Ὁμιλία τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ.κ. Καλλινίκου στόν Συνοδικό Ἑορτασμό τῶν Ἁγίων Θεοφανείων
Σεβασμιώτατοι ἅγιοι Ἀρχιερεῖς.
Πανοσιολογιώτατοι, Αἰδεσιμολογιώτατοι Πρεσβύτεροι.
Ἱεορλογιώτατοι Διάκονοι.
Ὁσιώτατοι Μοναχοί καί Μοναχές.
Ἀξιότιμοι κύριοι ἐκπρόσωποι τῆς Ἑλληνικῆς Πολιτείας.
Λαέ τοῦ Θεοῦ εὐλογημένε.
“Σήμερον ἡ Ἱερά καί μεγαλόφωνος
τῶν Ὀρθοδόξων πανήγυρις ἀγάλλεται”
Μέ τά λόγια αὐτά ἡ Ἐκκλησία μας ἐκφράζει τά συναισθήματά της γιά τήν σημερινή γιορτή. Εἶναι συναισθήματα χαρᾶς καί εὐφροσύνης γιά τό μεγάλο αὐτό γεγονός. Ποιό εἶναι ὅμως αὐτό τό γεγονός;
Εἶναι ἡ βάπτιση τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ στόν Ἰορδάνη ποταμό.
Τριάντα χρόνια μετά τή γέννηση τοῦ Χριστοῦ, διάστημα πού τό πέρασε ὁ Ἰησοῦς τηρώντας κατά πάντα τόν νόμο καί κάνοντας ἀπόλυτη ὑπακοή στή μητέρα του Μαριάμ καί στόν θετό του πατέρα Ἰωσήφ (“ἦν ὑποτασσόμενος αὐτοῖς”), πρίν ἀρχίσει τή δημόσια δράση Του, ἦλθε ὁ καιρός νά ἀποκαλυφθεῖ στούς ἀνθρώπους ὅτι εἶναι: ὁ “Θεός ἐν σώματι”, ὅτι εἶναι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, γνήσιος καί “ὁμούσιος τῷ Πατρί”, ὅτι εἶναι ἐκεῖνος τόν ὁποῖον οἱ προφῆτες εἶχαν προαναγγείλει καί ὁ λαός μέ πολλή προσδοκία περίμενε.
Τόν καιρό ἐκεῖνο, ὅπως ἀναφέρει ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς (Λουκ γ΄ 2-3) “ἐγένετο ρῆμα Θεοῦ ἐπί Ἰωάννην τόν Ζαχαρίου Υἱόν ἐν τῇ ἐρήμῳ καί ἦλθεν εἰς πᾶσαν τήν περίχώρον τοῦ Ἰορδάνου, κηρύσσων βάπτισμα μετανοίας εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν”, δηλ. ἦλθε κατ’ ἐντολήν τοῦ Θεοῦ, ἀπό τά βάθη τῆς ἐρήμου στήν περιοχή τοῦ ποταμοῦ Ἰορδάνη, ὁ Ἰωάννης υἱός τοῦ Ζαχαρία καί προέτρεπε τόν λαό νά μετανοήσει καί νά βαπτιστεῖ τό “βάπτισμα τῆς μετανοίας”, γιά νά συγχωρεθοῦν οἱ ἁμαρτίες του. Ὅλοι ὅσοι ἐβαπτίζοντο ἔμπαιναν στό νερό, ἐξομολογούμενοι δημοσίως τίς ἁμαρτίες τους καί ἔβγαιναν ὅταν εἶχαν τελειώσει τήν ἐξομολόγησή τους.
Μονολότι ὁ Ἰησοῦς ἦταν ἀναμάρτητος καί δέν εἶχε ἁμαρτίες νά ἐξομολογηθεῖ , ἐν τούτοις, γιά νά ἐκπληρώσει καθ’ ὅλα τόν νόμο, “πληρῶσαι πᾶσαν δικαιοσύνην”, ἦλθε στόν Ἰορδάνη γιά νά βαπτισθεῖ ἀπό τόν Ἰωάννη. Ὁ Ἰωάννης φωτισμένος ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα ἀναγνωρίζει στό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ τόν ἀναμενόμενο Μεσσία. Θεορῶντας τόν ἑαυτό του ἀνάξιο γιά νά τολμήσει νά βαπτίσει τόν Κύριο καί Θεό του, μέ ταπείνωση τοῦ λέγει: “Ἐγώ χρείαν ἔχω ὑπό σοῦ βαπτισθῆναι καὶ σύ ἔρχῃ πρὸς με;”, δηλ. “ἐγώ ἔχω ἀνάγκη νά βαπτισθῶ ἀπό σένα καί ἐσύ ἔρχεσαι σέ μένα;”. Ἀλλά ὁ Ἰησοῦς ἀφοπλίζει τό λογικό δισταγμό τοῦ Ἰωάννη λέγοντάς του: “ἂφες ἄρτι. Οὕτω γάρ πρέπον ἡμῖν πληρῶσαι πᾶσαν δικαιοσύνην”, δηλ. “ἄστα αὐτά τώρα, ἔτσι πρέπει νά γίνει, γιά νά ἐκπληρώσουμε καθ’ ὅλα τόν νόμο”.
Ὑποχώρησε ὁ Ἰωάννης, καί μόλις ὁ Χριστός βαπτίσθηκε, “εὐθύς ἀνέβη ἀπό τοῦ ὕδατος”. Τήν ἴδια στιγμή ἄνοιξαν οἱ ουρανοί καί τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, “ἐν εἴδει περιστερᾶς”, ἦλθε ἐπάνω ἀπό τόν Χριστό, ταυτόχρονα ἀκούστηκε φωνή ἀπό τόν οὐρανό πού ἔλεγε “οὗτος ἐστίν ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ὧ ηὐδόκησα”.
Αὐτή ἡ φωνή τοῦ Θεοῦ, ἔχει διπλό περιεχόμενο. Δηλώνει κατ’ ἀρχήν ὅτι ὄντως ὁ βαπτιζόμενος Χριστός εἶναι ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, Θεός ἀληθινός ἐκ Θεοῦ ἀληθινοῦ. Καί δεύτερον ὅτι εἶναι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, στόν ὁποῖο ὁ Πατέρας “εὐδόκησε”, δηλαδή συγκατατέθηκε μέ χαρά στό νά πραγματώσει τό ἔργο τῆς σωτηρίας.
Εἶναι γνωστό πώς ὁ Χριστός δέν εἶχε ἀνάγκη βαπτίσματος, ἐφ’ ὅσον τό βάπτισμα τοῦ Ἰωάννου ὁδηγοῦσε τούς ἀνθρώπους στήν συναίσθηση τῶν ἁμαρτιῶν τους. Βαπτίσθηκε ὅμως γιά νά δώσει σέ μᾶς τούς ἀνθρώπους παράδειγμα πρός μίμηση “καί νά πληρώση πᾶσαν δικαιοσύνην”, (Ματθ. Γ´, 15), δηλαδή νά τηρήσει τόν νόμο καί ἔτσι νά ἐκπληρωθοῦν οἱ προφητεῖες, πού ἑκατοντάδες χρόνια πρίν εἶχαν περιγράψει τό γεγονός.
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός ἀναφέρει ἑπτά λόγους γιά τούς ὁποίους βαπτίστηκε ὁ Χριστός:
α. Ὁ Χριστός δέν βαπτίστηκε γιατί εἶχε ἀνάγκη ἀπό ψυχική κάθαρση, ἀλλά πῆρε ἐπάνω Του τή δική μας κάθαρση: “οὐχ ὡς αὐτός χρήζων καθάρσεως, ἀλλά τήν ἐμήν οἰκειούμενος κάθαρσιν”.
β. Γιά νά συντρίψει τά κεφάλια τῶν νοητῶν δρακόντων (δηλ. τῶν δαιμόνων) μέσα στό νερό, διότι οἱ δαίμονες μετά τήν πτώση τοῦ Ἀδάμ ἔχουν κατακλύσει τή φύση. Ὁ Χριστός μέ τά βάπτισή Του τούς διώχνει ἀπό παντοῦ.
γ. Γιά νά πνίξει τήν ἁμαρτία καί ὅλον τόν παλαιό Ἀδάμ μέσα στό νερό τοῦ Χριστιανικοῦ βαπτίσματος.
δ. Γιά νά ἁγιάσει τόν Ἰωάννη τόν Πρόδρομο.
ε. Γιά νά ἐκπληρώσει τόν νόμο καί μέ τό βάπτισμα.
στ. Γιά νά ἀποκαλύψει στούς ἀνθρώπους τό μυστήριο τῆς Ἁγίας Τριάδος.
ζ. Γιά νά γίνει γιά μᾶς τύπος καί ὑπογραμμός σέ ὅλα, ἀλλά καί στό βάπτισμα.
Γιά τό μυστήριο τῆς βάπτισης τοῦ Χριστοῦ θά ἔπρεπε νά μιλᾶμε πολύ.
Ἐμεῖς ὅμως θά σταθοῦμε σέ τρία μόνο σημεῖα, μέ πολύ λίγα λόγια.
Πρῶτον: μέ τήν βάπτιση τοῦ Χριστοῦ ἀποκαλύφθηκε, φανερώθηκε ἡ προσκύνηση τῆς Ἁγίας Τριάδος. Φανερώθηκε ἡ ἐνέργεια τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ, ὡς φωνή τοῦ γεννήτορα Πατέρα καί σάν περιστέρι τό Ἅγιο Πνεῦμα πετοῦσε πάνω ἀπό τήν κεφαλή τοῦ βαπτιζομένου Κυρίου. Αὐτό σημαίνει ὅτι ὁ Θεός ἀποκάλυψε στούς ἀνθρώπους τήν προσκύνησή Του, ὡς τοῦ μόνου ἀληθινοῦ Θεοῦ.
Ὄχι μόνο τήν ἐποχή ἐκείνη, ἀλλά καί σήμερα, ἰδιαίτερα σήμερα, οἱ ἄνθρωποι προσκυνοῦν καί λατρεύουν ἄλλους θεούς ψεύτικους! Πέρασαν δυό χιλιάδες χρόνια, ἀφότου ἦρθε ὁ Χριστός στόν κόσμο, κι’ οἱ ἄνθρωποι ἐξακολουθοῦν νά εἶναι εἰδωλολάτρες! Ἔχουν ἐφεύρει καί θεοποιήσει ὑλικά πράγματα, ὅπως τό χρῆμα, τή δόξα, τίς ἡδονές, τίς ἀπολαύσεις, τά ἀξιώματα, τήν ἐξουσία, τήν διαφθορά καί τόσα ἄλλα!
Σ’ αὐτή τήν κατάσταση ἡ σημερινή γιορτή μᾶς σαλπίζει ἕνα μήνυμα: μᾶς λέει ὅτι ἕνας εἶναι ὁ ἀληθινός Θεός! Ὁ Τριαδικός Θεός, ἡ προσκύνηση τοῦ ὁποίου φανερώθηκε στόν Ἰορδάνη! Καί ὅποιος προσκυνᾶ ἄλλους, ψεύτικους θεούς, δέν εἶναι Χριστιανός! Εἶναι στήν πλάνη, στή δυστυχία καί ἀπώλεια, γιατί ὅπως λέγει ὁ ψαλμωδός “οἱ μακρύνοντες ἀπό σοῦ, ἀπολλοῦνται” (Ψαλ. ΟΒ΄, 27).
Δεύτερον: Μέ τήν βάπτισή Του ὁ Κύριος δίδαξε σέ μᾶς τούς ἀνθρώπους, πώς ὅποιος δέν βαπτισθεῖ, δέν σώζεται. Γι’ αὐτό στό Εὐαγγέλιο λέει, «ὁ πιστεύσας καί βαπτισθείς σωθήσεται» (Μαρκ. ΙΣΤ´, 16).
Μέ τό βάπτισμα γίνεται ὁ ἄνθρωπος μέλος τῆς Ἐκκλησίας, πού εἶναι τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Γιά νά σωθεῖ ὁ ἄνθρωπος πρέπει νά ἑνωθεῖ μέ τήν Ἁγία Τριάδα. Καί ἡ ἕνωση αὐτή γίνεται μέ τήν ἀνθρώπινη φύση τοῦ Κυρίου. Δηλαδή ἑνώνεται ὁ ἄνθρωπος μέ τόν Χριστό, γίνεται μέλος τοῦ σώματός Του καί ἔτσι, μέ γέφυρα τήν ἀνθρώπινη φύση τοῦ Χριστοῦ, ἑνώνεται μέ τόν Θεό, γίνεται κατά χάρη θεός.
Τό νά εἶναι κάποιος μέλος τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, σημαίνει ὅτι πρέπει νά εἶναι μέλος τῆς Ἐκκλησίας. Τῆς ἀληθινῆς Ἐκκλησίας πού εἶναι μία. Διότι ἕνας εἶναι ὁ Χριστός, ἡ Κεφαλή τῆς Ἐκκλησίας, ὁπότε ἕνα εἶναι καὶ τὸ σῶμα Του. Ἡ πεποίθηση ὅτι ὑπάρχουν πολλές ἐκκλησίες μέσω τῶν ὁποίων μπορεῖ κάποιος νὰ σωθῇ εἶναι πεπλανημένη. Αὐτό εἶναι ἡ αἵρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, ἀπ’ τήν ὁποία, περισσότερο ἀπό κάθε ἄλλη αἵρεση, κινδυνεύει σήμερα ἡ Ὀρθοδοξία!
Ἡ Ἐκκλησία πού ἵδρυσε ὁ Χριστός εἶναι ἡ γνησία ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Ἔχει θεμέλιό Της τούς δώδεκα Ἀποστόλους καί τήν ὀρθή πίστη, πού ἐκεῖνοι μᾶς παρέδωσαν. Ἀπό τήν ἀληθινή Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ κατά καιρούς ἀπεκόπησαν ὁμάδες ἀνθρώπων μέ πεπλανημένη πίστη.
Τέτοιες ὁμάδες εἶναι οἱ ὁμάδες τῶν αἱρετικῶν καί τῶν σχισματικῶν, πού ἀπεκόπησαν ἀπ’τήν Ἐκκλησία, ὅπως εἶναι σήμερα οἱ Μονοφυσίτες, οἱ Παπικοί, οἱ Προτεστάντες, οἱ Οἰκουμενιστές, πού τό 1924, παρά τά ἀναθέματα τριῶν Πανορθοδόξων Συνόδων τῶν ἐτῶν 1583,1587 καί 1593, ἄλλαξαν στή λατρεία μας τό ἐκκλησιαστικό ἑορτολόγιο. Ὅσοι ἔμειναν πιστοί στήν παράδοση τῆς Ὀρθοδοξίας καί δέν δέχθηκαν νά προσθέσουν, ἤ νά ἀφαιρέσουν, κάτι ἀπ’ αὐτή, αὐτοί καί μόνον ἐξακολουθοῦν νά εἶναι ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Κι’ αὐτοί, εἴμαστε ἐμεῖς, οἱ γνήσιοι Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, ὅπως μᾶς ὀνομάζει ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἱεροσολύμων κι’ ἄλλοι Πατέρες.
Ἀλλά, καί ὅσοι, μετά τό 1924, ἀπέκοψαν τόν ἑαυτό τους ἀπ’ τήν Ἐκκλησία μέ τά διάφορα σχίσματά τους, ἁμαρτάνουν καί αὐτοί βαρύτατα.
Οἱ ἅγιοι Πατέρες εἶναι σαφεῖς, ὅταν λένε «ἔξω ἀπό τήν Ἐκκλησία, δέν ὑπάρχει ἐλπίδα σωτηρίας». Γι’ αὐτό ὅλους αὐτούς, ἰδιαίτερα ἀπό τό 1924 καί μετά, πού ἀπεκόπησαν ἀπ’ τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τούς καλοῦμε νά ἐπανέλθουν μέ τήν ἀληθινή μετάνοια στούς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτή καί μόνον εἶναι ἡ κατά Θεόν “ἕνωση”, γιά τήν ὁποία σήμερα μιλᾶνε πολλοί!
Ὁ κάθε Χριστιανός, πού θέλει τήν σωτηρία του ὀφείλει νά ἐξετάσει ποιά εἶναι ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ!
Ἡ εὐθύνη γιά τήν σωτηρία βαρύνει τόν καθένα μας. Γι’ αὐτό ὁ καθένας μας, ἀς ἀναλάβει τίς εὐθῦνες του!
Καί ἕνα τρίτο, καί τελευταῖο, σημεῖο πού θέλω νά θίξω εἶναι τοῦτο: Μέ τήν βάπτιση τοῦ Κυρίου Ἁγιάζονται ὄχι μόνο τά ὕδατα τοῦ Ἰορδάνη, ἀλλά καί ὁλόκληρη ἡ φύση, τό σύμπαν. Ὅποιος παρακολουθήσει τά τροπάρια τῆς σημερινῆς γιορτῆς θά ἰδεῖ, ὅτι συνεχῶς αὐτά ἀναφέρονται στή φύση, στά ὕδατα, στούς ποταμούς, στίς θάλασσες, στή ξηρά, στό στερέωμα κ.λ.π. Κι’ αὐτό εἶναι δικαιολογημένο, γιατί μέ τήν ἁμαρτία τῶν πρωτοπλάστων ὅπως λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, “πᾶσα ἡ κτίσις συστενάζει καί συνωδίνει ἄχρι τοῦ νῦν”(Ρωμ.Η΄,22). Καί θά “συστενάζει καί συνωδύνει” μέχρι τήν Δευτέρα τοῦ Χριστοῦ Παρουσία, Ὁπότε τό σύμπαν ὁλόκληρο θά κατακαεῖ, καί θά ὑπάρξει καινούργιος οὐρανός καί καινούργια γῆ, ὅπως λέει ὁ Ἀπόστολος Πέτρος ΄΄καινούς οὐρανούς καί γῆν καινήν προσδοκῶμεν΄΄(Πετρ. Γ΄,13).
Ὁ Χριστός ὅταν ἐδημιούργησε τό σύμπαν, τό ἐδημιούργησε “καλό λίαν”! Οὔτε σεισμοί γινόντουσαν, οὔτε ἀνομβρίες, οὔτε πλημμύρες, οὔτε ἄλλες φυσικές καταστροφές ὑπῆρχαν. Ὅλα αὐτά συμβαίνουν μετά τήν παρακοή τῶν πρωτοπλάστων.
Καί οἱ συμφορές αὐτές θά αὐξάνονται, ὅσο ἡ ἀνθρωπότητα θά βαδίζει στούς ἔσχατους καιρούς, πρίν τή Δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ. Τό θεόπνευστο βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως, τό ὁποῖο ἔγραψε ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης, πρίν ἀπό 1900 χρόνια περίπου, προφητεύει μερικά φοβερά πράγματα, τά ὁποῖα ἤδη ἀρχίζουν νά ἐπαληθεύονται στίς μέρες μας.
Ὅπως διαβάζουμε σ’ αὐτή, καί ἰδιαίτερα στά κεφάλαια Η΄,Θ΄καί ΙΣΤ΄, στίς ἔσχατες μέρες πού θά ἔρθει ὁ ἀντίχριστος, λόγῳ τῆς ἀσεβείας, ἁμαρτίας καί ἀποστασίας τῶν ἀνθρώπων θά ἐκραγεῖ ἡ ὀργή τοῦ Θεοῦ σέ ὅσους δέν θά φέρουν τό σφράγισμα τοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι ἡ διά τοῦ ἁγίου Βαπτίσματος διδομένη καί παραμένουσα θεία χάρις στόν ἀληθινό πιστό Ὀρθόδοξο Χριστιανό.
Θά γίνουν μεγάλες φυσικές καταστροφές, ὅπως σεισμοί, καύσωνες κ.λ.π. διότι ὁ ἥλιος θά καίει!
Οἱ συγκλονιστικές αὐτές περιγραφές τῆς ἀποκαλύψεως ἀποκαλύπτουν ὅσα ἤδη ἀρχίζουν νά ἐκτυλίσσονται στίς μέρες μας μέ καταστροφές, ὄχι μόνο φυσικές, (ὅπως πλημμύρες, ἀνομβρίες, πυρκαγιές, καύσωνες, σεισμοί, κατολισθήσεις κ.λ.π.) ἀλλά καί τεχνικές, ἐπιδιωκόμενες ἀπ’ τόν ἄνθρωπο (ὅπως πόλεμοι, βομβαρδισμοί, μόλυνση τῆς ἀτμόσφαιρας, τῶν ὑδάτων, τῶν θαλασσῶν, τῶν πηγῶν, τῶν ποταμῶν, τῆς γῆς, τῶν τροφῶν μας κ.ο.κ.)!
Αὐτή εἶναι ἡ ὀργή τοῦ Θεοῦ, πού εὐχόμεθα νά ἀφήσει ἀνέγγιχτους ὅσους ἔχουν τήν σφραγίδα τοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι ὁ ἁγιασμός μας μέ τή χάρη Του. Καί γι’ αὐτό τόν ἁγιασμό τῶν πιστῶν, ἀλλά καί τῆς φύσεως παρακαλέσαμε σήμερα τό Θεό. Καί τόν παρακαλοῦμε συνεχῶς. Ἀλλά, δέν εἶναι ἀρκετό αὐτό, τό νά παρακαλοῦμε μόνο τό Θεό νά μᾶς φυλάξει ἀπ’ τά κακά, τίς παγίδες τοῦ διαβόλου. Πρέπει ὅλοι μας νά ἐπιδιώκουμε τόν ἁγιασμό μας αὐτόν, μέσα ἀπ’ τήν Ἐκκλησία, πού εἶναι ἡ κιβωτός τῆς σωτηρίας.
Εἴθε ὁ Κύριός μας, πού γιά χάρη μας ἔγινε ἄνθρωπος καί καταδέχθηκε νά βαπτισθεῖ στόν Ἰορδάνη ἀπό τόν Ἰωάννη, σάν ἕνας κοινός ἄνθρωπος νά μᾶς σκεπάζει ὅλους, νά μᾶς προστατεύει, νά μᾶς εὐλογεῖ νά μᾶς φωτίζει καί νά μᾶς χαρίζει τήν εἰρήνη, ὥστε νά μπορέσουμε νά βγοῦμε σύντομα ἀπό τό ἀδιέξοδο στό ὁποῖο μᾶς ἔχουν ὁδηγήσει ὅλοι ἐκεῖνοι οἱ ἀλόγιστοι χειρισμοί καί οἱ σκοπιμότητες τῶν διεθνών σκοτεινῶν κέντρων πού ἐποφθαλμιοῦν τήν ἀνεξαρτησία μας καί τήν περήφανη πολιτιστική καί ἱστορική παράδοση μας.
Σέ ὅλους δέ τούς Ὀρθοδόξους Χριστιανούς, ὅπου Γῆς, Χρόνια Πολλά εἰρηνικά καί εὐλογημένα!