† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)

† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)
† Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου (Ψαλ. 50,17)

Κυριακή 1 Αυγούστου 2021

Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΚΑΙ ΣΤΑ ΕΣΧΑΤΑ

 


«Ως εδοξάσθης, Ηλία, εν τοις θαυμασίοις σου.και τις όμοιός σοι καυχάσθαι; ο εγείρας νεκρόν εκ θανάτου και εξ άδου εν λόγω Υψίστου. ο καταγαγών βασιλείς εις απώλειαν και δεδοξασμένους από κλίνης αυτών. ο ακούων εν Σινά ελεγμόν και εν Χωρήβ κρίματα εκδικήσεως. ο χρίων βασιλείς εις ανταπόδομα και προφήτας διαδόχους μετ' αυτόν. ο αναληφθείς εν λαίλαπι πυρός εν άρματι ίππων πυρίνων. ο καταγραφείς εν ελεγμοίς εις καιρούς κοπάσαι οργήν προ θυμού, επιστρέψαι καρδίαν πατρός προς υιόν και καταστήσαι φυλάς Ιακώβ. Μακάριοι οι ιδόντες σε και οι εν αγαπήσει κεκοσμημένοι, και γαρ ημείς ζωή ζησόμεθα.»

(Σ. Σειρ.48,11)

Ο προφήτης Ηλίας, ο μέγιστος των Προφητών.

 Για τον προφήτη Ηλία έχουν γραφεί στην Παλαιά Διαθήκη πολλές σελίδες, που όλες είναι μεστές πολλής και βαθειάς θεολογίας. Το Καρμήλιον όρος, πάνω στο οποίο ο Προφήτης προσέφερε κατά θαυμαστό τρόπο τη θυσία του, όταν από τον ουρανό κατήλθε φωτιά και  κατέκαψε τα σφάγια1, το όρος Σινά, επί του οποίου είχε θεοπτεία ο μέγας Προφήτης2, και το όρος Θαβώρ, πάνω στο οποίο εμφανίσθηκε μαζί με τον Κύριό μας ο Προφήτης3, είναι οι τρεις μεγάλες κορυφές ορέων, που αναφέρονται στη δόξα τη δική του.
Ο προφήτης Ηλίας, αγαπητοί μου, είναι μία μεγάλη μορφή, μια πολύ μεγάλη μορφή της Παλαιάς Διαθήκης. Είναι ο μέγιστος των Προφητών είναι ανώτερος κι απ' αυτόν τον προφήτη Ησαΐα τον μεγαλοφωνότατο. Και ενώ δεν έγραψε ο προφήτης Ηλίας ούτε μία λέξη, υπήρξε ο ίδιος μία μεγάλη προφητεία. Αυτό του το έργο, ο τρόπος με τον οποίο έζησε, ο τρόπος με τον οποίο έφυγε από την παρούσα ζωή αλλά και η εμφάνισή του στη Μεταμόρφωση του Χριστού δείχνουν ότι η μορφή αυτή είναι παμμέγιστη, είναι πελώρια!


 Ο διαχρονικός Προφήτης.

Ο προφήτης Ηλίας είναι παρών, τόσο στον χώρο της Παλαιάς Διαθήκης, όσο και στον χώρο της Καινής Διαθήκης.
Βέβαια ό,τι να πει κανείς και ό,τι να αναλύσει, πάντα θα μένει στην περιφέρεια των πραγμάτων, γιατί, όπως σας εξήγησα, είναι μία απύθμενη σε ανάλυση προσωπικότητα ο άγιος του Θεού Προφήτης. Θα μείνουμε μόνο σ' ένα μικρό περιστατικό της ζωής του, αλλά πολύ χαρακτηριστικό. Μάλιστα το περιστατικό αυτό μας δίνει ταυτόχρονα και μια άλλη εικόνα, μας δίνει έναν τύπο των εσχάτων ημερών.


Η επικαιρότητα του βιβλίου της Αποκαλύψεως.

Όπως θα έχετε διαπιστώσει -πείτε από τα γεγονότα, πείτε από τον τρόπο που ζει ο κόσμος σήμερα, πείτε ότι πλησιάζουμε στα έσχατα, πείτε ό,τι θέλετε- στις μέρες μας το πολύ παραγνωρισμένο και παραγκωνισμένο και παραθεωρημένο βιβλίο της Αποκαλύψεως έρχεται στην επικαιρότητα, κι έτσι όλοι σήμερα ασχολούμαστε με το βιβλίο αυτό. Το δυστύχημα είναι ότι το Ορθόδοξο πλήρωμα είναι ανέτοιμο να προσεγγίσει το βιβλίο αυτό, επειδή ακριβώς δεν του είναι οικείο. και δεν του είναι οικείο επειδή για ολόκληρους αιώνες, ιδίως στην Ανατολή, επικράτησε μια παρεξηγημένη εντύπωση, ότι το βιβλίο αυτό είναι σφραγισμένο με επτά σφραγίδες, δηλαδή ακατανόητο, ότι το βιβλίο αυτό είναι γεμάτο από προφητείες, που... μην τις πιάνεις... και ότι αν πιάσει κανείς τις προφητείες αυτές, μοιραία θα πέσει σε αιρέσεις και σε λάθη.
Υπήρχε αυτή η παρανόηση.


Όλα αυτά βεβαίως δεν είναι σωστά. μόνο μέχρις ενός βαθμού είναι σωστά. Ωστόσο όμως όλα αυτά αποτέλεσαν θα λέγαμε την αιτία για την οποία το Ορθόδοξο πλήρωμα δεν προσεγγίζει το βιβλίο αυτό του Θεού, το τελευταίο βιβλίο της Καινής Διαθήκης, το θεόπνευστο αυτό βιβλίο, το υπέροχο αυτό βιβλίο, το γεμάτο όχι μόνο από προφητείες αλλά και από πνεύμα παρηγορίας, και το οποίο υπάρχει για να ενισχύσει τον λαό του Θεού καθ' όλη την πορεία της ζωής του πάνω στη γη αυτή, και προπαντός στα έσχατα.
Έτσι, αγαπητοί, επανέρχομαι στο θέμα μου, για να σας πω ότι οπωσδήποτε αυτά που θα ακούσετε θα δείτε ότι έχουν σχέση με τα έσχατα. Έσχατα λέγονται εκείνα τα οποία αφορούν στο τέλος της Ιστορίας, δηλαδή όταν πια πλησιάζει να έρθει για τελευταία φορά ο Χριστός. Θα δείτε λοιπόν ότι η ζωή του προφήτου Ηλιού δεν είναι παρά μια ζωή ενός αντιτύπου που δείχνει ένα πρωτότυπο στα έσχατα.


Η ιστορική πορεία κάθε λαού. - Η ιδιότυπη πορεία του Ισραήλ.

Ένας λαός, πράγματι, στην ιστορική του πορεία ασφαλώς συναντά πολύ δύσκολες ημέρες για να επιβιώσει. Όμως ο Θεός είναι εκείνος που έχει τάξει τα οροθέσια της κατοικίας των λαών, δηλαδή τα σύνορα του κάθε λαού, αλλά και το πόσον καιρό θα ζήσει ένας λαός. Αυτό είναι σύμφωνο μ' εκείνο που λέει ο απόστολος Παύλος στους Αθηναίους. «ο Θεός... ορίσας προστεταγμένους καιρούς και τας οροθεσίας της κατοικίας αυτών»4. Έβαλε τα σύνορα λοιπόν ο Θεός, αλλά και όρισε τους προστεταγμένους καιρούς, το πόσο δηλαδή θα ζήσει ο κάθε λαός. Έτσι Εκείνος είναι που κρίνει πόσο θα ζήσει ένας λαός και ποια θα είναι τα σύνορά του.
Ο Ισραήλ ήταν ένας λαός αγαπημένος, ήταν ο ξεχωρισμένος λαός -εξ άλλου Ισραήλ θα πει αγαπημέ­νος5- και ο Θεός πολλές φορές στην ιστορική του πορεία τον είχε προστατεύσει. Κατά θαυμαστό μάλιστα τρόπο και σκανδαλώδη έναντι των άλλων εθνών ο Θεός είχε προστατεύσει τον Ισραήλ!
Τώρα όμως, ευρισκόμενοι κάπου στον 8ο αιώνα προ Χριστού, το βόρειο βασίλειο αποστατεί απ' τον Θεό. Πρέπει να σας πω ότι μετά τον θάνατο του Σολομώντος ο λαός χωρίστηκε σε δυο βασίλεια. το βόρειο βασίλειο, με τις δέκα φυλές, και το νότιο βασίλειο, με τις δυο φυλές, του Ιούδα και του Βενιαμίν. Το νότιο βασίλειο είχε πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ, ενώ το βόρειο τη Σαμάρεια. Το βόρειο βασίλειο λοιπόν είχε αποστατήσει από τον Θεό. Οι βασιλείς του ατυχώς υπήρξαν άνθρωποι οι οποίοι είχαν μια πολύ μεγάλη ευκολία να ειδωλολατρούν.


Αχαάβ - Ιεζάβελ.

Έτσι βασιλιάς του βορείου βασιλείου τον 8ο αιώνα ήταν ο Αχαάβ. Αυτός είχε έναν μαλακό, χαλαρό χαρακτήρα, με μια πολύ εύκολη στροφή προς την ειδωλολατρία, και ήταν άνθρωπος που επηρεαζόταν από τη γυναίκα του Ιεζάβελ. Αυτή δε η γυναίκα του, η οποία δεν ήταν Εβραία, αλλά Συροφοινίκισσα, ειδωλολάτρισσα φανατική, αποτελούσε και το χειρότερο κακό! Γρήγορα, εξαιτίας αυτής της φοβερής γυναίκας, η λατρεία του αληθινού Θεού εξοστρακίστηκε, και έτσι εισήχθη η λατρεία του Βάαλ και της αισχρότατης Αστάρτης -η οποία Αστάρτη ήταν κάτι αντίστοιχο με τη δική μας την Αφροδίτη.


Η κεραυνοβόλα εμφάνιση του Προφήτου.

Σ' αυτή την κρίσιμη καμπή του Ισραήλ, ο οποίος έζησε όσο ποτέ άλλοτε την αποστασία στις ημέρες αυτού του βασιλιά, εμφανίζεται ο φλογερός και ζηλωτής Προφήτης από τη Θέσβη, ο Ηλίας. Κι έρχεται αιφνίδια -προσέξτε αυτό το αιφνίδια. Έρχεται αιφνίδια! Σαν αστραπή και βροντή εμφανίζεται μπροστά στον βασιλιά, από προσώπου του Θεού, για να του δώσει εκείνο το φοβερό μήνυμα της επ' αόριστον ανομβρίας, σαν τιμωρία από τον Θεό για την αποστασία του λαού αλλά και της κυβερνήσεώς του.
«Ζη Κύριος ο Θεός των δυνάμεων, λέει στον βασιλιά, ο Θεός Ισραήλ, ω παρέστην ενώπιον αυτού, ει έσται τα έτη ταύτα δρόσος και υετός, ότι ει μη διά στόματος λόγων μου.»6 Ορκίζομαι στον Θεό τον ζώντα, τον Θεό του Ισραήλ, ενώπιον του Οποίου στέκομαι και υπηρετώ, ότι σ' αυτά τα χρόνια που θα έρθουν ούτε θα βρέξει ούτε θα πέσει δροσιά. Κι όλα αυτά θα εξαρτώνται από το στόμα το δικό μου. ό,τι λέω εγώ, αυτό θα γίνεται. Αυτά είπε ό Προφήτης, και εξαφανίσθηκε από προσώπου Αχαάβ. 


Η κρίση του Θεού για την ιστορική πορεία των λαών.

Τα λόγια του όμως αυτά, αγαπητοί μου, αποτελούν την κρίση του Θεού για την αποστασία ενός λαού.
Πού είναι εκείνοι, αλήθεια, που λένε ότι μπορούν να ρυθμίζουν ελεύθερα την ιστορική τους πορεία και τη ζωή τους και ότι δεν έχει κανέναν λόγο ο Θεός στην ιστορική πορεία ενός λαού ή ενός προσώπου; Πού είναι εκείνοι που το λένε; Βλέπετε εδώ; Και για να μην νομισθεί ότι αυτό αφορά μόνο στον Ισραήλ, σας λέω ότι ο Θεός σκεπτόταν και όλα τα έθνη, και χάραζε την πορεία όλων των εθνών.7


Η κρίση του Θεού για την ιστορική πορεία του Ισραήλ.

Πρόχειρα σας λέω το εξής. Στη γη Χαναάν κατοικούσαν πολλοί λαοί. Και λέει ο Θεός στον Αβραάμ: «Ακόμα δεν έφτασε να γεμίσει το ποτήρι των ανομιών τους. γι' αυτόν τον λόγο δεν θα εγκατασταθείς εδώ στη χώρα αυτή τώρα. Οι απόγονοί σου, λέει στον Αβραάμ, θα αναπτυχθούν πρώτα στην Αίγυπτο, θα γίνουν λαός πολύς, και κατόπιν θα έλθουν εδώ στη γη Χαναάν»8. Κι αυτό ξέρετε με πόσα χρόνια αντιστοιχούσε; Με τετρακόσια τριάντα χρόνια!9 «Τότε μόνο θα κατοικήσουν στη γη αυτή, όταν οι λαοί αυτοί θα έχουν γεμίσει το ποτήρι των ανομιών τους.» Είναι φοβερό. Περιμένει ο Θεός πότε θα έρθει το πλήρωμα της αμαρτίας· μέχρι που να ξεχειλίσει το ποτήρι. Τότε λέει θα καταστραφούν οι λαοί αυτοί.
Κι όταν έρχεται η ώρα ο Ιησούς του Ναυή να μπει μέσα στη γη Χαναάν, του λέει πάλι ο Θεός: «Πρόσεξε. Οι λαοί αυτοί, με τα μάγια τους, με τις μαντείες τους, με τη διαφθορά τους και με τον τρόπο που ζουν, ήλθε η ώρα να καταστραφούν γι' αυτό εσείς θα κυριεύσε­τε τη γη αυτή με πολλή ευκολία. Προσέξτε όμως. μην κάνετε κι εσείς τα ίδια, γιατί θα έρθει και η δική σας η ώρα να υποστείτε το ίδιο πράγμα.»10
Βλέπουμε λοιπόν ότι ό Θεός δεν έρχεται να ξεριζώσει κάποιους λαούς για να εγκαταστήσει τον αγαπημένο Του λαό, παρά μόνο εφ' όσον οι λαοί αυτοί έχουν αμαρτήσει.


Η κρίση του Θεού για την ιστορική πορεία των άλλων λαών και των Ελλήνων.

Θέλετε κάτι ακόμη; Ανοίξτε το βιβλίο του Ησαΐα να δείτε κάτι καταπληκτικό. Ομιλεί και προφητεύει ο Ησαΐας, όπως και ο Ιερεμίας και ο Ιεζεκιήλ και ο Δανιήλ, προφητεύουν για τα έθνη, αγαπητοί μου, για τους λαούς. όχι μόνο για τον Ισραήλ. «Ω, Βαβυλώνα, λένε, ήλθε το τέλος σου! Ω, Συρία...! Ω, Αίγυπτος...! Ω, Μωαβίτες...! Ω...! Ω...!»11 Ο Δανιήλ, πείτε μου, δεν προφητεύει για τους Έλληνες και για τους Πέρσες; Δεν προφητεύει για τους Βαβυλωνίους; Δεν λέει ότι οι Έλληνες θα νικήσουν τους Πέρσες, μ' εκείνη τη θαυμαστή προφητεία του, που έρχεται ένας τράγος, -ο μέγας Αλέξανδρος, ξέρετε, απεικονίζεται στα νομίσματα με κέρατα- ένας τράγος που τρέχει από τη Δύση ολοταχώς, λέει, και συγκρούεται μ' έναν κριό, που αντιπροσωπεύει τους Πέρσες, τον οποίο κυριολεκτικά λιανίζει;12
Βλέπετε λοιπόν, και επιμένω, δεν ομιλεί ο Θεός μόνο για τον Ισραήλ. ομιλεί για όλους τους λαούς και κατευθύνει τις τύχες όλων των λαών.
Θα σας επαναλάβω εκείνο που σας διάβασα προηγουμένως, που λέει ο απόστολος Παύλος στους Αθηναίους, ότι ο Θεός είναι ο «ορίσας προστεταγμένους καιρούς και τας οροθεσίας της κατοικίας αυτών», πάντων των εθνών, όλων των λαών. Συνεπώς, αγαπητοί, θα λέγαμε εδώ ότι οι Έλληνες δεν βγαίνουν έξω από το σχέδιο του Θεού, πολύ δε περισσότερο αφού έχουμε δεχθεί το Ευαγγέλιο από τους πρώτους, όταν κηρύχθηκε στον κόσμο το μήνυμα του Κυρίου.


Η Ελλάδα στα χνάρια του παλαιού Ισραήλ, έτοιμη να υποστεί τις ίδιες συνέπειες.

Και ερχόμαστε τώρα να ρωτήσουμε: Μήπως και η πατρίδα μας ζει και πολιτεύεται στα ίδια χνάρια του παλαιού Ισραήλ; Και όσα δεινά μας βρουν, θα λέγαμε πού θα οφείλονται; Τί λέτε; είναι δυνατόν να υποστούμε μια τυχόν -τυχόν!- συρρίκνωση των συνόρων μας; Ξέρετε ότι πάλι μπορούμε να γίνουμε μικρότεροι; Αγαπητοί μου, το ξέρετε ότι μπορούμε να γίνουμε πάλι μικρότεροι στα σύνορά μας;... Δεν υπάρχει τίποτα το αμετάθετο και σίγουρο. Από πού θα έχει το αίτιό του το θέμα; Ακόμη, αν υποστούμε σαν λαός μια δυσπραγία οικονομική ή ακόμα και μια κοινωνική αναστάτωση, από πού θα έχει την αφετηρία της αυτή όλη η κατάσταση; Ασφαλώς από την αποστασία του λαού μας και την στροφή του προς την ειδωλολατρία.
Αγαπητοί μου, ο λαός μας αποστατεί από τον Θεό καθημερινά. Το φαινόμενο της αθεΐας ήταν άγνωστο στην πατρίδα μας. Κι αρχίζει η αθεΐα να γίνεται μία πραγματικότητα σ' αυτόν εδώ τον χώρο, τον ελληνικό, εδώ που αναπτύχθηκε η Ορθοδοξία και έχουμε τόσους Αγίους! Είναι κάτι που εκπλήσσει. Και ξαναγυρίζουμε πάλι πίσω στην ειδωλολατρία!


Αντιλαμβανόμαστε ότι οι ημέρες είναι κρίσιμες για τον λαό μας αλλά και για όλο τον κόσμο;

Αλλά γιατί το είπε αυτό ο Προφήτης στον Αχαάβ; Για να μετανοήσει ο λαός. Μετανόησε ο Αχαάβ; Ούτε ο Αχαάβ, ούτε ο λαός. Άραγε εμείς θα μετανοήσουμε; Όταν σήμερα κηρύσσεται το κήρυγμα, της μετανοίας το κήρυγμα, και λέγονται αυτά που λέγονται, τί νομίζετε ότι είναι; Αυτά που σας λέω τώρα τί νομίζετε ότι είναι; Νομίζετε ότι είναι ένα φιλολογικό κήρυγμα, για το οποίο μπορούμε να λέμε ότι είναι μόνο λόγια; Όχι. είναι κήρυγμα μετανοίας, είναι κήρυγμα αφυπνιστικό! Άλλο τώρα εάν κοιμόμαστε κάποτε και με τον αισθητό ύπνο, κλείνουμε τα μάτια μας και δεν προσέχουμε τον ομιλητή. το αντιλαμβανόμαστε;... Είμαστε σε παράλληλες ημέρες με την εποχή του βορείου Ισραήλ, που ο Προφήτης ελέγχει με δριμύτητα την κατάσταση και φωνάζει. φωνάζει και χρησιμοποιεί, θα λέγαμε, το έκτακτο εκείνο στοιχείο, που καταπλήσσει με την παρουσία του τον λαό. Θα το αντιληφθούμε εμείς ότι οι ημέρες μας είναι κρίσιμες για τον λαό μας αλλά και για ολόκληρη την οικουμένη; Θα το καταλάβουμε αυτό;... άλλη παράγραφος αυτή. Αλλά αυτά που λέμε εδώ τώρα είναι κήρυγμα μετανοίας, και καλούμεθα να μετανοήσουμε για 'κείνη την κατάσταση που ήδη επικρατεί μέσα στον λαό μας! Είναι φοβερή η κατάσταση


Συνέπειες της αποστασίας του παλαιού Ισραήλ.

Ωστόσο, αγαπητοί μου, ο Προφήτης είπε το μήνυμά του, όπως σας είπα, το μήνυμα του Ουρανού, και εξαφανίστηκε από προσώπου του Αχαάβ. Από 'κείνη τη στιγμή όμως αρχίζει και η περιπέτεια του βορείου βασιλείου. Αν θέλετε, διαβάστε τα τέσσερα Βασιλειών -ιδίως το τέλος του δευτέρου, το τρίτο και τέταρτο Βασιλειών- για να δείτε εκεί τί περιπέτειες και τί καταστροφές υπέστη το βόρειο βασίλειο, με κατάληξη την αιχμαλωσία του από τους Ασσυρίους, εκατό περίπου χρόνια πριν από την καταστροφή του νοτίου βασιλείου, που και το δικό του τέλος -του νοτίου βασιλείου- ήταν η αιχμαλωσία του από τους Βαβυλωνίους.
Προειδοποιούσε και ο προφήτης Ησαΐας: «Κυράδες μου... φοράτε τα φουστάνια σας τα ωραία, έλεγε, με τις ζώνες σας τις χρυσές και τα χρυσοκεντημένα και μεταξωτά σας ρούχα... Σκοινί θα μπει στη μέση σας και θα συρθείτε ξυπόλητες στη γη της αιχμαλωσίας!...».13
Κι αν δεν τα καταλαβαίνουμε αυτά, θα 'ρθουν οι συνέπειες, και τότε θα τα καταλάβουμε...


Ο Θεός προστατεύει τον Προφήτη Του.

Αλλ' όμως ο Θεός, αγαπητοί μου, προστατεύει τον Προφήτη Του. τον προστατεύει από την οργή του Αχα­άβ. Διότι όταν άκουσε αυτά ο Αχαάβ, έμεινε έκπληκτος. και πριν προλάβει να αντιδράσει, ο Προφήτης εξαφανίστηκε. Γι' αυτό σας είπα ότι σαν αστραπή παρουσιάστηκε και σαν βροντή έφυγε. Και επειδή δεν πρόλαβε ο Αχαάβ να αντιδράσει, καταδιώκει τον Προφήτη. Ο Θεός όμως προστατεύει τον Προφήτη Του, όχι μόνο από την οργή του Αχαάβ, αλλά και από τον ενσκύψαντα λιμό, την πείνα που έπεσε.
«Και εγένετο ρήμα Κυρίου προς Ηλιού», και δόθηκε εντολή από τον Κύριο προς τον Ηλία. «πορεύου εντεύθεν κατά ανατολάς και κρύβηθι εν τω χειμάρρω Χορράθ- του επί προσώπου Ιορδάνου. και έσται εκ του χειμάρρου πίεσαι ύδωρ, και τοις κόραξιν εντελούμαι διατρέφειν σε εκεί.»14 Φύγε, κρύψου. Φύγε, κρύψου σ' εκείνον τον χείμαρρο, τον Χορράθ, που βλέπει προς τα ανατολικά και που χύνεται στον Ιορδάνη. Πήγαινε κρύψου εκεί. εκεί θα βρεις νερό -γιατί νερό δεν υπήρχε, εξ αιτίας της ανομβρίας. Εκεί θα βρεις νερό. Και εγώ θα στέλνω τα κοράκια μου, που εγώ τα παραγγέλλω να το κάνουν αυτό, να σε διατρέφουν.


Ο λαός του Θεού οφείλει να κρυφτεί.

Προσέξτε, αγαπητοί. Αυτά τα λόγια του Θεού είναι παμμέγιστης σημασίας. Δεν αφορούν μόνο στον προφήτη Ηλία. θα το δείτε στη συνέχεια. αφορούν και σ' εμάς
Τι είπε ο Θεός στον Προφήτη Του; «και κρύβηθι», κρύψου! Αυτό το «κρύβηθι», κρύψου, είναι ένα σπουδαίο σημείο για τον λαό του Θεού στις δύσκολες ημέρες.
Αυτό μας θυμίζει εκείνο που λέει στον προφήτη Ησαΐα. «βάδιζε, λαός μου, λέει εκεί ο Θεός, είσελθε εις τα ταμιεία σου, απόκλεισον την θύραν σου, αποκρύβηθι μικρόν όσον όσον, έως αν παρέλθη η οργή Κυρίου»15. Λαέ μου, περπάτα, μπες μέσα στα εσώτερα δωμάτια του σπιτιού σου, κλείσε την πόρτα σου, κρύψου για λίγο, «όσον όσον», έως ότου περάσει η οργή του Κυρίου.
Πού να πάει να κρυφτεί ο λαός του Θεού;


Έχουμε τη συνείδηση ότι είμαστε λαός του Θεού;

Κατ' αρχάς ήθελα να σας ρωτήσω, αγαπητοί μου: Έχετε την συνείδηση ότι είστε λαός του Θεού; Είναι μία ανάγκη αυτοσυνειδησίας, ότι είμαστε λαός του Θεού. Είμαστε λαός του Θεού; Έχετε την συνείδηση ότι ξεχωρίζετε απ' αυτό που λέγεται κόσμος; -γιατί ο λαός του Θεού ξεχωρίζει απ' αυτό που λέγεται κόσμος. Αν δεν την έχετε τη συνείδηση αυτή ότι είστε λαός του Θεού, κλείστε τ' αυτιά σας για τα παρακάτω που θα πούμε. δεν σας αφορούν είστε κόσμος, και πορεύεσθε στην καταστροφή. Αν όμως είστε λαός του Θεού και το συνειδητοποιείτε αυτό, τότε ακούστε καλά. ανοίξτε πιο πολύ τα αυτιά σας να ακούσετε τί μας λέει ο Κύριος.
Πρέπει, λέει, να κρυφτούμε. Αλλά πού να κρυφτούμε;


Ιστορικά προηγούμενα φυγής και διάσωσης.

Για να κατανοήσουμε αυτή την εντολή του Θεού, ότι πρέπει να κρυφτούμε, και για να δούμε τί είδους είναι αυτή η απόκρυψή μας, πρέπει να δούμε το γεγονός αυτό του προφήτου Ηλιού σαν έναν ιστορικό τύπο των εσχάτων. Όταν λέμε ιστορικό τύπο, εννοούμε το εξής. ένα γεγονός, ιστορικό δηλαδή γεγονός, το οποίο γίνεται τύπος ενός άλλου γεγονότος, που ανήκει ιστορικά πιο κάτω.
Παράδειγμα. Ο Ισραήλ φεύγει από την Αίγυπτο, περνάει την Ερυθρά θάλασσα και έρχεται στη γη Χαναάν. Το πέρασμά του από την Ερυθρά θάλασσα ήταν ένα γεγονός. ταυτόχρονα όμως είναι και ένας ιστορικός τύπος. Τί τύπος; Η Αίγυπτος θεωρείται η χώρα του Σατανά. ή η γη Χαναάν θεωρείται η χώρα της Βασιλείας του Θεού. Το πέρασμα λοιπόν -αυτό θα πει πάσχα. πέρασμα- είναι η Ερυθρά θάλασσα. Εκεί, στην Ερυθρά θάλασσα, καταποντίζει ο Θεός τον Φαραώ και τους στρατιώτες του, και ο λαός περνάει ασφαλής. Είναι η Ενανθρώπηση του Ιησού Χριστού, με την οποία μας παίρνει από την γη του θανάτου και της αμαρτίας και του Σατανά και μας φέρνει στη Βασιλεία Του, και περνάμε από το πέρασμα που λέγεται Βάπτισμα. Ώστε λοιπόν τί ήταν το πέρασμα του Ισραήλ από την Αίγυπτο διά μέσου της Ερυθράς θαλάσσης στη γη Χαναάν; Ένας ιστορικός τύπος. Τίνος πρωτοτύπου; Του Βαπτίσματος και της σωτηρίας.
Άλλο παράδειγμα είναι και η καταστροφή της Ιερουσαλήμ, που έγινε το 70 μ.Χ.. Αποτελεί έναν ιστορικό τύπο, ένα γεγονός, αλλά ταυτοχρόνως αποτελεί κι έναν τύπο. Τίνος πρωτοτύπου; Του τέλους του κόσμου, τότε που θα καταστραφεί ο κόσμος.


Ο προφήτης Ηλίας παρών και στα έσχατα ως ιστορικό αντίτυπο μαζί και πρωτότυπο!

Έτσι κι εδώ. εκείνο το γεγονός που συνέβη ανάμεσα στον Προφήτη και τον Αχαάβ τον βασιλιά αποτελεί οπωσδήποτε ένα γεγονός, και ταυτόχρονα έναν ιστορικό τύπο των εσχάτων. Διότι ο Αχαάβ είναι αντίτυπο του Αντιχρίστου. Αλλά το πιο καταπληκτικό απ' όλα ξέρετε ποιο είναι; Το πιο καταπληκτικό πράγμα -που είναι και η μοναδική περίπτωση εδώ, η εντελώς μοναδική περίπτωση μέσα στην Ιστορία- είναι ότι ο προφήτης Ηλίας, που αποτέλεσε ιστορικό αντίτυπο ενός πρωτοτύπου των εσχάτων, ταυτόχρονα είναι και πρωτότυπο! Ο ίδιος Προφήτης θα είναι παρών και στις ημέρες του Αντιχρίστου!16
Όπως θα ξέρετε, ο προφήτης Ηλίας δεν πέθανε. αναλήφθηκε κάπου στον ουρανό.17Θα επανέλθει! Και όπως έλεγξε τον Αχαάβ, έτσι θα ελέγξει και τον Αντίχριστο. με τον ίδιο τρόπο. Και το καταπληκτικό: τριάμισι χρόνια ανομβρία επέφερε ο προφήτης Ηλίας στον Αχαάβ, τριάμισι χρόνια ανομβρία θα επιφέρει και στον Αντίχριστο! Συνεπώς έχουμε το μοναδικό φαινόμενο, που ένα πρόσωπο, ο προφήτης Ηλίας, αποτελεί όχι μόνο ένα ιστορικό αντίτυπο σ' εκείνη την εποχή, αλλά και ένα ιστορικό πρωτότυπο στο μέλλον, στα έσχατα. Έτσι λοιπόν το ίδιο πρόσωπο είναι παρόν και στη μία και στην άλλη περίπτωση. Επαναλαμβάνω. μοναδικό φαινόμενο!
Κι αν, αγαπητοί μου, στις ημέρες των παιδιών σας έρθει ο προφήτης Ηλίας -επειδή θα έχει έλθει ο Αντίχριστος- κι αν στις ημέρες μας έλθει -όχι μόνο των παιδιών σας- πέστε μου, είναι καιρός για να κοιμόμαστε; ή είναι καιρός για να ανησυχούμε;... Ερωτώ.


Τι γράφει η Αποκάλυψη για τον προφήτη Ηλία.

Ακούστε τώρα τί γράφει το βιβλίο της Αποκαλύψεως στο 11ο κεφάλαιο, πάνω σ' εκείνο το θέμα του ε­λέγχου του Αντιχρίστου υπό του Προφήτου, και τί θα γίνει παρακάτω, «και δώσω, λέει ο Θεός, τοις δυσί μάρτυσί μου, και προφητεύσουσιν ημέρας χιλίας διακοσίας εξήκοντα... ούτοι έχουσιν εξουσίαν τον ουρανόν κλείσαι, ίνα μη υετός βρέχη τας ημέρας της προφητείας αυτών. και... το θηρίον το αναβαίνον εκ της αβύσσου... αποκτενεί αυτούς.»18 Παραλείπω μερικούς στίχους, για λόγους συντομίας. Και θα δώσω στους δυο μάρτυρές μου, λέει ο Χριστός, και θα προφητεύσουν. Λέγονται μάρτυρες, γιατί θα δώσουνε μία μαρτυρία. λέγονται ακόμη και προφήτες, γιατί θα προφητεύσουν.
Πόσο θα προφητεύσουν; Χίλιες διακόσιες εξήντα ημέρες, ίσον τριάμισι χρόνια. Πόσες μέρες είχε κρατήσει την ανομβρία τότε ο Προφήτης; Τριάμισι χρόνια. Το ίδιο φαινόμενο, από το ίδιο πρόσωπο!
Τ' ακούτε, παρακαλώ, πώς το λέει η Καινή Διαθήκη αυτό; «Αυτοί θα έχουν εξουσία να κλείσουν τον ουρανό, για να μην πέσει βροχή κατά τις ημέρες της προφητείας τους.»! Το κήρυγμα της μετανοίας λοιπόν θα διαρκέσει τριάμισι χρόνια, όσο και η περίοδος της ανομβρίας.
Αλλά τότε, λέει, το Θηρίον που θα ανεβεί από την άβυσσο, ο Αντίχριστος, μη ανεχόμενος την παρουσία και τον έλεγχο των δύο Προφητών, θα τους φονεύσει και θα αφήσει τα σώματά τους άταφα στην πλατεία της Ιερουσαλήμ.1
Ερμηνεύει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός και λέει: «Αποσταλήσεται Ενώχ και Ηλίας ο Θεσβίτης ... και υπ' αυτού αναιρεθήσονται.»20.
Γι' αυτούς τους δύο Προφήτες μας λέει το βιβλίο της Αποκαλύψεως ότι θα τους δει όλος ο κόσμος, αφού θα 'χουν φονευθεί στην πλατεία της Ιερουσαλήμ. Βέβαια αυτό δείχνει ότι εκεί θα κυβερνήσει ο Αντίχριστος, τον οποίο θα ελέγξουν, αλλά και θα καταδείξουν οι δύο Προφήτες ότι αυτός τελικά είναι ο Αντίχριστος. Θα τους φονεύσει όμως, λέει, και τότε θα δουν τον φόνο τους «γλώσσες, φυλές, έθνη, λαοί». Είναι μια συνηθισμένη φράση που χρησιμοποιείται στην Αποκάλυψη από τον ευαγγελιστή Ιωάννη21, αλλά χρησιμοποιείται και από τον προφήτη Δανιήλ22.
Πώς θα δουν αυτές οι «γλώσσες, φυλές, έθνη, λαοί» την αναίρεση, τον θάνατο των δύο Προφητών; Ασφαλώς με την τηλεόραση!
Μπορούσαν ποτέ να φανταστούν οι παλιότεροι ότι θα ερχόταν η τηλεόραση;... Θα μπορούσαμε να φανταστούμε ότι όλοι οι λαοί θα μπορούσαν έτσι να βλέπουν;... Κι όμως σήμερα είναι δυνατόν. Μήπως λοιπόν -μήπως!- είναι κοντά το τέλος, μόνο και μόνο επειδή ακριβώς και το μηχάνημα της τηλεοράσεως ήδη έχει έρθει, δηλαδή έχει επινοηθεί;... και μήπως -μήπως!- ακριβώς κι αυτό θα μπει στην υπηρεσία του Αντιχρίστου;... Το ότι προ πολλού έχει μπει είναι γνωστό, διότι ό,τι προβάλλει σήμερα η τηλεόραση δεν είναι παρά για να προετοιμάσει τους ανθρώπους για τον ερχομό του Αντιχρίστου.
 Ο λαός του Θεού πρέπει να αποκρυβεί.

Στα τριάμισι αυτά χρόνια της τυραννίας του Αντι­χρίστου ο λαός του Θεού πρέπει να αποκρυβεί «μικρόν όσον όσον».23 τριάμισι χρόνια πρέπει να κρυφτεί! Προσέξτε
Γιατί όμως πρέπει να κρυφτεί;
Για να γλυτώσει.
Για να γλυτώσει τον θάνατο;
Όχι τόσο τον θάνατο. αλλά και τον θάνατο. Όχι τόσο τον θάνατο, όσο και κυρίως τις κακές επιδράσεις εκείνων των τριάμισι ετών.
Είναι φοβερό, αγαπητοί μου, όταν βλέπουμε Χριστιανούς στην εποχή μας να επηρεάζονται τόσο πολύ από τον τρέχοντα πολιτισμό μας -ο οποίος υπηρετεί τον Αντίχριστο. πρέπει να σας το πω αυτό- και να μη μπορούμε να τους συγκρατήσουμε.
Θέλετε ένα μικρό αλλά πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα; Μαζέψτε τα παιδιά σας, αν μπορείτε, και φέρτε τα στην Εκκλησία... Τί σας λένε; Σας λένε ότι τα μυαλά σας είναι σκουριασμένα, ότι αυτά έχουν τώρα καινούργια μυαλά, ότι έχουν καινούργια θεώρηση της ζωής... Μαζέψτε τα παιδιά σας, αν μπορείτε, για να δείτε ότι όχι μόνο τα παιδιά, αλλά και οι μεγάλοι έχου­νε πάρει αέρα κι έχουν κοσμικοποιηθεί. Κι ακόμα δεν ήρθε ο Αντίχριστος. και πού να 'ρθει και να επιβάλει πείνα και οικονομικό αποκλεισμό...! Τί θα γίνει τότε;...
Να η άξια του βιβλίου της Αποκαλύψεως· έρχεται για να μας προετοιμάσει. Και η προετοιμασία είναι πρώτα σαν μήνυμα και ύστερα σαν άσκηση. Πρέπει να το καταλάβουμε.
 

Ο λαός του Θεού θα κρυφτεί στην έρημο.

Λοιπόν πού θα πρέπει να καταφύγει ο λαός του Θεού; -και ο λαός του Θεού είναι εκείνοι που δεν θα προσκυνήσουν τον Αντίχριστο.
Στην ερημιά, όπως και ο Προφήτης. Εκεί θα καταφύγει ο λαός του Θεού, στην ερημιά, όπως παλιά και ο Προφήτης! Έτσι λοιπόν ο λαός του Θεού, όπως και οι υιοί των Προφητών στην εποχή του προφήτου Ηλιού -που ήταν πάρα πολλοί και περιστοίχιζαν τότε τον προφήτη Ηλία. σημειώσατέ το αυτό24- όλοι αυτοί, όπως και η Εκκλησία στα έσχατα, καταφεύγουν στην έρημο, κρύβονται.


Τί λέει η Αποκάλυψη για την έρημο.

Για να το δούμε αυτό πώς το λέει το βιβλίο της Αποκαλύψεως στο 12ο κεφάλαιο, από τον στίχο 14.
«Και εδόθησαν τη γυναικί δύο πτέρυγες του αετού του μεγάλου, ίνα πέτηται εις την έρημον εις τον τόπον αυτής.» Δόθηκαν, λέει, στη γυναίκα... Ποιά είναι η γυναίκα; Είναι η Εκκλησία. Δόθηκαν στη γυναίκα, στην Εκκλησία, δυο φτερούγες του μεγάλου αετού.
Στην Παλαιά Διαθήκη έχουμε πολλές φορές αυτή την εικόνα -όπως στο Δευτερονόμιο και αλλού25- που δείχνει ότι αυτές οι δυο μεγάλες φτερούγες του αετού είναι η μεγάλη προστασία του Θεού. Όταν λοιπόν λέει «δόθηκαν δύο φτερούγες του αετού του μεγάλου», σημαίνει: ο Θεός προστατεύει την Εκκλησία.
Και συνεχίζει: «ίνα πέτηται εις την έρημον εις τον τόπον αυτής», για να πετάξει και να φύγει στην ερημιά, στον τόπο της. Ώστε ο τόπος της Εκκλησίας είναι η έρημος; Ναι, η έρημος! 


Τα Μοναστήρια αποτελούν προοίμιο της εξόδου του λαού του Θεού στην έρημο.

Το ξέρετε ότι ένα μικρό προοίμιο, και ταυτοχρό­νως ένα μήνυμα μέσα στους αιώνες, του ότι η Εκκλησία θα καταφύγει στην έρημο είναι τα Μοναστήρια; Πολλοί λένε: «Γιατί κάθεστε στα Μοναστήρια, εσείς οι μοναχοί;». Για να σας θυμίζουμε ότι η Εκκλησία θα ξαναγυρίσει στην έρημο. Άλλωστε από την έρημο ξεκίνησε η Εκκλησία. Έχετε αντίρρηση; Διαβάστε το 1ο κεφάλαιο από το Κατά Μάρκον ευαγγέλιο, να το δείτε αυτό. «φωνή βοώντος εν τη ερήμω»26. Ο Ιωάννης ο Πρόδρομος φωνάζει και λέει ότι έρχεται ο Μεσσίας. Και πού έδειξε, παρακαλώ, τον Μεσσία; Στην έρημο. Πού είναι τα θεμέλια της Εκκλησίας; Στην έρημο. Στην έρημο λοιπόν θα καταλήξει.

Ο Όφις καθιστά την Γυναίκα «ποταμοφόρητον».

Έτσι, λέει πιο κάτω: «και έβαλεν ο όφις εκ του στόματος αυτού οπίσω της γυναικός ύδωρ ως ποτα­μόν, ίνα αυτήν ποταμοφόρητον ποιήση»27. Ο Διάβολος, ο Αντίχριστος, πίσω από τον οποίο είναι ο Διάβολος, θα κυνηγήσει την Εκκλησία, θα διώξει την Εκκλησία -γι' αυτό εκείνη θα καταφύγει στην έρημο- και θα βγάλει νερό από το στόμα του, για να την πνίξει.
Τι είναι αυτό το νερό που βγάζει ο Διάβολος, και ο Αντίχριστος, από το στόμα του; Να, αγαπητοί μου, τί είναι. τα διάφορα κοινωνικά και φιλοσοφικά συστήματα, που θέλουν να πνίξουν τον σύγχρονο Χριστιανό. Είναι όταν ο άλλος σου δίνει ένα πιάτο φαΐ και σου λέει: «Θα φας καλά. αλλά, ξέρεις, θα ακολουθήσεις αυτό το κοινωνικό σύστημα ή αυτό το οικονομικό σύστημα.». Δεν νομίζετε ότι μοιάζουμε λίγο με τον Ησαύ, που πούλησε τα πρωτοτόκιά του, το να φέρει δηλαδή τον Μεσσία, γιατί ήθελε να φάει;... Έτσι κι εμείς ξεπουλάμε τον Χριστό, για να έχουμε οικονομικά οφέλη... Τί κρίμα! Τί κρίμα!... Αυτά λοιπόν θα πνίξουν, θα προσπαθήσουν να πνίξουν την Εκκλησία.

Να το πάρουμε είδηση. το πνεύμα του Αντιχρίστου μπορεί να μας επιβληθεί, και να χαθούμε!

Βέβαια η Αγία Γραφή λέει ότι πολλοί Χριστιανοί θα χαθούν28. Το λέει και στο βιβλίο της Αποκαλύψεως, όταν ο Ιωάννης καλείται να μετρήσει τον ναό μόνο και το θυσιαστήριο, και όχι την αυλή του. Αυτό δείχνει ότι θα σωθεί μόνο το λείμμα29, ένα μικρό μέρος των Χριστιανών. Συγκεκριμένα λέει ο άγγελος στον Ιωάννη: «Μη μετρήσεις τα υπόλοιπα. δόθηκαν να πατηθούν από τα έθνη για σαράντα δύο μήνες.»30. Δηλαδή θα επικρατήσει ο Αντίχριστος στους Χριστιανούς τριάμισι χρόνια. Στους Χριστιανούς! Ναι. διότι, κατά τους Πατέρες, ο ναός, οι αυλές του και η πόλη Ιερουσαλήμ, η πόλη Σιών, πάντοτε συμβολίζουν την Εκκλησία. Τί μετριέται; Μόνο ο ναός, λέει, και το θυσιαστήριο, δηλαδή ένα μικρό μέρος.
Να το πάρουμε είδηση ότι μπορεί να χαθούμε και ότι το πνεύμα του Αντιχρίστου μπορεί να επιβληθεί και σ' εμάς! Να το πάρωμε είδηση!... Αυτό θα πει ότι ο Δράκων καθιστά «ποταμοφόρητον» την Εκκλησία. πάει να την πνίξει με το νερό. Το νερό είναι ό,τι σας εξήγησα.
 

Ο Θεός βοηθά τον λαό Του, χρησιμοποιώντας τα φυσικά στοιχεία.

«Και εβοήθησεν η γη τη γυναικί, και ήνοιξεν η γη το στόμα αυτής και κατέπιε τον ποταμόν ον έβαλεν ο δράκων εκ του στόματος αυτού.»31
Έρχονται τα φυσικά στοιχεία να βοηθήσουν. Η γη, λέει, κατάπιε το νερό.
Η περίπτωση εδώ είναι όπως και στη διάβαση της Ερυθράς θαλάσσης. Κάπου μετά τα μεσάνυχτα άρχισε να πνέει άνεμος νότιος, λέει, τόσο ισχυρός, που το νερό της θαλάσσης το χώρισε στα δυο. Πέρασαν οι Εβραίοι. και όταν πια ξημέρωνε, πήγαν να μπουν και οι Αιγύπτιοι. Σταματάει ο άνεμος, κλείνει το νερό και τους πνίγει όλους.32
Εδώ βλέπουμε τα στοιχεία της φύσεως. Βέβαια τα στοιχεία της φύσεως τα κυβερνάει ο Θεός. αλλά εδώ όμως δείχνει όχι ποιος τα κυβερνάει, αλλά τί κάνουν αυτά, σ' ένα πρώτο πλάνο, σ' ένα πρώτο επίπεδο. ότι δηλαδή τα στοιχεία της φύσεως έρχονται ή να καταστρέψουν τον ασεβή ή να ενισχύσουν και να βοηθήσουν τον ευσεβή.
Είδατε, ο προφήτης Ιωνάς ζεσταίνεται περιμένοντας την καταστροφή της Νινευή. «Ουφ! ζέστη, καλοκαίρι!»33 Μέσα σε λίγα λεπτά φυτρώνει μία κολοκυθιά με μεγάλα φύλλα και τον σκιάζει!
Έτσι λοιπόν η φύση έρχεται να βοηθήσει τον ευσεβή και την Εκκλησία.


Ο Αντίχριστος οργίζεται μ' αυτούς που κρύφτηκαν στην έρημο, και κάνει πόλεμο με τους λοιπούς Χριστιανούς στις πόλεις.

«Και ωργίσθη ο δράκων επί τη γυναικί, και απήλθε ποιήσαι πόλεμον μετά των λοιπών του σπέρματος αυτής, των τηρούντων τας εντολάς του Θεού και εχόντων την μαρτυρίαν Ιησού.»34
Ο Αντίχριστος όμως δεν τα κατάφερε. κρύφτηκε η Εκκλησία.
Δηλαδή, θα σκεφθείτε, πόσοι μπορούν να κρυφτούν; Ας πούμε, στη Θεσσαλία πόσοι να είναι άραγε οι αληθινοί Χριστιανοί; Πενήντα; εκατό; πεντακόσιοι; χίλιοι;... Μπορούν όλοι αυτοί να πάρουν τα βουνά, να πάνε στις τρύπες της γης και στις σπηλιές και να κρυφτούν; Όχι. Οι υπόλοιποι; Οι υπόλοιποι μένουν στις πόλεις. Δηλαδή μόνο αυτοί είναι οι ευσεβείς, που έφυγαν στα βουνά; Όχι. έχει κι άλλους, στις πόλεις. Τότε τί γίνεται μ' αυτούς; «Έρχεται ο Διάβολος, λέει, και κάνει πόλεμο με τους λοιπούς.» Αλλοίμονό τους όμως. έχουν ν' αντιμετωπίσουν πραγματικά την τυραννία του Αντιχρίστου!


Όπως ο Θεός έτρεφε τον Προφήτη Του για τριάμισι χρόνια, έτσι θα τρέφει και τον λαό Του στην έρημο για ίσο χρονικό διάστημα.

Αλλά εκεί στην έρημο ο προφήτης Ηλίας τί έτρωγε;
«Και οι κόρακες έφερον αυτώ άρτους το πρωί και κρέα το δείλης, και εκ του χειμάρρου έπινεν ύ­δωρ.»35 Κοράκια του έφερναν ψωμί το πρωί, και το βράδυ του έφερναν κρέας, κι έπινε νερό από τον χείμαρρο.
Γιατί κοράκια; Ξέρετε ότι τα κοράκια είναι σαρκοβόρα. Το λέει και η Αγία Γραφή αυτό36, αλλά το ξέρουμε κι από τη φύση τους. Τα κοράκια τρώνε κρέατα, και μάλιστα σάπια κρέατα. πτώματα τρώνε τα κοράκια. Βάζει λοιπόν κοράκια, στέλνει κοράκια, για να δείξει -τί;- ότι πρόκειται για θαύμα, που με τον τρόπο αυτό τονίζεται. Τα κοράκια, που μπορούν να φάνε το κρέας, και μάλιστα σε μία εποχή πείνας, δεν το τρώνε, αλλά το φέρνουν στον Προφήτη. Για να τονισθεί το θαύμα της προστασίας του Προφήτου από τον Θεό. Παρόμοια θα τρέφεται και η Εκκλησία στην έρημο.
Λέει πάλι το βιβλίο της Αποκαλύψεως: «όπως τρέφηται εκεί καιρόν και καιρούς και ήμισυ καιρού από προσώπου του όφεως»37, για να τρέφεται εκεί η Εκκλησία, λέει, «καιρόν» -είναι το έτος- «και καιρούς» -είναι τα δύο χρόνια. δύο συν ένα, τρία- «και ήμισυ καιρού» -είναι ο μισός χρόνος- δηλαδή τριάμισι χρόνια, «από προσώπου του όφεως», δηλαδή για όσο καιρό ο Διάβολος και ο Αντίχριστος θα επικρατούν σ' αυτόν τον κόσμο.


Τα ιστορικά προηγούμενα διαθρέψεως του λαού του Θεού αποτελούν εγγύηση για τη διατροφή του στα έσχατα.

Ώστε λοιπόν θα τρέφει ο Θεός. Πώς όμως θα τρέφει ο Θεός εκεί;
Ξέρουμε ότι ο παλαιός Ισραήλ τρεφόταν στην έρημο κατά θαυμαστό τρόπο σαράντα ολόκληρα χρόνια.38 Ξέρουμε ακόμη ότι και οι Χριστιανοί στην έρημο, που κατέφευγαν από τους διωγμούς, τρέφονταν κατά τρόπο που οικονομούσε ο Θεός. Πώς όμως θα τρέφονται στα έσχατα οι Χριστιανοί που θα φεύγουν στην έρημο;
Αυτό το ξέρει ο Θεός, και θα το φανερώσει τότε. Δεν είπε ποτέ, φέρ' ειπείν, στους Εβραίους στην Αίγυπτο «Όταν θα σας βγάλω στην έρημο, εγώ θα σας τρέφω με το μάννα». δεν είπε κάτι τέτοιο ο Θεός. αλλ' όταν ο λαός βρέθηκε στην έρημο και είπαν «Τί θα φάμε;», τότε ο Θεός έριξε το μάννα.39 Όταν λοιπόν και οι Χριστιανοί θα βρεθούν στις ερημιές και θα πουν «Τί θα φάμε;», τότε ο Θεός ξέρει τί θα δώσει.τώρα δεν το ξέρουμε αυτό.


Η απεικόνιση του Προφήτη με τον κόρακα που τον διατρέφει τονίζει την ιστορικότητά του ως τύπου των εσχάτων.

Αγαπητοί μου. ο μέγιστος των Προφητών, ο Ηλίας ο ένδοξος, έζησε τον ιστορικό τύπο των εσχάτων, όπως σας εξήγησα διά πολλών, για να μας δείξει πώς θα ζήσει κοντά του και η Εκκλησία.
Η Εκκλησία μας, ανάμεσα στα τόσα γεγονότα του πολυτάραχου βίου του προφήτου Ηλιού, ιστορεί, απεικονίζει δηλαδή επάνω σε εικόνες, ένα μόνο χαρακτηριστικό. να κάθεται μέσα σε μία σπηλιά, και εκεί να βλέπει τον κόρακα να του φέρνει το ψωμί ή το κρέας. Δεν δείχνει τίποτε άλλο η Ορθόδοξος Εκκλησία μας από τη ζωή του προφήτου Ηλιού. ούτε την θαυμαστή εκείνη θυσία του στο Καρμήλιον όρος, ούτε ακόμα εκείνη την θεοπτεία του στο όρος Χωρήβ, δηλαδή στο Σινά, ούτε τίποτε απ' όλα τ' άλλα τα παράδοξα, παρά εικονίζει μόνο αυτό. Ξέρετε γιατί; Γιατί η Εκκλησία μας θέλει να τονίσει την ιστορικότητα του Προφήτου σαν τύπο των εσχάτων; αλλά και να μας πει -μόνο αυτή την εικόνα παίρνω κι εγώ από τον Προφήτη- να μας πει τί θα γίνει με τους πιστούς μας όταν θα έλθει το τέλος του κόσμου.


Όπως έλεγξε τον Αχαάβ, έτσι θα ελέγξει και τον Αντίχριστο.

Αγαπητοί μου, ο προφήτης Ηλίας, όπως σας είπα και προηγουμένως, θα δείξει τον Αντίχριστο αλλά και θα τον ελέγξει φοβερά, όπως έλεγξε και τον Αχαάβ.
Ξέρετε τί είπε στον Αχαάβ; Του είπε: «Το αίμα σου θα το γλύψουν τα σκυλιά και τα γουρούνια!». Έτσι έγινε, αγαπητοί μου. Πληγώθηκε σ' έναν πόλεμο ο Αχαάβ, και τον πήγαν πληγωμένο σε μία πηγή. εκεί, λέει, που οι πόρνες λούζονται. Εκεί λοιπόν τον έπλυναν, του έπλυναν τις πληγές. Αλλά τόσο πολύ έτρεχε το αίμα, ακατάσχετο, που τελικά πέθανε εκεί. Και πήγαν μετά τα σκυλιά και τα γουρούνια και έγλυφαν εκεί το αίμα του Αχαάβ!40
«Εσένα, λέει στην Ιεζάβελ, εσένα... εσένα... θα σε ποδοπατήσουν τα άλογα και θασε λιανίσουν, και θα σε φάνε τα σκυλιά!...» Έτσι κι έγινε, αγαπητοί μου. Την πέταξαν από το παράθυρο του παλατιού κάτω στην αυλή. Πραγματικά, εκείνοι που ξεκλήρισαν την οικογένεια του Αχαάβ -άλλαξε η κυβέρνηση. να μην πολυλογώ- την πέταξαν από το παράθυρο, τα άλογα την ποδοπάτησαν, και σε λίγο πήγαν τα σκυλιά και την έφαγαν! Και λένε για μια στιγμή εκείνοι που μπήκαν μες στο παλάτι: «Για να πάμε να δούμε. τί έγινε αυτή;». Και πάνε κάτω και βλέπουνε μόνο γδαρμένα κόκκαλα... Την είχαν φάει τα σκυλιά!41
Ελέγχει λοιπόν φοβερά ο Προφήτης. Έτσι θα ελέγξει και τον Αντίχριστο.


Αν για τους απίστους θα είναι φοβερός, τότε για τους δικαίους θα είναι μια αληθινή ευλογία.

Αλλά και για τους απίστους θα είναι φοβερός ο Προφήτης.
Μας λέει το βιβλίο της Αποκαλύψεως ότι όταν ο Αντίχριστος θα τον συλλάβει μαζί με τον άλλο Προφήτη, τον Ενώχ, και θα τους κρεμάσει, θα τους φονεύσει, τότε τόσο θα χαρούν οι άνθρωποι -ακούστε. θα χαρούν!- ώστε θα ανταλλάξουν δώρα μεταξύ τους, γιατί επιτέλους απαλλάχτηκαν από έναν κήρυκα που τους βασάνιζε με τα λόγια του...42 Οι αμαρτωλοί λοιπόν άνθρωποι θα χαρούν. Αλλά θα σταθή όμως φοβερός, γιατί σε τρεισήμισι μέρες θα δουν τον προφήτη Ηλία να ανασταίνεται από τους νεκρούς και να ανεβαίνει στον ουρανό, και τότε θα τους πιάσει φόβος και τρόμος!43
Αλλά εάν για τους απίστους ο Ηλίας θα είναι φοβερός, για τους δικαίους θα είναι μια αληθινή ευλογία. Γι' αυτό και ο ύμνος των Πατέρων στο βιβλίο της Σοφίας Σειράχ, στο 48ο κεφάλαιο, στην Παλαιά Διαθήκη, που αναφέρεται στον προφήτη Ηλία, τελειώνει ως εξής: «μακάριοι οι ιδόντες σε και οι εν αγαπήσει κεκοσμημένοι, και γαρ ημείς ζωή ζησόμεθα»44, ευτυχισμένοι αυτοί που θα σε δουν, ή που σε βλέπουν, αυτοί που ζουν στολισμένοι με αρετές. κι εμείς θα ζήσουμε και θα σε δούμε. Ο Σειράχ ζει περίπου εξακόσια χρόνια μετά τον Προφήτη. Λέει «θα σε δούμε»!


Τη χαρά και την ελπίδα που σκορπούσε ο προφήτης Ηλίας στους δικαίους της εποχής του θα σκορπίσει και στους δικαίους των εσχάτων αλλά και σ' όλους που θα αναστηθούν.

Αγαπητοί μου, τον προφήτη Ηλία τον είδαν με χαρά και ελπίδα πρώτα-πρώτα εκείνοι οι εφτά χιλιάδες άνδρες στην εποχή του, όταν ήταν κρυμμένοι και δεν φανέρωναν την πίστη τους στον αληθινό Θεό. τότε που ο Προφήτης με παράπονο έφθασε να πει στον Θεό: «Κύριε, μόνος εγώ έμεινα να Σε λατρεύω. Όλοι οι άλλοι προσκύνησαν τα είδωλα!». «Όχι, Ηλία. ήταν η ελπίδα τους ο Προφήτης! εφτά χιλιάδες άνδρες δεν προσκύνησαν τον Βάαλ.» Αυτοί οι εφτά χιλιάδες άνδρες, άμα έβλεπαν τον Προφήτη να ελέγχει τον Αχαάβ, χαίρονταν. Χαίρονταν
Αλλά θα τον δουν με χαρά και ελπίδα και οι δίκαιοι των εσχάτων. Όταν θα κηρύσσει στα Ιεροσόλυμα, όλοι οι ευσεβείς, οι δίκαιοι, θα πουν: «Ήλθε ο Ηλίας. Ήλθε ο Ηλίας! Ελέγχει τον Αντίχριστο. Ήλθε ο Ηλίας!... Τα βάσανά μας τελειώνουν! Έρχεται ο Χριστός!...». Θα είναι λοιπόν και η ελπίδα των δικαίων των εσχάτων.
Θα τον δουν ακόμη και όλοι οι δίκαιοι που κατά τη δευτέρα Παρουσία θα αναστηθούν «και γαρ ημείς ζωή ζησόμεθα»,. όπως τον είδαν και οι τρεις Μαθητές στο Θαβώρ, ο Πέτρος, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης. γιατί κι εμείς θα ζήσουμε, όπως έγραφε ο συγγραφέας της Σοφίας Σειράχ το 200 π.Χ.
Αγαπητοί μου, αυτή είναι με λίγα λόγια η θαυμαστή προσωπικότητα του αγίου προφήτου Ηλιού. Κι εμείς, τελειώνοντας, τί άλλο θα μπορούσαμε να πούμε; Ω άγιε του Θεού Προφήτα, ένδοξε Ηλία, πρέσβευε υπέρ ημών!...
20-7-1986

1.    Βλ. Γ' Βασ. 18,17-40.
2.    Βλ. Γ' Βασ. 19, 8-18. Σοφ. Σειρ. 48, 7.
3.    Βλ. Ματθ. 17, 3. Μάρκ. 9, 4. Λουκ. 9, 30.
4.    Πράξ. 17, 26.
5.    Βλ. Δευτ. 32,15. Ησ. 5, 7. 44, 2.
6.    Γ' Βασ. 17,1.
7.    Βλ. Γέν. 15, 14. 23, 18. Έξοδ. 23, 18-33. 34, 24. Λευϊτ. 26, 42-46. Δευτ. 2,10-25. 4, 27.  Ιησ. Ναυή 23, 9. κ.α.
8.    Γέν. 15,13-16.
9.    Βλ. Έξοδ. 12,40.
10.  Δευτ. 31,1-23.
11.  Ησ. 9, 11-12. 13, 1-22. 14, 22-23. Ιεζ. 32, 1-16. Ιερ. 31, 1-44. κ.α.
12.  Βλ. Δαν. 8, 3-8.
13.  Ησ. 3,16-26.
14.  Γ' Βασ. 17, 3-4.
15.  Ησ. 26, 20.
16.  Βλ. Μαλ. 4,4-5.
17.  Βλ. Δ' Βασ. 2,1.
18.  Αποκ. 11,3-7.
19.  Βλ. Αποκ. 11, 8.
20. Άγ. Ιωάννης ο Δαμασκηνός, Περί Αντιχρίστου, Δ' 99,44. Πρβλ. Άγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος, Λόγος εις την όρασιν του Δανιήλ, 37.32-38.11: «...αποστέλλει εν συντόμως τους ιδίους αυτού θεράποντας, τον τε Ενώχ και Ηλίαν, εις έλεγχον αυτού του αντικειμένου ενώπιον πάντων εθνών... ορών ουν ο εχθρός εαυτόν υπ' αυτών δεινώς ελεγχόμενον και υπό πάντων καταφρονούμενον, θυμώ και οργή ανελεί τους αγίους». Άγ. Ιππό­λυτος Ρώμης, Λόγος περί της συντελείας του κόσμου, 21.28-30: «...καθώς φησι και τούτο Δανιήλ, προεωρακώς ότι το θηρίον το αναβαίνον εκ της αβύσσου ποιήσει μετ' αυτών πόλεμον, ήγουν μετά Ενώχ και Ηλία, και νικήσει αυτούς και αποκτενεί αυτούς διά το μη θέλειν αυτούς δόξαν δούναι τω διαβόλω».
21.  Βλ. Αποκ. 10, 9. 11.17,15 κ.α.
22.  Βλ. Δαν. 3,4. 8· 31. 5,19. 6, 25 κ.α.
23. Πρβλ. Ησ. 26,20. Εβρ. 10, 37.
24.  Βλ. Γ' Βασ. 21, 35. Δ' Βασ. 2, 3. 5. 7. 15. 4, 1. 38. 5,22. 6,1.
25.  Βλ. Δευτ. 32,11. Έξοδ. 19, 4. Παρ. Σολ. 23, 5. Ιερ. 29, 22. Ιεζ. 17, 3· 7. κ.α.
26. Μάρκ. 1, 3. Πρβλ. Ματθ. 3, 3. Λουκ. 3,4. Ιωάν. 1, 23.
27.  Αποκ. 12,15.
28.  Βλ. Ματθ. 24, 24. Μάρκ. 13,22 κ.α.
29.  Βλ. Ησ. 10, 22. Ρωμ. 9, 27.11, 5.
30.  Αποκ. 11,1-2.
31.  Αποκ. 12,16.
32.  Βλ. Έξοδ. 14, 21-29.
33.  Ιων. 4, 1-6.
34.  Αποκ. 12,17.
35.  Γ' Βασ. 17, 6.
36.  Βλ. Γέν. 8, 6-7 κ.α.
37.  Αποκ. 12,14.
38.  Βλ. Έξοδ. 16, 35
39. Βλ. Έξοδ. 16, 2-14.
40. Βλ. Γ' Βασ. 20,19. 22, 30-38.
41.  Βλ. Γ' Βασ. 20, 23. Δ' Βασ. 9,1-37.
42.  Βλ. Αποκ. 11,10.
43.  Βλ. Αποκ. 11,11-13.
44.  Σ. Σειρ. 48, 11.
45.  Γ' Βασ. 19, 14-18. Πρβλ. Ρωμ. 11, 3-4
46.  Βλ. Ματθ. 17, 1-6. Μάρκ. 8, 2-9

(Απομαγνητοφωνημένη ομιλία)    † Π. ΑΘΑΝ. ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΥ

www.impantokratoros.gr


Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ'. Ταχύ προκατάλαβε.

Ὁ ἔνσαρκος Ἄγγελος, τῶν Προφητῶν ἡ κρηπίς, ὁ δεύτερος Πρόδρομος, τῆς παρουσίας Χριστοῦ, Ἠλίας ὁ ἔνδοξος, ἄνωθεν καταπέμψας, Ἐλισαίῳ τὴν χάριν, νόσους ἀποδιώκει, καὶ λεπροὺς καθαρίζει, διὸ καὶ τοῖς τιμῶσιν αὐτόν, βρύει ἰάματα.

Ὁ Προφήτης Ἠλίας ὁ Θεσβίτης (20 Ἰουλίου)


Μέσα στη χορεία των Προφητών της Παλαιάς Διαθήκης ξεχωριστή είναι η θέση του προφήτη Ηλία. Στην Καινή Διαθήκη το όνομα του προφήτη Ηλία αναφέρεται πολλές φορές από τον ίδιο τον Ιησού Χριστό. Ο Ζαχαρίας, ο πατέρας του Προδρόμου, είπε πως ο Ιωάννης θα ερχόταν «ἐν πνεύματι καὶ δυνάμει Ἠλίου» (Λουκ., κεφ. α, στ. 17), θα είχε δηλαδή τα γνωρίσματα και το ζήλο του προφήτη Ηλία, θα ήταν ο ίδιος ο προφήτης Ηλίας, όπως ο λαός τον περίμενε να ξανάρθει. Ο Ιησούς Χριστός, όταν έδωσε μαρτυρία για τον πρόδρομο Ιωάννη κι έπλεξε το εγκώμιο του, είπε πως αυτός ήταν ο Ηλίας «Αν θέλετε, να το παραλεχθείτε, αυτός είναι ο Ηλίας, που έμελλε να έλθει».

Το πιο σπουδαίο είναι ότι οι μαθητές επάνω στο βουνό, κατά τη θεία Μεταμόρφωση, είδαν τους δυο Προφήτες, τον Μωϋσή και τον Ηλία, να συνομιλούν με τον Ιησού Χριστό. Όλα αυτά φανερώνουν την ξεχωριστή θέση του προφήτη Ηλία ανάμεσα στους Προφήτες και μέσα στη συνείδηση του λαού. Ακόμα και στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού, ακούοντας τη διδασκαλία και βλέποντας τα θαύματά του, έβλεπαν τον προφήτη Ηλία, που είχε ξανάρθει. Ο Ιησούς Χριστός ρώτησε· «Τίνα με λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι εἶναι;». Κι οι μαθητές είπαν’ «Ἰωάννην τὸν βαφτιστήν, ἄλλοι δὲ Ἠλίαν....».

Ο προφήτης Ηλίας έζησε τον 9 π.Χ. αιώνα και ήταν γιος του Σωβάκ και καταγόταν από τη Θέσβη (γι' αυτό και ονομάστηκε Θεσβίτης), το σημερινό El Istib, της περιοχής Γαλαάδ, και άνηκε στην φυλή του Ααρών. Όταν γεννήθηκε, ο πατέρας του είδε μία θεία οπτασία: Δύο άνδρες λευκοφορεμένοι τον ονόμαζαν Ηλία, τον σπαργάνωναν με φωτιά και του έδιναν φλόγα να φάει. Τότε ο πατέρας του, πήγε στα Ιεροσόλυμα και αφού περιέγραψε την οπτασία στους ιερείς, εκείνοι του είπαν ερμηνεύοντας την οπτασία, ότι ο γιος του θα γίνει προφήτης και θα κρίνει το Ισραήλ με δίκοπο μαχαίρι και φωτιά.

Ο Προφήτης Ηλίας άσκησε το προφητικό του χάρισμα επί 25 έτη στα χρόνια του βασιλέα Αχαάβ, που βασίλεψε στα 873 - 854 π.Χ. Ο Αχαάβ και μάλιστα η γυναίκα του Ιεζάβελ ήσαν άνθρωποι ασεβείς κι εναντίον τους ήταν ο πόλεμος του προφήτη Ηλία. Η Ιεζάβελ, που δεν ήταν ισραηλίτισσα και γινόταν αιτία να νοθεύεται η πίστη από ειδωλολατρικά έθιμα, αυτή λοιπόν κυνήγησε πολύ τον προφήτη Ηλία, γι’ αυτό κι εκείνος αναγκαζόταν διαρκώς να φεύγει και να κρύβεται. Η Ιεζάβελ κυνηγούσε τον προφήτη Ηλία όπως η Ηρωδιάδα τον Ιωάννη τον Πρόδρομο.

Πρώτο μεγάλο σημείο, που έδωσε ο προφήτης Ηλίας, ήταν που προσευχήθηκε και δεν έβρεξε για τριάμισι χρόνια. Σ’ αυτό το διάστημα ο Προφήτης κρυβόταν σε μια σπηλιά σ’ ένα χείμαρρο πέρ’ από τον Ιορδάνη. Εκεί υπήρχε λίγο νερό, κι ένας κόρακας του πήγαινε τροφή κάθε πρωί. Όταν στέρεψε το νερό, έφυγε ο Προφήτης και πήγε στα Σάρεπτα της Σιδωνίας· όλα αυτά με εντολή του Θεού. Εκεί φιλοξενήθηκε σε μια χήρα γυναίκα, που είχε λίγο αλεύρι και λίγο λάδι, κι όμως έτρωγαν όλο τον καιρό και δεν έλειψαν. Η χήρα γυναίκα είχε ένα παιδί κι έτυχε να αρρωστήσει και να πεθάνει. Τότε ο Προφήτης προσευχήθηκε κι ανάστησε το παιδί.

Δεύτερο μεγάλο σημείο, που έδειξε ο Προφήτης Ηλίας, ήταν που προσευχήθηκε κι ήλθε φωτιά από τον ουρανό. Με προσταγή του βασιλέα Αχαάβ, μαζεύτηκαν τετρακόσιοι ειδωλολάτρες ψευτοιερείς, που τους προστάτευε η Ιεζάβελ. Τότε ο προφήτης Ηλίας τους προκάλεσε σ’ ένα διαγωνισμό. Του είπε κι έβαλαν πάνω στο θυσιαστήριο τα ξύλα και το σφάγιο για θυσία, και άρχισαν να τρέχουν γύρω και να φωνάζουν όλη την ήμερα τον ψεύτικο θεό Βάαλ, για να ρίξει φωτιά· «και ουκ ην φωνή και ουκ ην ακρόασις». Τότε ο Προφήτης τους είπε· «Κάνετε πέρα! Τώρα θα κάνω εγώ τη θυσία μου». Έκανε δικό του θυσιαστήριο, έβαλε κι έβρεξαν καλά τρείς φορές τα ξύλα με νερό κι ύστερα προσευχήθηκε. Έπεσε τότε φωτιά από τον ουρανό κι αναποδογύρισε κι έκαψε ολόκληρο το θυσιαστήριο.

Ύστερα απ’ αυτό το σημείο, ο λαός έπιασε τους τετρακόσιους ψευτοϊερείς, κι ο προφήτης Ηλίας τους τιμώρησε αυστηρά. Η Ιεζάβελ, αγριεμένη, κυνήγησε τον Προφήτη, κι εκείνος έφυγε ψηλά στο Χωρήβ, εκεί που πριν πεντακόσια χρόνια ο Μωϋσής άκουσε τη φωνή του Θεού κι είδε τη βάτο να φλέγεται και να μην καίγεται. Εκεί ο προφήτης Ηλίας κρυβόταν σε μια σπηλιά, κι ο Θεός τον δίδαξε ένα σπουδαίο μάθημα. Του είπε· «Ανέβα ψηλά στην κορυφή, και θα δεις το Θεό. Θα περάσει δυνατός αέρας· θα γίνει σεισμός· θα δεις φωτιά και θα περάσει ένα ανάλαφρο και δροσερό αεράκι. Ο Θεός δεν θα είναι ούτε στη θύελλα ούτε στο σεισμό ούτε στη φωτιά, αλλά στο ανάλαφρο αεράκι».

Άλλα θαυμαστά σημεία του πορφήτη Ηλία ήταν ότι διέσχισε τον Ιορδάνη ποταμό με την μυλωτή του και τέλος ότι αντί να πεθάνει ανελήφθη με άρμα πυρός στον ουρανό.

Να σημειώσουμε, ότι ο προφήτης Ηλίας, μετά από οκτώ ή δέκα χρόνια από την ανάληψη του, απέστειλε γράμματα (ίσως δι’ Αγγέλου) στον βασιλέα Iωράμ, προβλέποντας τον θάνατο του επειδή απομακρύνθηκε από την λατρεία του αληθινού Θεού: «καὶ ἦλθεν αὐτῷ ἐν γραφῇ παρὰ ᾿Ηλιοὺ τοῦ προφήτου λέγων· τάδε λέγει Κύριος Θεὸς Δαυὶδ τοῦ πατρός σου· ἀνθ' ὧν οὐκ ἐπορεύθης ἐν ὁδῷ ᾿Ιωσαφὰτ τοῦ πατρός σου καὶ ἐν ὁδοῖς ᾿Ασὰ βασιλέως ᾿Ιούδα» (Παραλειπομένων Β’, κεφ. 21, στίχος 12).

Το δε βιβλίο Σοφία Σειράχ αναφέρει ότι: «ΚΑΙ ἀνέστη ᾿Ηλίας προφήτης ὡς πῦρ, καὶ ὁ λόγος αὐτοῦ ὡς λαμπὰς ἐκαίετο.... ὡς ἐδοξάσθης, ᾿Ηλία, ἐν τοῖς θαυμασίοις σου· καὶ τίς ὅμοιός σοι καυχᾶσθαι; ὁ ἐγείρας νεκρὸν ἐκ θανάτου καὶ ἐξ ᾅδου ἐν λόγῳ ῾Υψίστου· ὁ καταγαγὼν βασιλεῖς εἰς ἀπώλειαν καὶ δεδοξασμένους ἀπὸ κλίνης αὐτῶν· ὁ ἀκούων ἐν Σινᾷ ἐλεγμὸν καὶ ἐν Χωρὴβ κρίματα ἐκδικήσεως· ὁ χρίων βασιλεῖς εἰς ἀνταπόδομα καὶ προφήτας διαδόχους μετ᾿ αὐτόν· ὁ ἀναληφθεὶς ἐν λαίλαπι πυρὸς ἐν ἅρματι ἵππων πυρίνων.... μακάριοι οἱ ἰδόντες σε καὶ οἱ ἐν ἀγαπήσει κεκοσμημένοι, καὶ γὰρ ἡμεῖς ζωῇ ζησόμεθα.» (Σοφία (Σειράχ, μη΄, 1<-11>).


Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ'. Ταχύ προκατάλαβε.

 ἔνσαρκος Ἄγγελοςτῶν Προφητῶν ἡ κρηπίς δεύτερος Πρόδρομοςτῆς παρουσίας ΧριστοῦἨλίας ὁ ἔνδοξοςἄνωθεν καταπέμψαςἘλισαίῳ τὴν χάριννόσους ἀποδιώκεικαὶ λεπροὺς καθαρίζειδιὸ καὶ τοῖς τιμῶσιν αὐτόνβρύει ἰάματα.


Σάββατο 31 Ιουλίου 2021

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ Δ΄ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ: Εὐαγγέλιο - Ἡ Δ΄Οἰκουμενική Σύνοδος καί οἱ αἰρετικοί Μονοφυσίτες

 


Εὐαγγέλιο Κυριακής: Ματθ. (Ε´14 – 19)

Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου. οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη· οὐδὲ καίουσι λύχνον καὶ τιθέασιν αὐτὸν ὑπὸ τὸν μόδιον, ἀλλ’ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, καὶ λάμπει πᾶσι τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ. Οὕτως λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσιν τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς. Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τὸν νόμον ἢ τοὺς προφήτας· οὐκ ἦλθον καταλῦσαι ἀλλὰ πληρῶσαι. Αμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν, ἕως ἂν παρέλθῃ ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, ἰῶτα ἓν ἢ μία κεραία οὐ μὴ παρέλθῃ ἀπὸ τοῦ νόμου ἕως ἂν πάντα γένηται. Ος ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων καὶ διδάξῃ οὕτως τοὺς ἀνθρώπους, ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν· ὃς δ’ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν.


Ἀπόδοση 

Σεις με το φωτεινόν σας παράδειγμα και τα λόγια του Ευαγγελίου είσθε το πνευματικόν φως της ανθρωπότητος. Οπως δε μία πόλις που είναι κτισμένη επάνω στο όρος, δεν ημπορεί να κρυφθή, έτσι και ο ιδικός σας βίος θα υποπίπτη, είτε το θέλετε είτε όχι, εις την αντίληψιν των ανθρώπων. Και όταν ανάπτουν λύχνον οι άνθρωποι, δεν τον θέτουν κάτω από τον κάδον, αλλά επάνω στον λυχνοστάτην, ώστε να φωτίζη όλους εκείνους που ευρίσκονται μέσα στο σπίτι. Το φως λοιπόν (που επήρατε από εμέ και είναι τώρα ιδικόν σας) έτσι ας λάμψη εμπρός στους ανθρώπους, δια να ίδουν τα καλά σας έργα και δοξάσουν τον Πατέρα σας τον ουράνιον, που έχει τέτοια ενάρετα τέκνα. Μη νομίσετε ότι ήλθα να καταλύσω τον νόμον του Μωϋσέως η την διδασκαλίαν των προφητών. Δεν ήλθα να καταλύσω αυτά, αλλά να τα τηρήσω, να τα εκπληρώσω και να τα ολοκληρώσω εις ένα τέλειον νόμον. Διότι σας διαβεβαιώ με πάσαν επισημότητα, ότι έως ότου υπάρχη ο ουρανός και η γη, ούτε ένα γιώτα η ένα κόμμα, δεν θα παραπέση από τον νόμον, μέχρι την στιγμήν που όλα θα επαληθεύσουν και θα πραγματοποιηθούν εις την ζωήν και το έργον μου. Εκείνος λοιπόν, που θα παραβή μίαν από τας εντολάς αυτάς, που φαίνονται μικραί και ασήμαντοι, και διδάξη έτσι τους ανθρώπους, θα ονμασθή ελάχιστος εις την βασιλείαν των ουρανών. Εκείνος όμως που θα αγωνισθή να τηρήση όλας τας εντολάς και διδάξη την τήρησιν αυτών και στους ανθρώπους, αυτός θα ανακηρυχθή μέγας εις την βασιλείαν των ουρανών.

Ερμηνευτική απόδοση Ι. Θ. Κολιτσάρα



Η Εκκλησία διαχρονικά προκαλείτο από διάφορους αιρετικούς. Τα προβλήματα που αυτοί προκαλούσαν, ως προβατόσχημοι λύκοι, καθώς και τα ζητήματα που προέκυπταν τα αντιμετώπιζε Συνοδικά. Διά των Συνόδων η Εκκλησία εξήγησε ό,τι ήταν ήδη παραδεδομένο από το Θεό -αλλά αμφισβητήθηκε από την αίρεση- και μάλιστα, κατα τρόπο που να μην επιδέχεται πλέον παρερμηνεία, ώστε οι πιστοί να γνωρίζουν επακριβώς την πίστη τους και έτσι, έχοντας ορθά θεολογικά κριτήρια, να μην παρασύρονται από τους κακοπροαίρετους αιρεσιάρχες. Το έτος 451 μ.Χ., λοιπόν, επί Αυτοκρατορίας του Αγίου Μαρκιανού και της Αγίας Πουλχερίας, συγκλήθηκε Σύνοδος από 630 Πατέρες στην Χαλκηδόνα (πόλη που βρίσκεται στις ακτές του Βοσπόρου, απέναντι από την Κωνσταντινούπολη), η οποία εκαλείτο να αντιμετωπίσει την αίρεση του μονοφυσιτισμού, της οποίας κύριοι εκπρόσωποι απέβησαν οι αιρετικοί Ευτυχής και Διόσκορος. Η Σύνοδος του 451 αναγνωρίστηκε από την Εκκλησία ως η Δ’ Οικουμενική.

Ο Ευτυχής

Ο Ευτυχής ήταν αρχιμανδρίτης και ηγείτο ενός μοναστηριού στην Κωνσταντινούπολη. Σύμφωνα με τη θεωρία του, στο ένα πρόσωπο του Ιησού Χριστού δεν υπάρχουν δύο φύσεις, αλλά μόνο μία, η Θεία, διότι δεν δεχόταν πως ο σαρκωθείς Υιός και Λόγος του Θεού, ως άνθρωπος, είχε ομοούσια φύση με την μητέρα του, την Κυρία Θεοτόκο. Το καίριο και κύριο αυτό δογματικό ολίσθημα ο Ευτυχής επιχειρούσε να δικαιολογήσει λέγοντας ότι η ανθρώπινη φύση του Χριστού απορροφήθηκε από τη Θεία του φύση. Έτσι ο Ευτυχής ακύρωνε το έργο της Θείας Οικονομίας.

Ως εκ τούτου, λοιπόν, ο Ευτυχής καθαιρέθηκε, από Ενδημούσα Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη, η οποία συγκλήθηκε με Πρόεδρο τον Αρχιεπίσκοπο τον Άγιο Φλαβιανό. Ο αιρεσιάρχης Ευτυχής, όμως, συνεργούντος του Χρυσαφίου, κατάφερε να πετύχει αποκατάστασή του με σύγκλιση μεγάλης συνόδου στήν Έφεσο, όπου αυτή τη φορά προήδρευε ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Διόσκορος. Η σύνοδος αυτή έγινε το 449 και ονομάστηκε Ληστρική, λόγω των θλιβερών και αντιεκκλησιαστικών γεγονότων που σημειώθηκαν κατά την διάρκειά της.

Ο Διόσκορος

Ο Διόσκορος, σύμφωνα με τις πηγές, συντάχθηκε με τον αιρετικό Ευτυχή και μάλιστα προέβηκε σε κάθε ενέργεια, προκειμένου να επικρατήσει η θεωρία του μονοφυσιτισμού. Η φράση που εκφώνησε «συντιθέμεθα τούτοις και ημείς πάντες», θα μείνει στην ιστορία. Ο Διόσκορος αποκατέστησε τον Ευτυχή και διακήρυξε τη θεολογική του συμφωνία με τον εν λόγω αιρεσιάρχη, εξάσκησε ψυχολογική βία και απείλησε με σωματική εξόντωση όσους θα τολμούσαν να διαφωνήσουν μαζί του, καθαίρεσε και φόνευσε τον Άγιο Φλαβιανό.

Η Σύνοδος του 451 μ. Χ.


Ο αυτοκράτορας Μαρκιανός συγκάλεσε το 451 την Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο στην Χαλκηδόνα με σκοπό την αντιμετώπιση της αίρεσης του μονοφυσιτισμού και των πρωταγωνιστών της λεγόμενης Ληστρικής συνόδου.
Στη Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο, λοιπόν, καθαιρέθηκε ο Ευτυχής και ο Διόσκορος και παράλληλα διατυπώθηκε ο περίφημος, πλέον, Όρος:
«Επόμενοι τοίνυν τοις Αγίοις Πατράσιν, ένα και τον αυτόν ομολογείν Υιόν τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν συμφώνως άπαντες εκδιδάσκομεν, τέλειον τον αυτόν εν θεότητι και τέλειον τον αυτόν εν ανθρωπότητι, Θεόν αληθώς και άνθρωπον αληθώς τον αυτόν εκ ψυχής λογικής και σώματος, ομοούσιον τω Πατρί κατά την Θεότητα και ομοούσιον ημίν κατά την ανθρωπότητα, κατά πάντα όμοιον ημίν χωρίς αμαρτίας· προ αιώνων μεν εκ του Πατρός γεννηθέντα κατά την Θεότητα, επ’ εσχάτων δε των ημερών τον αυτόν δι’ ημάς και διά την ημετέραν σωτηρίαν εκ Μαρίας της Παρθένου της Θεοτόκου κατά την ανθρωπότητα, ένα και τον αυτόν Χριστόν, Υιόν, Κύριον, Μονογενή, εν δύ,ο φύσεσιν ασυγχύτως, ατρέπτως, αδιαιρέτως, αχωρίστως γνωριζόμενον, ουδαμού της των φύσεων διαφοράς ανηρημένης διά την ένωσιν, σωζομένης δε μάλλον της ιδιότητος εκατέρας φύσεως και εις εν πρόσωπον και μίαν υπόστασιν συντρεχούσης, ουκ εις δύο πρόσωπα μεριζόμενον ή διαιρούμενον, αλλ’ ένα και τον αυτόν Υιόν Μονογενή, Θεόν Λόγον, Κύριον Ιησούν Χριστόν, καθάπερ άνωθεν οι προφήται περί αυτού και αυτός ημάς Ιησούς Χριστός εξεπαίδευσε και το των Πατέρων ημίν παρέδωκε Σύμβολον».

Τέλος οι Άγιοι και θεοφόροι Πατέρες εξέδωσαν 30 Ιερούς κανόνες οι οποίοι περιέχονται στο Ιερό Πηδάλιο και έχουν να κάνουν με την ορθή διοίκηση της Εκκλησίας μας.
Φυσικά η Δ ΄ Οικουμενική Σύνοδος, δεν έφερε κάτι το καινούργιο που δεν υπήρχε μέχρι τότε στο χώρο της Εκκλησίας μας. Αυτό που ήδη υφίστατο και το βίωνε το σώμα των πιστών, οι Άγιοι Πατέρες το διευκρίνισαν το οριοθέτησαν, και έτσι βοηθήθηκαν και βοηθούμαστε οι πιστοί στο να γνωρίζουμε ποια ακριβώς είναι η Πίστη μας. Ποιοι οι όροι αυτής της πίστεως με τις τόσες υπαρξιακές προεκτάσεις στη ζωή μας.
Μετά δε την υπογραφή του Όρου, οι Θεοφόροι Πατέρες αναφώνησαν προς τον Αυτοκράτορα:
«Διά σου βεβαία η πίστις. Τους αιρετικούς συ εδίωξας. Νεστορίω καί Ευτυχεί ανάθεμα. Ανάθεμα και Διοσκόρω … Νεστορίω και Ευτυχεί και Διοσκόρω ανάθεμα … τους αιρετικούς υμείς εξεβάλετε· Νεστορίω και Ευτυχεί και Διοσκόρω ανάθεμα. Η Τριάς τους τρεις καθείλε· η Τριάς τους τρεις εξέβαλε».
Σημ: αρκετά χρόνια αργότερα, το 787, η Ζ´ Οικουμενική Σύνοδος αποκάλεσε τον Διόσκορο επίσης αιρετικό.

Παναγιώτης Θεοδώρου, Θεολόγος.
 



Περισσότερες λεπτομέρειες για την Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο
Σύγκληση και σύνθεση της Συνόδου

Η Σύνοδος συγκλήθηκε στις 8 Νοεμβρίου του 451. Μετά από το καθολικό αίτημα των μελών της εκκλησίας οι νέοι αυτοκράτορεςΜαρκιανός και Πουλχερία αποφάσισαν να ικανοποιήσουν τα αίτημα της εκκλησίας ώστε να επιλυθεί το παρατεινόμενο και διογκούμενο πρόβλημα της χριστολογικής έριδας. Η σύνοδος τελικώς συγκροτήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και συγκεκριμένα στο ναό της Αγίας Ευφημίας , στο προάστιο της πόλεως που αποκαλείτο Χαλκηδόνα. Το προσκλητήριο παραδόθηκε στους επισκόπους προς συγκρότηση της συνόδου για τη Νίκαια της Βιθυνίας στις 1 Σεπτεμβρίου του 451 αρχικώς, λόγω όμως «της απασχολήσεως του αυτοκράτορος εις πολεμικάς προπαρασκευάς, ως και διαφόρων μηχανορραφιών του Διοσκόρου, διετάχθη η μεταφορά της έδρας»,  με αποτέλεσμα η σύνοδος να καθυστερήσει ένα και πλέον μήνα.
Η σύνοδος της Χαλκηδόνος αποτέλεσε τη μεγαλύτερη σε συμμετοχήΟικουμενική Σύνοδο αφού συμμετείχαν σε αυτή περίπου 630 επίσκοποι,  αν και έχει εκφραστεί η άποψη ότι σε κάθε συνεδρία είναι πιθανό να μην παρευρίσκοντο περισσότεροι από 350.
 Προεδρεύοντες της συνόδου ήταν ο Ανατόλιος επίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως και οι παπικοί αντιπρόσωποι, ενώ σημαντικό ρόλο διαδραμάτισαν για την τάξη της συνόδου οι αυτοκρατορικοί αντιπρόσωποι. Ο Πάπας Λεόντιος δεν παρευρέθη στη σύνοδο επικαλούμενος την ανάγκη παρουσίας του στην Ιταλία λόγω των επιδρομών του Αττίλα.  Κυριότερες προσωπικότητες της συνόδου ήταν ο Μάξιμος Αντιοχείας, ο Ιουβενάλιος Ιεροσολύμων, οι Πασχασίνος,Λουκίνσιος,  Βονιφάτιος  και Ιουλιανός, αντιπρόσωποι του Πάπα Ρώμης στη σύνοδο, ο Δορυλαίου Ευσέβιος και ο Θεοδώρητος Κύρου .

Οι διεργασίες και το έργο της Συνόδου

Η Σύνοδος κατά την πρώτη συνεδρία κήρυξε τη «Ληστρική» σύνοδο της Εφέσου ως παράνομη και καταδίκασε άμεσα το Διόσκορο για τα πεπραγμένα του κατά τη διάρκεια της Ληστρικής συνόδου. Επίσης καταδίκασε τον Ευτυχή και τις απόψεις του, ενώ αποκατέστησε τους αναθεματισμένους επισκόπους της «Ληστρικής» συνόδου. Ταυτόχρονα δικαίωσε και το Φλαβιανό Κωνσταντινουπόλεως, αφού έκανε δεκτό το δογματικό χριστολογικό όρο που είχε αποδώσει στον ΑυτοκράτοραΘεοδόσιο Β΄. Μετά την αποκατάσταση της τάξης η σύνοδος προέβη στο κανονικό και δογματικό της έργο. Βάση του δογματικού όρου υπήρξε αναμφισβητήτως ο «Όρος των Διαλλαγών» καθώς και «η χριστολογική διδασκαλία των Αλεξανδρινών θεολόγων και μάλιστα του Κυρίλλου Αλεξανδρείας της των Αντιοχέων και ιδιαίτατα του Θεοδώρητου, και της των δυτικών, ως απετυπώθη από τη επιστολή Λέοντος προς τον Φλαβιανόν». Σε αυτή τη φάση μάλιστα μετά τη μεγάλη νίκη της Αλεξανδρινής θεολογίας στη Γ΄ Οικουμενική σύνοδο θα λέγαμε πως παρατηρήθηκε μεγάλη νίκη των αντιοχειανών θεολόγων.

Η Σύνοδος της Χαλκηδόνας οριστικά απέρριψε πως ο Ιησούς  Χριστός είναι «ψιλός» άνθρωπος και πως ο Λόγος απλώς εγκατοίκησε στο σώμα του Ιησού και πως η ένωσή Του ήταν απλώς ηθική και εν απλή συνάφεια (Νεστοριανισμός). Ταυτόχρονα τώρα απέκλεισε σύγκραση, σύγχυση ή τροπή των δύο φύσεων καθώς και την περίπτωση της μη ομοουσιότητας του σώματος του Χριστού προς την ανθρώπινη φύση και το πάθος της θεϊκής υποστάσεως (μονοφυσιτισμός). Διακήρυξε δε πως ο Ιησούς Χριστός είναι τέλειος θεός και τέλειος άνθρωπος, ομοούσιος καθεκάστη φύση προς το Θεό και τον άνθρωπο, πως η ένωση τελέσθη αδιαιρέτως και αχωρίστως (νεστοριανισμός), ασυγχήτως και ατρέπτως (μονοφυσιτισμός) σε μία υπόσταση. «Η δογματική αυτή διατύπωση, βασισθείσα επί της Αγίας Γραφής και της προηγηθείσης δογματικής παραδόσεως και εξελίξεως εν τη εκκλησία, αποτελεί επιτυχή και ορθόδοξον σύνθεσιν ένθεν μεν της νεστοριανικής διαιρέσεως του ενός χριστού και των δύο φύσεων αυτού, ετερώθεν δε της μονοφυστικής ενώσεως του ενός Χριστού και των δύο εν Χριστώ φύσεων». Επιπρόσθετα εκηρώθησαν τα σύμβολα των Α΄, Β΄ και Γ΄ Οικουμενικής Συνόδου, ενώ συντελέσθη και ιδιαίτερα σημαντικό κανονικό έργο, το οποίο αποδίδεται σε 30 κανόνες με ιδιαίτερη βάση σε διοικητικά ζητήματα.

Ἡ Ὁσία Μακρίνα (19 Ἰουλίου)


 Ἡ Καισάρεια τῆς Καππαδοκίας δέ γαλούχησε μόνο ἐξέχουσες φυσιογνωμίες, οἱ ὁποῖες προσέφεραν ὑπηρεσίες στήν Ἐκκλησία καί στά γράμματα. Γαλούχησε καί μία μεγάλη ὁσιακή μορφή, ἡ ὁποία μάλιστα ὑπῆρξε ἡ πρωτοπόρος τοῦ γυναικείου κοινοβιακοῦ μοναχισμοῦ. Εἶναι ἡ ὁσία Μακρίνα ἡ ἀδελφή τριῶν ἁγίων ἱεραρχῶν Βασιλείου τοῦ Μεγάλου, Γρηγορίου Νύσσης καί Πέτρου Σεβαστείας καί ἑνός ἁγίου ἀσκητοῦ, τοῦ Ναυκρατίου.

Ἡ ὁσία Μακρίνα γεννήθηκε τό 327 μ.Χ. καί καταγόταν ἀπό ἀρχοντική γενεά. Ἦταν δέ ἡ πρωτότοκη κόρη τῆς πολυμελοῦς ἁγίας οἰκογένειας τοῦ ὀνομαστοῦ ρήτορα ἁγίου Βασιλείου τοῦ  Γέροντα καί τῆς εὐσεβέστατης καί φιλάνθρωπης Ἐμμέλειας. Οἱ εὐλογημένοι γονεῖς της ἀπέκτησαν δέκα παιδιά, ἀπό τά ὁποῖα ἐπέζησαν τά ἐννέα, τέσσερις γυιοί καί πέντε θυγατέρες. Ὁλόκληρη δέ ἡ οἰκογένεια καί ἡ ρίζα καί ὁ κορμός καί οἱ κλάδοι, εἶναι οἰκογένεια καί ἡ ρίζα καί ὁ κόρμος καί οἱ κλάδοι, εἶναι οἰκογένεια ἁγίων καί ἀποτελεῖ μοναδικό φαινόμενο στήν ἱστορία τοῦ χριστιανισμοῦ.
Ἡ ἁγία μητέρα της, ἡ ὁποία ἦταν κόρη μάρτυρος, ἔδωσε στή Μακρίνα σπάνια χριστιανική διαπαιδαγώγηση. Ἐκείνη ὅμως που στάλαξε στήν ἁπαλή παιδική ψυχή της τά νάματα τῆς πίστεως, ἦταν ἡ γιαγιά της Μακρίνα (+340 μ.Χ.), ἡ μητέρα τοῦ πατέρα της. Ἐκείνη ἔγινε γιά τήν ἐγγονή Μακρίνα ἡ "πρεσβυτέρα" γιά τήν ἀρετή της. Αὐτή καί ὁ σύζυγός της ὑπέμειναν καρτερικά τό διωγμό τοῦ Μαξιμίνου (305-313 μ.Χ.) ζώντας μέ κακουχίες στά βουνά τοῦ Πόντου γιά μιά ἑπταετία καί τρεφόμενοι θαυματουργικά μέ ἐλάφια. Ἡ σοφή γιαγιά, ἀσφαλῶς, θά διέβλεπε πώς ἡ μικρή Μακρίνα ἔμελλε ν’ ἀποβεῖ «σκεῦος ἐκλογῆς».
Πράγματι. Ἡ Μακρίνα, μέσα στό ἅγιο αὐτό οἰκογενειακό περιβάλλον, ὡς καλή καί εὐλογημένη γῆ καρποφόρησε πλούσια καί ἀναδείχθηκε ἀντάξιος βλαστός τῶν ὁμολογητῶν προγόνων της καί τῶν ἁγίων γονέων της. Προόδευσε μάλιστα γρήγορα στήν ἐκμάθηση τῶν πρώτων γραμμάτων. Κατόπιν διδάχθηκε ἀπό τή λόγια μητέρα της, τίς Ἅγιες Γραφές, ἔχοντας ὡς καθημερινό ἐντρύφημά της, τή Σοφία Σολομῶντος καί τούς ψαλμούς τοῦ Δαυΐδ.
Προικισμένη ἀπό τόν Θεό μέ τά μεγαλύτερα πνευματικά καί σωματικά χαρίσματα, ἰσχυρή διάνοια, ὀξυδέρκεια καί κυρίως σπάνιο καί ἐξαίσιο κάλλος, ἀκτινοβολοῦσε σάν ἕνα θαυμάσιο καλλιτέχνημα. Γιά τό λόγο αὐτό ἕνα μεγάλο πλῆθος εὐγενών νέων πολιορκοῦσε συνεχῶς τούς γονεῖς της, γιά νά τή νυμφευθοῦν. Ὁ πατέρας της συνετά σκεπτόμενος, τήν ἀρραβώνιασε, μόλις δωδεκάχρονη, μέ κάποιον νέον σώφρονα, πλούσιο καί ἐλεήμονα.
Οἱ βουλές ὅμως καί τά σχέδια τοῦ Θεοῦ ἀπέχουν πολύ ἀπό ἐκεῖνα τῶν ἀνθρώπων. Ἐνῶ ὅλοι ἀνέμεναν τήν ἐνηλικίωσή της γιά τήν τέλεση τῶν γάμων, ὁ μελλοντικός σύζυγός της προσβλήθηκε ξαφνικά ἀπό πυρετό καί ἀπεβίωσε. Ἡ νεαρή Μακρίνα «τετρωμένῃ τῷ θείῳ ἔρωτι» ἀπεφάσισε τότε ν’ ἀφιερώσει τή ζωή της στό Νυμφίο Ἰησοῦ Χριστό. Καί ἡ ἀπόφασή της ἦταν τόσο σταθερή, πού ξεπέρασε τήν ἡλικία της. Ὅταν δέ οἱ γονεῖς της ἐπέμεναν νά νυμφευθεῖ ἄλλον νέο ἐκείνη ἀπαντοῦσε ὅτι, ὁ μνηστήρας της ἦταν ζωντανός γιά τόν Θεό καί ὅτι ὁ θάνατός του, μέ τήν ἐλπίδα τῆς ἀναστάσεως, ἦταν προσωρινή ἀποδημία.
Στο ἑξῆς ἡ Μακρίνα προσκολλήθηκε κυριολεκτικά στή μητέρα της μή θέλοντας νά χωρισθεῖ ποτέ, οὔτε γιά μιά στιγμή, ἀπό κοντά της. Μοιράσθηκε μαζί της τίς πολλές οἰκιακές φροντίδες, προσπαθώντας νά τήν ἀνακουφίζει μέ τις ὑπηρεσίες της. Καί ἦταν πράγματι μία ἀλληλοπροσφορά ὡραία, πού γινόταν ἀπό τή μιά πρός τήν ἄλλη. Καθώς δέ ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης εἰς τόν "βίον τῆς ὁσίας Μακρίνης" γράφει: «ἡ μητέρα φρουροῦσε τήν ψυχή τῆς νέας, ἡ δέ κόρη φρόντιζε τό σῶμα τῆς μητέρας».
Ὅταν μάλιστα ἡ μητέρα της ἀπέμεινε χήρα, ἡ Μακρίνα στάθηκε κοντά της ἄγγελος παρηγορίας. Ἐπιφορτίσθηκε ἐπίσης τή διαχείρηση τῆς μεγάλης κτηματικῆς περιουσίας, τήν ὁποία κατεῖχαν στόν Πόντο, στήν Καππαδοκία καί στή Μικρή Ἀρμενία. Ἀνέλαβε ἀκόμη τήν ἀνατροφή τῶν ἀδελφῶν της καί κυρίως τοῦ μικροτέρου Πέτρου (349-392 μ.Χ.), ὁ ὁποῖος γεννήθηκε, ὅταν ὁ πατέρας του ἄφησε γιά πάντα αὐτή τή ζωή. Ἡ Μακρίνα, τόσο μέ τό λόγο της ὅσο καί μέ τό παράδειγμά της, σμίλευσε τίς προσωπικότητες τῶν ἁγίων ἀδελφῶν της καί μετέπειτα Μεγάλων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἐκείνη ἐνέπευσε στίς ψυχές τους τήν ἀγάπη πρός τή μοναχική πολιτεία, ὑποδεικνύοντας τήν ματαιότητα τῆς παρούσης ζωῆς καί τό κενό τῆς ἀνθρώπινης δόξας. Αὐτή συνετέλεσε καθοριστικά στήν πνευματική πορεία τοῦ ἀδελφοῦ της Βασιλείου (329-379 μ.Χ.), μέ ἀποτέλεσμα ἡ Ἐκκλησία νά κερδίσει τόν Οὐρανοφάντορα Μέγα Βασίλειο.
Ὅλα τά ἀδέλφια της, ἀναμφισβήτητα, ἔτρεφαν ἀπεριόριστο σεβασμό καί ἀπέραντη ἀγάπη πρός τή "Μεγάλη". Ἔβλεπαν δέ στό πρόσωπό της «τή Διδάσκαλο» καί «τή μητέρα μετά τή μητέρα».
Ὅταν πλέον οἱ ἀδελφές της ἀποκαταστάθηκαν, οἱ ὁποῖες κατά τήν φράση τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου ἦταν «ὁμόζυγες ἀζυγέες τε», ἡ Μακρίνα ἀποσύρθηκε ἀπό τήν τύρβη τοῦ κόσμου. Ἐγκαταστάθηκε μαζί μέ τούς οἰκείους της σ’ ἕνα οἰκογενειακό κτῆμα τοῦ Πόντου, ὀνομαζόμενο «Ἄννησοι» κοντά στόν Ἴρη ποταμό.
Ἡ εὐγενής κόρη ἵδρυσε ἐκεῖ Μοναστήρι, στό ὁποῖο καθιέρωσε Κοινοβιακό τρόπο ζωῆς, δηλαδή ἀπόλυτη ἰσότητα καί τάξη. Στό "Φροντιστήριο" αὐτό τῆς θείας φιλοσοφίας ἡ ὁσία Μακρίνα, ἀφοῦ ἀποδεσμεύθηκε ἀπό κάθε μέριμνα αὐτῆς τῆς ζωῆς καί ἐλευθερώθηκε ἀπ’ ὅλα τά ἀνθρώπινα πάθη, πολιτευόταν σάν ἄγγελος ἐπάνω στή γῆ. Καί τόσο ὑψώθηκε στόν ἔρωτα τοῦ Θεοῦ, ὥστε ξεπέρασε τήν ἀδυναμία τῆς γυναικείας φύσεως καί ἡ ζωή της ἔγινε «μεθόριος τῆς τε ἀνθρωπίνης καί τῆς ἀσωμάτου φύσεως». Ἔφθασε δέ στό ἀκρότατο ὅριο τῆς ἀνθρώπινης ἀρετῆς καί ἐπέτυχε ἀπ’ αὐτόν ἀκόμη τόν κόσμο τήν προσέγγισή της μέ τόν Θεό.
Ἐπιδόθηκε μάλιστα στήν ἀδιαλειπτη προσευχή καθώς καί στή βαθύτερη μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί τῆς μέχρι τῆς ἐποχῆς της θεολογικῆς γραμματείας.
Ὑπῆρξε δέ γιά ὅλη τήν ἀδελφότητα, ἡ ὁποία συνεχῶς αὐξανόταν, τό πρότυπο τῆς ὑψηλῆς φιλοσοφίας τῶν Θείων καί ἀνθρωπίνων ἰδανικῶν. Ἡ ὁσία Μακρίνα, σάν ἄριστη χειραγωγός, ὁδήγησε μέ σύνεση καί σοφία τό λογικό της ποίμνιο στά μονοπάτια τῆς μοναχικῆς ζωῆς καί σάν φιλόστοργη μητέρα τό ἔθρεψε μέ τά ψυχοσωτήρια λόγια της.
Ὑπῆρξε ἀκόμη φωτεινό παράδειγμα ἔμπρακτης χριστιανικῆς ἀγάπης. Δαπάνησε ὁλόκληρη τήν περιουσία της σέ ἔργα εὐποιῒας. Δέν κράτησε γιά τόν ἑαυτό της τίποτε, παρά μόνο τό φθαρμένο ἔνδυμά της καί τά λειωμένα παπούτσια της. Ἀπόθεσε τά πάντα στό θησαυροφυλάκιο τοῦ Οὐρανοῦ.
Ἵδρυσε καί δεύτερο μοναστήρι, ὅπου διακονοῦσε πρόθυμα τούς ἀσθενεῖς καί τά ὀρφανά, παρεῖχε ἄσυλο στούς πτωχούς καί φρόντιζε γιά τή χριστιανική ἀνατροφή τῶν ἀνηλίκων. Ἔτσι, μέ τήν πάροδο τοῦ χρόνου, ἀνέδειξε τίς Μονές της σέ σπουδαῖα πνευματικά κέντρα καί πρότυπα τῶν γυναικείων Μοναστηριῶν ὅλου τοῦ κόσμου. Ἐπάξια λοιπόν ἡ ὁσία Μακρίνα θεωρεῖται ὡς πρόδρομος τῆς ἐρήμου καί γεννεσιουργός τοῦ Ἀνατολικοῦ γυναικείου μοναχισμοῦ.
Ἡ ὁσία Μακρίνα, ἐφ’ ὅσον ἔφερε μυστικά- μετά ἀπό θεϊκή ὑπόδειξη- τό ὄνομα τῆς πρωτομάρτυρος ἁγίας Θέκλας, ἐμπρόκειτο ὅπως ἐκείνη νά δοκιμασθεῖ στήν κάμινο τῶν θλίψεων. Ἀλλά καθώς εἶχε ὑπερβεῖ μέ τούς μοναχικούς ἀγῶνες της τήν ἀνθρώπινη φύση, ἀντιμετώπισε μέ ἀξιοθαύμαστη γενναιότητα, ἀρχικά τόν αἰφνίδιο καί τραγικό θάνατο τοῦ 27 χρονου ἀδελφοῦ της Ναυκρατίου, ὁ ὁποῖος πνίγηκε ἐνῶ ψάρευε. Ἔπειτα ὑπέμεινε τόν ἀποχωρισμό τῆς μητέρας της, ἡ ὁποία πρίν ἀφήσει τήν τελευταία της πνοή, τήν εὐλόγησε ὡς τόν πρῶτο καρπό τῆς κοιλίας της. Δέχθηκε ἐπίσης μέ ἐγκαρτέρηση τήν πρόωρη κοίμηση τοῦ Μεγάλου Βασιλείου (1 Ἰανουαρίου τοῦ 379 μ.Χ.).
Τό Φθινόπωρο τοῦ 379 μ.Χ. ὁ ἅγιος Γρηγόριος ἐπισκέφθηκε τήν ἀδελφή του ὁσία Μακρίνα. Εἶχε νά τήν ἰδεῖ περίπου δέκα χρόνια ἀλλά, πρός μεγάλη του λύπη τήν βρῆκε κατάκοιτη καί ὅμοια μέ λείψανο ἁγίου Μάρτυρα. Ἦταν ξαπλωμένη ὄχι ἐπάνω σέ κρεββάτι ἀλλά κατά γῆς ἐπάνω σέ μία σανίδα καί εἶχε ὡς προσκέφαλο της μία ἄλλη σανίδα πλάγια τοποθετημένη. Τότε ὁ ἅγιος Γρηγόριος ἑρμήνευσε τό ὅραμα πού εἶχε ἰδεῖ κατά τή διαδρομή. Εἶχε ἱδεῖ, ὅτι κρατοῦσε λείψανα ἁγίων Μαρτύρων πού ἀκτινοβολοῦσαν καί εὐωδίαζαν.
Ἄν καί ὁ ὑψηλός πυρετός εἶχε καταμαράνει τό σῶμα της καί τό ὁδηγοῦσε στό θάνατο, τό πρόσωπό τῆς ὁσίας ἔλαμπε ἀπό τήν χάρι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος σάν πρόσωπο ἀγγέλου. Ὁ πόθος της γιά τήν ἔξοδο ἀπό αὐτην τή ζωή γινόταν διαρκῶς θερμότερος, διότι ἐγνώριζε ὅτι μέ τόν τρόπο αὐτό ἐπρόκειτο νά συναντήσει τόν ποθητόν της Νυμφίο Χριστό. Κατόπιν, ἀνύψωσε τό ἐξαγνισμένο πνεῦμα της στόν οὐρανό καί ἄνοιξε ἕνα βαθύ φιλοσοφικό καί θεολογικό διάλογο, τόν ὁποῖο ὁ ἅγιος Γρηγόριος διέσωσε μέ τόν τίτλο «Μακρίνια». Μιλοῦσε σάν θεοφόρος γιά τήν ψυχή, τό θάνατο, τήν ἀνάσταση καί τήν αἰωνιότητα.
Μετά, ἀφοῦ προσευχήθηκε θερμά καί ἀφοῦ σχημάτισε τόν ἑαυτό της νεωροπρεπῶς, σφραγίζοντας μέ τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ τά μάτια της, τό στόμα της καί τήν καρδιά της, παρέδωσε τήν ἁγνή ψυχή της στά χέρια τοῦ Θεοῦ, σέ ἡλικία 52 ἐτῶν. Οἱ ἀδελφές τῆς Μονῆς καί προπάντων οἱ κοπέλες, τίς ὁποῖες ἡ ὁσία εἶχε περιμαζέψει ἀπό τούς δρόμους στήν περίοδο τῆς πείνας, ἔκλαιγαν μέ λυγμούς, μή μπορώντας νά ὑποφέρουν τό χωρισμό της.
Ὁ ἅγιος Γρηγόριος, ὁ ἐπιχὠριος ἐπίσκοπος Ἀράξιος μέ ὅλο τό ἱερατεῖο του, ἀναρίθμητοι μοναχοί καί ἄπειρο πλῆθος ἀπό κοσμικούς πού κατέφθασαν, ὅλοι κρατώντας ἀναμμένες λαμπάδες, κήδεψαν μέ τιμές τό ἱερό σκήνωμα τῆς ὁσίας Μακρίνας στόν τάφο τῶν γονέων της, στά Ἄννησα. Ἡ Ἐκκλησία τιμᾶ τήν μνήμη τῆς ὁσίας Μακρίνας τήν 19η Ἰουλίου.


Βιβλιογραφία:
(Εἰς τόν βίον τῆς ὁσίας Μακρίνης)
- Γρηγορίου Νύσσης Ἔργα, ΕΠΕ, ἔκδοση "Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς"
Τόμος 9, Θεσσαλονίκη 1990, σελ.335-391. "Εἰς τόν βίον τῆς ὁσίας Μακρίνης"
Τόμος 1, Θεσσαλονίκη 1979, σελ.211-385. "Διάλογος περί ψυχῆς καί ἀναστάσεως ὁ λεγόμενος ΤΑ ΜΑΚΡΙΝΙΑ"
- Ἁγίου Γρηγορίου Νύσσης: Εἰς τόν βίον τῆς ὁσίας Μακρίνης
                  Ἐκδόσεις Ἰεράς Μονής Ἁγίων Πάντων Σπέτσαι 1986, Ἔκδοσις Β΄
- Μεγάλου Βασιλείου Ἅπαντα, Ἑλληνικός Ἐκδοτικός Ὀργανισμός,
                  Τόμος 1ος, Εἰσαγωγή
- Ἀρχιμ. Γεωργίου Ι. Δημοπούλου, Ἱεροκήρυκος
                  Ὁ Φωστήρ τῆς Καισαρείας "Ὁ Μέγας Βασίλειος"
                  Ἔκδοσις Ἕκτη, Ἀδελφ. Θεολ. "ὁ Σωτήρ". Ἀθῆναι-Αὔγουστος
                  1980
- Περιοδικόν ὁ «Χρυσόστομος», Ἔτος 1ον, περίοδος Β΄
                  Τεῦχος 10-11 τῆς 1-15 Σεπτεμβρίου 1935
                  "Η ΑΓΙΑ ΜΑΚΡΙΝΑ". Μιχ. Ι. Γαλανοῦ, σελ.297-302
- π. Βασιλείου Ρούσσου Α.Α.: Βίοι τῶν Ἁγίων Δυτικῆς καί Ἀνατολικῆς
                  Ἐκκλησίας, Ἰούλιος, Ἐν Ἀθήναις, Καθολική Ἔκδοσις 1940, σελ.
                  158-161
- Α. Μαρτίνου: Θρησκευτική καί Ἠθική Ἐγκυκλοπαιδεία
Τόμος 8ος, Ἀθῆναι 1966, σελ. 525-526, λῆμμα "Μακρίνα ὁσία"
- Νεώτερον Ἐγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν "ΗΛΙΟΥ"
                  Τόμος ΙΒ΄, Ἀθῆναι, σελ.865
- ΜΕΓΑΛΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ "ΠΥΡΣΟΣ" Α.Ε.
                  Τόμος 16ος, σελ.548



Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.

Σοφίας ἔρωτι, τὸν νοῦν πτερώσασα, κόσμου εὐπάθειαν, ἔμφρονως ἔλιπες, καὶ ἐνδιαίτημα τερπνὸν ἔγενου θείας ἀγάπης· σὺ γὰρ δι' ἀσκήσεως, καὶ ἠθῶν τελειότητας, νύμφη ἔχρηματισας, τοῦ Σωτῆρος περίδοξος· ὦ πρέσβευε ὑπὲρ τῶν βοώντων χαίροις Μακρίνα θεοφόρε.


Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. Δ’.

Ἐν σοὶ Μῆτερ ἀκριβῶς διεσώθη τὸ κατ᾽ εἰκόνα· λαβοῦσα γὰρ τὸν σταυρόν, ἠκολούθησας τῷ Χριστῷ, καὶ πράττουσα ἐδίδασκες, ὑπερορᾷν μὲν σαρκός, παρέρχεται γάρ· ἐπιμελεῖσθαι δὲ ψυχῆς, πράγματος ἀθανάτoυ· διὸ καὶ μετὰ Ἀγγέλων συναγάλλεται, Ὁσία Μακρίνα τὸ πνεῦμά σου. 

Παρασκευή 30 Ιουλίου 2021

Η ΝΥΚΤΕΡΙΝΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΛΥΓΙΖΕΙ ΤΟΝ ΘΕΟ (Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου)

 



Αυτός ο λόγος μου απευθύνεται και στους άνδρες και στις γυναίκες. Κάμψε τα γόνατά σου, στέναξε, παρακάλεσε τον Κύριο να σου δείξη ευσπλαχνία˙ περισσότερο συγκινείται κατά την διάρκεια των νυκτερινών προσευχών, όταν τον καιρό της αναπαύσεως εσύ τον κάνεις καιρό θρήνων. Θυμήσου ποια λόγια έλεγε ο βασιλιάς: “ Εκοπίασα με τους στεναγμούς μου. Θα λούσω κάθε νύκτα το κρεβάτι μου με δάκρυα και το στρώμα μου θα το πλημμυρίσω με τα δάκρυα μου” (Ψαλμ.6,7). Όση απολαυστική ζωή και αν κάνης, δεν είναι τόσο απολαυστική όσο η ζωή εκείνου. Όσο πλούσιος και αν είσαι, δεν είσαι πιο πλούσιος από τον Δαυίδ.
Και πάλι ο ίδιος λέγει: “Μέσα στα μεσάνυχτα σηκωνόμουν για να εξομολογηθώ μπροστά στην δικαιοσύνη σου τα κρίματά μου” (Ψαλμ. 118,62). Την ώρα εκείνη δεν ενοχλεί η κενοδοξία˙ διότι πώς μπορεί να γίνη αυτό την ώρα που όλοι κοιμούνται και δεν βλέπουν; την ώρα εκείνη δεν μας επιτίθεται η αδιαφορία και το χασμουρητό˙ διότι πώς μπορεί να γίνη αυτό τη στιγμή που η ψυχή διεγείρεται από τόσα πολλά; Μετά από τις παννυχίδες αυτού του είδους και ο ύπνος είναι γλυκύς και αποκαλύψεις γίνονται θαυμάσιες


ΑΓΙΟΥ ΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΥ (18 Ίουλίου)




Όταν ο Ιουλιανός ο Παραβάτης ανέλαβε την αυτοκρατορική εξουσία (361), περιφρονώντας ό,τι καλό είχε παραλάβει από τον άγιο Κωνσταντίνο τον Μέγα καθώς και από τη χριστιανική του παιδεία, ανέτρεψε τη δημόσια τάξη με την τυραννία του και καθύβρισε τον Θεό καταγινόμενος με όλα τα μέσα να επαναφέρει τη λατρεία των ειδώλων. Απέστειλε αξιωματούχους πιστούς στην υπόθεση του σε διάφορες επαρχίες για να εξαναγκάσουν το λαό να συμμορφωθεί. Ο Καπιτωλίνος, βικάριος της Θράκης, μετέβη για το σκοπό αυτό στο Δορόστολο (σημερινή Σιλίστρια της Βουλγαρίας), πρωτεύουσα της Σκυθίας. Μόλις εγκαταστάθηκε στο δικαστήριο απηύθυνε απειλές θανάτωσης όχι μόνο στους χριστιανούς, άλλα και σε εκείνους που θα απέφευγαν να τους καταγγείλουν. Οι παρευρισκόμενοι τρομοκρατημένοι φώναξαν ότι δεν υπήρχαν χριστιανοί στην πόλη τους και ότι όλοι οι κάτοικοι θυσίαζαν στους θεούς του αυτοκράτορα. Ικανοποιημένος και περιχαρής ο Καπιτωλίνος πήρε τότε μέρος σε μεγάλο συμπόσιο οργανωμένο προς τιμήν του.

Ενώ όλοι διασκέδαζαν θορυβωδώς, ένας νέος και ευγενής χριστιανός, ο Αιμιλιανός, μη υποφέροντας άλλο την προσβολή απέναντι στον αληθινό Θεό και ποθώντας να λάβει το τρόπαιο του μαρτυρίου, μπήκε στο ναό εφοδιασμένος με ένα σφυρί. Συνέτριψε όλα τα είδωλα, ανέτρεψε τους λυχνοστάτες και τους βωμούς πάνω στους οποίους είχαν αποτεθεί οι προσφορές, έχυσε στη γη το κρασί για τις σπονδές και έφυγε απαρατήρητος. Όταν οι υπηρέτες ειδοποίησαν τον Καπιτωλίνο, αυτός έγινε έξαλλος και διέταξε να γίνουν ανακρίσεις για να βρεθεί πάση θυσία ο ένοχος. Οι στρατιώτες, μη βρίσκοντας κανέναν και φοβούμενοι να παρουσιασθούν στον τύραννο με άδεια χέρια, έπιασαν ένα χωρικό που γύριζε από το χωράφι και τον έσυραν στο πραιτώριο κτυπώντας τον με βέργες. Μπροστά στο θέαμα αυτό και μη υποφέροντας να τιμωρείται στη θέση του ένας αθώος, ο Αιμιλιανός πήγε να παραδοθεί, δηλώνοντας μεγαλοφώνως ότι εκείνος ήταν ο δράστης. Έκπληκτοι και διστακτικοί στην αρχή, οι στρατιώτες τον οδήγησαν στον Καπιτωλίνο. Μο όψη σκυθρωπή και αίμα στα μάτια, ο δικαστής του ζήτησε να πει ποιος είναι και να αποκαλύψει ποιος τον παρακίνησε να προβεί σε τέτοια ενέργεια. Ο Αιμιλιανός αφού δήλωσε ότι ήταν ταυτοχρόνως ελεύθερος και δούλος -δούλος του Θεού και ελεύθερος απέναντι στα είδωλα-, προσέθεσε: «Είναι η αγάπη του Θεού και ο ζήλος μου να υποφέρω για τον Χριστό, όπως και η απέχθεια που μου προκαλεί η θέα αυτών των άψυχων ξοάνων που με έπεισαν και μου έδωσαν τη δύναμη να καταστρέψω αυτό που αποτελεί όνειδος για το ανθρώπινο γένος. Γιατί τίποτε δεν υποβιβάζει τόσο πολύ εμάς που έχουμε το δώρο του λογικού, όσο το να λατρεύουμε τα άλογα οντά και να προσκυνούμε τα έργα των χεριών μας, απορρίπτοντας την τιμή που οφείλουμε στο μόνο Θεό και Δημιουργό μας». «Άσε τις ρητορείες! Έσυ είσαι που διέπραξες αυτή την ιεροσυλία;» ρώτησε ο δικαστής. Ο Αιμιλιανός απάντησε ότι ήταν υπερήφανος για την πράξη αυτή, την όποια θεωρούσε την πλέον ευγενή και ευσεβή της ζωής του. Ο Καπιτωλίνος πρόσταξε να τον γυμνώσουν και να τον μαστιγώσουν άγρια, αφού τον ξάπλωσαν στην γη· και καθώς ο άγιος συνέχισε να εμπαίζει την ειδωλολατρία, τον γύρισαν από την άλλη και τον κτύπησαν στο στήθος. Μαθαίνοντας μετά την ανάκριση ότι ο Αιμιλιανός ήταν γιος του επάρχου της πόλεως, Σαββατιανού, ο Καπιτωλίνος δήλωσε ότι η ευγενική καταγωγή του δεν αποτελούσε καμμία δικαιολογία και δεν θα τον γλύτωνε από την τιμωρία. Ο άγιος αρνήθηκε εξάλλου να αθωωθεί ή να χρησιμοποιηθεί προς υπεράσπιση του οποιοδήποτε ελαφρυντικό· ζήτησε απεναντίας να τιμωρηθεί όσο το δυνατόν πιο αυστηρά για να μη στερηθεί τον καλλίνικο στέφανο. Ο Καπιτωλίνος εξοργισμένος τον καταδίκασε τότε να θανατωθεί στην πυρά και επέβαλε στον πατέρα του, λόγω αμέλειας, βαρύ πρόστιμο σε χρυσό.

Οι στρατιώτες πήραν αμέσως τον άγιο και τον οδήγησαν έξω από την πόλη, στις όχθες του Δούναβη, όπου είχε ήδη ετοιμαστεί η πυρά. Όταν τον έριξαν μέσα, οι φλόγες απομακρύνθηκαν από το σώμα του και στράφηκαν κατά των δημίων που απανθρακώθηκαν, ενώ ο άγιος Αιμιλιανός έψαλλε αίνους στον Θεό, όπως οι άγιοι Παίδες στην κάμινο της Βαβυλώνας. Έκανε το σημείο του σταυρού και, αφού εναπόθεσε τη ψυχή του στον Θεό, εκοιμήθη ειρηνικά για να γίνει δεκτός στη χορεία των ανδρείων αθλητών της ευσέβειας (18 Ιουλίου 362).

Η σύζυγος του Καπιτωλίνου, που ήταν κρυφά χριστιανή, ζήτησε από τον άνδρα της να πάρει το σκήνωμα του αγίου μάρτυρος και το παρέδωσε σε ευσεβείς χριστιανούς για να το κηδεύσουν στην Γιζίδινα, τρία στάδια απόσταση από το Δορόστολο.
(ΝΕΟΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ (ΙΟΥΛΙΟΣ), Εκδ. ΙΝΔΙΚΤΟΣ σ. 189-191).

Πηγή: www.diakonima.gr


Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ'. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ.

Ὡς προσφορὰ καὶ ὁλοκάρπωμα θεῖον, διὰ πυρὸς προσενέχθεις τῷ Δεσπότῃ, τοὶς ὄμβροις τῶν χαρίτων σου εὐφραίνεις νῦν ἠμᾶς, πῦρ γὰρ τὸ οὐράνιον, τὴ ψυχὴ περιφερών, ὥσπερ αὔραν ἔφερες, τὴν κατάφλεξιν Μάρτυς. Ἀλλὰ μὴ παύση πάντοτε φρουρείν, τοὺς σὲ τιμώντας, Αἰμιλιανὲ ἔνδοξε.



 

Πέμπτη 29 Ιουλίου 2021

Η ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΝΑ Η ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΣ (17 Ἰουλίου)


Γέννηση και ανατροφή

Η παρθενομάρτυς Μαρίνα γεννήθηκε στη μικρή πόλη Αντιόχεια της Πισιδίας, γύρω στο έτος 270, όταν αυτοκράτορας ήταν ο Διοκλητιανός ή ο Κλαύδιος Καίσαρας. Οι γονείς της άνηκαν στην ανώτερη
τάξη της περιοχής της Πισιδίας, ο πατέρας ήταν διακεκριμένος και σεβαστός από τους εθνικούς ιερέας των ειδώλων, λεγόταν δε Αιδέσιος.
Αμέσως μετά τη γέννηση της Μαρίνας, έφυγε από την παρούσα ζωή η μητέρα της. Έτσι ο πατέρας αναγκάστηκε να αναθέσει την ανατροφή της θυγατέρας του σε μία άλλη γυναίκα.


Ασπάζεται την χριστιανική πίστη

Φαίνεται ότι η γυναίκα στην οποία ο Αιδέσιος είχε εμπιστευτεί την ανατροφή της κόρης του ήταν χριστιανή. Έτσι και η μικρή Μαρίνα γαλουχήθηκε νωρίς στη νέα πίστη του Χριστού. Και σε ηλικία 12 ετών
έλαβε το Βάπτισμα και συγκαταριθμήθηκε ως μέλος στην εκλεκτή ποίμνη του Κυρίου. Με αμείωτο ενδιαφέρον ποθούσε να μάθει καθετί πού είχε σχέση με τον Ιησού Χριστό. Κι όλα αυτά δημιούργησαν
μέσα της την ιερή επιθυμία να μαρτυρήσει, για το Σωτήρα και Λυτρωτή της, αν Εκείνος τη θεωρούσε ποτέ άξια για κάτι τέτοιο.
O πατέρας της Αιδέσιος όταν πληροφορήθηκε ότι ήταν χριστιανή, τυφλωμένος από το φανατισμό της ειδωλολατρικής θρησκείας του, μίσησε το ίδιο το σπλάχνο του και αποκλήρωσε τη μοναχοκόρη του.

Το άνομο σχέδιο του επάρχου

Μαρίνα είχε γίνει πλέον 15 ετών. Ο Θεός δεν την είχε προικίσει μόνο με πλούσια ψυχικά χαρίσματα, αλλά και με σωματικό κάλλος εντυπωσιακό. Ο έπαρχος όμως Ολύβριος θέλησε και προσπάθησε να την
πάρει για γυναίκα του επειδή ένιωσε μέσα του έρωτα γι’ αυτήν. Εκείνος, αντικρύζοντάς την, έμεινε και πάλι θαμπωμένος από το σωματικό της κάλλος και την εσωτερική λάμψη του προσώπου της. Χωρίς
καθυστέρηση λοιπόν της ανακοίνωσε ότι αποφάσισε να αναλάβει την προστασία της και σύντομα να την κάνει γυναίκα του.
Η νεαρή χριστιανή παρέμεινε σιωπηλή, ενώ μέσα της προσευχόταν θερμά, ζητώντας από τον Θεό να τη στηρίξει και να τη φωτίσει ώστε να φερθεί καθώς αρμόζει στις αφιερωμένες σ’ Εκείνον ψυχές.
Στην επιμονή του Ολυβρίου να λάβει απάντηση στην πρότασή του, εκείνη απάντησε πώς είναι αδύνατο να την αποδεχτεί. Η έκπληξη του επάρχου ήταν μεγάλη. Στην ερώτησή του γιατί ήταν αδύνατο,
έλαβε τη σεμνή αλλά γεμάτη αποφασιστικότητα και παρρησία απάντηση: Διότι είμαι χριστιανή! Και μόνο το άκουσμα της λέξης «χριστιανή» ήταν αρκετό να κάνει τον έπαρχο εκτός εαυτού.

Αρχίζουν τα μαρτύρια της Αγίας

Για ένα μικρό διάστημα ο έπαρχος προσπάθησε, να πείσει τη νέα τούτη χριστιανή να αλλάξει γνώμη και να δεχθεί τον γάμο, τάζοντάς της τιμές, καλοπέραση και δόξα πλάι του. Εκείνη όμως, ενισχυόμενη
από τον Κύριο, στον όποιο δεν έπαυσε να προσεύχεται μυστικά, επέμενε στην ομολογία της πίστεως στον Ιησού Χριστό.
Τότε την έστησε μπροστά σε δικαστήριο, από το οποίο ζήτησε επίσημα κατά το ρωμαϊκό δίκαιο να μάθει αν όντως ήταν χριστιανή. Η Μαρίνα ομολόγησε και εδώ με γενναιότητα και παρρησία τη χριστιανική
της ιδιότητα, γεγονός πού κατέπληξε τους παρισταμένους, οι οποίοι έβλεπαν τόσο ηρωισμό και θάρρος σε μια νεαρή γυναίκα!
Εξαιτίας της ομολογίας της καταδικάστηκε στην ποινή της μαστίγωσης. Η καρτερικότητά της όμως και η αντοχή ήταν τέτοιες πού άφησε κατάπληκτους έπαρχο, αξιωματούχους και λαό. Έχοντας υψωμένο
το βλέμμα της στον ουρανό, δεν έπαυσε να προσεύχεται, να επικαλείται τη βοήθεια του Κυρίου και τη στήριξή του για να υπομείνει με ανδρεία τις μαστιγώσεις.

Ο έπαρχος έδωσε εντολή να σταματήσουν οι στρατιώτες τη μαστίγωση και να την οδηγήσουν στη φυλακή, ελπίζοντας ενδόμυχα ότι ίσως μετά απ’ αυτό να συνετισθεί η Μαρίνα και ν’ αλλάξει στάση.
Ύστερα από λίγες ημέρες με εντολή του επάρχου οδηγήθηκε εκ νέου στο δικαστήριο, όπου και πάλι ομολόγησε πίστη στο Χριστό και αρνήθηκε να θυσιάσει στα είδωλα. Αφού την κρέμασαν, καταξέσχισαν
τα πλευρά της με σιδερένια νύχια. Τα βασανιστήρια ήταν τόσο σκληρά, πού όλο το κάλλος του νεανικού της σώματος εξαφανίστηκε. Στη συνέχεια ρίχνεται και πάλι στη φυλακή και αφήνεται χωρίς τροφή
και φροντίδα.

Πειράζεται από το μισόκαλο διάβολο

Ο φθονερός διάβολος θέλησε να δοκιμάσει να κάμψει ο ίδιος την Αγία. Έτσι λοιπόν πήρε ο ίδιος τη μορφή μεγάλου και φοβερού δράκοντος (φιδιού) και πρόβαλε ξαφνικά μπροστά στη Μαρίνα.
Από το στόμα του πετούσε φλόγες, ενώ τα αγριωπά μάτια του λαμπύριζαν απειλητικά και η γλώσσα του ήταν κατακόκκινη. Καθώς σερνόταν, σύρριξε εκνευριστικά και προκαλούσε τρόμο και σύγχυση,
επιδιώκοντας να φοβίσει τη μάρτυρα και να την αποσπάσει από την προσευχή της.
Διαπιστώνοντας όμως ότι εκείνη η μακάρια καλλιπάρθενος δεν διέκοπτε την προσευχή της, κατευθύνθηκε εναντίον της και άνοιξε το στόμα του απειλητικά, δείχνοντας ότι θέλει να την καταπιεί. Και ναι μεν
η μεγαλομάρτυς έγινε έντρομη από το φόβο της, χωρίς καθυστέρηση όμως επικαλέστηκε το σωτήριο όνομα του Σωτήρος Χριστού. Και, ώ του θαύματος, ο δράκοντας διερράγη και έγινε άφαντος, η δε
Μαρίνα χαίροντας έψαλε ύμνους και νικητήρια στον Θεό.

Ο διάβολος μετασχηματίσθηκε σε άνθρωπο κατάμαυρο, με τρομερή και κακάσχημη εμφάνιση, σαν μαύρου σκυλιού. Η Μαρίνα όμως, στερεωμένη όσο ποτέ στην πίστη, τον άρπαξε από τα μαλλιά και μ’ ένα
σφυρί πού ήταν κάπου εκεί ξεχασμένο, τον χτύπησε δυνατά στο κεφάλι και στη ράχη και τον ταπείνωσε εντελώς. Και ενώ η μεγαλομάρτυς άρχισε και πάλι να προσεύχεται και να υμνεί τον Κύριο, ο διάβολος,
σκοτεινός και άσχημος όρμησε εναντίον της και κραυγάζοντας την απειλούσε ότι θα τη σκοτώσει αν δεν σταματούσε να προσεύχεται.
Και η αγία Μαρίνα, παίρνοντας από την προσευχή της νέο θάρρος κατά του μετασχηματισμένου σε άνθρωπο διαβόλου, τον άρπαξε από τα μαλλιά της κεφαλής του και τον μαστίγωσε.

Βλέπει ουράνιες οπτασίες

Μετά από αυτό δυνατό φως καταύγασε το σκοτεινό χώρο της φυλακής της, πού έβγαινε από ένα Σταυρό, του οποίου η κορυφή υψωνόταν στον ουρανό. Πάνω από το Σταυρό πετούσε κυκλικά ένα περιστέρι
καθαρό και άμωμο. Ο συναξαριστής της αγίας Μαρίνας δίνει και την εξήγηση των συμβολισμών του οράματος: Όλα αυτά σήμαιναν το μυστήριο της Αγίας Τριάδος, το φώς, τη δόξα του Πατέρα. Ο Σταυρός,
τον εσταυρωμένο Χριστό. Και το περιστέρι, το Άγιο Πνεύμα.

Το περιστέρι κατέβηκε κάποια στιγμή, πλησίασε την καλλιπάρθενο Μαρίνα και της είπε: «Χαίρε, Μαρίνα, η λογική περιστερά του Θεού, διότι νίκησες τον πονηρό δαίμονα και ντρόπιασες τον εχθρό.
Χαίρε πιστή και αγαθή δούλη του Κυρίου σου, τον οποίο πόθησες με όλη την καρδιά σου και μίσησες κάθε πρόσκαιρη απόλαυση. Χαίρε και αγάλλου, γιατί έφτασε η μέρα να λάβεις το στεφάνι της νίκης
και να μπεις, όπως το αξίζεις, στολισμένη, μαζί με τις φρόνιμες παρθένες στο νυμφώνα του Χριστού και βασιλιά σου».
Ενώ η αγία Μαρίνα άκουγε τα λόγια αυτά συντελέστηκε στο σώμα της άλλο θαύμα: Όλες οι πληγές του επουλώθηκαν και η νεαρή μάρτυς απέκτησε και πάλι το κάλλος το όποιο θαύμαζαν όλοι.

Σκληρότερα μαρτύρια και το μακάριο τέλος

Ο έπαρχος Ολύβριος βλέποντας την υγιής προσπάθησε με κολακείες να την μεταπείσει όμως μάταια. Το μένος του επάρχου έφτασε στο αποκορύφωμά του. Γεμάτος λοιπόν θυμό δίνει εντολή να
γυμνώσουν τη μάρτυρα, να την κρεμάσουν στο ξύλο και να καίνε με λαμπάδες το σώμα της.
Στη συνέχεια, γέμισαν ένα μεγάλο λέβητα με νερό, κατέβασαν την καλλιπάρθενο μεγαλομάρτυρα από το ξύλο, την έδεσαν γερά και τη βούτηξαν με το κεφάλι προς τα κάτω μέσα στο νερό για να πεθάνει
από πνιγμό. Η μάρτυς και πάλι προσευχήθηκε θερμά στον Κύριο και Θεό της, οπότε «παρευθύς σεισμός μέγας ἐγένετο καί ἐφάνη πάλιν ἡ πρώτη περιστερά ἐπάνω του ὕδατος, βαστάζουσα εἰς τό στόμα
στέφανον. Αὐτήν τήν ὥρα ἐφάνη καί ὁ πύρινος στύλος, ἐπάνω δέ τούτου Σταυρός». Η μάρτυς βγήκε από το νερό σώα, τα δεσμά της είχαν λυθεί και στεκόταν και πάλι σε στάση προσευχής, δοξάζουσα τον
Θεό. Το δε περιστέρι κάθισε πάνω στο κεφάλι της, κρατώντας στο στόμα του το στεφάνι και είπε προς τη Μαρίνα: «Εἰρήνη σέ σένα, δούλη τοῦ Θεοῦ. Ἔχε θάρρος καί λάβε ἀπό τή δεξιά τοῦ Ὑψίστου αὐτό τό
οὐράνιο στεφάνι».

Λέγοντας αυτά η θεϊκή περιστερά, πέταξε και κάθισε πάνω σ’ εκείνο το Σταυρό και απευθυνόμενη προς τη μεγαλομάρτυρα είπε δυνατά, έτσι πού ν’ ακούνε όλοι: «Έλα, Μαρίνα, στις άνω μονές του
Παραδείσου, για ν’ απολαύσεις το στεφάνι της αφθαρσίας στα αγαπητά σκηνώματα του Κυρίου, να χαίρεσαι μαζί με τους αγίους και να αναπαύεσαι αιώνια».
Η φωνή αυτή πού ακούστηκε από πολλούς, συγκλόνισε άντρες και γυναίκες, αρκετοί δε απ’ αυτούς ομολόγησαν πώς ήταν έτοιμοι να πιστέψουν και να δώσουν ακόμα και τη ζωή τους για το Χριστό.
Ο έπαρχος πρόσταξε να θανατώσουν όσους είχαν πριν λίγο ομολογήσει πίστη στο Χριστό.

Ο Ολύβριος, για να προλάβει μεγαλύτερο κακό για τους ειδωλολάτρες, διέλυσε το δικαστήριο και προσποιήθηκε ότι δίνει εντολή να μεταφέρουν την αγία Μαρίνα και πάλι στη φυλακή. Στην ουσία όμως,
έδωσε μυστικά προσταγή στον επικεφαλής της φρουράς να πάρουν την καλλιπάρθενο μεγαλομάρτυρα και να την αποκεφαλίσουν στον τόπο της καταδίκης. Εκεί η αγία, αφού προσευχήθηκε για τελευταία
φορά πάνω στη γη, έσκυψε και το ξίφος του δημίου «ἐκκόψαν τήν κεφαλήν της, περιέβαλεν αὐτήν μέ τόν ἀδαμάντινον στέφανον τοῦ μαρτυρίου».

Τα ιερά λείψανά της

Μετά τον διά του ξίφους θάνατο της οι χριστιανοί παρέλαβαν κρυφά το τίμιο λείψανο και το ενταφίασαν με τιμές πού αρμόζουν στους μάρτυρες της πίστεως.
Άγνωστο πότε ακριβώς μετακομίστηκαν στην Κωνσταντινούπολη, εφόσον είναι αληθινή η πληροφορία ότι το έτος 1230 σταυροφόροι της Δύσεως μετέφεραν τα λείψανα αυτά από την πρωτεύουσα του
Βυζαντίου στη Βενετία, γεγονός πού οι Ρωμαιοκαθολικοί γιορτάζουν στις 17 Ιουλίου .
Η καλλιπάρθενος αγία Μαρίνα θεωρείται προστάτης των παιδιών και μάλιστα ειδική για τη θεραπεία όσων απ’ αυτά είναι άρρωστα και καχεκτικά.


Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α'. Τόν συνάναρχον Λόγον.

Μνηστευθεῖσα τῷ Λόγῳ Μαρίνα ἔνδοξε, τῶν ἐπιγείων τὴν σχέσιν πᾶσαν κατέλιπες, καὶ ἐνήθλησας λαμπρῶς ὡς καλλιπάρθενος, τὸν γὰρ ἀόρατον ἐχθρὸν κατεπάτησας στερρῶς ὀφθέντα σοὶ Ἀθληφόρε. Καὶ νῦν πηγάζεις τῷ κόσμῳ τῶν ἰαμάτων τὰ δωρήματα.