Χαίρετε, άγιοι Απόστολοι, βασιλείς του Χριστού· διότι σ’ εσάς εμπιστεύθηκε την επουράνια και την επίγεια βασιλεία. Σας έδωσε την εξουσία να κυβερνάτε και να φροντίζετε και τους δυο θρόνους, θέλοντας από τη μια να αποκατασταθεί η κληρονομιά της επίγειας βασιλείας, από την άλλη να αστράψει η δόξα, να πλεονάσει η ομορφιά, να φανερωθεί το φως, να γίνουν γνωστά τα μυστήρια, να κηρυχθεί η δύναμη της επουράνιας βασιλείας.
Χαίρετε εσείς που είστε το άλας της γης, που ποτέ δεν μπορεί να χάσει τη δύναμή του. Χαίρετε εσείς που είστε το φως του κόσμου (Ματθ. 5:13-14), που μένει στην ανατολή και λάμπει παντού, που φωτίζει αυτούς που βρίσκονται στο σκοτάδι, που καίει χωρίς ξύλα. Το λυχνάρι είναι ο Χριστός, και λυχνοστάτης ο Πέτρος, και λάδι η χορηγία του Αγίου Πνεύματος.
Χαίρετε εσείς που είστε το φως του κόσμου, στο οποίο υποχωρεί η νύχτα όλη· που δεν το σκιάζει η νεφέλη, δεν το αντιμάχεται η καταιγίδα, ούτε η λαίλαπα το πλησιάζει, απεναντίας φωτίζονται μ’ αυτό τα σκοτάδια που έχουμε μέσα μας, φανερώνονται τα κρυφά, διασαφηνίζονται τα ασαφή, καθαρίζονται οι λογισμοί.
Χαίρετε εσείς που είστε οι σφραγιστές των ιερέων (1), οι εκπαιδευτές των διδασκάλων, οι ψαράδες των εθνών, οι κήρυκες των λαών, οι παιδαγωγοί των δικαίων, οι πλύντες των αμαρτωλών, οι σφάκτες της αμαρτίας, οι φωτιστές των απίστων, οι ανίκητοι φύλακες, οι δραστήριοι έμποροι.
Χαίρετε εσείς που είστε οι χαλκουργοί και της δικής μου φωνής, οι χορηγοί της αμαρτωλής γλώσσας μου, οι ενδυναμωτές της αδυναμίας μου, οι γυμναστές της παρρησίας μου, οι τεχνίτες των λόγων μου.
Χαίρετε εσείς που δεν κρατάτε σακκούλι (Ματθ. 10:9-10) και όμως γεμίσατε με πλούτο όλη την οικουμένη· εσείς που δεν είχατε περιττό ραβδί, και όμως διώξατε τους λύκους από παντού· εσείς που δεν είχατε δεύτερο χιτώνα, και όμως ντύθηκαν από σας βασιλιάδες· εσείς που δεν είχατε διπλά υποδήματα, και όμως ταράξατε τη γη με τις πορείες σας και οι νεφέλες έτρεχαν κάτω από τα πόδια σας. Οι Άγγελοι έδειχναν το δρόμο, τακτοποιώντας τον, η θάλασσα επίσης καθώς βαδίζατε στην επιφάνειά της σας κρατούσε σαν πλοία ιστιοφόρα. Εσείς που δεν είχατε ασημένια νομίσματα στη ζώνη σας, και δεν είχε το βαλάντιό σας χρυσάφι, όμως δανείζατε από το σακκούλι σας πολλά στους χωλούς· και όταν άγγιξε ο τυφλός τη ζώνη σας, άρχισε να μετρά την πάροδο των ημερών, και να υπολογίζει με τα μάτια του τον ήλιο, και να δείχνει με το δάχτυλό του τα αστέρια, κάτι που προηγουμένως δεν το γνώριζε.
Χαίρετε, οι εμποδιστές του Διαβόλου και οι ανατροπείς των δαιμόνων· οι καθαιρέτες της πλάνης· εσείς που αφαιρέσατε την απάτη από τις ψυχές· που τα μαντήλια σας (Πραξ. 19:12) μιμούνται τις άκρες των ενδυμάτων του Κυρίου· που οι σκιές σας πραγματοποίησαν πολλές και διάφορες θεραπείες (Πραξ. 5:15) στις πόλεις και στις χώρες.
Χαίρετε εσείς που βρήκατε το θησαυρό τον κρυμμένο στο χωράφι (Ματθ. 13:44)· εσείς που δείξατε στη γυναίκα τη δραχμή που έχασε (Λουκ. 15:9)· εσείς που προσκομίσατε στον Χριστό διπλά τα τάλαντα του κηρύγματος, τα οποία σας εμπιστεύθηκε· εσείς που ρίξατε στο βυθό της οικουμένης το δίχτυ, και έπιασε κάθε λογής ψάρια· εσείς που πιάσατε ψάρια, με τα οποία, και ως τώρα ακόμη δειπνώντας στον ουρανό ο Βασιλιάς, ευφραίνεται· εσείς που διδάξατε τη σοφή γυναίκα να ανακατώσει τα τρία σάτα αλεύρι και να κάνει μία ζύμη (Ματθ. 13:33· Λουκ. 13:21)· εσείς που αφαιρέσατε τους φράχτες και αναγκάσατε τους περαστικούς και αναζητήσατε τις ερήμους και γεμίσατε με καλεσμένους τους θαλάμους του γάμου του Νυμφίου (Λουκ. 14:23).
Χαίρετε εσείς που βρήκατε τον ακρογωνιαίο λίθο (Χριστό), και από αυτό το λίθο τόσους πολλούς βασιλικούς νυφικούς θαλάμους ανυψώσατε, τόσες πολλές εκκλησίες ανοικοδομήσατε επάνω στη γη, όμοιες με ουρανούς, τόσα πολλά θυσιαστήρια θεμελιώσατε για τη θυσία που γεννά τη ζωή.
________________
(1)Αναφέρεται στην εξουσία των Αποστόλων να επικυρώνουν με τη σφραγίδα της χειροτονίας το αξίωμα της ιεροσύνης.
(Από το βιβλίο: Οσίου Εφραίμ του Σύρου Έργα, τ. Ζ’, «Εγκώμιο στον Πέτρο και στον Παύλο…». Εκδόσεις «Το Περιβόλι της Παναγίας», Θεσσαλονίκη 1998, σελ. 112)
Ο Άγιος Μάρτυς Ερμείας, ζούσε στα Κόμανα της Καππαδοκίας την εποχή του αυτοκράτορα των Ρωμαίων Αντωνίνου Πίου. Είχε από νεαρή ηλικία ενταχθεί στα στρατεύματα του Καίσαρα και γρήγορα ξεχώρισε για την γενναιότητα, την ανδρεία και το αγωνιστικό του φρόνημα, τα οποία αντλούσε από την πίστη του στον Ιησού Χριστό.
Την περίοδο της βασιλείας του Μάρκου Αυρήλιου (138 - 161 μ.Χ.) ξέσπασε μεγάλος διωγμός κατά των χριστιανών, μεταξύ δε των πρώτων που συνέλαβαν, ήταν και ο Ερμείας, αγνοώντας και τις μεγάλες του υπηρεσίες στην πατρίδα αλλά και τα σεβάσμια γηρατειά του. Οδηγήθηκε μπροστά στο Δούκα Σεβαστιανό, ο οποίος τον διέταξε να θυσιάσει τα είδωλα. Ο Άγιος όμως ακλόνητος και ακατάβλητος, αρνήθηκε να προδώσει τον Κύριό του και να θυσιάσει στα μιαρά ειδωλολατρικά ξόανα. Με τη γλυκύτητα δε πού τον διέκρινε, απάντησε στις προτροπές των τυράννων «Θα ήταν πολύ ανόητο σεβαστέ άρχοντά μου να αφήσω το φως και να προτιμήσω το σκοτάδι, να εγκαταλείψω την αλήθεια και να ασπασθώ το ψέμα, να παραιτηθώ από τη ζωή και να προτιμήσω το θάνατο. Θα ήταν λοιπόν παράλογο στο τέλος της ζωής μου να χάσω αυτά τα πολύτιμα αγαθά».
Τότε εξοργισμένος ο άρχοντας, διέταξε αφού τον βασανίσουν σκληρά, να τον ρίξουν στην πυρά. Με την επέμβαση όμως και τη χάρη του Θεού, ο Άγιος εξήλθε σώος και αβλαβής από όλα τα φρικτά βασανιστήρια. Τελικά αποκεφάλισαν χαρίζοντας του το στέφανο της δόξας το 160 μ.Χ.
Το αποστολικό αυτό ανάγνωσμα έχει επιλεγεί προς τιμήν του αγίου ευαγγελιστού Μάρκου, τη μνήμη του οποίου εορτάζει σήμερα η Εκκλησία μας. Σ 'αυτό ο απόστολος Πέτρος μετά τις πολύτιμες πνευματικές νουθεσίες που δίνει, μας πληροφορεί ότι βρίσκεται μαζί με τον ευαγγελιστή Μάρκο, τον οποίο ονομάζει πνευματικό του παιδί. Ας δούμε όμως το ιερό κείμενο.
Ταπεινωθείτε, γράφει ο απόστολος Πέτρος, κάτω από το δυνατό χέρι του Θεού για να σας υψώσει στον κατάλληλο χρόνο, όταν αποκαλυφθεί ο Κύριος. Και όλες τις έγνοιες που σας προκαλούν οι διωγμοί, αφήστε τες με εμπιστοσύνη πάνω στον Κύριο, διότι Αυτός νοιάζεται και ενδιαφέρεται για σας. Εγκρατευθείτε, γίνετε άγρυπνοι και προσεκτικοί. Ο αντίπαλος και κατήγορός σας διάβολος σαν λιοντάρι που βρυχάται περπατά με μανία και ζητά ποιον να αποσπάσει από την πίστη για να τον καταπιεί. Αντισταθείτε στον αντίπαλο αυτόν στηριγμένοι στερεά στην πίστη. «Αντίστητε στερεοί τη πίστει». Και παρηγορηθείτε γνωρίζοντας ότι τα ίδια ακριβώς παθήματα αντιμετωπίζουν όλοι οι εν Χριστώ αδελφοί σας, που είναι διασκορπισμένοι στον κόσμο. Ο Θεός όμως, που είναι η πηγή κάθε δωρεάς και σας κάλεσε διά του Ιησού Χριστού στην αιώνια δόξα του ουρανού, αφού για λίγο χρόνο υποστείτε πρόσκαιρα παθήματα και θλίψεις, θα σας καταρτίσει, θα σας στηρίξει, θα σας ενδυναμώσει, θα σας θεμελιώσει. Σ 'Αυτόν η δόξα και η δύναμη στους αιώνες.
Στο ιερό αυτό κείμενο ο απόστολος Πέτρος πολύ χαρακτηριστικά μας σκιαγραφεί τον αόρατο εχθρό της ψυχής μας, τον διάβολο. Και μας ζητά να είμαστε άγρυπνοι, διότι, λέει, έχουμε εχθρό επικίνδυνο και φοβερό. Αυτός δεν σταματά ποτέ να ωρύεται εναντίον μας. Είναι θηριώδης και ακόρεστος στη μανία του. Μοιάζει με πεινασμένο λιοντάρι σκληρό και δυνατό, που βρυχάται και προσπαθεί να τρομοκρατεί το θήραμά του. Αλλά είναι και ακούραστος στο ολέθριό του έργο. Επιδιώκει διαρκώς να καταπιεί και να καταστρέψει αθάνατος ψυχές. Γι 'αυτό μας συνιστά ο απόστολος Πέτρος να αντιστεκόμαστε γενναία.
Να μένουμε αμετακίνητοι στην πίστη μας. Να μην υποχωρούμε ποτέ αλλά να μένουμε άγρυπνοι. Κι επιπλέον επειδή είμαστε αδύναμοι κι εύκολα πέφτουμε, να εμπιστευόμαστε τη ζωή μας στον παντοδύναμο Κύριο. Με τη δική του δύναμη θα διαλύεται κάθε επίθεση του εχθρού. Αυτός θα μας στηρίζει, Αυτός θα μας ενισχύει και θα μας ενδυναμώνει. Αυτός ουσιαστικά θα νικά τον αιώνιο αντίπαλό μας. Αρκεί εμείς να αντιστεκόμαστε και να καταφεύγουμε στη χάρη του Θεού.
Το παλαίφατο και σεβάσμιο Πατριαρχείο της Ρώμης, πριν καταληφτεί από τους αιρετικούς Φράγκους (1009) και αποσχιστεί από την Μία και αδιαίρετη Εκκλησία (1054), έχει να επιδείξει μια πλειάδα αγίων παπών, ομολογητών της Ορθοδόξου Πίστεως. Υπήρξε για αιώνες ο θεματοφύλακας της σώζουσας αλήθειας. Ένας από αυτούς τους αγίους πάπες υπήρξε και ο άγιος Μαρτίνος Επίσκοπος Ρώμης ο θαυματουργός, ο οποίος έδωσε τη ζωή του για την σώζουσα ορθόδοξη πίστη.
Γεννήθηκε στις αρχές του 7ου αιώνα, στην πόλη Τόδι Ομβρικής, της κεντρικής Ιταλίας και έζησε στην εποχή που βασίλευε ο αυτοκράτορας Ηράκλειος (610-641), ο οποίος, όπως είναι γνωστό υποστήριζε την αίρεση του Μονοθελητισμού. Έζησε επίσης στα χρόνια του Κώνστα Β΄ (641-668), ο οποίος ακολούθησε την εκκλησιαστική πολιτική των προκατόχων του και μάλιστα έγειρε διωγμό κατά των Ορθοδόξων. Ο Κώνστας μάλιστα, μετά το θάνατο του αιρετικού Πατριάρχη Σεργίου, ευνοούμενο του Ηράκλειου, ανέβασε στον θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως τον αιρετικό Πατριάρχη Παύλο Β΄ (641-653), θερμό υπέρμαχο του Μονοθελητισμού.
Η αίρεση αυτή ήταν η φυσική μετεξέλιξη της φοβερής αιρέσεως του Μονοφυσιτισμού, η οποία δεν δεχόταν τις δύο θελήσεις του Χριστού, διδάσκοντας ότι είχε μόνο μία θέληση, την θεία. Ταυτόχρονα υπήρχε και άλλη αίρεση ο Μονοενεργητισμός, ο οποίος δίδασκε πως ο Χριστός είχε μόνο μια ενέργεια, τη θεία. Και οι δύο αυτές αιρέσεις είχαν σοβαρότατες επιπτώσεις στην περί σωτηρίας διδασκαλία της Εκκλησίας, διότι αρνούνταν την ανθρώπινη φύση του Χριστού, η οποία είχε απορροφηθεί από τη θεία. Αλλά, αν ο Χριστός δεν ήταν αληθινός Θεός και άνθρωπος, δεν επιτέλεσε τη σωτηρία. Ότι η σωτηρία μας παραμένει ένα θεωρητικό σχήμα, όπως θεωρητική είναι και η ένωσή μας με το Χριστό.
Δε γνωρίζουμε πολλά στοιχεία για την νεανική του ηλικία. Προφανώς ανήκε σε επιφανή οικογένεια και μάλλον έλαβε σοβαρή μόρφωση. Επρόκειτο για πιστό και συνετό άνδρα, του οποίου η φήμη έφτασε ως την Επισκοπή της Ρώμης η οποία τον όρισε αποκρισάριο (απεσταλμένο) του πάπα στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί έζησε από κοντά τα προβλήματα που δημιούργησε στην Εκκλησία η νέα αίρεση. Ο Μαρτίνος ήταν Ορθόδοξος και αντιτάχτηκε εξ’ αρχής κατά της αίρεσης του Μονοθελητισμού.
Τον Ιούνιο του 649 εκλέχτηκε Επίσκοπος Ρώμης και έθεσε ως πρώτη προτεραιότητά του την αντιμετώπιση του Μονοθελητισμού. Απέστειλε επιστολή στον αιρετικό Πατριάρχη Παύλο, προσπαθώντας, με συμβουλές αγάπης, να τον επαναφέρει στην Ορθοδοξία. Έστειλε επίσης και μια πλειάδα μορφωμένων Ρωμαίων κληρικών, ειδικών στην αντιμετώπιση των αιρέσεων, στη Βασιλεύουσα, προκειμένου να διαφωτίσουν τον κλήρο και το λαό, για την πλάνη της αιρέσεως και τις φοβερές συνέπειές της για τη σωτηρία.
Μάταια όμως. Η αίρεση του Μονοθελητισμού είχε την στήριξη της πολιτικής εξουσίας. Ο Πατριάρχης Παύλος, όχι μόνο δεν μεταστράφηκε, αλλά στράφηκε εναντίον των απεσταλμένων του Μαρτίνου. Απευθύνθηκε στον αυτοκράτορα και ζήτησε την τιμωρία τους. Τους συνέλαβαν, τους βασάνισαν αλύπητα και τους έστειλαν εξορία σε διάφορα νησιά.
Ο Μαρτίνος, μπροστά σε αυτή την κατάσταση συγκάλεσε Σύνοδο στη Ρώμη, την λεγόμενη Α΄ Σύνοδο του Λατερανού (649), στην οποία πήραν μέρος 105 Επίσκοποι από την Ιταλία, τη Σικελία και την Αφρική και η οποία καταδίκασε την αίρεση του Μονοθελητισμού και καθαίρεσε τους Πατριάρχες Σέργιο και Παύλο. Κατόπιν έστειλε τις αποφάσεις της Συνόδου στην Κωνσταντινούπολη.
Ο αυτοκράτορας Κώνστας οργίστηκε από τις ενέργειες του Μαρτίνου και γι’ αυτό θέλησε να του κλείσει το στόμα. Έστειλε άνδρες στη Ρώμη, με επικεφαλής στρατιωτικό διοικητή, για να τον συλλάβουν και να τον πάνε δεμένο στη Κωνσταντινούπολη. Όμως οι Χριστιανοί της Ρώμης πληροφορούμενοι την άφιξη του αποσπάσματος, κύκλωσαν το Πατριαρχείο, περιφρουρώντας τον Επίσκοπό τους. Διαμήνυσαν στους άνδρες του αποσπάσματος, πως θα χυνόταν αίμα αν τολμούσαν να πλησιάσουν και να βάλουν χέρι στον Μαρτίνο. Εκείνοι φοβήθηκαν, ότι θα προκαλούνταν στάση στη Ρώμη και γι’ αυτό έφυγαν άπρακτοι για την Βασιλεύουσα.
Ο Κώνστας και οι άλλοι παλατιανοί περίμεναν να βρουν την κατάλληλη ευκαιρία να τον συλλάβουν, χωρίς να προκληθεί αναστάτωση και στάση του πιστού λαού. Πληροφορήθηκαν ότι ο Μαρτίνος είχε αρρωστήσει βαριά και είχε πέσει στο κρεβάτι. Έστειλαν τότε τον στρατιωτικό Θεόδωρο, με την ακολουθία του στη Ρώμη. Εισήλθαν με δόλο στο επισκοπείο, όπου τον απήγαγαν μαζί, με το κρεβάτι του και τον φυγάδευσαν κρυφά από τη Ρώμη. Μαζί του συνέλαβαν και τον άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή, θερμό υπέρμαχο της Ορθοδοξίας και σφοδρό πολέμιο του Μονοθελητισμού, ο οποίος είχε καταφύγει, διωκόμενος στη Ρώμη. Τους οδήγησαν αρχικά στη Νάξο και κατόπιν στην Κωνσταντινούπολη. Ο αυτοκράτορας σκόπευε να τον θανατώσει, αλλά με την παρέμβαση του Πατριάρχη Παύλου επετράπη η θανάτωσή του και αποφασίστηκε να εξορισθεί. Μετά από απειλές, εξευτελισμούς και φυλακίσεις, τον έστειλε τον Μαρτίνο εξορία στη Χερσώνα της Κριμαίας. Από τις ταλαιπωρίες του και την πίκρα του κοιμήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου του 655. Ποίμανε την Εκκλησία της Ρώμης για έξι χρόνια και υπερασπίστηκε με πάθος και σθένος την ορθόδοξη πίστη. Για την προσήλωσή του στην Ορθοδοξία έδωσε τη ζωή του. Ο θάνατος τον βρήκε αγωνιζόμενο στις επάλξεις. Μαζί του στην Χερσώνα είχαν εξορισθεί και άλλοι δύο Επίσκοποι, οι οποίοι και αυτοί πέθαναν εκεί από τις κακουχίες και τις ταλαιπωρίες.
Αργότερα, οι Χριστιανοί της Ρώμης αναζήτησαν τα τίμια λείψανα του αγίου Μαρτίνου και τα μετέφεραν στη Ρώμη, τα οποία επιτελούσαν άπειρα θαύματα, προσδίνοντάς του τον χαρακτηρισμό του θαυματουργού. Ανακηρύχτηκε άγιος και ομολογητής. Η μνήμη του τιμάται στις 13 Απριλίου.
Η διαφύλαξη της σώζουσας πίστης της Εκκλησίας μας υπήρξε έργο τιτάνιο των ομολογητών Πατέρων της Εκκλησίας μας. Η ορθόδοξη πίστη έφτασε ως εμάς μέσω απίστευτων ταλαιπωριών των Πατέρων. Ένας από αυτούς είναι και ο άγιος Μαρτίνος.
Δεν έπαυσε ο άγιος αυτός Πατριάρχης ούτε μία ημέρα να στερεώνει τους πιστούς στα ορθά δόγματα.
Στις 25 του μηνός Φεβρουαρίου τιμούμε τη μνήμη του Αγίου Ταρασίου, ο οποίος ευρισκόμενος στο θρόνο της Κωνσταντινούπολης ως Αρχιεπίσκοπος, διατράνωσε την Ορθοδοξία σε μια ταραγμένη περίοδο για την Εκκλησία!
Οι γονείς του Ταρασίου ήταν ευγενείς, πατρίκιοι. Η μητέρα του καθώς ήταν ευλαβής γυναίκα, τον ανέθρεψε εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου. Πολύ σύντομα λόγω της σεμνότητας του χαρακτήρα του και της ευλάβειάς του, κέρδισε τον σεβασμό όλων. Σπούδασε τη θύραθεν σοφία αποταμιεύοντας ό,τι ήταν ωφέλιμο. Οι γνώσεις αλλά και το ακέραιο και σώφρον του χαρακτήρα του, τον έκαναν μυστικοσύμβουλο του βασιλιά.
Περισσότερο όμως σπούδαζε και μελετούσε νύχτα και μέρα την Αγία Γραφή και τα διδάγματα των Πατέρων και ανυψώνονταν ο νους του προς αναζήτηση του Θεού. Έφτασε σε πνευματική τελείωση και ας ήταν ακόμα στις τάξεις των λαϊκών! Ετοιμαζόταν κατά αυτόν τον τρόπο για τον δρόμο που θα ακολουθούσε κατά το θέλημα του Θεού, χωρίς ο ίδιος να το έχει ποτέ σκεφτεί.
Εκείνα τα χρόνια, Πατριάρχης στην Κωνσταντινούπολη ήταν ο Παύλος ο Δ΄ ο Κύπριος, ο οποίος είχε υπογράψει και είχε αποδεχτεί την αίρεση της Εικονομαχίας. Αυτός μη αντέχοντας πλέον την πολυχρόνιο κακοδοξία που είχε επικρατήσει και μη μπορώντας να αλλάξει κάτι, αποσύρθηκε σε μοναστήρι. Από εκεί υπέδειξε στους βασιλείς τον αντικαταστάτη του στον Επισκοπικό θρόνο, ο οποίος ήταν άνδρας θαυμάσιος και πάνσοφος, ικανός να στερεώσει και πάλι την Ορθοδοξία. Αυτός δεν ήταν άλλος από τον Ταράσιο.
Μπροστά στους βασιλείς και στη Σύγκλητο που του ζήτησαν να λάβει την ποιμαντική αξία, εκείνος απάντησε «Δεν είναι δυνατόν να καταπαύσει η μεγάλη επίθεση της Εικονομαχίας, η οποία εσάλευσε εκ θεμελίων την Εκκλησία του Χριστού και να λάμψει η Ορθοδοξία με άλλον τρόπο, παρά μόνο εάν επινεύσει άνωθεν ο Θεός εις την καρδιά σας και προθυμοποιηθείτε να συνταχθεί Σύνοδος Οικουμενική και να ανακαινισθούν τα οροθέσια και οι Κανόνες των Ιερών Συνόδων, για να λάμψουν τα δόγματα της αληθινής Πίστεως· εάν γίνει αυτό όλοι οι Ορθόδοξοι θα θέλουν και την ζωή τους να δώσουν για την στερέωση της Ορθοδοξία».
Στην παράκληση της βασίλισσας Ειρήνης, της Συγκλήτου και του λαού να αναλάβει τα πατριαρχικά καθήκοντα, ο θείος Ταράσιος εξεφώνησε τούτο τον λόγο «…εάν θέλετε να υποκύψω εγώ εις τον ζυγό της μεγίστης αυτής διακονίας, πρέπει να υποκλίνετε και εσείς στην παράδοση της Οικουμενικής Πίστεως και να ακολουθείτε τους Αγίους Πατέρες και τις έξι Οικουμενικές Συνόδους και να δεχθείτε εκείνα που ορίσθηκαν από αυτές, γιατί εκείνοι που υπακούν σε αυτές αξιώνονται της Βασιλείας των Ουρανών και απολαμβάνουν μισθούς αθάνατους».
Όλος ο λαός δέχθηκε τους λόγους του αοιδίμου Ταρασίου ως φωνή Αγγέλου. Τότε, ο Ταράσιος χειροτονήθηκε κατά την τάξη Αναγνώστης, Υποδιάκονος, Διάκονος, Ιερέας και Αρχιερέας και ανήλθε στον Πατριαρχικό Θρόνο της Κωνσταντινούπολης το έτος 784.
Τι να περιγράψουμε πρώτα! Για την άσκηση και τα χαρίσματα αυτού του μακαρίου ανδρός, που από λαϊκός ήταν ήδη υψιπέτης αετός! Για το ότι λάμβανε φως πάνω στο φως και πολλαπλασίαζε τις αρετές, όπως πολλαπλασίαζε πρώτα τους ασκητικούς κόπους! Καμία άνεση δεν έδωσε στον εαυτό του και ακτήμων καθώς ήταν και εγκρατής έγινε το ζωντανό παράδειγμα για τους ιερείς του.
Φρόντιζε ο ίδιος προσωπικά για τους φτωχούς, και τους ελεούσε και τους διακονούσε. Όμως, πρωτίστως τον ενδιέφερε και επιποθούσε τη στερέωση της Ορθοδοξίας και σπούδαζε να συναχθεί Οικουμενική Σύνοδος και να λάβει και πάλι η Εκκλησία τον στολισμό των Αγίων Εικόνων. Έτσι, με δική του επιμέλεια δόθηκε η βασιλική διαταγή για τη σύγκλιση της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου Νίκαια της Βιθυνίας το 787. Προέδρευε σε αυτήν ο Άγιος Ταράσιος. Τριακόσιοι εξήντα επτά Άγιοι Πατέρες συνάχθηκαν και αποφάσισαν κατά την Αποστολική και Πατερική Παράδοση ομοφώνως την προσκύνηση των Αγίων Εικόνων και αναθεμάτισαν τους Εικονομάχους. Δοξάστηκε και θριάμβευσε και πάλι η Ορθοδοξία! Αμήν και στις μέρες μας!
Δεν έπαυσε ο άγιος αυτός Πατριάρχης ούτε μία ημέρα να στερεώνει τους πιστούς στα ορθά δόγματα. Στα είκοσι δύο χρόνια της Πατριαρχίας του, ο Ταράσιος υπήρξε υπόδειγμα Ιεράρχη, τίμιος και σεβαστός πνευματικός πατέρας των ιερέων του, αλλά και όλου του πιστού λαού. Οργάνωσε τη φροντίδα για τους απόρους στην Κωνσταντινούπολη. Υποστήριξε με σθένος το θεσμό του ασύλου του ναού και πολέμησε τη σιμωνία μέσα στην Εκκλησία, καθώς καθιέρωσε οι χειροτονίες να γίνονται δωρεάν και μόνο προς εκείνους που αξίζουν.
Ένας μεγάλος πειρασμός όμως ενέσκηψε και αυτός δεν ήταν άλλος από το μοιχικό γάμο που έμελλε να κάνει ο βασιλιάς Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος, εγκαταλείποντας τη νόμιμη σύζυγό του. Σε αυτό αντέδρασε ο άγιος Ταράσιος και του επέβαλε ακοινωνησία αφού δεν άλλαζε την απόφασή του. Ο γάμος του αμετανόητου βασιλιά πραγματοποιήθηκε από έναν Ιερέα ονομαζόμενο Ιωσήφ.
Τότε όμως ξεσηκώθηκε ο κλήρος και ο λαός. Πρώτοι αντέδρασαν ο θεοφόρος Πλάτωνας της Μονής Σακκουδίωνος και οι Στουδίτες Πατέρες με τον Άγιο Θεόδωρο τον Στουδίτη να ελέγχει θαρραλέα τον βασιλιά και την ανομία του. Σε εκείνη τη στιγμή ο Άγιος Θεόδωρος έκοψε το μνημόσυνο του Πατριάρχη Ταρασίου, γιατί ο Πατριάρχης δεν αφόρισε τον βασιλιά και άφησε ατιμώρητο τον Ιερέα Ιωσήφ.
Πολλά δεινά υπέφερε από τον κακό βασιλιά Κωνσταντίνο, ο Πατριάρχης Ταράσιος στη συνέχεια, αλλά υπέμεινε μαρτυρικώς έως το τέλος της ζωής του βασιλιά Κωνσταντίνου.
Αφού κυβέρνησε με ζήλο Θεού την Εκκλησία για είκοσι δύο έτη, ασθένησε βαριά και παρέδωσε την αγία του ψυχή στα χέρια του Δεσπότη Χριστού το 806. Στο άκουσμα του θανάτου του όλη η Πόλη έκλαιγε για την ορφάνια του προστάτη και ευεργέτη της.
Ακόμα και μετά το θάνατό του ο Άγιος Ταράσιος δεν έπαψε να πολεμά την αίρεση και τους αιρετικούς. Γι’ αυτό εμφανίστηκε σε όραμα στον Λέοντα τον Ε΄ τον Αρμένιο, που προστάτευε την Εικονομαχία και έδωσε διαταγή σε κάποιον Μιχαήλ να τον φονεύσει. Αυτό το ομολόγησε ο ίδιος ο Λέοντας. Πράγματι αργότερα φονεύτηκε ο Εικονομάχος Λέοντας από τον Μιχαήλ τον Τραυλό.
Προήδρευσε ο Άγιος Ταράσιος στην Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο που καταδίκασε τη βλάσφημη και οικτρά πλάνη της Εικονομαχίας και πενήντα πέντε χρόνια αργότερα ο ανιψιός του, Μέγας Φώτιος προεδρεύει σε μια άλλη λαμπρή Οικουμενική Σύνοδο, την Πρωτοδευτέρα, η οποία θα θέσει τον Κανόνα της Ιεράς Αποτειχίσεως!
Αυτούς τους θεοφόρους Πατέρες τιμούμε και υμνούμε ως μέλη της Εκκλησίας του Χριστού.
Αυτός ο Άγιος Πατριάρχης Ταράσιος στο θρόνο της Κωνσταντινούπολης προστάτευσε τα Ορθά Δόγματα και περιφρούρησε την Πίστη του Χριστού και των Αγίων Πατέρων καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του με αποκορύφωμα την Σύγκλιση της Ζ΄Οικουμενικής Συνόδου που διεξήχθη μετά τη δική του παρότρυνση και επιμέλεια. Αυτόν θερμοπαρακαλούμε να πρεσβεύει και τώρα για την Αγία Πίστη μας και να επανέλθει ο θρόνος της Κωνσταντινούπολης σε πραγματικό Άγιο Ορθόδοξο Πατριάρχη! Αμήν!
Για τους Αποστόλους αυτούς μας πληροφορεί το κατά Λουκάν Ευαγγέλιο στο δέκατο κεφάλαιο. Τους εξέλεξε ο Χριστός ύστερα από τους Δώδεκα για να βοηθούν το έργο Του, πηγαίνοντας αυτοί πρωτύτερα σε κάθε πόλη και τόπο, όπου θα πήγαινε κατόπιν ο Ίδιος. Στον αγώνα αυτό, έπρεπε να καταβάλουν όλη τους τη δραστηριότητα, χωρίς να χάνουν ούτε στιγμή. Γι' αυτό τους είπε, ότι ώφειλον να μη σταματούν και να μη χαιρετούν κανένα εις τον δρόμον. Αυτό δε, αποτελεί μάθημα για μερικούς πνευματικούς εργάτες, που χάνουν άσκοπα ώρες και μέρες φλυαρώντας αντί να διδάσκουν, και σκανδαλίζοντας αντί να οικοδομούν. Ο Κύριος παρήγγειλε τους εβδομήκοντα Αποστόλους, μήτε βαλάντιο να έχουν μαζί τους, μήτε δισάκιο, ούτε υποδήματα να κρατάνε. Γιατί; Για να φανεί, ότι οι στρατιώτες του Χριστού πρέπει να έχουν αυταπάρνηση και να εξοικειώνονται με όλες τις στερήσεις. Και να δειχθεί ότι ο Θεός με μηδαμινά μέσα κατορθώνει τα μεγαλύτερα και δυσκολότερα έργα. Οι Εβδομήκοντα εξετέλεσαν την αποστολή τους με όλη την ακρίβεια και την πειθαρχία, όταν ο Χριστός ήταν στη γη. Αλλά και υστέρα από την ανάληψή Του και το σχηματισμό της Εκκλησίας Του, έκαναν με ζήλο και αυταπάρνηση όλο το καθήκον τους.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας, της πρώτης Χριστιανικής περιόδου, προσπάθησαν να τους ταυτίσουν σταχυολογώντας πρόσωπα της Καινής Διαθήκης, κυρίως από το βιβλίο των Πράξεων, καθώς και τις Επιστολές του Αποστόλου Παύλου. Η πρώτη απόπειρα καταρτίσεως καταλόγων των ονομάτων των Εβδομήκοντα Αποστόλων έγινε σε αντίδραση ενεργειών των Γνωστικών, οι οποίοι είχαν ανορθόδοξη και εσφαλμένη αντίδραση περί του επισκοπικού αξιώματος και της αδιάκοπης αποστολικής διαδοχής και αποσκοπούσε να προβάλει πρόσωπα με αναμφισβήτητο εκκλησιαστικό κύρος, που ήσαν άμεσα συνεχιστές του έργου των Δώδεκα Αποστόλων. Από την εποχή του πρώτου σχίσματος (867 μ.Χ.), όταν το «παπικὸν πρωτεῖον ἐξῆλθεν πλέον τῆς θεωρητικῆς καὶ ἀορίστου μορφῆς τὴν ὁποίαν μέχρι τοῦδε διετήρει καὶ ἔλαβε πρακτικὴν καὶ ὡρισμένην μορφὴν ἐπικίνδυνον διὰ τὴν ἀνεξαρτησίαν τῆς Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας», προβάλλονται ιδιαίτερα από την Ορθόδοξη Εκκλησία οι Εβδομήκοντα Απόστολοι, σε αντίδραση στις γνωστές θέσεις της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας περί του πρωτείου του Πάπα. Γι' αυτό, αν και έκαστος των Αποστόλων εορτάζει σε τακτή ξεχωριστή ημέρα, η Εκκλησία μας όρισε και ιδία μέρα για την κοινή εορτή αυτών που κακοπάθησαν για το Ευαγγέλιο του Υιού και Λόγου του Θεού.
Αυτοί δε ήταν:
1. Άγαβος, προφήτης, ο οποίος προφήτευσε τη σύλληψη του Αποστόλου Παύλου και το μέγα λιμό εις Ιερουσαλήμ (Τιμάται 8 Απριλίου). 2. Ακύλας, μαθητής του Αποστόλου Παύλου, μετά της συζύγου αυτού Πρισκίλλης, μαρτυρικά τελειωθέντες (Τιμούνται 14 Ιουλίου, 13 Φεβρουαρίου). 3. Αμπλίας, Επίσκοπος Οδυσσουπόλεως (της Μακεδονίας), υπό του Αποστόλου Ανδρέου εγκατασταθείς και υπό των εθνικών αναιρεθείς (Τιμάται 31 Οκτωβρίου). 4. Ανανίας, μαθητής του Κυρίου στη Δαμασκό, συναντήσας καθ' υπόδειξη του Κυρίου τον Σαούλ (Παύλο) τυφλωθέντα, τον οποίο θεράπευσε και Βάπτισε. Έγινε Επίσκοπος Δαμασκού, τελειωθείς διά λιθοβολισμού (Τιμάται 1 Οκτωβρίου). 5. Ανδρόνικος, Επίσκοπος Πανονίας (Τιμάται 17 Μαΐου, 30 Ιουλίου και 22 Φεβρουαρίου η εύρεση των Τιμίων Λειψάνων του). 6. Απελλής, Επίσκοπος Σμύρνης (Τιμάται 10 Σεπτεμβρίου). 7. Απελλής (έτερος), Επίσκοπος της εν Θράκη Ηρακλείας (Τιμάται 31 Οκτωβρίου). 8. Απολλώς, Επίσκοπος Καισαρείας (Τιμάται 8 Δεκεμβρίου). 9. Απφία(ς) (ή Απφιών), σαφώς πρόκειται περί γυναίκας Αποστόλου, την οποία αναφέρει ο Απόστολος Παύλος στην προς Φιλήμονα επιστολή: «καὶ Ἀπφίᾳ τῇ ἀγαπητῇ». Συνεμαρτύρησε μετά των Αποστόλων Διλήμονος, Αρχίππου και Ονησίμου επί Νέρωνος (φέρεται ως σύζυγος του Φιλήμονος) (Τιμάται 22 Νοεμβρίου). 10. Αρίσταρχος, Επίσκοπος της εν Συρία Απαμείας, αποκεφαλισθείς υπό Νέρωνος (Τιμάται 14 Απριλίου και 27 Σεπτεμβρίου) 11. Αριστόβουλος, Επίσκοπος Βρετανίας, αδελφός του Αποστόλου Βαρνάβα (Τιμάται 31 Οκτωβρίου, 15 Μαρτίου). 12. Αρτεμάς, Επίσκοπος Λύστρων (Τιμάται 30 Οκτωβρίου). 13. Άρχιππος, μαθητής του Αποστόλου Παύλου εις Κολοσσάς. Ετελειώθηκε μαρτυρικά επί Νέρωνος (Τιμάται 22 Νοεμβρίου, 19 Φεβρουαρίου). 14. Ασύγκριτος, Επίσκοπος Υρκανίας, ετελειώθηκε μαρτυρικώς (Τιμάται 8 Απριλίου). 15. Αχαϊκός, μαθητής του Αποστόλου Παύλου στην Κόρινθο, ετελειώθηκε από λιμό και δίψα (Τιμάται 15 Ιουνίου). 16. Βαρνάβας ή Ιωσής, Κύπριος την πατρίδα, από τους ελληνιστές Εβραίους της νήσου και από την φυλή Λευΐ. Από Ιωσής, για το γλυκύ του κήρυγμα, μετονομάσθηκε Βαρνάβας, που σημαίνει «υἱὸς παρακλήσεως». Συνέκδημος του Αποστόλου Παύλου, κήρυξε το Ευαγγέλιο στην Αντιόχεια, Ιερουσαλήμ, Ρώμη, Αλεξάνδρεια και Κύπρο, όπου λιθοβολήθηκε και παραδόθηκε στο πυρ. Είναι ο ιδρυτής της Εκκλησίας της Κύπρου (Τιμάται 11 Ιουνίου). 17. Γάιος, Επίσκοπος Εφέσου (Τιμάται 5 Νοεμβρίου). 18. Επαινετός, Επίσκοπος Καρθαγένης (Τιμάται 30 Ιουλίου). 19. Επαφρόδιτος (ή Επαφράς), Επίσκοπος Κολοφώνος ή Κολώνης ή Αδράκης (Τιμάται 8 Δεκεμβρίου). 20. Έραστος, οικονόμος της Εκκλησίας Ιεροσολύμων και Επίσκοπος Πανεάδος (Τιμάται 10 Νοεμβρίου). 21. Ερμάς, Επίσκοπος Φιλίππων ή Φιλιππουπόλεως (Τιμάται 5 Νοεμβρίου). 22. Ερμής, Επίσκοπος Δαλματίας (Τιμάται 8 Μαρτίου). 23. Εύβουλος, μαθητής του Αποστόλου Παύλου (Τιμάται 28 Φεβρουαρίου). 24. Εύοδος, Επίσκοπος Αντιόχειας, διάδοχος του Αποστόλου Πέτρου (Τιμάται 7 Σεπτεμβρίου). 25. Ζακχαίος, αρχιτελώνης της Ιεριχώ, τον οποίο κάλεσε ο Κύριος (Τιμάται 20 Απριλίου). 26. Ζηνάς ή Ζήνων, Επίσκοπος Διοσπόλεως της Λαοδικίας (Τιμάται 27 Σεπτεμβρίου). 27. Ηρωδίων και Ροδίων ή Ρόδιος, Επίσκοπος νέων Πατρών, ακόλουθος των Αποστόλων. Ετελειώθηκε μαρτυρικά υπό Ιουδαίων και εθνικών ή Επίσκοπος Ταρσού, ακόλουθος των Αποστόλων Πέτρου στη Ρώμη. Αποκεφαλίσθηκε υπό Νέρωνος μετά του Ολυμπά (Τιμάται 28 Μαρτίου, 10 Νοεμβρίου). 28. Ιάκωβος ο Αδελφόθεος, αδελφός του Κυρίου και υιός Ιωσήφ του Μνήστορος, συγγραφεύς της φερωνύμου Καθολικής Επιστολής και πρώτος Ιεράρχης Ιεροσολύμων. Ο Άγιος ετελειώθηκε μαρτυρικώς υπό Ιουδαίων (Τιμάται 23 Οκτωβρίου, και Κυριακή μετά την Χριστού Γέννηση). 29. Ιάκωβος ο Αλφαίου ή Αλφαίος, αδελφός Ματθαίου του Ευαγγελιστού (Τιμάται 9 Οκτωβρίου). 30. Ιάσων, Επίσκοπος Ταρσού, μαθητής του Αποστόλου Παύλου (Τιμάται 29 Απριλίου). 31. Ιούδας ο Ιακώβου ή Θαδδαίος και Λεββαίος, αδελφός του Κυρίου και υιός του Ιωσήφ του Μνήστορος, αδελφός δε γνήσιος του Ιακώβου του Αδελφοθέου (Τιμάται 19 Ιουνίου). 32. Ιουνία(ς), πρόκειται μάλλον περί ανδρός Αποστόλου, τον οποίο αναφέρει ο Απόστολος Παύλος στην προς Ρωμαίους επιστολή : «ἀσπάσασθε Ἀνδρόνικον καὶ Ἰουνίαν τοὺς συγγενεῖς μου καὶ συναιχμαλώτους μου, οἵτινές εἰσιν ἐπίσημοι ἐν τοῖς ἀποστόλοις». Δυστυχώς στους Συναξαριστές εθεωρήθηκε ως γυναίκα, ενώ σε πολλούς κώδικες γράφεται ορθώς: «(Ἀνδρόνικος) συνεπόμενον ἔχων καὶ τὸν ὑπερθαύμαστον Ἰουνίαν». Και το δίστιχο μαρτυρεί : «Ἰουνία(ς) τέθνηκε μηνὶ Μαΐῳ, ὃς πρῶτος ἐστὶν εἰσιὼν Ἰουνίου» (Τιμάται 17 Μαΐου, 22 Φεβρουαρίου (εύρεση Τιμίων Λειψάνων)). 33. Ιούστος ή Ιωσήφ ή Βαρσαββάς ή Ιησούς ή Ιωσής, Επίσκοπος Ελευθερουπόλεως, ο σύμψηφος γενόμενος του Ματθίου, ο αδελφόθεος (Τιμάται 30 Οκτωβρίου). 34. Καίσαρ, Επίσκοπος Κορώνης (Τιμάται 8 Δεκεμβρίου). 35. Κάρπος, Επίσκοπος Βερόης ή Βέροιας της Θράκης (Τιμάται 26 Μαΐου). 36. Κήφας (Τιμάται 8 Δεκεμβρίου). 37. Κλήμης, Επίσκοπος Σαρδέων ή Σαρδικής (Τιμάται 10 Σεπτεμβρίου). 38. Κορδάτος, Επίσκοπος Αθηνών. Ετελειώθηκε μαρτυρικά στη Μαγνησία (Τιμάται 21 Σεπτεμβρίου). 39. Κουάρτος, Επίσκοπος Βηρυτού (Τιμάται 10 Νοεμβρίου). 40. Κρήσκης, Επίσκοπος Καρχηδόνος (Τιμάται 30 Ιουλίου). 41. Λίνος, Επίσκοπος Ρώμης μετά τον Απόστολο Πέτρο (Τιμάται 5 Νοεμβρίου). 42. Λουκάς ή Λούκιος, Επίσκοπος της εν Συρία Λαοδικείας, διάφορος του Ευαγγελιστού, «ὃν ὁ μακάριος Παῦλος ἐν τῇ πρὸς Τιμόθεον ἐπιστολῇ μαρτυρεῖ» (Τιμάται 10 Σεπτεμβρίου). 43. Μάρκος, (ο και Ιωάννης), Επίσκοπος Βύβλου της Αντιόχειας, διάφορος του Ευαγγελιστού, «οὐ ὁ Ἀπόστολος Λουκᾶς ἐν ταὶς Πράξεσι μέμνηται». (Τιμάται 27 Σεπτεμβρίου). 44. Μάρκος (έτερος), ανηψιός του Βαρναβά, Επίσκοπος Απολλωνιάδος, διάφορος του Ευαγγελιστού και του προηγούμενου, «οὗ ὁ Ἀπόστολος ἐν ταῖς ἐπιστολαῖς μέμνηται». (Τιμάται 30 Οκτωβρίου). 45. Ματθίας, ο διά κλήρου αναπληρώσας Ιούδα τον προδότη και συγκαταριθμηθείς στους Δώδεκα (Τιμάται 9 Αυγούστου). 46. Νάρκισσος, Επίσκοπος Αθηνών. Ετελειώθηκε μαρτυρικά (Τιμάται 31 Οκτωβρίου). 47. Νακάνωρ, διάκονος εκ των επτά, τελειωθείς εν τη αυτή ημέρα μετά του Αρχιδιακόνου Σεφάνου (Τιμάται 28 Ιουλίου). 48. Νυμφάς, μαθητής του Αποστόλου Παύλου (Τιμάται 28 Φεβρουαρίου). 49. Ολυμπάς, ακόλουθος του Αποστόλου Πέτρου στη Ρώμη. Αποκεφαλίσθηκε υπό Νέρωνος μετά του Ροδιώνος (Τιμάται 10 Νοεμβρίου). 50. Ονήσιμος, μαθητής του Αποστόλου Παύλου. Ετελειώθηκε μαρτυρικά στους Ποτίολους (Τιμάται 15 Φεβρουαρίου, 22 Νοεμβρίου). 51. Ονησιφόρος, Επίσκοπος Κολοφώνος, συνεργός του Αποστόλου Παύλου (Τιμάται 7 Σεπτεμβρίου). 52. Ουρβανός, Επίσκοπος Μακεδονίας, υπό του Αποστόλου Ανδρέου εγκατασταθείς και υπό των εθνικών αναιρεθείς (Τιμάται 31 Οκτωβρίου). 53. Παρμενάς, Διάκονος εκ των επτά (Τιμάται 28 Ιουλίου). 54. Πατρόβας, Επίσκοπος Ποτιόλων (Τιμάται 5 Νοεμβρίου). 55. Πούδης, ακόλουθος του Αποστόλου Παύλου. Υπέστει μαρτυρικό θάνατο επί Νέρωνος (Τιμάται 14 Απριλίου). 56. Πρόχορος, Διάκονος εκ των επτά, Επίσκοπος Νικομήδειας, συνεργός του Ευαγγελιστού Ιωάννου και στη συγγραφή του Ευαγγελίου (Τιμάται 28 Ιουλίου). 57. Ρούφος, Επίσκοπος Θηβών της Ελλάδος. Ετελειώθηκε μαρτυρικά (Τιμάται 8 Απριλίου). 58. Σίλας, Επίσκοπος Κορίνθου, συνεργός του Αποστόλου Παύλου (Τιμάται 30 Ιουλίου). 59. Σιλουανός, Επίσκοπος Θεσσαλονίκης, συνεργός του Αποστόλου Παύλου (Τιμάται 30 Ιουλίου). 60. Σιμεών ή Συμεών ή Κλεόπας, ο αδελφόθεος, δεύτερος Επίσκοπος Ιεροσολύμων, υιός Ιωσήφ του Μνήστορος και αδελφός Ιακώβου. Ο Άγιος σταυρώθηκε επί Τραϊανού (Τιμάται 27 Απριλίου, 30 Οκτωβρίου). 61. Στάχυς, Επίσκοπος (πρώτος) Βυζαντίου, κατασταθείς υπό Ανδρέου του Πρωτοκλήτου (Τιμάται 31 Οκτωβρίου). 62. Στεφανάς, μαθητής του Αποστόλου Παύλου (Τιμάται 15 Ιουνίου). 63. Στέφανος, πρωτομάρτυς και Αρχιδιάκονος. Ετελειώθηκε διά λιθοβολισμού (Τιμάται 27 Δεκεμβρίου, 2 Αυγούστου, 15 Σεπτεμβρίου). 64. Σωσθένης, Επίσκοπος Κολοφώνος (Τιμάται 8 Δεκεμβρίου). 65. Σωσίπατρος, Επίσκοπος Ικονίου, μαθητής του Αποστόλου Παύλου (Τιμάται 10 Νοεμβρίου, 29 Απριλίου). 66. Τέρτιος, Επίσκοπος Ικονίου, μαθητής του Αποστόλου Παύλου (Τιμάται 30 Οκτωβρίου). 67. Τιμόθεος, Επίσκοπος Εφέσου, μαθητής του Αποστόλου Παύλου, τελειωθείς μαρτυρικά (Τιμάται 22 Ιανουαρίου). 68. Τίμων, διάκονος εκ των επτά, Επίσκοπος Βόστρων, τελειωθείς μαρτυρικά (Τιμάται 28 Ιουλίου). 69. Τίτος, Επίσκοπος Γορτύνης της Κρήτης, μαθητής του Αποστόλου Παύλου (Τιμάται 25 Αυγούστου). 70. Τρόφιμος, ακόλουθος του Αποστόλου Παύλου. Υπέστη μαρτυρικό θάνατο επί Νέρωνος (Τιμάται 14 Απριλίου). 71. Τυχικός, Επίσκοπος Χαλκηδόνος ή Κολοφώνος, ακόλουθος του Αποστόλου Παύλου (Τιμάται 8 Δεκεμβρίου). 72. Φιλήμων, Επίσκοπος Γάζης, μαθητής του Αποστόλου Παύλου, τελειωθείς μαρτυρικά στις Κολοσσές επί Νέρωνος (Τιμάται 22 Νοεμβρίου). 73. Φίλιππος, διάκονος εκ των επτά, εκ Καισαρείας της Παλαιστίνης, ο οποίος εβάπτισε Σίμωνα τον Μάγο και τον Ευνούχο της Κανδάκης (11 Οκτωβρίου). 74. Φιλόλογος, Επίσκοπος Σινώπης, κατασταθείς υπό Ανδρέου του Πρωτοκλήτου (Τιμάται 5 Νοεμβρίου). 75. Φλέγων, Επίσκοπος Μαραθώνος. Ετελειώθηκε μαρτυρικά (Τιμάται 8 Απριλίου). 76. Φουρτουνάτος, μαθητής του Αποστόλου Παύλου. Ετελειώθηκε μαρτυρικά (Τιμάται 15 Ιουνίου).