† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)

† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)
† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)

Τρίτη 24 Σεπτεμβρίου 2024

ΟΤΑΝ ΤΟ ΜΙΣΟΣ ΦΩΛΙΑΖΕΙ ΣΤΟ ΡΑΣΟ (Ὁμιλιά τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα)

 

Ὁμιλία Κυριακῆς Πρὸ Ὑψώσεως Τ. Σταυροῦ

Ἀπὸ τὸν Σεβ. Μητροπολίτη Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα στὴν Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίας Παρασκευῆς στὸν Μεζοῦρλο Λαρίσης, τὴν Κυριακή, 9/22-9-2024, μὲ τίτλο: «Ὅταν τὸ μῖσος φωλιάζει στὸ ράσο!».

Συνέντευξη Μελπομένης Ζαχαρίου, ανιψιάς του Αγίου Χρυσοστόμου πρ. Φλωρίνης του Νέου Ομολογητού

 

Παρασκευή 20 Σεπτεμβρίου 2024

ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΟΣ ΕΠΑΙΝΟΣ ΑΛΗΘΟΥΣ ΟΜΟΛΟΓΗΤΟΥ

 

Ὀφειλόμενος Ἔπαινος Ἀληθοῦς Ὁμολογητοῦ

[Προσφωνήσεις]

         Ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος, ὁ διαπρύσιος τῆς Ἀληθείας Κήρυκας καὶ Διδάσκαλος, βεβαιώνει ὅτι: «οἱ διὰ τὴν ἀλήθειαν καὶ διὰ τὴν εἰς Χριστὸν Ὁμολογίαν πάσχοντές τι δεινὸν καὶ ὑβριζόμενοι, οὗτοι μάλιστά εἰσιν οἱ τιμώμενοι» (PG, τ. 59, στλ. 321: Εἰς τὸ Κατὰ Ἰωάννην, Ὁμιλία ΝΘ’, παρ. α’).

         Καὶ ἡμεῖς, συναχθήκαμε ἅπαντες ἐδῶ, στὸν ἅγιο τοῦτο τόπο, προερχόμενοι ἀπὸ ἐγγὺς καὶ ἀπὸ μακράν, ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό, τὴν Ἐκκλησία μας καὶ τὶς Ἀδελφὲς Ἐκκλησίες τῶν Γνησίων Ὀρθοδόξων, γιὰ νὰ ἐκπληρώσουμε ὀφειλόμενο χρέος τιμῆς τοῦ μεγαλυτέρου καθ’ ἡμᾶς, γιὰ τὸν χῶρο μας, Ὁμολογητοῦ Ἱεράρχου, ὁ ὁποῖος καὶ ἔπαθε δεινῶς καὶ ὑβρίσθη, ὥστε νὰ ὁμοιάσει στὸν φερώνυμο Ἅγιό του. Καὶ ἀναφερόμεθα βεβαίως στὸν διακηρυσσόμενο ὑπὸ τῆς σεπτῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας μας τῶν Γνησίων Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν Ἑλλάδος Μητροπολίτη Χρυσόστομο τὸν Καβουρίδη, τὸν ἀπὸ Ἴμβρου καὶ Τενέδου, ἀπὸ Πελαγωνείας καὶ ἀπὸ Φλωρίνης μαρτυρικὸ Ἡγέτη καὶ ἀλησμόνητο Πρωθιεράρχη ἡμῶν, ὁ ὁποῖος ἐκοιμήθη πρὸ ἑξηκονταετίας ὅλης!

         Αὐτὸν ποὺ ἐκλέϊσε τὸν ἱερὸ Ἀγῶνα ὑπὲρ τῶν Παραδόσεων τῆς ἁγίας Ὀρθοδόξου Πίστεως, ἀλλὰ καὶ τῆς Πατρίδος· Αὐτὸν ποὺ ὅλη τὴν ζωή του τὴν πέρασε ὑπὲρ τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ· Αὐτὸν ποὺ ἀγωνίσθηκε ἔμπρακτα μὲ ζῆλο, ἀλλὰ καὶ μὲ σύνεση, μὲ φόβο Θεοῦ, μὲ ἡρωϊσμὸ καὶ αὐταπάρνηση, μὲ θυσίες, διώξεις καὶ ἐξορίες, μὲ στερήσεις καὶ θλίψεις· Αὐτὸν ποὺ ἔθεσε ὅλα ὡς δεύτερα, ἐνώπιον τῆς Ὁμολογίας τῆς Ἀληθείας τῆς Πίστεως, χάριν τοῦ μικροῦ Ποιμνίου, χάριν τῶν διωκομένων καὶ περιφρονημένων ὑπὸ πάντων Γνησίων Ὀρθοδόξων, τῶν γνωστῶν ὡς Παλαιοημερολογιτῶν· Αὐτὸν ποὺ προτίμησε «συγκακουχεῖσθαι μᾶλλον τῷ λαῷ τοῦ Θεοῦ ἤ πρόσκαιρον ἔχειν ἁμαρτίας, ἤτοι ἐπιγείων, ἀπόλαυσιν» (Ἑβρ. ια’ 25).

         Αὐτόν, ὁ ὁποῖος ἔφερε ὡς διάδημα πολυτίμων λίθων ὄχι ἐγκόσμια ἀγαθά, πλοῦτο, πολυτέλεια, δόξα κοσμική, κέρδη καὶ ὀφέλη, ἀλλὰ ποὺ στολιζόταν κατὰ τὸν «ἔσω ἄνθρωπο» μὲ σεμνοπρέπεια καὶ ἀκεραιότητα, μὲ ἐντιμότητα καὶ εἰλικρίνεια, μὲ ἐμβρίθεια καὶ συγκρότηση θαυμαστή, μὲ ἐξαίρετο ἐκκλησιαστικὸ ἦθος, μὲ φιλοπατρία καὶ φιλανθρωπία, μὲ μία σπάνια καὶ ζηλευτὴ εὐγένεια καὶ ἀξιοπρέπεια, ἀλλὰ καὶ μὲ μία ἀπαστράπτουσα ἀνδρεία, καὶ μὲ ἕναν παλλόμενο ἡρωϊσμὸ ψυχῆς!

         Προσήλθαμε ὡς τέκνα εὐγνωμοσύνης καὶ ὑπακοῆς, γιὰ νὰ ἐκφράσουμε υἱϊκὴ ἀγάπη καὶ θαυμασμὸ στὸν Πνευματικό μας Γεννήτορα, Πάτρωνα καὶ Ὁδηγό, νὰ ἀσπασθοῦμε τὰ εὐώδη Λείψανά του, τὸ ἅγιο Εἰκόνισμά του, τὰ πολύτιμα Ἱερά του, νὰ τιμήσουμε τὴν ἄχραντη ψυχή του, ποὺ ἀγάλλεται ἐν Οὐρανοῖς μετὰ τῶν Ὁμολογητῶν Πατέρων τῆς Ὀρθοδοξίας μας, μὲ πλῆθος στρατιᾶς Οὐρανίων Ἀγγέλων στὸ ὑπερουράνιο Θυσιαστήριο! Ὄχι γιὰ νὰ τὸν «ἁγιοποιήσουμε», διότι ὁ Θεὸς τὸν ἁγίασε καὶ δόξασε, ἀλλὰ γιὰ νὰ διακηρύξουμε καὶ ἐπισήμως, εὐτόλμως καὶ εὐθαρσῶς τὴν βεβαίωση τοῦ θείου Δοξασμοῦ του καὶ τὴν συγκατάλεξή του στὸ Ἑορτολόγιο τῆς Ἐκκλησίας μας.

         Καὶ τοῦτο, γιὰ νὰ λάβουμε χάριν καὶ ἔλεος, νὰ δεχθοῦμε τὴν θεοπειθῆ εὐλογία του, νὰ τοῦ δώσουμε κι ἐμεῖς οἱ ταπεινοὶ χαρά, νὰ τοῦ ἀποδείξουμε ὅτι ἄν καὶ περιπέσαμε ἴσως σὲ λάθη καὶ σφάλματα, ὅμως προσπαθήσαμε καὶ προσπαθοῦμε νὰ τηρήσουμε τὴν Παρακαταθήκη του ἀλώβητη. Σὲ μία μάλιστα συγκυρία θαυμαστή: Παραμονὲς τῆς Κυριακῆς τῆς Σαμαρείτιδος, ὅπως ἀκριβῶς τότε, τὸ 1935, ὅταν ὁ Στυλοβάτης αὐτὸς τῆς Ὀρθοδοξίας διακήρυττε μὲ τοὺς συναγωνιστές του ἐπίσημα, ὅτι ἀποκηρύττει τοὺς Καινοτόμους καταπατητὲς τῶν θείων προσταγμάτων καὶ ἀναλαμβάνει τὴν διαποίμανση τῶν Προβάτων τοῦ Χριστοῦ, ἀπὸ ἀγάπη γιὰ Χριστό, Ἐκκλησία καὶ Ἑλλάδα.

         Μὲ θερμουργὸ Πίστη, μὲ φλογερὴ Ἀγάπη, ἀλλὰ καὶ μὲ ἀκράδαντη Ἐλπίδα, ἀναφώνησε ὡς ἄλλος Ἀρχάγγελος, ὡς ἄλλη Σάλπιγγα τοῦ θείου Πνεύματος, ὡς ἄλλος Φύλακας καὶ Ποιμένας ἐφάμιλλος τῶν ἀοιδίμων Πατριαρχῶν Ἱερεμίου τοῦ Τρανοῦ, Μελετίου τοῦ Πηγᾶ, ἤ καὶ Κυρίλλου τοῦ Λουκάρεως: «Μὴ μεταίρωμεν (μὴ μετατοπίζουμε) ὅρια αἰώνια, ἅ ἔθεντο οἱ Πατέρες ἡμῶν, ἀλλ’ εἴκωμεν (ἄς μένουμε σταθεροὶ) πανταχοῦ τοῖς τοῦ Πνεύματος νόμοις!» (Ἱεροῦ Χρυσοστόμου, PG, τ. 59, στλ. 63: Εἰς τὸ Κατὰ Ἰωάννην, Ὁμιλία Ζ’, παρ. α’). Μὴ διασαλεύσουμε τὴν ἀπ’ αἰῶνος ἑορτολογικὴ τάξη τῆς Ἐκκλησίας, τὴν συνυφασμένη μὲ τὸν Πασχάλιο Κανόνα τῆς Ὀρθοδοξίας μας, μὴ φανοῦμε «ἄδικοι» στὰ μικρὰ καὶ «ἐλάχιστα», διότι δὲν θὰ κρατήσουμε, οὔτε θὰ μᾶς ἐμπιστευθοῦν τὰ «πολλὰ» καὶ μεγάλα! (Πρβλ. Λουκ. ιστ’ 10). Μὴ καινοτομήσουμε στὸ Ἡμερολόγιο, γιὰ νὰ μὴ προξενήσουμε Σχίσμα, ὅπως ἔπραξαν οἱ Νεοημερολογῖτες, οὔτε νὰ περιπέσουμε στὴν ἄβυσσο τῆς Αἱρέσεως, στὸν Οἰκουμενισμό, ὁ ὁποῖος καταβροχθίζει στὸ στόμα τοῦ ἅδου του ὅσους ἀπεμπόλησαν τὴν Πατρώα κληρονομία καὶ εἶναι τώρα ἕτοιμοι νὰ διακηρύξουν τοῦτο ἐπίσημα καὶ «συνοδικά»!…

         Ἄς ἀφουγκρασθοῦμε τὴν ἡρωϊκὴ ἀπάντηση τοῦ Ὁμολογητοῦ Ἁγίου Ἱεράρχου μας Χρυσοστόμου τοῦ Νέου, στὸν πειρασμὸ ποὺ τοῦ ἔθεσε λίγο πρὶν ἀπὸ τὸ ἐπίγειο τέλος του ὁ διώκτης ἀρχιεπίσκοπος τῆς Καινοτομίας Σπυρίδων Βλάχος, προτείνοντάς του νὰ ὑποχωρήσει γιὰ νὰ τοῦ δοθοῦν οἱ καθυστερημένες ἀπολαβές του:

         «Εἰς τὰς γηραλέας φλέβας μου, εἶπε, ρέει τὸ αἷμα τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ δὲν δύναμαι νὰ προδώσω εἰς τὸ γῆρας μου τὸν θησαυρὸν αὐτῆς!» (Μάρκου Χανιώτου Μοναχοῦ, Τὸ Ἡμερολογιακὸν Σχίσμα, Ἀθῆναι 1975, σελ. 306-307).

         Στὴν δὲ κακεντρεχῆ παρατήρηση τοῦ ἀμετανοήτου διώκτου Σπυρίδωνος, ὅτι οἱ Παλαιοημερολογῖτες διελύθησαν ἤ διαλύονται, ὁ σθεναρὸς Ἀγωνιστὴς ἀντέταξε θαρραλέα ὅτι αὐτὸ εἶναι ψευδέστατο, καὶ προσέθεσε τὸ ἀθάνατο ἐκεῖνο:

         «Ἀλλὰ καὶ ἄν, καθ’ ὑπόθεσιν, ὅλοι οἱ Παλαιοημερολογῖται διαρρεύσουν πρὸς τὸ νέον ἡμερολόγιον, ὡς ἰσχυρίζεσθε, καὶ μείνῃ εἷς καὶ μόνον, αὐτὸς θὰ εἶμαι ἐγώ!» (Μητροπολίτης πρώην Φλωρίνης Χρυσόστομος Καβουρίδης, Ἀγωνιστὴς τῆς Ὀρθοδοξία καὶ τοῦ Ἔθνους, Ἀθῆναι 1981, σελ. 31).


         Ἀλλ’ ὦ κλεινὲ Ἱεράρχα, ὦ ἱερὰ τῆς Ὀρθοδοξίας Κεφαλή, ὦ καύχημα ἡμῶν καὶ ἐντρύφημα, ἴδε ἐξ ἁγίου κατοικητηρίου καὶ εὐφράνθητι! Ἴδε καὶ σκίρτα καὶ χόρευε, ἐν ἀναστασίμῳ θριάμβῳ· ἴδε τὰ συναχθέντα «ἐκ δυσμῶν καὶ βοῤῥᾶ καὶ θαλάσσης καὶ ἑῴας τὰ τέκνα σου» Ἀρχιερεῖς, Ἱερεῖς, Μοναχικὰ τάγματα, λαὸν Θεοῦ περιούσιον, πάντας πρὸ τῶν Λειψάνων σου, πρὸ τῶν ποδῶν σου, νὰ βεβαιώνουμε καὶ νὰ ὑποσχόμαστε ἐγκαρδίως:

         Καὶ στὶς δικές μας φλέβες ρέει τὸ αἷμα τῆς Ὀρθοδοξίας! Δὲν θὰ ἐγκαταλείψουμε, χάριτι Θεοῦ, τὸν ἀγῶνα τὸν καλόν, δὲν θὰ προδώσουμε τὸν θησαυρόν! Δὲν θὰ κάμψουμε γόνυ στοὺς ψευδοθεούς, τὶς πλάνες καὶ τοὺς πειρασμοὺς τῆς πολύμορφης Ἀποστασίας! Θὰ μείνουμε, μὲ τὶς εὐχές σου, πιστοὶ ἕως θανάτου στὴν πατρική σου κληρονομία!

         Πάτερ Ἱεράρχα Χρυσόστομε, πρέσβευε ὑπὲρ ἡμῶν!

         Ἅγιε τοῦ Θεοῦ, μὴ στερήσεις ἡμᾶς τοῦ πλούτου τῶν θείων δωρεῶν σου!

         Ὁμολογητὰ τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ Πρόμαχε, εἴθε νὰ ἀνταμώσουμε ἐν τῇ ἀνεσπέρῳ ἡμέρᾳ τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν, συνευφραινόμενοι αἰωνίως στὴν Ἐκκλησία τῶν Πρωτοτόκων, στὴν Δόξα καὶ τὸ Φῶς τῆς Τρισηλίου Θεότητος. Ἀμήν!

(Λόγος ἀναγνωσθεὶς ὑπὸ τοῦ Σεβ. Φιλίππων κ. Ἀμβροσίου στὸν Ἑσπερινὸ Ἁγιοκατατάξεως τοῦ Ἁγίου Ἱεράρχου Χρυσοστόμου τοῦ Νέου Ὁμολογητοῦ στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Πάρνηθος Ἀττικῆς τὴν 14/27.5.2016)

Τρίτη 17 Σεπτεμβρίου 2024

ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΣΗΚΩΣΟΥΜΕ ΛΟΓΟ ΑΓΙΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ; (Ὁμιλιά τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα)

Ὁμιλία Κυριακῆς ΙΒ΄ Ματθαίου (Πλουσίου Νεανίσκου)

Ἀπὸ τὸν Σεβ/το Μητροπολίτη Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα στὴν Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίας Παρασκευῆς στὸν Μεζοῦρλο (Λατίνια) Λαρίσης, τὴν Κυριακή, 2/15-9-2024, μὲ τίτλο: «Μποροῦμε νὰ σηκώσουμε λόγο ἁγίου Γέροντα;». 

Δευτέρα 9 Σεπτεμβρίου 2024

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΛΥΤΕΡΗ «ΦΙΛΕΝΑΔΑ» ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ; (Ὁμιλιά τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα)


 

ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΚΗ ΝΑ ΕΠΑΓΡΥΠΝΟΥΜΕ ΩΣΤΕ ΝΑ ΜΗ ΚΡΙΝΟΥΜΕ ΚΑΝΕΝΑ

 

Εἶναι ἀνάγκη νὰ ἐπαγρυπνοῦμε ὥστε νὰ μὴ κρίνουμε κανένα

Εἶπε ὁ ἀββᾶς Ποιμένας:
«Μπορεῖ ἕνας ἄνθρωπος νὰ φαίνεται ὅτι σιωπᾷ ἐνῷ ἡ καρδιά του κατακρίνει τοὺς ἄλλους, ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος πάντοτε λαλεῖ. Καὶ μπορεῖ ἕνας ἄλλος νὰ μιλάει ἀπὸ τὸ πρωὶ ὡς τὸ βράδυ καὶ ὅμως κρατάει σιωπὴ γιατὶ δὲν λέει τίποτε περισσότερο ἀπ᾿ ὅσα ὠφελοῦν».

Ρώτησε ἕνας ἀδελφὸς τὸν ἀββᾶ Ποιμένα:
«Ἐὰν δῶ κάποιο σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ μου, εἶναι καλὸ νὰ τὸ σκεπάσω;».
Κι ὁ Γέροντας ἀπάντησε:
«Ὅποια ὥρα σκεπάσουμε τὸ σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ μας, σκεπάζει καὶ ὁ Θεὸς τὸ δικό μας. Καὶ ὅποια ὥρα θὰ φανερώσουμε τοῦ ἀδελφοῦ τὸ σφάλμα, θὰ φανερώσει καὶ ὁ Θεὸς τὸ δικό μας».

Ρώτησε ἕνας ἀδελφὸς τὸν ἀββᾶ Ποιμένα:
«Τί νὰ κάνω ποὺ ὅταν πάω νὰ κάνω τὴν πνευματική μου ἐργασία μὲ κυριεύει ἡ ἀμέλεια;».
Κι ὁ Γέροντας τοῦ εἶπε:
«Νὰ μὴν ἐξευτελίσεις κανέναν οὔτε νὰ τὸν κατακρίνεις. Κανέναν νὰ μὴν κατηγορήσεις καὶ ὁ Θεὸς θὰ σοῦ δώσει ἀνάπαυση καὶ ἡ πνευματική σου ἐργασία θὰ γίνεται ἤρεμα».

Ἕνας ἀδελφὸς ρώτησε τὸν ἀββᾶ Ποιμένα:
«Τί νὰ κάνω;».
Κι ὁ Γέροντας τοῦ εἶπε:
«Εἶναι γραμμένο: Τὴν ἀνομία μου ἐγὼ θὰ τὴν ἐξαγγείλω καὶ θὰ φροντίσω νὰ ἀπαλλαγῶ ἀπὸ τὴν ἁμαρτία μου».

Κάποιος ἀδελφὸς ρώτησε τὸν ἀββᾶ Ποιμένα:
«Πές μου, πῶς θὰ γίνω μοναχός;».
Καὶ ὁ Γέροντας εἶπε: «Ἐὰν θέλεις νὰ βρεῖς ἀνάπαυση καὶ σ᾿ αὐτὸν τὸν κόσμο καὶ στὴ μέλλουσα ζωή, νὰ λὲς σὲ κάθε περίπτωση: Ποιὸς εἶμαι ἐγώ; Καὶ νὰ μὴν κατακρίνεις κανένα».

Κάποιος ἀδελφὸς τῆς Σκήτης κάποτε ἔσφαλε. Ἔγινε συγκέντρωση στὴν ὁποία κάλεσαν τὸν ἀββᾶ Μωυσῆ ἀλλ᾿ αὐτὸς δὲν θέλησε νὰ πάει.
Τοῦ παρήγγειλε τότε ὁ πρεσβύτερος: «Ἔλα, γιατὶ σὲ περιμένουν ὅλοι».
Κι ἐκεῖνος σηκώθηκε καὶ πῆγε κρατώντας στὴν πλάτη ἕνα καλάθι τρύπιο ποὺ τὸ γέμισε ἄμμο.
Οἱ Πατέρες ποὺ βγῆκαν νὰ τὸν προϋπαντήσουν τοῦ λένε: «Τί εἶναι αὐτό, πάτερ;».
«Οι ἁμαρτίες μου -ἀπαντᾷ ὁ Γέροντας- ποὺ κυλοῦν καὶ πέφτουν πίσω μου καὶ δὲν τὶς βλέπω. Καὶ ἦλθα ἐγὼ σήμερα νὰ κρίνω τὰ σφάλματα ἄλλου».
Ὅταν τ᾿ ἄκουσαν αὐτὰ οἱ Πατέρες, δὲν εἶπαν τίποτε ἐναντίον τοῦ ἀδελφοῦ ἀλλὰ τὸν συγχώρεσαν.

Ἔλεγε ὁ ἀββᾶς Παφνούτιος, ὁ μαθητὴς τοῦ ἀββᾶ Μακαρίου:
«Παρακάλεσα τὸν Γέροντά μου λέγοντας: Πές μου κάποιον λόγο».
Κι ἐκεῖνος εἶπε: «Νὰ μὴν κακομεταχειριστεῖς κανέναν οὔτε νὰ τὸν κατακρίνεις. Αὐτὰ νὰ κάνεις καὶ σώζεσαι».

Ἔλεγαν γιὰ τὸν ἀββᾶ Μακάριο τὸν μεγάλο ὅτι εἶχε γίνει, ὅπως λέει ἡ Γραφή, θεὸς ἐπίγειος. Γιατὶ ὅπως ἀκριβῶς ὁ Θεὸς σκεπάζει τὸν κόσμο, ἔτσι καὶ ὁ ἀββᾶς Μακάριος σκέπαζε τὰ ἐλαττώματα ποὺ ἔβλεπε στοὺς ἄλλους, σὰν νὰ μὴ τὰ ἔβλεπε, καὶ ἐκεῖνα ποὺ ἄκουε σὰν νὰ μὴ τὰ ἄκουε.

(Ἀποσπάσματα ἀπὸ τὸ «Μέγα Γεροντικόν», τόμ. Β΄, κεφ. Θ΄)

Τρίτη 3 Σεπτεμβρίου 2024

AΓΑΠΗ ΧΑΡΜΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗ ΘΛΙΜΜΕΝΗ (Ὁμιλιά τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα)


Ὁμιλία Κυριακῆς Ι΄ Ματθαίου (Θεραπεία δαιμονιζομένου παιδιοῦ)

Ἀπὸ τὸν Σεβ/το Μητροπολίτη Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα στὴν Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίας Παρασκευῆς στὸν Μαζοῦρλο (Λατίνια) Λαρίσης, τὴν Κυριακὴ Ι΄ Ματθαίου, 19-8/1-9-2024, μὲ τίτλο: «Ἀγάπη χαρμόσυνη καὶ ἀγάπη θλιμμένη».

Κυριακή 25 Αυγούστου 2024

Η ΑΓΙΟΤΗΤΑ - ΣΧΕΤΙΚΗ ΑΝΑΜΑΡΤΗΣΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΘΕΝΟΥ ΜΑΡΙΑΣ

 Μὲ τὴν εὐκαιρία τῆς ἐπικείμενης ἑορτῆς τῆς Κοιμήσεως τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου δημοσιεύουμε τὸ παρακάτω κείμενο τοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Νικηφόρου Νάσσου:

 

 Ὑπεραγία Θεοτόκος Μαρία εἶναι ὁ πλέον ἐκλεκτός καρπός τῆς ἀνθρωπότητος, τό εὐλογημένο ἐκεῖνο πρόσωπο πού ἕνωσε μέ τή συνεργία της τή γῆ μέ τόν οὐρανό, ἀφοῦ «ἐκ τῶν ἀγνῶν αἱμάτων αὐτῆς» ἔλαβε τό κατά σάρκα ὁ Ποιητής τοῦ κόσμου. Ἡ Ἁγιότητα τῆς Θεοτόκου ἄρχεται «ἐκ κοιλίας μητρός» αὐτῆς1. Ἡ Ὑπεραγία Μητέρα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ ἔχει Ἁγιότητα - ὡς μετοχή βεβαίως στήν Ἁγιότητα τοῦ Θεοῦ - σέ βαθμό ὑψηλότερο ἀπό τήν Ἁγιότητα ὅλων τῶν Προφητῶν, Ἀποστόλων καί Ἁγίων τῆς Παλαιᾶς καί τῆς Καινῆς Διαθήκης. Ἐκπροσωπεῖ μάλιστα τόν ὕψιστο βαθμό Ἁγιότητος ὁλοκλήρου τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καί ἀποκαλεῖται ἀπό τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Δαμασκηνό ὡς «τό τῆς Παλαιᾶς καί Καινῆς Διαθήκης συμπέρασμα»2 . Ὁ ἴδιος Πατήρ καί Δογματολόγος τῆς Ἐκκλησίας θά περιγράψει τήν ἁγία ζωή τῆς Παρθένου Μαρίας πρό τοῦ Εὐαγγελισμοῦ μέ αὐτά τά λόγια:


«Εἶτα ἐν τῷ οἴκῳ Θεοῦ φυτευθεῖσά τε καί πιανθεῖσα τῷ Πνεύματι, ὡσεί ἐλαία κατάκαρπος, πάσης ἀρετῆς καταγώγιον γέγονε, πάσης βιωτικῆς καί σαρκικῆς ἐπιθυμίας τόν νοῦν ἀποστήσασα καί οὕτω παρθένον τήν ψυχήν συντηρήσασα σύν τῷ σώματι, ὡς ἔπρεπε τήν Θεόν ἐγκόλπιον ὑποδέχεσθαι μέλλουσαν· ἅγιος γάρ ὤν, ἐν ἁγίοις ἀναπαύεται· οὕτω τοίνυν ἁγιωσύνην μετέρχεται καί ναός ἅγιος καί θαυμαστός τοῦ ὑψίστου Θεοῦ ἀναδείκνυται ἄξιος»3 .

 

koimisipanagias


 Θεοτόκος εἶναι τό πρῶτο Εὐαγγέλιο, ὅπως χαρακτηριστικά γράφει ὁ π. Ἰουστῖνος Πόποβιτς, «τό πρῶτο Εὐαγγέλιο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ πού σαρκώθηκε στόν γήινο κόσμο μας, Εὐαγγέλιο τέλειο, χρονο αἰώνιο, θεανθρώπινο. Γιατί γέννησε τόν Θεάνθρωπο Χριστό καί παρέμεινε παντοτινά, Θεοτόκος»4 . Ἡ Ἁγιότητα καί ἡ ἀρετή τῆς Παρθένου Μαρίας, «τήν κτίσιν πᾶσαν ἐκβέβηκεν», σύμφωνα μέ τόν Θεοφύλακτο Βουλγαρίας5 . Αὐτή κατέστη τύπος τῆς χριστιανικῆς Ἁγιότητος6 . Ὅμως, αὐτή ἡ Ἁγιότητα τῆς Παρθένου δέν εἶναι ἀπότοκος ἀναμαρτησίας, σύμφωνα μέ τήν καθ᾿ ἡμᾶς Παράδοση7 , ἀφοῦ ἡ Παναγία, παρά τήν Ἁγιότητά της δέν τοποθετεῖται στό ἐπίπεδο τοῦ ἀκτίστου Θεοῦ.


 Θεοτόκος, ὡς ὑποκείμενη καί αὐτή στίς συνέπειες τῆς προπατορικῆς πτώσεως, δέν ἔχει ἀπόλυτη ἀναμαρτησία, ἀλλά σχετική. Μόνο ὁ Θεός ἔχει ἀπόλυτη ἀναμαρτησία. Πρίν τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ, ἡ ἁμαρτία καί ὁ θάνατος βασιλεύει στόν κόσμο. Κατά τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο, «ἐβασιλεύετο ἡμῶν ἡ φύσις ὑπό τοῦ διαβόλου, ὑπό τῆς ἁμαρτίας, ὑπό τοῦ θανάτου. Καί ὁ μέν διάβολος ἠπάτα, ἡ δέ ἁμαρτία ἔσφαζεν, ὁ δέ θάνατος ἔθαπτεν»8 .


 ἐνανθρωπήσας Κύριος Ἰησοῦς Χριστός σώζει καί τήν Θεοτόκο «ἐκ τοῦ πτώματος ἐν ᾦ κατέστησεν καί αὐτήν ἡ τῆς Εὔας συγγένεια». Ἄλλωστε, ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τά κείμενα τῶν Ἁγίων Πατέρων (ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός), τό Ἅγιο Πνεῦμα τήν ἡμέρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ ἀπάλλαξε τήν Θεοτόκο ἀπό τίς συνέπειες τοῦ προπατορικοῦ ἁμαρτήματος καί τῆς παρέσχε δύναμη δεκτική τῆς θεότητος τοῦ Λόγου καί συνάμα καί γεννητική, ἱκανώνοντας την νά γίνει καί Θεοδόχος καί Θεοτόκος9 . Ἄλλωστε, «τό ὅτι ἐξελέγη αὕτη εἰς τό ὕψιστον λειτούργημα τῆς Μητρός τοῦ Θεοῦ δέν ὑπῆρξε γεγονός τυχαῖον καί αὐθαίρετον. Μόνη ἡ Παρθένος Μαρία ἦτο ὁ ἀντάξιος τῆς θείας ἐνανθρωπήσεως ναός! Ὁ Θεός Λόγος ἀπέβλεψεν εἰς τήν ἔκπαγλον ὡραιότητα τῆς ψυχῆς της, ὥστε νά δανεισθῇ ἐκ τῶν τιμίων αἱμάτων της τήν ἀνθρωπίνην αὐτοῦ φύσιν. Μήτηρ ἀνταξία τοῦ Δεσπότου καί Υἱοῦ της»10 .


Σύμφωνα μέ τούς Ἁγίους Πατέρες, ἡ ἀναμαρτησία τοῦ ἀκτίστου Θεοῦ τυγχάνει φυσική, «κατά φύσιν» κατάσταση, ὀντολογική, ἐνῶ τῆς Θεοτόκου ἐπίκτητη καί κατά χάριν, τήν ὁποία ἀπέκτησε μέσα στόν Ναό τοῦ Θεοῦ, κατά τήν παραμονή της ἐκεῖ. Στό πλαίσο αὐτό ὁ Ν. Καβάσιλας θεωρεῖ τήν Παρθένο ὡς ἀμέτοχη στήν παραμικρή ἁμαρτία, πρᾶγμα πού ἀποδεικνύουν, λέγει, οἱ κρίσεις τοῦ Θεοῦ γι᾿ αὐτήν. Γράφει ἀκριβῶς: «Ἔπειτα, τάς τοῦ Θεοῦ περί αὐτῆς ψήφους τίς οὐκ οἶδεν ὡς ἄγευστον αὐτήν ἁπάσης ἀποφαίνουσιν αὐτήν ἁμαρτίας»11 ;


 ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, κάνοντας λόγο γιά τήν Ἁγιότητα τῆς Παρθένου θά τή διαζωγραφίσει παραστατικά, γράφοντας ὅτι ὁ Θεός, μετά τήν πτώση τῶν πρωτοπλάστων στόν ἐπίγειο Παράδεισο, ἤθελε νά στήσει στόν κόσμο μιά εἰκόνα «παντός καλοῦ» καί πάνω σ᾿ αὐτήν τήν εἰκόνα ἤθελε νά ζωγραφίσει τή δική Του εἰκόνα, ὥστε νά εἶναι ὑπόδειγμα καί στούς ἀγγέλους καί στούς ἀνθρώπους. Ἔτσι, ἔφτιαξε τήν Θεοτόκο, στολισμένη μέ κάλλος ἀσύγκριτο· τήν ἔφτιαξε πάγκαλη. Εἶχε ὅλα τά καλά καί ὅλα τά χαρίσματα. Ὅλα ὅσα εἶχε διαιρέσει ὁ Θεός στόν κόσμο, τά ἔδωσε στήν Παναγία Μητέρα Του. Ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος εἶχε ἕνα κρᾶμα ὁρατῶν καί ἀοράτων ἀγαθῶν, θείων καί ἀνθρωπίνων. Εἶναι κάλλος πού κοσμεῖ καί τούς δύο κόσμους, τόν κόσμο τῶν ἀγγέλων καί τόν κόσμο τῶν ἀνθρώπων. Ἐνῶ, λέγει ὁ Ἅγιος, γεννήθηκε στή γῆ, ἔφθασε στόν οὐρανό καί τόν ξεπέρασε καί αὐτόν μέ τήν ἀνάληψή της ἀπό τόν τάφο.

 

Τό σπουδαῖο αὐτό θεομητορικό κείμενο τοῦ ἁγίου Γρηγορίου, Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης ἔχει ὡς ἑξῆς:

«Καθάπερ γάρ βουληθείς ὁ Θεός εἰκόνα στήσασθαι παντός καλοῦ, καί τήν ἑαυτοῦ περί ταῦτα καθαρῶς ἐνδείξασθαι καί ἀγγέλοις καί ἀνθρώποις, οὕτω ταύτην οὕτω παγκάλην ὄντως ἐξειργάσατο, πάντα συνελών, οἷς πάντα διελών ἐκόσμησεν, ὁρατῶν τε καί ἀοράτων ἀγαθῶν κοινόν ὑποστήσας κόσμον, μᾶλλον δέ θείων καί ἀγγελικῶν καί ἀθρωπίνων πάντων καλῶν κοινόν αὐτήν ὑποδείξας κρᾶμα καί καλλονήν ὑπερτέραν, ἀμφοτέρους ἐπικοσμοῦσαν τούς κόσμους, ἀπό γῆς μέν ἠργμένην, μέχρι δέ οὐρανοῦ φθάσασαν, καί ὑπερβᾶσαν καί τοῦτον, τῇ παρά τοῦ τάφου νῦν πρός οὐρανόν ἀναλήψει»12 .


Κ
ατά ταῦτα, ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος ἀποτελεῖ ὄντως τήν εἰκόνα κάθε καλοῦ καί ὡραίου, γι᾿ ἀγγέλους καί ἀνθρώπους. Ἀξίζει νά παρατεθεῖ μία ἐξέχουσα γνώμη τοῦ ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, ὅτι ἡ Θεοτόκος «προτοῦ νά συλλάβῃ οὐσιωδῶς καί σωματικῶς τόν Υἱόν καί Λόγον τοῦ Θεοῦ, συνέλαβεν αὐτόν ἀσωμάτως καί πνευματικῶς ἐν τῇ αὐτῆς καρδίᾳ καί ἐκυοφόρησε καί ἐγέννησε κατά τόν μυστικόν τρόπον»13 . Καί ἐξ αὐτοῦ μπορεῖ νά καταδειχθεῖ τό ὕψος τῆς Ἁγιότητος τῆς Παρθένου Μαρίας.

 

Μέ τήν εὐκαιρία αὐτῆς τῆς ἀναφορᾶς στήν Ἁγιότητα τῆς Παρθένου Μαρίας, μποροῦμε ἐδῶ νά σημειώσουμε ὅτι εκφράζονται κατά καιρούς διάφορες δοξασίες περί τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο, οὐσιαστικά ἀθεολόγητες καί κακόδοξες. Ὑπάρχουν κάποιες τάσεις ἐκπροσωπούμενες ἀπό θεολόγους, κληρικούς κ.ἄ., πού διδάσκουν νέες θεωρίες «καινοφανεῖς» καί «κενοφανεῖς» (νέες καί ἄδειες), ὅπως οἱ παλαιοί αἱρετικοί, «παρασυλλογιζόμενοι σοφιστικῶς», καί «τῶ ἰδίῳ νοΐ πληροφορούμενοι»14 .


Μ
ία ἀπό αὐτές τίς τάσεις ἀπομειώνει τήν Ἁγιότητα τῆς Θεοτόκου, θεωρῶντας ὅτι δέν πρέπει νά τήν τιμοῦμε γιά τήν προσωπική ἀρετή καί τῆν Ἁγιότητά της, ἀλλά γιά τό μυστήριο τῆς θείας Οἰκονομίας, τό ὁποῖο ὑπούργησε . Πῶς, ὅμως, τό ὑπούργησε;15 Ποιά ἦταν ἡ προϋπόθεση γι᾿ αὐτήν τήν «ὑπουργία» τοῦ Μυστηρίου τῆς ἐν Χριστῷ σωτηρίας καί ἀπολυτρώσεως, ἄν ὄχι ἡ Ἁγιότητα τῆς Παρθένου Μαρίας; Μήπως ὁ Θεός Λόγος ἐπέλεξε τήν «τεκοῦσαν αὐτόν», ὡς ἕνα παθητικό ὄργανο, προκειμένου νά ἐνανθρωπήσει ἀπό αὐτήν; Ἤ ἐπίβλεψε «ἐπί τήν ταπείνωσιν τῆς δούλης αὐτοῦ», ὅπως ψάλλουμε στήν Ὑμνολογία; Τό δεύτερο, φυσικά, ἰσχύει. Συνεπῶς, ἡ ὑπερβολὴ τῆς Ἁγιότητος καταξίωσε τὴν Ἀγνή Κόρη τῆς Ναζαρέτ νὰ γίνει Μητέρα τοῦ ἐνανθρωπήσαντος Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ.


πίσης, ἀπομειώνεται ἀπό νεωτεριστές μεταπατερικούς θεολλογους ἡ Ἀειπαρθενία τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ὅπως αὐτή ἐκφράσθηκε πολύ νωρίς ἀπό Ἁγίους Πατέρες καί διατυπώθηκε δογματικῶς σέ Οἰκουμενικές Συνόδους. Εἶναι γνωστό ὅτι ἡ Ε’ Οἰκουμενική Σύνοδος κατεδίκασε ὅσους ἀρνοῦνται τήν Ἀειπαρθενία τῆς Θεοτόκου . Περί τοῦ ζητήματος τούτου, ὅμως, μπορεῖ ὁ ἀναγνώστης νά ἐνημερωθεῖ πληρέστατα ἀπό μία λίαν έξαιρετική μελέτη τοῦ καθηγητοῦ τῆς Δογματικῆς Θεολογίας στό ΑΠΘ, Ἰω. Κουρεμπελέ, μέ τίτλο: Ἡδονοδοξία, Κριτική στή μεταπατερική θεώρηση τῆς Παρθενίας τῆς Θεοτόκου16. Ἐκεῖ ἀνατρέπονται πεπλανημένες θεωρήσεις συγκεκριμένου καθηγητοῦ τῆς Θεολογίας, σχετικά μέ τήν Ἀειπαρθενία τῆς Παναγίας Μητέρας τοῦ Κυρίου μας.


πό τήν ἄλλη, παρατηρεῖται μιά παραποίηση τῶν πατερικῶν κειμένων πρός ἐξαγωγή συμπερασμάτων, πού θέλουν νά στηρίξουν καινά δόγματα καί κακόδοξες δυτικές περί τήν Θεοτόκο ἀντιλήψεις. Ἐδῶ μόνο θά σημειωθεῖ ἡ παρανόηση ἀπό κάποιους ἑνός χωρίου τοῦ ἁγίου Συμεών τοῦ Νέου Θεολόγου, σχετικό μέ τή Θεοτόκο. Συγκεκριμένα, παρουσιάζεται ὁ μεγάλος αὐτός Πατήρ καί ἐμπειρικός θεολόγος νά ταυτίζει τό σῶμα τοῦ Σεσαρκωμένου Λόγου, τοῦ Κυρίου, μέ αὐτό τῆς Μητέρας του, Παρθένου Μαρίας. Καί ἐξάγεται τό συμπέρασμα ὅτι μεταλαμβάνοντας οἱ πιστοί τό σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, μεταλαμβάνουμε καί τό σῶμα τῆς Θεοτόκου. Κάτι τέτοιο ὅμως δέν εἶπε ὁ ἅγιος Συμεών, οὔτε φυσικά μαρτυρεῖται στήν πατερική μας Παράδοση. Ὁ Ἅγιος, ἁπλῶς ὑποστηρίζει τήν ἄμεση σχέση τῆς σάρκας τοῦ Κυρίου μέ τήν σάρκα τῆς Μητέρας Του. Συγκεκριμένα ὁ φωτοφόρος Συμεών γράφει ὅτι «ἡ γάρ σάρξ τοῦ Κυρίου, τῆς Θεοτόκου ἐστί σάρξ». Δέν ἐννοεῖ ὅμως αὐτό πού ἑρμηνεύουν κάποιοι, ἤ αὐτό που λέγουν σέ ὁμιλίες τους κάποιοι ἱεροκήρυκες. Τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ, τό ἑνωμένο μέ τή θεότητα, αὐτό μόνο σώζει καί θεοποιεῖ, παρέχοντας τήν αἰώνιο ζωή στόν κοινωνοῦντα (ἐμπροϋπόθετα) καί ὄχι τό σῶμα τῆς Θεοτόκου. Ἡ σάρκα τῆς Θεοτόκου ἀπετέλεσε ἁπλῶς τό φύραμα τῆς ἀνθρωπότητος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Καί στό μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας μεταλαμβάνουμε τή σάρκα τοῦ Κυρίου, αὐτήν πού ἔχει θεωθεῖ διά τῆς ὑποστατικῆς ἑνώσεως, στό πρόσωπο τοῦ Θεοῦ Λόγου.Ὅλο τό ἐπίμαχο χωρίο τοῦ ἁγίου Συμεῶνος τοῦ Ν. Θεολόγου ἔχει ὡς ἑξῆς: «Πιστός ὁ λόγος· ἡ γάρ σάρξ τοῦ Κυρίου, τῆς Θεοτόκου ἐστι σάρξ· καί ἐξ αὐτῆς τῆς θεωθείσης τοῦ Κυρίου σαρκός μεταλαμβάνοντες, ζωήν αἰώνιον μεταλαμβάνειν ὁμολογοῦμεν τε καί πιστεύομεν, εἰ μή τι ἀναξίως καί εἰς κατάκριμα ἑαυτῶν ταύτην μᾶλλον ἐσθίομεν»17 .


μως, ἀπό αὐτή τήν παραδοσιακή παρατήρηση, πού δηλώνει σαφῶς καί μέ ξεχωριστή ἀκρίβεια τήν ὁμοουσιότητα τῆς ἀνθρώπινης φύσης τοῦ Λόγου μέ τήν ἐν γένει ἀνθρώπινη φύση, ἀπέχει πολύ ἡ θέση πού ὑποστηρίζει ὅτι στή θεία Εὐχαριστία μαζί μέ τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ κοινωνοῦμε καί τό σῶμα τῆς Παναγίας. Κατά τοῦτο, «ἄλλο πρᾶγμα ἡ διπλή ὁμοουσιότητα τοῦ Χριστοῦ, μέ τόν Πατέρα κατά τήν Θεότητά του καί μέ τή μητέρα κατά τήν ἀνθρωπότητά του, καί ἄλλο πρᾶγμα ἡ σύγχυση τῆς σάρκας τοῦ Λόγου μέ τή σάρκα τῆς Παρθένου Μαρίας»18 . Ἑπομένως, δέν εἶναι δυνατόν νά μεταλαμβάνουμε τό σῶμα της Θεοτόκου, ἀφοῦ ὁ Χριστός, ὅπως λέγει ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας, ἀπό τό σῶμα τῆς Παναγίας, «σῶμα ἴδιον» ἐποίησε19 . Ἡ παρανόηση ἐν προκειμένῳ εἶναι ξεκάθαρη, ἀφοῦ ὁ ἅγιος Συμεών γράφει ρητῶς ὅτι «ἐξ αὐτῆς τῆς θεωθείσης τοῦ Κυρίου σαρκός μεταλαμβάνοντες, ζωήν αἰώνιον μεταλαμβάνειν ὁμολογοῦμεν». Δέν γράφει, βεβαίως, ὅτι ἀπό τή σάρκα τῆς Θεοτόκου μεταλαμβάνουμε αἰώνια ζωή. Δυστυχῶς, κάποιοι θεολόγοι παρερμηνεύουν τά λόγια τῶν Ἁγίων, προκειμένου νά παρουσιάσουν δικές τους ἀπόψεις, μή ἐρειδόμενες στήν πατερική μας Παράδοση.


 Πανάμωμος Θεοτόκος, συνεπῶς, εἶναι κατ᾿ ἄνθρωπον ἀναμάρτητη σχετικῶς καί ὄχι ἀπολύτως, ὅπως ὁ κατά φύσιν Ἅγιος, ὁ Χριστός. Εἶναι, «τό μόνο παν –τέλειο ὄν μετά τόν Θεάνθρωπο Χριστό», ὅπως θά σημειώσει ὁ μεγάλος Δογματολόγος τῆς Σερβίας, π. Ἰουστῖνος Πόποβιτς20 . Καί αὐτό διότι, κατά τόν ἴδιο, ἡ Θεοτόκος, μέ τόν πληρέστατο τρόπο ἐνσάρκωσε τόν Θεό ἐν αὐτῇ21 .

 

 

1. Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ, Ἔκδοσις ἀκριβής τῆς ὀρθοδόξου πίστεως, 3, 2, ΕΠΕ 1, 84.
2. Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ, Εἰς τόν Εὐαγγελισμόν τῆς Θεοτόκου, PG 96, 649A.
3. Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ, Ἔκδοσις ἀκριβής…ΕΠΕ 1, 480.
4. Ἀρχιμ. Ἰουστίνου Πόποβιτς, Δογματική ὀρθόδοξη φιλοσοφίας τῆς ἀληθείας, ἐκδ. Ἱ. Μ. Μονή Βατοπεδίου, 2022, σελ. 830.
5. Λόγος εἰς τήν ἑορτήν τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου, ὅτε προσηνέχθη τῷ ναῷ ὑπό τῶν γεννητόρων αὐτῆς, PG 126, 129 B.
6. Βλ. Ἀμαλίας Σπουρλάκου – Εὐτυχιάδου, Ἡ Παναγία Θεοτόκος τύπος χριστιανικῆς ἁγιότητος, (Διδ. Διατριβή), Ἀθήνα 1990.
7. Βλ. Χρ. Κοντάκη, Ἡ διδασκαλία τῶν Πατέρων περί τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου και τῆς ὀφειλομένης πρός αὐτήν τιμῆς, Θεσσαλονίκη 1999, σελ. 144.
8. Ἰωάννου Χρυσοστόμου, Εἰς τό ὅτι Παλαιᾶς καί Καινῆς Διαθήκης εἶς ὁ νομοθέτης», PG 56, 403.
9. Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ, Ἔκδοσις ἀκριβής τῆς ὀρθοδόξου πίστεως 46, PG 94, 985.
10. Ἀν. Θεοδώρου, Ἡ περί Τριάδος καί Χριστοῦ διδασκαλία τῆς Παρακλητικῆς, ἐν Ἀθήναις 1962, σελ. 33.
11. Λόγος εἰς τήν Γέννησιν τῆς Θεοτόκου, βλ. Π. Νέλλα, Ἡ Θεομῆτορ, σελ. 82.
12. Γρηγορίου Παλαμᾶ, Εἰς τήν πάνσεπτον Κοίμησιν, PG 151, 468ΑΒ.
13. Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, Ἑορτοδρόμιον, ἐν Βεντίᾳ 1836, σελ. 254.
14. Mansi 1, 260C.
15. Ἡ φράση «ὑπουργός τῆς οἰκονομίας», γιά τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο, ἀνήκει στόν ἅγιο Κύριλλο Ἀλεξανδρείας: «Ὅτι γέγονε μέν ὑπουργός τῆς οἰκονομίας αὐτή τεκοῦσα τήν σάρκα». Βλ. Ὁμιλία Εἰς Λουκᾶν, PG 72, 509 A, Ὁμιλία 11, PG 77, 1032 C.
16. Γ. Ράλλη - Μ. Ποτλῆ, Σύνταγμα τῶν θείων καί ἱερῶν Κανόνων, τόμ. Β΄, σελ. 292.
17. Συμεών Ν. Θεολόγου, Βίβλος τῶν Ἠθικῶν, 1, 10. SC 122, Paris 1966, σελ. 264.
18. Χρ. Σταμούλη, Θεοτόκος καί ὀρθόδοξο δόγμα, σελ. 243.
19. Κυρίλλου Ἀλεξανδρείας, Κατά ἀνθρωπομορφιτῶν, 22, ὅ.π. Χρ. Σταμούλη, μν. ἔργ.
20. Ἀρχιμ. Ἰουστίνου Πόποβιτς, Δογματική ὅ.π., σελ. 835.
21. Ὅ.π.


Παρασκευή 23 Αυγούστου 2024

O ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ (Όσιος Θεοφάνης ο έγκλειστος)


Ο αληθινός σκοπός της ζωής.

Τι έπαθες; Τι ερωτήσεις είν’ αυτές; “Δεν ξέρω τι να κάνω με τη ζωή μου. Θα έπρεπε να κάνω κάτι ιδιαίτερο; Θα έπρεπε να καθορίσω έναν ειδικό στόχο για τον εαυτό μου;”. Με έκπληξη διάβασα τις παράξενες σκέψεις σου. Πώς σου ήρθαν; Μα αυτό ακριβώς αποφάσισες, όταν εκδήλωσες την επιθυμία να σταθείς στο ύψος της ανθρώπινης αξίας, όπως την καθόρισε ο Θεός. Τι συζητάμε, λοιπόν, τόσο καιρό;

Οι ξαφνικοί προβληματισμοί σου με κάνουν να εικάσω ότι ανάμεσα στους φίλους σου υπάρχουν νεωτεριστές διανοούμενοι, ή ότι συνδέθηκες με κάποια παρέα τέτοιων ανθρώπων, που αλλοίωσαν τη σκέψη σου και σκόρπισαν την ορθοφροσύνη σου. Αυτοί είναι που παραληρούν συνήθως έτσι, αναμασώντας εκφράσεις όπως “το καλό της ανθρωπότητας” και το ‘‘καλό του λαού”. Σαγηνεύτηκες, φαίνεται, από τις μεγαλοστομίες τους και, όταν γύρισες τα μάτια σου στην πραγματικότητα της ζωής σου, είδες με θλίψη, ίσως και με τύψεις, ότι «φυτοζωούσες» στον στενό κύκλο της οικογένειας σου χωρίς κανένα κέρδος ή σκοπό. Ω! Μόλις τώρα κάποιος σου άνοιξε τα μάτια!

Αν η εικασία μου είναι σωστή, τότε μου χρωστάς μιαν  εξήγηση και μια συγγνώμη, γιατί, μολονότι υποσχέθηκες να μου γράφεις για όλα με ευθύτητα, δεν τήρησες την υπόσχεση σου. Είτε έτσι, πάντως, είτε αλλιώς, δεν μπορώ να παραβλέψω τα προβλήματα και τους προβληματισμούς σου. Ο διάλογος μας πρέπει να δώσει λύσεις σε όλα. Για την ώρα θα σου πω μόνο μια γενική σκέψη, για να δεις πως ή ζωή που έζησες ως τώρα και που ακόμα ζεις, είναι η αληθινή ζωή, και πως δεν υπάρχει σ’ αυτήν τίποτα που να χρειάζεται αλλαγή.

Είναι συνετό για έναν άνθρωπο ν’ αναζητάει τον αληθινό σκοπό της ζωής; Όχι, βέβαια, αφού ο σκοπός αυτός είναι ήδη γνωστός με βεβαιότητα. Η γενική αρχή είναι ότι, αφού υπάρχει ζωή πέρα από τον τάφο, ο σκοπός της ζωής, χωρίς εξαίρεση, πρέπει να βρίσκεται εκεί και όχι εδώ. Αυτό το γνωρίζουν όλοι, αλλά, δυστυχώς, το θυμούνται ελάχιστα. Εσύ λοιπόν, βάλε το ως κανόνα στη ζωή σου: Να επιδιώκεις αυτόν το σκοπό μ’ όλη σου τη δύναμη. Θα δεις τότε τι φως θα ξεχυθεί πάνω στη σύντομη επίγεια παρεπιδημία σου και στα έργα σου.

Πρώτα – πρώτα, θα καταλάβεις ότι στον κόσμο τούτο δεν υπάρχουν παρά τα μέσα για εκείνη την άλλη ζωή. Όλα τα πρόσκαιρα είναι μέσα για την κατάκτηση της αιωνιότητας. Δεν έχεις παρά να τα χρησιμοποιείς με τέτοιον τρόπο, ώστε να σε οδηγούν σ’ αυτόν το σκοπό να μη σε απομακρύνουν απ’ αυτόν και να μην εναντιώνονται σ’ αυτόν. Να, λοιπόν, ποια είναι η απάντηση στον προβληματισμό σου, “Δεν ξέρω τι να κάνω με τη ζωή μου”. Τι να κάνεις; Κοίτα στον ουρανό και μέτρα κάθε βήμα της ζωής σου, ώστε να είναι ένα βήμα προς τον ουρανό. Είναι τόσο απλός και συνάμα τόσο περιεκτικός ο κανόνας!

Ρωτάς: “Δεν πρέπει να κάνω κάτι;”. Και βέβαια πρέπει. Κάνε ότι απαιτούν κάθε φορά οι περιστάσεις στον κύκλο σου και στη δουλειά σου, πιστεύοντας ότι αυτό είναι – και πρέπει να είναι – το καθήκον σου. Τίποτα περισσότερο δεν σου ζητείται. Είναι μεγάλο λάθος να νομίζεις ότι πρέπει ν’ αναλάβεις σπουδαίους και μεγάλους αγώνες είτε για τον ουρανό είτε, όπως λένε οι νεωτεριστές, για το καλό της ανθρωπότητας. Αυτό δεν είναι καθόλου απαραίτητο.

Απαραίτητο είναι μόνο τούτο: Να κάνεις το καθετί σύμφωνα με τις εντολές του Θεού. Και όταν λέω το καθετί, εννοώ ότι παρουσιάζεται καθημερινά στη ζωή σου. Τίποτ’ άλλο. Ο Θεός φροντίζει για κάθε άνθρωπο. Εκείνος είναι που προκαλεί ή παραχωρεί ότι μας συμβαίνει. Η πανάγαθη πρόνοια του αγκαλιάζει όχι μόνο τη γενική πορεία της ζωής μας, μα κάθε στιγμή της και κάθε περίστασή της.

Ας πάρουμε ένα παράδειγμα: Σε πλησιάζει ένας φτωχός. Ο Θεός τον έχει στείλει. Τι οφείλεις να κάνεις; Να τον βοηθήσεις. Σε παρακολουθεί, λοιπόν, ο Κύριος, για να δει αν θα ενεργήσεις σύμφωνα με το θέλημά Του. Αν βοηθήσεις τον φτωχό, και Εκείνος θα ευαρεστηθεί και εσύ θα έχεις κάνει ένα βήμα προς τον τελικό σου σκοπό, την αιώνια ζωή.

Δεν χρειάζεται να χρησιμοποιήσω κι άλλο παράδειγμα, γιατί είμαι βέβαιος ότι κατάλαβες τι θέλω να πω: Σε κάθε περίσταση, δίχως εξαίρεση, να κάνεις αυτό που θέλει ο Θεός. Όσο για το τι θέλει, το ξέρεις από τις εντολές που μας έχει δώσει. Χρειάζεται κάποιος τη βοήθεια σου; Βοήθησε τον. Σε πρόσβαλε κάποιος; Συγχώρεσε τον. Πρόσβαλες εσύ κάποιον; Τρέξε να του ζητήσεις συγγνώμη και να συμφιλιωθείς μαζί του. Σε παίνεψε κάποιος; Μην περηφανευτείς. Σε μάλωσε κάποιος; Μη θυμώσεις. Είναι ώρα για προσευχή; Προσευχήσου. Είναι ώρα για δουλειά; Δούλεψε…

Αν ενεργείς μ’ αυτόν τον τρόπο σε κάθε περίσταση, αν, δηλαδή, ότι κάνεις είναι σύμφωνα με τις εντολές του Θεού, τότε όλα τα προβλήματα της ζωής σου θα λυθούν.

Ο σκοπός μας είναι η μακάρια ζωή μετά το θάνατο. Τα μέσα, επαναλαμβάνω, για την επίτευξη του σκοπού είναι τα θεάρεστα έργα. Το θέμα είναι, νομίζω, απλό και ξεκάθαρο. Δεν υπάρχει λόγος να βασανίζεις τον εαυτό σου με πολύπλοκα ερωτήματα και δύσκολα προβλήματα. Διώξε από το νου σου κάθε λογισμό για ‘‘κοινωνική”, “μαζική”, “πανανθρώπινη” δράση, όπως μεγαλόστομα λένε οι νεωτεριστές, και τότε ειρηνικά θα τραβήξεις προς τον τελικό σου στόχο δίχως εμπόδια. Να θυμάσαι πως ο Κύριος δεν ξεχνάει ούτ’ ένα ποτήρι κρύο νερό, που προσφέρεται σε κάποιον διψασμένο.

Παρ’ όλα αυτά”, θα μου πεις, “είναι απαραίτητο να επιλέξει και να καθορίσει κανείς έναν τρόπο ζωής!”. Πώς θα τον καθορίσει, αλήθεια; Θ΄ αρχίσει να σκέφτεται, να σκέφτεται… ώσπου να ζαλιστεί! Και που θα καταλήξει; Μάλλον σε σύγχυση και αδιέξοδο. Το καλύτερο και το ασφαλέστερο απ’ όλα είναι να δέχεται κανείς με υπακοή, ευγνωμοσύνη και αγάπη ότι καθορίζει γι’ αυτόν ο Θεός. Και το τι καθορίζει ο Θεός για τον καθένα μας φανερώνεται στις συνθήκες και τις περιστάσεις της ζωής μας.

Πάρε την περίπτωση σου. Για την ώρα βρίσκεσαι κάτω από την προστασία των γονιών σου. Τι καλύτερο θα ήθελες; Έχεις ζεστασιά, ασφάλεια, ανεμελιά. Ζήσε σ’ αυτές τις συνθήκες, κάνοντας ευσυνείδητα ότι επιβάλλουν κάθε φορά οι περιστάσεις, και μην αφήνεις τη σκέψη σου να πετάει μακριά.

Είναι, όμως, αδύνατο να παραμείνω για πάντα σ’ αυτή την κατάσταση”, θα πεις πάλι. “Κάποτε θα πρέπει να πάρω τον δικό μου δρόμο. Τι θα κάνω τότε; Μπορώ να μην το σκέφτομαι;”. Το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι ν’ αφήσεις τον εαυτό σου στα χέρια του Θεού, να προσεύχεσαι, ζητώντας του να σε βάλει στο δρόμο που Εκείνος θεωρεί καλύτερο για σένα, και να περιμένεις υπομονετικά την ώρα που θα σου μιλήσει. Θα σου μιλήσει μέσ’ από τα γεγονότα.

Αφού, λοιπόν, βρεις ειρήνη, ακουμπώντας στον Θεό, ζήσε απλά, χωρίς να κάνεις μεγάλα και μάταια σχέδια. Οι καθημερινές σου ασχολίες και οι σχέσεις σου με τους ανθρώπους δεν χρειάζεται ν’ αλλάξουν. Μη θεωρείς πως μια τόσο απλή ζωή δεν έχει νόημα ή αξία. Ότι κι αν κάνει κανείς στη γη, μικρό ή μεγάλο, σημαντικό ή ασήμαντο, είναι ένα έργο. Και αν ένα έργο είναι σύμφωνο με τις θείες εντολές, τότε είναι και ευάρεστο στον Κύριο. Ε, λοιπόν, κάθε έργο ευάρεστο στον Κύριο έχει ανεκτίμητη και αιώνια αξία, όσο απλό ή ασήμαντο κι αν φαίνεται.

Νομίζω ότι σου τα εξήγησα όλα. Ελπίζω ότι τα καταλαβαίνεις και τα αποδέχεσαι. Έτσι, σε βεβαιώνω, θα βρεις τη γαλήνη σου και δεν θα βασανίζεσαι πια από λογισμούς, όπως “Η ζωή μου δεν έχει νόημα” ή “Δεν κάνω τίποτα χρήσιμο”.

Και κάτι τελευταίο: Είναι αναγκαίο να παρακολουθείς και να ελέγχεις ακατάπαυστα την καρδιά, γιατί εύκολα κυριεύεται από την υπερηφάνεια. Δίχως την καρδιά, βέβαια, δεν μπορείς να κάνεις κανένα καλό, αφού δίχως την καρδιά δεν υπάρχει καν ζωή. Ωστόσο, μην την αφήνεις να κάνει ανεξέλεγκτα ότι θέλει. Είναι τυφλή και, χωρίς αυστηρή καθοδήγηση, σύντομα πέφτει – και σε ρίχνει σε κάποιον γκρεμό. Ο Κύριος να σ’ ευλογεί!


Οσίου Θεοφάνη του εγκλείστου
Ο δρόμος της ζωής. (Γράμματα σε μια ψυχή).
Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2020, έκδοση 6η.

Πέμπτη 22 Αυγούστου 2024

ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ Ή ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΗ; (Ὁμιλιά τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης καὶ Πλαταμῶνος κ. Κλήμεντα)

Δύο μαρτυρίες της μακαριστής Αργυρής Αλεξανδράτου για τους αγίους πρ. Φλωρίνης Χρυσόστομο και Ευγένιο Λημώνη

 

Η αείμνηστη Αργυρή Αλεξανδράτου γεννήθηκε το 1928 στον Πειραιά από πολύ ενάρετους γονείς τον Σπυρίδωνα Αλεξανδράτο και την Σταματίνα Σουρή (συγγενής με τον γνωστό ποιητή). Αδελφές της η Στυλιανή και η Παναγιώτα. Η καταγωγή της ήταν από τα Δρακοπουλάτα Κεφαλληνίας όπου εκεί πέρασε τα πρώτα πολύ δύσκολα παιδικά της χρόνια. Πριν την κατοχή εγκαταστάθηκαν στον Πειραιά και πνευματικό τους είχαν τον πατέρα Ευγένιο Λημώνη (γνωστότερος ως "Λεμονής", κατά παραφθορά του επιθέτου του). Υπηρέτησε με ζήλο τον αγώνα των Παλαιοημερολογιτών τόσο κατά τη διάρκεια του διωγμού αλλά και αργότερα με εράνους για να στηρίξει το ίδρυμα της Ενώσεως Ορθοδόξων Κυριών "Παναγία Οδηγήτρια" στη Γλυφάδα. Στα χρόνια του διωγμού πρωτοστάτησε στα γεγονότα στον Πειραιά (απεργία πείνας κλπ.) μαζί με άλλους αγωνιστές όπου και ξυλοκοπήθηκαν από την αστυνομία. Πήγαιναν φαγητό στα κρυφά στους φυλακισμένους ιερείς, που η ...αγάπη των Καινοτόμων είχε ξυρίσει και αποσχηματίσει. Υπηρέτησε ως νεωκόρος στον Ιερό Ναό του Αγίου Φιλίππου Πειραιώς από μικρό παιδί μέχρι τα βαθιά της γεράματα. Εκεί διαβάστηκε και η εξόδιος ακολουθία που ήταν και επιθυμία της. Γνώρισε από κοντά τον άγιο πρώην Φλωρίνης Χρυσόστομο. Εργάστηκε σκληρά και δεν παντρεύτηκε. Τέσσερις μέρες ηταν σε επιθανάτιο ρόγχο και μόλις της είπε ο ανιψιός της ότι θα πάει ο ιερέας να την μεταλάβει ξύπνησε και είπε να την χτενίσουν και να την ετοιμάσουν. Έφυγε στις 21/09/2022. Αιωνία αυτής η μνήμη!

Την αείμνηστη κ. Αργυρώ συνάντησα τον Σεπτέμβριο του 2018  στον Άγιο Φίλιππο, όπου και μου διηγήθηκε τα κάτωθι περιστατικά. Ευχαριστώ τον εν Χριστώ αδελφό Σπύρο Χατζηγιάννη, ανιψιό της αειμνήστου, για τα βιογραφικά στοιχεία και το φωτογραφικό υλικό.

Νικόλαος Μάννης

 ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΠΑΠΑ-ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΛΗΜΩΝΗ

Αν κάτι που σκανδάλιζε όλους όσους γνώριζαν τον παπα-Ευγένιο ήταν ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπιζε τους ζητιάνους. Μόλις έβγαινε στον δρόμο, ερχόντουσαν εκείνοι καταπάνω του, για να του ζητήσουν ελεημοσύνη. Τότε ο παπα-Ευγένιος έβαζε τις φωνές και του έδιωχνε με χειρονομίες: "Μη με ακουμπάτε, φύγετε από μπροστά μου!", φώναζε και έκανε πως τους έσπρωχνε. Πολλές φορές αναρωτιόντουσαν οι πιστοί που δεν τον ήξεραν πως είναι δυνατόν ένας τέτοιος άγιος, όπως έλεγαν, άνθρωπος, να φέρεται με τέτοιο τρόπο στους δυστυχείς ζητιάνους. Την απάντηση την έλαβαν όταν κοιμήθηκε ο παπα-Ευγένιος. Στην κηδεία του όλοι αυτοί οι επαίτες ήρθαν κλαίγοντας και με λυγμούς λέγοντας: "ποιος θα μας βοηθάει τώρα;". Ο οσιώτατος παπα-Ευγένιος, την ώρα που έκανε ότι τους έσπρωχνε τους έβαζε κρυφά χρήματα μέσα στα χέρια ή στις τσέπες τους!



ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ πρ. ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ


Νέα κοπέλα αξιώθηκα, μαζί με τον πατέρα μου, να επισκεφθώ τον πνευματικό μας, τον Άγιο πρ. Φλωρίνης Χρυσόστομο, στην εξορία του στη Μονή Υψηλού Μυτιλήνης. Εκεί μάθαμε το εξής θαυμαστό γεγονός. Μόλις έφεραν τον Άγιο στη Μονή, οι χωρικοί άρχισαν να βλέπουν ένα φως να βγαίνει από το μοναστήρι τις νύχτες. Μια μέρα ρώτησαν κάποιοι τον ηγούμενο της Μονής, μακαριστό Αρχιμανδρίτη π. Σεραφείμ Καϊμακαμέλλη:  "Πάτερ Σεραφείμ τί φως είναι αυτό που έχετε βάλει στο μοναστήρι;". Ο ηγούμενος απόρησε και τους είπε ότι δεν υπάρχει κάποιο φως. Όταν όμως τον ξαναρώτησαν και άλλοι, αποφάσισε να βγει τη νύχτα έξω για να δει από που βγαίνει αυτό το φως. Όντως διαπίστωσε ότι από κάπου αυτό εξερχόταν! Ψάχνοντας, έφθασε μέχρι το κελί στο οποίο κοιμόταν ο Άγιος από το οποίο όντως έβγαινε υπέρλαμπρο φως! Την επόμενη μέρα ο π. Σεραφείμ έπεσε στα πόδια του Αγίου ζητώντας συγχώρηση και από τότε έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για να κάνει την εξορία του όσο πιο υποφερτή, συνδεόμενος έπειτα μαζί του με φιλία. 

(σ. σ. Δεν είναι δε τυχαίο ότι σε επιστολή του ο π. Σεραφείμ αποκαλούσε τον Άγιο ως "την μεγαλυτέρα εκκλησιαστική φυσιογνωμία της συγχρόνου Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος" και τον αποκαλούσε "στύλο και εδραίωμα της Ορθοδοξίας"!)

Παλαιά φωτογραφία της μακαριστής κ. Αργυρής σε κάποια Βάπτιση.