δὲν ἀποτελεῖ ἀντίφαση, στὶς ἄλλες τέχνες μονάχα, ν’ ἀποβλέπωμε στὶ διδάσκαλό τους κι ἐδῶ νὰ κάνωμε τὸ  ἀντίθετο;  Μόλο ποὺ δὲν εἶναι ἴση ἡ ζημία. Ἐκεῖ, ἄν παλεύης σύμφωνα μὲ τὴ γνώμη τῶν πολλῶν καὶ ὄχι τοῦ δασκάλου ἡ ζημία περιορίζεται στὸ πάλαιμα, ἐδῶ ὅμως ἡ ζημία ἀναφέρεται στὴν αἰώνιο ζωή. Ἄν ἔχης γίνει ὅμοιος μὲ τὸ Θεὸ κατὰ τὴν ἐλεημοσύνη, γίνου ὅμοιος καὶ στὸ νὰ μὴν ἐπιδεικνύεσαι. Ὅταν ἐθεράπευε, ἔλεγε νὰ μὴν τὸν ἀναφέρουν σὲ κανένα. Θέλεις μήπως νὰ ὀνομαστῆς ἐλεήμων ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους; Ποιὸ τὸ κέρδος; Δὲν ὑπάρχει κέρδος ἀλλὰ ζημία ἀπέραντη. Αὐτοὶ οἱ ἴδιοι ποὺ καλεῖς σὰν μάρτυρες, γίνονται ληστὲς τῶν θησαυρῶν τῶν οὐρανῶν. Κι ὄχι αὐτοὶ ἀλλὰ ἐμεῖς, ποὺ λαφυραγωγοῦμε τὸ δικό μας θησαυρὸ καὶ διασκορπίζομε τὸν οὐράνιο μισθό μας. Καινούργια συμφορὰ καὶ παράδοξο πάθημα. Ὅπου δὲν ἀφανίζει τὸ σαράκι καὶ δὲν ἁρπάζει ὁ κλέφτης, σκορπίζει ἡ κενοδοξία. Αὐτὸ εἶναι τὸ σαράκι τῶν θησαυρῶν τοῦ οὐρανοῦ. Αὐτὴ κρυφὰ ἀφαιρεῖ τὸν ἀσύλητο πλοῦτο. Αὐτὴ ὅλα τ’ ἀφανίζει καὶ τὰ καταστρέφει. Ἐπειδὴ βλέπει ὁ διάβολος ὅτι κι ἀπὸ ληστὲς κι ἀπὸ σκουλήκι κι ἀπὸ ἄλλες ἐπιβουλὲς εἶναι ἄπαρτο αὐτὸ τὸ ὀχυρὸ ἀφαιρεῖ κρυφὰ τὸν πλοῦτο μὲ τὴν κενοδοξία.

δ΄. Ἀλλὰ ποθεῖς τὴ δόξα; Δὲν σοῦ εἶναι ἀρκετὴ ἡ δόξα τοῦ φιλανθρώπου Θεοῦ, ποὺ δέχεται τὴν ἐλεημοσύνη ἀλλὰ ἐπιθυμεῖς καὶ τὴ δόξα τῶν ἀνθρώπων; Πρόσεξε μὴν πάθης τὸ ἀντίθετο. Μὴ σὲ κατηγορήση κανένας ὅτι δὲν ἐλεεῖς ἀλλὰ κάμεις θέατρο καὶ ζητᾶς τιμές, ὅτι θεατρίζεις τὶς ξένες συμφορές. Ἡ ἐλεημοσύνη εἶναι μυστήριο. Κλεῖσε λοιπὸν τὴν θύρα σου, γιὰ νὰ μὴ δῆ κανένας αὐτὸ ποὺ δὲν εἶναι σωστὸ νὰ δῆ. Γιατὶ τὰ δικά μας τὰ μυστήρια εἶναι αὐτά, ἡ ἐλεημοσύνη καὶ ἡ φιλανθρωπία τοῦ Θεοῦ. Γιατὶ μὲ τὴν ἀπέραντη εὐσπλαχνία του μᾶς ἐλέησε ἄν καὶ εἴμαστε ἀνυπάκουοι. Καὶ ἡ πρώτη παράκλησι εἶναι γεμάτη ἀπὸ ἔλεος, ὅταν παρακαλοῦμε γιὰ τὶς πράξεις μας. Καὶ ἡ δεύτερη πάλι παράκληση, γιὰ αὐτοὺς ποὺ περνοῦν τὸν κανόνα τῆς μετάνοιάς τους, πολὺ  ἔλεος ἐπιζητεῖ. Ἀλλὰ καὶ ἡ τρίτη γιὰ μᾶς τοὺς ἴδιους, κι αὐτὴ τὰ ἀθῶα παιδιὰ τοῦ λαοῦ προβάλλει, νὰ παρακαλοῦν τὸ Θεὸ γιὰ νὰ δείξη τὴν ἀγάπη του. Ἐπειδὴ οἱ ἴδιοι ἀναγνωρίσαμε τ’ ἀμαρτήματά μας, ἐμεῖς ὑψώνομε φωνὴ παρακλήσεως γιὰ κείνους ποὺ ἔχουν ἁμαρτήσει πολὺ καὶ ποὺ ἀξίζει νὰ κατηγορηθοῦν·  γιὰ μᾶς πάλι ὑψώνουν φωνὴ τὰ παιδιὰ ποὺ τοὺς μιμητὲς τῆς ἁπλότητάς τους περιμένει ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Ὁ τύπος αὐτὸς θέλει νὰ δείξη τοῦτο ἀκριβῶς, ὅτι αὐτοὶ ποὺ ἔχουν παιδικὴ ταπεινοσύνη κι εἰλικρίνεια, αὐτοὶ μποροῦν νὰ ζητήσουν τὴ σωτηρία τῶν ἁμαρτωλῶν. Πόση συμπόνια καὶ φιλανθρωπία περικλείει αὐτὸ τὸ μυστήριο, τὸ γνωρίζουν ὅσοι τὸ σκέπτονται. Καὶ σὺ λοιπὸν ὅταν ἐλεῆς κάποιον κατὰ τὴ δύναμή σου, κλεῖσε τὴ θύρα σου. Ἄς τὸ γνωρίζη μόνο αὐτὸς ποὺ δέχεται τὴν ἐλεημοσύνη σου καὶ μήτε αὐτὸς ἄν εἶναι δυνατό. Ἄν διαπλατώσης τὶς θύρες, διαπομπεύεις τὸ μυστήριό σου. Πρέπει νὰ καταλάβωμε ὅτι κι ὁ ἴδιος ἐκεῖνος, ποὺ ἐπιδιώκομε τὴ δόξα του, κι αὐτὸς θὰ μᾶς καταδικάση, κι ἄν εἶναι φίλος μας θὰ μᾶς κατηγορῆ μέσα του, ἄν εἶναι ἐχθρός μας θὰ μᾶς γελάση καὶ σ’ ἄλλους. Ἔτσι θὰ πάθωμε τ’ ἀντίθετα ἀπὸ ὅτι ἐπιθυμοῦμε. Σὺ ἐπιθυμεῖς νὰ σὲ ἀποκαλέση ἐλεήμονα κι αὐτὸς θὰ σὲ πῆ κενόδοξο, ἀνθρωπάρεσκο καὶ πολλὰ ἄλλα χειρότερα ἀπὸ τοῦτα. Μὸνο ἄν κρύψεις τὴν ἐλεημοσύνη του τότε θὰ σὲ ὀνομάσει φιλάνθρωπο καὶ σπλαχνικό. Ὁ Θεὸς δὲν ἀφήνει νὰ μείνη κρυφὴ ἀλλὰ ἄν σὺ τὴν κρύψης ἐκεῖνος θὰ τὴν κάνη ὁλοφάνερη καὶ ἔτσι θὰ εἶναι ὁ θαυμασμὸς μεγαλύτερος καὶ περισσότερο κέρδος. Ὥστε καὶ γιὰ τὴν ἴδια τὴ δόξα εἶναι ἀντίθετη ἡ ἐπίδειξη. Γιατὶ αὐτὸ ποὺ ἐπιδιώκομε θερμά, αὐτὸ τὸ ἴδιο συναντοῦμε σὰν ἀντίπαλο. Ὄχι μονάχα δὲν κερδίζομε τὴ δόξα τοῦ ἐλεήμονος, ἀλλὰ τὴν ἀντίθετη κι ἐκτὸς ἀπ’ αὐτὸ δεχόμαστε καὶ πολλὴ ἄλλη ζημία. Γιὰ ὅλα αὐτὰ ἄς τὴν ἀποφεύγωμε κι ἄς ἐπιθυμοῦμε μόνο τὴ δόξα τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι θὰ ἐπιτύχωμε καὶ τὴ δόξα τῆς γῆς καὶ θ’ ἀπολαύσωμε τὰ αἰώνια ἀγαθὰ μὲ τὴ χάρη καὶ τὴ φιλανθρωπία τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Σ’ αὐτὸν ἀνήκει ἡ δόξα στοὺς αἰῶνες. Ἀμήν.